«Portraits of Dogs: Από τον Gainsborough στον Hockney»: Πορτραίτα σκύλων από τους Gainsborough, Hockney, Bonheur, da Vinci κ.ά. στο The Wallace Collections
Η έκθεση «Portraits of Dogs: Από τον Gainsborough στον Hockney» στο μουσείο The Wallace Collections στο Λονδίνο απεικονίζει τον δεσμό ανθρώπων και σκύλων ανά τους αιώνες μέσα από πίνακες ζωγραφικής, γλυπτά, σχέδια και έργα τέχνης. Όπως αναφέρει ο Διευθυντής της Συλλογής Wallace, Dr. Xavier Bray, περήφανος σκυλο-μπαμπάς της Bluebell και του κουταβιού της Winston, είχε να επιλέξει ανάμεσα σε πολλά έργα. Άλλωστε, το πορτραίτο σκύλων αναπτύχθηκε ως καλλιτεχνικό είδος ταυτόχρονα με εκείνο του ανθρώπου. Οι σκύλοι απεικονίζονται ήδη στις πρώτες σπηλαιογραφίες δίπλα στους ανθρώπους. Στη Βρετανία, το πορτραίτο σκύλων άκμασε ιδιαίτερα από τον 17ο αιώνα και μετά και οι Βρετανοί φαίνεται να διεκδικούν την πρωτιά στη συλλογή πορτραίτων σκύλων μέχρι και σήμερα.
Ανάμεσα στα έργα του Gainsborough (1727-1788) και του Hockney (1937-), βρίσκονται έργα των Rosa Bonheur, Edwin Landseer, James Ward, Hills Saunders, Jean-Jacques Bachelier, ακόμα και του Leonardo da Vinci. Κάθε καλλιτέχνης επικεντρώνεται σε διαφορετικά στοιχεία πάνω στο πορτραίτο, όπως το χρώμα, η στάση του ζώου, η έκφραση στο βλέμμα, η «στατική κινησιολογία» του, η διακόσμηση γύρω του. Για παράδειγμα, όπως αναφέρει ο Dr. Xavier Bray, «Δύο από τα πιο δημοφιλή έργα τέχνης, το "Brizo, A Shepherd's Dog" (1864) της Rosa Bonheur και το "Doubtful Crumbs" του Edwin Landseer (1858–9) αντιπροσωπεύουν δύο πολύ αντίθετες προσεγγίσεις στην τέχνη της προσωπογραφίας σκύλων. Το πορτραίτο της Bonheur είναι μια εξαιρετικά ζωντανή και οικεία απεικόνιση του σκύλου της, Brizo (ράτσας Οτερχάουντ).
Αντίθετα, ο Landseer ενδιαφέρεται περισσότερο να εισαγάγει μια βιβλική παραβολή στην απεικόνισή του. Μια τάση του 19ου αιώνα για ηθικοποίηση μέσω της προσωπογραφίας σκύλου. Στο έργο του, ένα μικρό αδέσποτο τεριέ περιμένει να του δοθεί ό,τι έχει απομείνει από το λουκούλλειο γεύμα του Αγίου Βερνάρδου που κοιμάται στο ζεστό του ρείθρο – μια βικτοριανή ηθική ιδεολογία που θέλει τον παράδεισο να είναι γεμάτος ανταμοιβές για τους πιο πράους ανάμεσά μας».
Το παλαιότερο έργο είναι ένα ρωμαϊκό μαρμάρινο γλυπτό με δύο λαγωνικά που χρονολογείται στο τέλος του πρώτου αιώνα, δανεισμένο από το Βρετανικό Μουσείο. Γνωστό ως «Townley Greyhounds», απεικονίζει με εκπληκτικό τρόπο την αγάπη του ζευγαριού. Πιθανότατα είναι η παλαιότερη αναπαράσταση του σκύλου Vertragus, μιας κέλτικης ράτσας, πρόγονος, σε μεγάλο βαθμό, του λαγωνικού, που οι Ρωμαίοι θαύμαζαν πολύ για την ανδρεία του στο κυνήγι.
Ένα άλλο χαρακτηριστικό έργο της έκθεσης είναι το σχέδιο του Λεονάρντο ντα Βίντσι από το 1490–95, που αποτυπώνει τρεις μαλλιαρές πατούσες «εν κινήσει».
Ένα από τα πιο γλυκά και τρυφερά πορτραίτα είναι εκείνο της Landseer, που απεικονίζει το σπάνιελ με το όνομα Tilco της Βασίλισσας Βικτώριας (Queen Victoria' s Spaniel ‘Tilco’, 1838, National Trust).
Οι καλλιτέχνες δεν δέχονταν μόνο παραγγελίες πορτραίτων σκύλων, αλλά ζωγράφιζαν και τα δικά τους κατοικίδια, όπως το έργο «Tristram and Fox» του Thomas Gainsborough, χρονολογημένο το 1775–85 (Tate), που κρεμόταν πάνω από το τζάκι του σπιτιού του καλλιτέχνη, ή το «Portrait of Fanny, A Favorite Dog» (1822) του James Ward (Μουσείο του Sir John Soane).
Στην έκθεση συναντάμε και ένα σύνολο πολύχρωμων πορτραίτων που απεικονίζουν τα δύο αγαπημένα dachshund του David Hockney, Stanley και Boodgie. Στα έργα αυτά τα δύο μικρόσωμα σκυλάκια που υιοθέτησε ο καλλιτέχνης το 1987, φαίνονται ξεκουράζονται ή να κοιμούνται πάνω στο μαξιλάρι τους.
Από την αναδρομική του Κυριάκου Μορταράκου και τη μεγάλη έκθεση του Δημήτρη Σεβαστάκη στις επιζωγραφισμένες φωτογραφίες του Κώστα Λάκη και τους καλλιτεχνικούς αλγόριθμους του Τσαρλς Σάντισον
15°
