Μαργαρίτα Μυρογιάννη: Είμαι και θα παραμείνω αθεράπευτα θαυμάστρια της ομορφιάς

H έκθεση της Μαργαρίτας Μυρογιάννη με τίτλο «Transmutation» με κοσμήματα και γλυπτά παρουσιάζεται αυτή την εποχή στη γκαλερί The Breeder. Τα κοσμήματά της είναι γλυπτά έργα τέχνης που αντλούν έμπνευση από μια παράδοση καλλιτεχνών που αγκάλιασαν το κόσμημα ως μέσο έκφρασης, όπως ο Jean Cocteau, ο Méret Oppenheim και οι Lalannes.

Η Μυρογιάννη με τα νέα της έργα εξετάζει την αλληλεπίδραση σώματος και τέχνης. Στον πυρήνα της δουλειά της βρίσκεται μια σειρά κοσμημάτων, στα οποία η ποικιλομορφία της φύσης συγχωνεύεται με την καθημερινότητα συνοδέυοντας το συναίσθημα. Κατασκευασμένο με την αρχαία τεχνική χύτευσης cire perdue —όπου το κερί μετατρέπεται σε μέταλλο— τα κοσμήματά της βρίσκονται σε διαρκή πολυσήμαντο διάλογο μεταξύ κληρονομιάς και σύγχρονης δημιουργικότητας.

Παράλληλα με την έκθεση των κοσμημάτων, τα γλυπτά της επεκτείνουν την εξερεύνηση της καλλιτέχνιδος από τις δισδιάστατες στις τρισδιάστατες μορφές. Με τις κομψές γραμμές τους και την επιμελημένη δεξιοτεχνία, τα έργα προσαρμόζονται στο ανθρώπινο σώμα και καθορίζονται από τις περίπλοκες υφές και τις λεπτομέρειες τους. Για τη Μαργαρίτα Μυρογιάννη, ο χώρος και η μορφή γίνονται ζωντανές οντότητες, δημιουργώντας μια εκθεσιακή εμπειρία βαθιά αισθησιακή.

Με αφορμή την έκθεσή της «Transmutation», που πήρε παράταση μέχρι τις 22 Φεβρουαρίου, μιλήσαμε με την Μαργαρίτα Μυρογιάννη

Ονόμασες την έκθεση Transmutation, που στη βιολογία χρησιμοποιείται ως όρος για τη μετάλλαξη ενός είδος σε ένα διαφορετικό. Πώς συνδέεις αυτή την έννοια με τη δουλειά σου;
Το όνομα της έκθεσης Transmutation προκύπτει από τον τίτλο που έδωσε ο Δαρβίνος στα σημειωματάρια όπου κατέγραφε τις σκέψεις του για τις μετατροπές που παρατηρούσε στη φύση, πριν την έκδοση της περίφημης “Καταγωγής των Ειδών.” Η σύνδεση με την έκθεση προκύπτει καταρχάς από το γεγονός ότι η αρχική μορφή των έργων είναι από κερί που μέσω της διαδικασίας της χύτευσης λιώνει και αντικαθίσταται από μέταλλο, συγκεκριμένα μπρούτζο, ασήμι και χρυσό, οπότε η μετάλλαξη συμβαίνει από ένα υλικό σε ένα άλλο. Αυτή όμως δεν είναι η μόνη σύνδεση. Υπάρχουν πολλές μεταλλάξεις σε διαφορετικά επίπεδα που ενώνουν τα έργα της έκθεσης μεταξύ τους ώστε να δημιουργηθεί ένα αυτοτελές σύνολο. Μία ιστορία που ανάλογα με αυτόν που την κοιτά ξεδιπλώνεται με διαφορετικό τρόπο.

Μια εικαστική φωτογράφος σαν εσένα πώς, πότε και γιατί ξεκίνησε να δουλεύει με το κόσμημα;
Πρώτα ξεκίνησα να δουλεύω με το κόσμημα και μεταγενέστερα προέκυψε η αγάπη μου για τη φωτογραφία. Στην πραγματικότητα αυτές οι δύο μορφές έκφρασης για μένα κινούνται παράλληλα. Ολοκληρώνω μία σειρά φωτογραφικών έργων και αμέσως μετά προκύπτει μία σειρά τρισδιάστατων αντικειμένων και κοσμημάτων. Νομίζω ότι αυτό συμβαίνει γιατί μου είναι απαραίτητο να δουλεύω με τα χέρια μου. Η μεσολάβηση της κάμερας προσφέρει απίστευτες ελευθερίες και δυνατότητες, απ’ την άλλη της λείπει η παραδοσιακή χειρονομία. Το κερί μου το προσφέρει.

Τα κοσμήματά σου είναι επηρεασμένα από την γλυπτική. Θα έλεγα πως είναι γλυπτική. Τι σημαίνει να τοποθετούνται, να στολίζουν το ανθρώπινο σώμα;
Είναι γλυπτική αλλά με κλίμακα τον άνθρωπο. Ό,τι και να κάνεις πρέπει να μπορεί να φορεθεί σε ένα χέρι, σε ένα δάχτυλο, σε ένα λαιμό. Αντίστοιχα και στο design όταν σχεδιάζεις μία καρέκλα πρέπει και να μπορείς να κάτσεις. Κανόνες που δεν ισχύουν στο έργο τέχνης.

Τι ρόλο παίζουν τα υλικά; Γιατί χρυσός και ασήμι;
Στην ιστορία του κοσμήματος που πάει παράλληλα με την ιστορία του ανθρώπου, έχουμε καταπληκτικά κοσμήματα από τα δύο αυτά μέταλλα, διαφορετικά μεταξύ τους αλλά πολύ γοητευτικά και με διαχρονική αξία. Είναι μέταλλα ζωντανά, που κουβαλούν πολλές μνήμες ανάλογα με το πλαίσιο στο οποίο παρουσιάζονται.

Η ομορφιά παίζει ρόλο στην τέχνη σου;
Τεράστια. Έχω τρομερό πρόβλημα με την ασχήμια. Είμαι σαν τα μωρά που κλαίνε και τα σκυλιά που γαυγίζουν όταν την αντικρίζουν. Όμως τι είναι όμορφο και τι είναι άσχημο είναι πολύ σχετικό και μεγάλη φιλοσοφική συζήτηση. Δεν μπορεί να είναι άσχημο κάτι που προκύπτει απ’ τη φύση. Νομίζω ότι η ασχήμια είναι ανθρώπινη δημιουργία. Εγώ πάντως είμαι και θα παραμείνω αθεράπευτα θαυμάστρια της ομορφιάς.

Ποιά τεχνική χρησιμοποιείς;Τα περισσ
ότερα κοσμήματα είναι φτιαγμένα από ροζ κερί που χρησιμοποιούν οι οδοντοτεχνίτες. Τα εργαλεία μου είναι του οδοντιάτρου και του χειρουργού. Πλάθω τη φόρμα του κεριού κυρίως προσθέτοντας, λιώνοντας το κερί σε φωτιά. Δεν είναι όμως η μοναδική τεχνική που χρησιμοποιώ. Πολλά από τα έργα που παρουσιάζω έγιναν με πολύ πειραματικό τρόπο. Μέχρι την τελευταία στιγμή δεν ήμουνα σίγουρη αν το αντικείμενο που χύτευα θα κατάφερνα να το πάρω πίσω σε μέταλλο. Απολαμβάνω απίστευτα τη σχέση μου με το υλικό μου, μιας που μου αποκαλύπτεται στα χρόνια και εξακολουθώ να ανακαλύπτω καινούριους τρόπους να το χρησιμοποιώ.

Σε ποιά παράδοση αισθάνεσαι ότι ανήκεις καλλιτεχνικά;
Σε όλες και σε καμία. Έχω τις αγαπημένες μου αλλά αντλώ από παντού.

Ποια είναι τα επόμενα σχέδιά σου;
Αυτό που ξέρω σίγουρα είναι ότι η επόμενη ατομική έκθεση μου θα είναι μία σειρά καινούριων φωτογραφικών έργων.

Μαργαρίτα Μυρογιάννη - Βιογραφικό

Η Μαργαρίτα Μυρογιάννη είναι εικαστικός. Σπούδασε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας και στη Σχολή Βακαλό και έκανε μεταπτυχιακές σπουδέςστο Slade School of Fine Art του University College του Λονδίνου. Οι ατομικές και διπλές εκθέσεις της περιλαμβάνουν «Volatile» στον Ιερό Ναό της Αγίας Τριάδας (Βιέννη), «CONSTRUCTIONS» στην γκαλερί Ελευθερία Τσέλιου (Αθήνα) και «Pair Production» στη New Court Gallery (Derbyshire). Τα φωτογραφικά και γλυπτικά της έργα έχουν παρουσιαστεί σε ομαδικές εκθέσεις στο Rosegger-Grundschule Berlin, State of Concept, Μέγαρο Μουσικής Αθηνών και στο Πολιτιστικό Ίδρυμα Τήνου. Έχει συνεργαστεί σε έργα με φορείς όπως το Μουσείο Ακρόπολης, το Μουσείο Μπενάκη, το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης και το Εθνικό Θέατρο.