Ο Στέφανος Ξενάκης μιλά για το βιβλίο του «Οι 2 μας» (εκδόσεις Key Books) και τη σχέση μας με τον εαυτό μας
Ο Στέφανος Ξενάκης δηλώνει ρεπόρτερ της ζωής. Παρατηρεί, μαθαίνει, προβληματίζεται, επικοινωνεί, διαβάζει, εξελίσσεται και στα βιβλία του παντρεύει τα συμπεράσματά του, με έναν δικό του, μοναδικό τρόπο, self healing για τον ίδιο. Η αναγνώριση ήρθε το 2018 με το εκδοτικό φαινόμενο της Key Books, «To Δώρο», κι έκτοτε ακολούθησαν άλλα 5 βιβλία. Με αφορμή το πιο πρόσφατο από αυτά, το «Οι 2 μας», συζητάμε μαζί του για τους λόγους που η σχέση μας με τον εαυτό μας είναι η πιο σημαντική σχέση της ζωής μας.
Πώς προέκυψε η συγγραφή βιβλίων για εσάς; Άρχισα να γράφω ιστορίες για διάφορες σκηνές της ζωής που παρατηρούσα, με πρωταγωνιστές μικρούς, καθημερινούς ήρωες για τους οποίους αξίζει να μάθει ο κόσμος. Τις ανέβασα αρχικά στο Facebook και όταν μαζεύτηκαν πολλές, τις έκανα βιβλίο. Δεν ήταν συνειδητή απόφαση το να γράψω βιβλίο, ξεκίνησα να εκτονώνω το συναίσθημά μου και άρχισε να με πηγαίνει μόνο του.
Περιμένατε ότι το πρώτο σας βιβλίο, το «Δώρο», θα γινόταν τόσο μεγάλη επιτυχία; Είχα ενδείξεις, γιατί κάποιες από τις ιστορίες που είχα αναρτήσει στο Facebook είχαν γίνει βάιραλ. Ο επίλογος του «Δώρου», για παράδειγμα, είχε κάνει 20Κ κοινοποιήσεις. Βοήθησε το γεγονόε ότι ήταν απλό, ευκολογραμμένο, χωρίς λογοτεχνικές ακρότητες, με μικρές ιστορίες δοσμένες με αγάπη, που δεν μοιάζει με βιβλίο αλλά με μια ωραία καθημερινή κουβέντα την οποία θα ήθελες να κάνεις με έναν φίλο σου ή με τον εαυτό σου, για να σου θυμίσει πράγματα που είχες ξεχάσει. Το «Δώρο» ήταν για πολλούς το πρώτο βιβλίο προσωπικής ανάπτυξης που διάβασαν.
Στο «οι 2 μας», η προσέγγισή σας είναι διαφορετική; To «Οι 2 μας» πραγματεύεται τις συζητήσεις με τον εαυτό μας. Όλοι τις κάνουμε χωρίς να το συνειδητοποιούμε και το θέμα είναι ότι οι περισσότερες είναι αρνητικές και απαξιωτικές. Ματαιώνουμε, ακυρώνουμε, βρίζουμε τον εαυτό μας, δημιουργώντας μια κακοποιητική σχέση μαζί του, που μετά τη συνηθίζουμε. Όμως το να ζεις με έναν δυνάστη, έναν bully του εαυτού σου, είναι μαρτύριο, ώσπου έρχεται η στιγμή που, προκειμένου να σε κάνει να τον ακούσεις, να τον αποδεχτείς και να τον αγαπήσεις, αρρωσταίνεις ψυχικά και σωματικά. Μόνο μέσα από διαδικασίες ψυχοθεραπείας μπορείς να τον γνωρίσεις πραγματικά και το βιβλίο πραγματεύεται το ότι, για τους λόγους αυτούς, η σχέση με τον εαυτό μου είναι η πιο σημαντική στη ζωή μου.
Στα βιβλία σας η αγάπη πρωταγωνιστεί. Πιστεύετε ότι μπορεί να υπάρξει αγάπη χωρίς ανταλλάγματα, πέρα από την αγάπη του γονέα προς το παιδί; Το να παραχωρήσεις προτεραιότητα σε μια ουρά, να σταματάς με το αυτοκίνητο για να περάσει ο πεζός, να πεις ένα ευχαριστώ στον περιπτερά, να πεις ένα μπράβο σε μια κουρασμένη πωλήτρια που την απαξιώνουν όλη μέρα, το να μαζεύεις ένα σκουπιδάκι από κάτω είναι πράξεις αγάπης χωρίς αντάλλαγμα. Αυτός που αγαπάει είναι πιο κερδισμένος από αυτόν που αγαπιέται. Οι άνθρωποι που δίνουν απλόχερα, προσφέρουν και μοιράζονται, χωρίς να στερούνται από τον εαυτό τους και να ζητούν ανταλλάγματα είναι οι πιο ευτυχισμένοι. Η αγάπη είναι συναίσθημα και γενεσιουργός αιτία, όχι ζυγαριά και συναλλαγή. Η αγάπη ποτέ δεν μας πονάει, αλλά ο λάθος ορισμός της. Το σύμπαν σού φέρνει ανθρώπους και όλοι θα σου μάθουν κάτι, αγάπα για να ξεδιψάς την ψυχή σου και πάρε το μάθημα που δίνει ο καθένας.
Η αυτοβελτίωση έγινε trend τα τελευταία χρόνια; Ναι. Πριν από 10 χρόνια, ενδεχομένως να μην υπήρχε ο όρος αυτοβελτίωση, αλλά ο όρος προσωπική εξέλιξη. Αξιόλογα βιβλία του είδους υπάρχουν εδώ και 150 χρόνια, όπως το «Μπορείς» του Πισάνου. Ακόμα και οι Έλληνες φιλόσοφοι, 3.000 χρόνια πριν, μιλούσαν για κάτι αντίστοιχο. Στην πορεία, την αυτοβελτίωση ευνόησαν τα σόσιαλ μίντια, με τα quotes που εύκολα γίνονται viral. Σήμερα, ανάμεσα στα βιβλία που «τρεντάρουν» είναι και ορισμένα με θέμα την αυτοβελτίωση . Μιλούν για την αγάπη, την αυτοεκτίμηση, την εξέλιξη, τη σύνδεση, την αποφασιστικότητα… δεν σου λένε πράγματα που δεν έχεις ξανακούσει αλλά στα επικοινωνούν με διαφορετικό τρόπο, ώσπου να βρει ο καθένας εκείνον που θα του ταιριάξει.
Παρ’ όλο που πλέον έχουμε μεγαλύτερη πρόσβαση στο self help μέσω βίντεο και βιβλίων, life coach και ψυχολόγων, παρατηρούνται οξυμένα φαινόμενα όπως η ρητορική του μίσους στα social media, το ghosting, η βία... Ακόμη, υπάρχουν άνθρωποι που θεωρούν ταμπού την κατάθλιψη. Γιατί συμβαίνει αυτό; Στη γενιά μου δεν μιλούσαμε για τίποτα που μας απασχολούσε όπως η βία, σωματική, συναισθηματική, λεκτική – δεν ξέραμε καν ότι έχουμε το δικαίωμα να μιλήσουμε γι’ αυτά. Ό,τι γινόταν τότε γίνεται και σήμερα, με τη διαφορά ότι πλέον μιλάμε ανοιχτά, και ευτυχώς που γίνεται αυτό. Κάποιοι μάλιστα εκφράζονται σε υπερβολικό βαθμό για να πάρουν δημοσιότητα στα σόσιαλ. Το θέμα είναι ότι δεν πάνε χειρότερα τα πράγματα, απλώς μαθαίνουμε γι’ αυτά. Ο αλγόριθμος τείνει να προωθεί τα αρνητικά, για να υπάρχει αλληλεπίδραση. Tα media κινούνται με τον ίδιο τρόπο κι επειδή μαθαίνουμε πρώτα τα αρνητικά, έχουμε την ψευδαίσθηση ότι ο κόσμος χειροτερεύει. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, ο αριθμός των φόνων μειώνεται παγκοσμίως, όμως αν επιλέγεις να εκτίθεσαι μόνο στον φόβο και τον αρνητισμό, τόσο περισσότερο θα επηρεάζεται η καθημερινότητά σου.
Υπάρχουν άνθρωποι που αν και δεν έχει συμβεί κάτι κακό στη ζωή τους, για παράδειγμα μια σοβαρή ασθένεια ή η απώλεια ενός κοντινού τους ανθρώπου, δεν είναι ευτυχισμένοι. Γιατί συμβαίνει αυτό; Ένας άνθρωπος αγενής, που δεν μπορεί να πει μια καλή κουβέντα στον συνάνθρωπό του, κάποιος που θεωρεί ότι τα ξέρει όλα και δεν τον ενδιαφέρει η άποψη κανενός άλλου, που παρακολουθεί καθημερινά δελτία τα οποία προωθούν μόνο κακές ειδήσεις, δεν θα είναι ευτυχισμένος.Όπως και όποιος δεν εκτιμά τα μικρά και απλά πράγματα. Αν και οι συνθήκες διαβίωσης είναι καλύτερες από ποτέ, αν μπεις στο World happiness report, θα δεις ότι το επίπεδο χαράς είναι το χαμηλότερο από ποτέ. Άρα κάτι δεν κάνουμε καλά.
Έχετε μεγάλο κοινό στα social media. Υπάρχει πίεση, σαν να περιμένουν υλικό από εσάς και πώς σας επηρεάζει αυτό; Δίνω στο κοινό την αλήθεια μου. Όταν, για παράδειγμα, δεν είμαι καλά, το επικοινωνώμαζί τους, τους λέω ότι είναι οκ να μην είναι κάποιος καλά. Αν, ωστόσο, εκείνοι δεν είναι ποτέ καλά, κάτι πρέπει να κάνουν. Τους παροτρύνω να βγουν από το comfort zone για να εξελιχθούν. Γι’ αυτό τους λέω ότι αν και δεν είμαι καλά, θα φροντίσω να κάνω κάτι για να αλλάξει αυτό. Πολές φορές κάποιος θέλει να αλλάξουν όλοι οι άλλοι, παρά ο ίδιος. Δέχομαι θετικά και αρνητικά σχόλια, τα οποία λαμβάνω υπόψιν, και κάποια που είναι τελείως τοξικά τα κάνω delete.
Τι feedback λαμβάνετε από τον κόσμο που σας συναντάει στα tour; Γυρίζω όλη την Ελλάδα – πριν τις γιορτές πήγα στη Μακεδονία, σε Καστόρια, Πτολεμαΐδα και Φλώρινα. Η Πτολεμαΐδα μάλιστα, ως πόλη, με εξέπληξε, καθώς είχε προσέλευση πάνω από 300 άτομα, με πολλά νέα παιδιά στο κοινό. Αφουγκράζομαι ότι τους προβληματίζει η ζωή τους, η αλήθεια τους, τα συναισθήματά τους… είναι πολύ πιεσμένοι, αναζητούν μια διέξοδο. Για να τη βρουν όμως, χρειάζονται συστηματική δουλειά. Μια γυναίκα, στο τέλος της τελευταίας ομιλίας μου, με αγκάλιασε τόσο σφιχτά, που σκέφτηκα ότι αν τη βοήθησε έστω και λίγο αυτή η αγκαλιά, άξιζε όσο τίποτα που ήμουν εκεί.
Η Αθήνα ως πόλη εμπνέει κάποιον να εξελίσσεται; Έχει τα καλά και τα κακά της. Από το 1950 και μετά, εξαιτίας του μεγάλου κύματος αστυφιλίας, στήθηκε λάθος χωροταξικά και πολεοδομικά, έτσι δεν υπάρχει αρκετό πράσινο ή θέσεις πάρκινγκ, αλλά αυτή είναι. Το θέμα είναι ότι αν εσύ θες να οδηγήσεις τη ζωή σου ψηλά, και στην άλλη άκρη της γης να σε πάνε, θα μπορέσεις. Αντίθετα, ακόμη και στο πιο όμορφο μέρος του κόσμου να βρεθείς, αν δεν το θέλεις, δεν θα εξελιχθείς. Πάντα τα ρίχνουμε στον «άλλον», στις κυβερνήσεις, τους γονείς μας κ.λπ., αλλά κοιταζόμαστε στον καθρέπτη; Τα πράγματα είναι αυτά που είναι, εμείς τι κάνουμε είναι το θέμα. Ο Λασκαράτος έλεγε ότι η γκρίνια είναι ηθικός καρκίνος. Μην γκρινιάζεις για τα κακώς κείμενα, κάνε κάτι για να διορθωθεί η κατάσταση, μίλα, κατήγγειλε, κάνε ένα κίνημα. Εγώ μερικές φορές βγαίνω για τρέξιμο στο Θησείο στις 6.00 το πρωί και είμαι μόνος μου. Αν κάποιος, λοιπόν, θέλει πραγματικά να δει την Ανατολή και να βρει το δώρο της ζωής, θα το πετύχει.
Με αφορμή το βιβλίο «Με τη δική σου ματιά μονάχα», η συγγραφέας μιλά αποκλειστικά στην Athens Voice για την πρόκληση να μετατρέψει την κρυφή ζωή της Μάιερ σε μια δυνατή μυθοπλαστική αφήγηση
Η συλλογή διηγημάτων «Οι Αόρατοι της Γης» είναι το αποτέλεσμα του δημιουργικού διαλόγου των συγγραφέων με ένα έργο της ομότιτλης έκθεσης της Σμαρώς Τζενανίδου
Ο συγγραφέας και μεταφραστής μιλά για το νέο του μεταφραστικό έργο, τη συλλογή του Γεωργιανού συγγραφέα Έρλομ Αχβλεντιάνι «Ο άντρας που έχασε τα λογικά του», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Βακχικόν.
12°
