Όπως σημείωνα πρόσφατα και στο 4ο τεύχος του περιοδικού «ΦΡΜΚ»: «Η ποίηση στην Ελλάδα πλέον είναι πλούσια σε βιταμίνες, υπάρχει κάτι για τον καθένα. Ωστόσο, η κυρίαρχη αντίληψη για την ποίηση έχει ακόμη πολύ κεφαλαίο το “π”, επιζητά μονοσήμαντες καταγωγικές ολότητες, απεύχεται τις προσμείξεις και τις επιμειξίες». Κατά τα άλλα, παρά τον όντως ευεργετικό πλουραλισμό των φωνών και τρόπων, διαβλέπω τελευταία τη μάλλον ισχυρή ανάδειξη ενός κεκαλυμμένου ή και ανερυθρίαστου νεοσυντηρητισμού: μια αυστηρή νοσταλγία για παλαιότερες μορφές ποίησης. Πρόκειται για φαινόμενο που συνδέεται με την «κρίση», αλλά έχει βαθύτερες ρίζες στον ελλαδικό χώρο, όπου η διείσδυση του μοντερνισμού έγινε διακεκομμένα, καθυστερημένα και τσαπατσούλικα, και όπου ο μεταμοντερνισμός ηχεί ακόμη ως ηθικό όνειδος ή ανιστορικό καλαμπούρι. Και κάτι ακόμη: Σε ενδεχόμενα δημοσιογραφικά ερωτήματα –καλοθρεμμένα και αυτά από την κρίση–, του τύπου: «Πού είναι οι διανοούμενοι; Γιατί σιωπούν οι ποιητές;», έχω σταθερή απάντηση: «Ο συνεπής και δρων ποιητής, αυτός που ζει στην εποχή του και δεν αντιμετωπίζει την ποίηση ως μουσειακό είδος, θα κάνει έτσι κι αλλιώς ποίηση που αντανακλά τις τρέχουσες εξελίξεις. Μόνο που θα το πράξει με την ακατάτακτη ελευθερία που δύσκολα θα γίνει αντιληπτή από το δημοφιλή δημοσιογράφο». Κατά τα άλλα, όντως, η ποίηση πλέον στην Ελλάδα είναι πολύπλευρη και πλούσια σε βιταμίνες, αρκεί να μαθαίνουμε σιγά-σιγά να αποφεύγουμε τους κινδύνους είτε της υπερβιταμίνωσης (συναισθηματισμοί, ρητορεία, υψηλοί τόνοι, ασάφεια και κοινοτοπία κ.λπ.) είτε της υποβιταμίνωσης (συντηρητισμός, περιχαράκωση, εγωτισμός, μισαλλοδοξία κ.λπ.).
Ο Βασίλης Αμανατίδης είναι ποιητής, πεζογράφος, μεταφραστής και περφόρμερ
Χριστίνα Οικονομίδου
Χρειάζεται η ποίηση στην Ελλάδα του 2015;
Η απάντηση σ’ αυτό το ερώτημα είναι αναμφίβολα υποκειμενική. Για μένα η ποίηση είναι κάτι σαν άδηλη αναπνοή, εξίσου απαραίτητη στις καλές και τις κακές στιγμές. Στη δύσκολη αυτή εποχή για όλους μας, άλλωστε, μπορεί να αποτελέσει το ελάχιστο αντίβαρο στο βαρύτατο τίμημα της αδιαφορίας του σύμπαντος για το ιδιαίτερό μας «μαρτύριο», για το γεγονός ότι αυτά που μας ταλαιπωρούν προσωπικά,αθροίζονται αριθμητικά, σε ποσοστά, κάτω από γενικούς τίτλους και κατηγορίες.
Όπως έχω ξαναπεί, κατά τη γνώμη μου η ποίηση είναι, μεταξύ άλλων, το τεντωμένο σεντόνι που μας διασώζει όταν πέφτουμε στο κενό. Γι’ αυτό και καθένας μας είναι δυνάμει ποιητής. Και χαίρομαι που επιβεβαιώνομαι καθημερινά, βλέποντας εδώ κι εκεί έναν ποιητή να αναδύεται, όχι μόνο μέσ’ από τις λέξεις αλλά, κυρίως, μέσ’ από τις πιο απλές και ταπεινές χειρονομίες. Παραδόξως –ή όχι και τόσο- η Αθήνα, η Ελλάδα της ανέχειας, παράγει απείρως περισσότερη ποίηση από εκείνη της επίπλαστης ευμάρειας.
Η ποιήτρια Χριστίνα Οικονομίδου διδάσκει Δημιουργική Γραφή στο Μικρό Πολυτεχνείο
Βασίλης Ρούβαλης
Η πρωτοτυπία του ποιητικού λόγου αποτελεί ένα σημαίνον στη σύνολη καλλιτεχνική δημιουργία. Οσοδήποτε κι αν παραθλάται η συμβολή του στο πνευματικό γίγνεσθαι μιας κοινωνίας, όπως της ελληνικής, παραμένει ένα πεδίο αναγνωρίσιμο, συμβολικό, βαρυσήμαντο. Λέγεται πως «είναι κακή εποχή» για ποιήματα, ωστόσο ποτέ άλλοτε δεν ήταν διαφορετικές οι συνθήκες στην Ιστορία του Λόγου. Ετούτο μάλλον το αντιλαμβάνονται λίγοι «διάκονοι» της ποίησης, οι ποιητές, όλοι όσοι συνεχίζουν αθόρυβα να συνθέτουν με λέξεις τις απαραίτητες παραλλαγές του κόσμου… Γι’ αυτό λοιπόν απαιτείται ιδιαίτερη προσέγγιση σ’ αυτή την τέχνη και συνειδητά οι δημιουργοί να καλλιεργούν το ρόλο τους – είναι το δίπολο που μπορεί να ευεργετεί διαρκώς, εντέλει, την ύπαρξη.
Ο Βασίλης Ρούβαλης είναι συγγραφέας και εκδότης του περιοδικού-εκδόσεων (.poema..)
13°
