Εικαστικα

Η Αλεξία Ιμάνο Μαρούλη, η άγρια φύση και η αδάμαστη γυναίκα

Στην έκθεση «Wildlife and the wild woman» στην γκαλερί Άλμα, πρωταγωνιστές είναι αρχέτυπα της άγριας ζωής απαλλαγμένα από την ενέργεια του φόβου.

woman_guest.jpg
Ιωάννα Γκομούζα
13’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
Η ζωγράφος Αλεξία Ιμάνο Μαρούλη
Η ζωγράφος Αλεξία Ιμάνο Μαρούλη

Αλεξία Ιμάνο Μαρούλη: Συνέντευξη για την έκθεσή της «Wildlife and the wild woman» στην γκαλερί Άλμα

Μια λύκαινα ανάμεσα σε οστά και σκελετούς ζώων, κόκκαλα απλωμένα πάνω στο χώμα ανάμεσα σε αφρισμένες πράσινες θάλασσες, μια μάνα και τα πεινασμένα πουλιά-παιδιά της, πετούμενα που αναδύονται μέσα από κελύφη, θηλυκές κώμες-φωλιές. Στη νέα έκθεση της Αλεξίας Ιμάνο Μαρούλη, με τίτλο «Wildlife and the wild woman», στην γκαλερί Άλμα στο Κολωνάκι, η γυναικεία φύση συναντά την άγρια, σε μιαν αφήγηση που ξεδιπλώνεται με ποικίλα υλικά και τεχνικές –με λάδια, ακρυλικά και κάρβουνο στον μουσαμά, με μολύβια στο χαρτί, αλλά και στην γυάλινη επιφάνεια του βιτρώ.

Αλεξία Ιμάνο Μαρούλη, "La loba"
Αλεξία Ιμάνο Μαρούλη, "La loba"

«Η άγρια φύση αποτελεί ένα αρχέτυπο συνδεδεμένο με τον φόβο. Λύκοι, κογιότ, αρκούδες αντιπροσωπεύουν κάτι θανατηφόρο, επικίνδυνο και αρπακτικό και ως εκ τούτου πρέπει να καταπολεμηθούν, να φυλακιστούν, να εξημερωθούν, άλλως να εξαλειφθούν εντελώς. Η έννοια του φόβου και η επίδραση που έχει στον άνθρωπο και την κοινωνία, συνεπώς και σε εμένα την ίδια, είναι κάτι που επηρεάζει την καθημερινότητά μου και κατεπέκταση τη δουλειά μου. Αναγνωρίζω ότι το ένστικτο της επιβίωσης δημιουργεί μια ανάγκη για έλεγχο και αποστρέφεται το άγνωστο, αμφισβητώ όμως τα πρότυπα που ενεργοποιούν και εν τέλει καθορίζουν τον κίνδυνο. Εκθέτοντας την δουλειά αυτή, η πρόθεσή μου είναι να δημιουργήσω ένα περιβάλλον και μια ατμόσφαιρα στην οποία πρωταγωνιστές είναι αρχέτυπα της άγριας ζωής μέσα από ένα διαφορετικό πρίσμα, απαλλαγμένα από την ενέργεια του φόβου, φωτισμένα με τη γοητεία, την σοφία και την μαγεία της σύνδεσης και της ένωσης με την άγρια φύση» μου εξηγεί την επιλογή της να ασχοληθεί με το θέμα η 30χρονη ζωγράφος από την άλλη άκρη της τηλεφωνικής γραμμής.

Αλεξία Ιμάνο Μαρούλη, "Wilderness"
Αλεξία Ιμάνο Μαρούλη, "Wilderness"

Τη μέρα που μιλάμε βρίσκεται στις Βρυξέλλες –όπου κατοικεί παράλληλα με την Αθήνα–, στο περίπτερο της αίθουσας τέχνης της Μαρίας Αλμπάνη στην Affordable Art Fair. Μέσα από τον χρωστήρα της, όμως, εδώ ο θεατής θα σταθεί μπροστά σε δάση, άστρα κι ωκεανούς, οραματικές εικόνες-σπαράγματα ενός κοσμικού καλειδοσκοπίου που ο άνθρωπος επιθυμεί εμμονικά να ελέγξει. Αυτή την προδιάθεσή μας για κυριαρχία πάνω στην «εξωτική φύση» είναι που επιχειρεί να αποδομήσει ξετυλίγοντας στους πίνακές της προσωπικές σκέψεις και συναισθήματα.

«Η άγρια γυναίκα όπως και η άγρια ζωή έχουν και τα δυο ταυτιστεί με τα ίδια διαστρεβλωμένα πρότυπα που συνδέονται με τον φόβο και την απειλή. Αν αναλογιστούμε για παράδειγμα το κυνήγι των μαγισσών και το ιστορικό και κοινωνικό πλαίσιο μέσα στο οποίο αναπτύχθηκε, θα διαπιστώσουμε ξεκάθαρα ότι επρόκειτο για μια επίθεση (προμελετημένη ή μη) ενάντια σε γυναίκες που έδωσαν ένα ισχυρό «παρών» μέσα από την δύναμη που αντλούσαν από την άγρια φύση και δεν ήταν τίποτα άλλο από την σεξουαλικότητά τους, τον έλεγχο στην αναπαραγωγή και την ικανότητά τους να αφουγκράζονται και να θεραπεύουν. Έχτισαν μια κοσμοθεωρία βασισμένη στην αγάπη και τη μεταμόρφωση της σεξουαλικής ενέργειας σε θεραπεία, ήταν γυναίκες συνδεδεμένες με την εσωτερική τους δύναμη, με έντονα ανεπτυγμένη την ποιότητα της ενσυναίσθησης. Μπορούσαν να αντιληφθούν την παραμικρή αλλαγή στην συμπεριφορά και την ιδιοσυγκρασία κάποιου άλλου, να διαβάσουν πρόσωπα και σώματα και συχνά από μια πληθώρα μικρών ενδείξεων να ερμηνεύσουν, να αναλύσουν και να συνθέσουν τη σκέψη του ανθρώπου. Αυτές οι άγριες γυναίκες που όπως και η άγρια φύση αφύπνισαν το συναίσθημα του φόβου, θεωρήθηκαν επικίνδυνες, κυνηγήθηκαν, βασανίστηκαν και καταδικάστηκαν σε θάνατο. Μαζί με αυτές χάθηκε και η σοφία τους, τα βιβλία τους, οι τεχνικές τους. Έχω την πεποίθηση, όμως, ότι όλη αυτή η γνώση ενυπάρχει σε όλες τις γυναίκες και σε κάθεμία ξεχωριστά και ένας τρόπος να την αφυπνίσει είναι να ανακτήσει τη σύνδεσή της με τη φύση».

Αλεξία Ιμάνο Μαρούλη, "Nesting"
Αλεξία Ιμάνο Μαρούλη, "Nesting"

«Η έκθεση είναι εμπνευσμένη και αφιερωμένη στη γυναίκα που υπέστη και υφίσταται κακομεταχείριση και παρανόηση υπό το πρίσμα των κοινωνικών κανόνων∙ όπου πρωταρχικός για τη συμπεριφορά της είναι ο ρυθμός της οικονομικής ταχύτητας» διαβάζω στο σημείωμα της έκθεσης. Είναι κάτι που έχεις βιώσει; Πώς το βλέπεις να εξελίσσεται γύρω μας;

Πιστεύω ότι το φαινόμενο της κακομεταχείρισης, της παρανόησης και της διαστρέβλωσης είναι διαχρονικό, αλλάζει απλώς μορφές και εκδηλώσεις. Το βιώνω κι εγώ, πλέον όμως από τη θέση του παρατηρητή, μια θέση που δεν πληγώνει, αλλά μια θέση που ενδυναμώνει την συνειδητότητα. Αυτό δε σημαίνει βεβαίως ότι δεν υπάρχουν φορές που θυμώνω ή που σοκάρομαι, για κάποιο διάστημα παθιάζομαι και μπορεί να ασχοληθώ εμμονικά με κάτι που διάβασα, είδα ή άκουσα. Έχουν να κάνουν με τα προσωπικά εσωτερικά τραύματα του καθενός.

Αυτό που παρατηρώ να συμβαίνει γύρω μου είναι ότι υπάρχουν πολλές ομάδες γυναικών οι οποίες επιχειρούν να γκρεμίσουν τα στερεότυπα με κινητήρια δύναμη την αγανάκτηση και τον θυμό θεωρώντας ότι έτσι θα επέλθει η δικαίωση τους. Υπάρχουν και άλλες γυναίκες οι οποίες συνήθως δεν ανήκουν σε ομάδες, αλλά με ενσυναίσθηση και συνειδητότητα δρουν με κίνητρο την αφύπνιση. Για τις δεύτερες η καταστροφή των στερεότυπων δεν συνιστά αυτοσκοπό, αλλά αναγκαιότητα για την θεμελίωση κάτι νέου, σε κάθε περίπτωση αυθεντικού, αλλά πάνω από όλα μοναδικού για την κάθεμιά, μιας και το βλέμμα τους είναι συνήθως στραμμένο προς τα μέσα απαλλαγμένο από τις εξωτερικές «παρεμβάσεις».

Την ατίθαση γυναίκα δεν την αφορά το έξω, παρά μόνο το εσωτερικό, και δουλεύοντας από μέσα αναγκαστικά θα επηρεάσει και το έξω, χωρίς προσπάθεια, χωρίς επιβολή, απλά και οργανικά. Φυσικά δεν πρόκειται για ένα σύντομο ή για ένα εύκολο δρόμο και γι’ αυτό δεν τον επιλέγουν πολλοί. Είναι όμως ο δικός μου ο δρόμος και η έκθεση αυτή είναι ο καθρέφτης του.

Η καλλιτέχνις Αλεξία Ιμάνο Μαρούλη στο ατελιέ της
Η καλλιτέχνις Αλεξία Ιμάνο Μαρούλη στο ατελιέ της

Πού σε «συναντούν» οι εικόνες των έργων σου; Είναι αποτέλεσμα παρατήρησης στον χώρο; Γέννημα του κόσμου των συναισθημάτων και της φαντασίας;

Θα έλεγα περισσότερο το δεύτερο. Είναι εικόνες που δημιουργούνται στη φαντασία μου κυρίως μέσα από διαλογισμούς, συζητήσεις με φίλους, την ανάγνωση βιβλίων, μέσα από την παρατήρηση έργων τέχνης και αρχαιολογικών ευρημάτων, την επίσκεψη μουσείων σε χωριά και πόλεις. Αντλώ γνώση και έμπνευση από οτιδήποτε μου προκαλεί κάποιο συναίσθημα.

Αλεξία Ιμάνο Μαρούλη, "The world", υαλογραφία και βιτρώ
Αλεξία Ιμάνο Μαρούλη, "The world", υαλογραφία και βιτρώ

Με τι μάτια βλέπει ένας άνθρωπος της πόλης –έστω καλλιτέχνης– σήμερα την άγρια φύση; Πόσο αλλοτριωμένο είναι το βλέμμα μας και πόσο μπορούμε να συνδεθούμε με τις αξίες που πρεσβεύει;

Οι άνθρωποι που έχουν αποδεχθεί και αγαπήσει την άγρια φύση μέσα τους, τη ζωική τους ενέργεια δηλαδή, μια διάστασή τους που δεν έχει αναστολές και δεν υπακούει σε κοινωνικά πρότυπα, αγαπάνε και συνδέονται και με την εξωτερική άγρια φύση. Όσοι κατακρίνουν και καταπιέζουν τη δικιά τους ζωική ενέργεια, αναπόφευκτα αποστρέφονται και την άγρια φύση. Πιστεύω ότι οι κάτοικοι μιας πόλης πιο εύκολα μπορούν να χάσουν αυτή την σύνδεση γιατί μεγαλώνουν σε ένα περιβάλλον που στερείται εικόνων, ήχων και μυρωδιών της και επιπλέον εκπαιδεύονται να καταπιέζουν αυτή τους την διάσταση. Έχω γνωρίσει ανθρώπους που μεγάλωσαν σε φυλές ιθαγενών στην Αμερική και τον Καναδά, σε σαμανικά χωριά της Βραζιλίας, σε διαφορετικές κάστες της Ινδίας και στην επαρχία της Ισλανδίας, καθένας από αυτούς/ες είχε μια τελείως διαφορετική και μοναδική σχέση με την άγρια φύση. Βασιζόμενη στην δική μου εμπειρία θα έλεγα πως είναι μια εσωτερική διαδικασία. Αυτό προσπαθώ να επικοινωνήσω και μέσα από τα έργα μου. Η δική μου η σχέση μαζί της ξεκίνησε να καλλιεργείται μέσα από τον διαλογισμό και με την καθοδήγηση δυο σπουδαίων γυναικών σε αυτό το ταξίδι, άρχισα να διερευνώ και να αμφισβητώ όσα είχα διδαχθεί, ιστορίες, μύθους και παραμύθια που είχα ακούσει, καθώς και πρότυπα που με πλήγωναν και υποσυνείδητα υπηρετούσα. Και επειδή δεν μπορώ να αποτυπώσω την μαγεία των βιωμάτων αυτών στα λόγια επέλεξα να το κάνω μέσα από τα έργα μου.

Αλεξία Ιμάνο Μαρούλη, "The moon"
Αλεξία Ιμάνο Μαρούλη, "The moon"

Σε μια εποχή ψηφιακή, μπορεί να αποκατασταθεί η σχέση μας με το «ανόθευτο» από το ανθρώπινο χέρι περιβάλλον;

Έχοντας ζήσει στο Σαν Φρανσίσκο για κάποια χρόνια, την πρωτεύουσα της τεχνολογίας, την πόλη στην οποία πας να πάρεις έναν καφέ στο χέρι και ο μπροστινός σου στην ουρά είναι το ρομπότ της εταιρείας απέναντι, θα σου απαντήσω πως ναι.

Αυτό που παρατήρησα είναι ότι η γρήγορη και ανεξέλεγκτη τεχνολογική ανάπτυξη στο Bay Area έχει ως αποτέλεσμα να μεγαλώνει παράλληλα και με τους ίδιους σχεδόν ρυθμούς η ανάγκη για αυτό το «ανόθευτο». Πρόκειται στην ουσία για μια ανάγκη επανεύρεσης του αυθεντικού εαυτού μας και δύσκολο θα μπορούσα να φανταστώ να αφιστάμεθα από αυτήν. Θα μπορούσα να δώσω και άλλα παραδείγματα όπως τα ευεργετικά αποτελέσματα της απομόνωσης κατά την διάρκεια της καραντίνας που οδήγησε πολλούς ανθρώπους σε εσωστρέφεια μέσα από την ησυχία που έφερε η κοινωνική απομόνωση ενώ ταυτόχρονα η τεχνολογία χρησιμοποιήθηκε στο έπακρο για την αντιμετώπιση των καθημερινών αναγκών και των επαγγελματικών απαιτήσεων.

Αλεξία Ιμάνο Μαρούλη, "The spiritual land"
Αλεξία Ιμάνο Μαρούλη, "The spiritual land"

Δεν μπόρεσα να μην προσέξω το τρίπτυχο The spiritual land: ένας πράσινος αφρισμένος ωκεανός, χρώμα με την ένταση ενός δάσους, συνυπάρχει με μια εικόνα με χώμα και οστά. Το ζωντανό και ζωογόνο με μια εικόνα που φέρνει στο νου το τέλος και τον θάνατο. Πού συναντιούνται και τι μήνυμα θέλεις να δώσεις;

Αυτό το τρίπτυχο και όχι μόνο είναι βαθιά επηρεασμένο από το έργο της ψυχαναλύτριας και ακτιβίστριας Clarissa Pinkola Estes και συγκεκριμένα μια ιστορία που αναφέρει στο βιβλίο της με τίτλο La loba. Πρόκειται για μια μεξικάνικη ιστορία που αφορά μια γυναίκα η οποία μεταμορφώθηκε σε λύκο και στην συνέχεια πάλι σε γυναίκα που επαναφέρει τους νεκρούς πίσω στη ζωή. Αρθρώνει περισσότερο ήχους ζώων παρά ανθρώπου. Η αποστολή της είναι η συλλογή οστών. Συλλέγει και συντηρεί ό,τι κινδυνεύει να χαθεί στον κόσμο: το ελάφι, τον κροταλία, το κοράκι, αλλά η μεγάλη της αδυναμία είναι ο λύκος. Τραγουδά πάνω από τα κόκαλα και όταν αυτά αρχίζουν να βγάζουν σάρκα και το ζώο ανακτά την γούνα του, συνεχίζει το τραγούδι ώσπου ο λύκος αρχίζει να αναπνέει.

Αυτός είναι και ο διαλογισμός μας ως γυναίκες: να καλέσουμε πίσω τις νεκρές και διαμελισμένες πτυχές του εαυτού μας και της ίδιας της ζωής. Με αυτόν τον τρόπο μαθαίνουμε να καταλαβαίνουμε τι γύρω μας αλλά κυρίως τι μέσα μας πρέπει να ζήσει και τι πρέπει να πεθάνει. Στη συνέχεια καλούμαστε να επιτρέψουμε σε αυτό που πρέπει να πεθάνει, να πεθάνει και σε αυτό που πρέπει να ζήσει, να ζήσει.

Αλεξία Ιμάνο Μαρούλη, "To weave a relationship"
Αλεξία Ιμάνο Μαρούλη, "To weave a relationship"

Θα μπορούσε κανείς να διακρίνει μια ατμόσφαιρα αμφίσημη, ίσως και κρυπτική στα έργα σου. Είναι ο τρόπος που βλέπεις την τέχνη και τον ρόλο της; - ποιος είναι, αλήθεια;

Η γλώσσα που χρησιμοποιώ είναι συμβολική γιατί ο διάλογος που επιθυμώ να ανοίξω με τον θεατή είναι γεμάτος φαντασία και παιχνίδι. Είναι εικόνες της δικής μου φαντασίας και όταν τις εκθέτω μπλέκονται με την φαντασία όλων. Ως δημιουργό αυτό που δεν σταματά να με μαγεύει είναι ότι μια εικόνα που υπάρχει μόνο στη φαντασία μου, σε μια τελείως αφηρημένη και άυλη διάσταση, μεταφέρεται και μεταμορφώνεται σε κάτι υλικό, αποκτά μια δική της ενέργεια και διάσταση. Μερικές φορές είμαι τυχερή και έρχονται επισκέπτες της έκθεσης και μοιράζονται μαζί μου τις σκέψεις και τις ιστορίες που έπλασαν βλέποντας ένα έργο μου, ανοίγοντάς μου μια πόρτα σε κάτι πολύ δικό τους, πολύτιμο και βαθιά εσωτερικό, κι εγώ το ίδιο. Ως θεατή η τέχνη για μένα είναι ένα μεγάλο σχολείο. Παρατηρώντας ένα έργο τέχνης το πρώτο πράγμα που κάνω είναι να το «αποκωδικοποιήσω», σαν ένα παζλ που διαλύω για να το ενώσω ξανά. Προσπαθώ να μάθω από κάθε δουλειά που θα μου τραβήξει την προσοχή. Υπάρχουν έργα που με έχουν συγκινήσει, σοκάρει, γαληνέψει, φοβίσει, συντροφεύσει. Κάθε φορά που ανακαλώ κάποιο από αυτά αμέσως αισθάνομαι και το συναίσθημα που μου προκάλεσε όταν το είδα. Είμαι πολλή τυχερή και ευγνώμων που η ζωή μου είναι γεμάτη από τέχνη και δημιουργούς. Η τέχνη για τον καθένα είναι κάτι διαφορετικό, για μένα είναι σχολείο, σύνδεση και μοίρασμα.

Αλεξία Ιμάνο Μαρούλη, "The predator"
Αλεξία Ιμάνο Μαρούλη, "The predator"

Έκανες το μεταπτυχιακό σου στο Σαν Φρανσίσκο. Τι κρατάς από αυτή την πόλη και την καλλιτεχνική της σκηνή; Τι σου έδωσε για τη διαδρομή σου ως εικαστικού;

Ήταν σταθμός στη ζωή μου. Μια πόλη που δεν είχε τίποτα οικείο και γνώριμο, όλα καινούργια, άνθρωποι από όλο τον κόσμο, διαφορετικές κουλτούρες, αξίες, ήθη, έθιμα, φαγητά, χιούμορ, και φυσικά όλη αυτή η διαφορετικότητα αντανακλάται και στην καλλιτεχνική της σκηνή. Είναι μια πόλη που τους εκπροσωπεί όλους. Όνειρο. Με έκανε να θέλω να ανοίξω την δουλειά μου κι άλλο, να πειραματιστώ με καινούργια υλικά, να δοκιμάσω και ας αποτύχω. Άλλαξα πολύ, και όχι μόνο ως καλλιτέχνης, είδα τον κόσμο και τους ανθρώπους γύρω μου διαφορετικά, είπα τόσες φορές «δεν ξέρω» και «δεν καταλαβαίνω» που έφτιαξα χώρο για καινούριες πληροφορίες και εμπειρίες.

Αλεξία Ιμάνο Μαρούλη, "Solitude"
Αλεξία Ιμάνο Μαρούλη, "Solitude"

Ζεις ανάμεσα στις Βρυξέλλες και στην Αθήνα. Τι αντιπροσωπεύει η καθεμιά τους στην πορεία σου; Τι σου προσφέρει;

Στις Βρυξέλλες μετακόμισα γιατί ήθελα να εκπαιδευτώ στην τέχνη του βιτρώ και τις τεχνικές της διακοσμητικής ζωγραφικής. Απολαμβάνω να μένω εδώ, είμαι στο κέντρο της Ευρώπης και μετακινούμαι παντού με την ευκολία του τρένου, επισκέπτομαι εκθέσεις στην Ολλανδία, την Γαλλία, την Γερμανία, την Αγγλία, κ.λπ. Οι Βρυξέλλες έχουν επίσης έναν πολυπολιτισμικό πληθυσμό που μου θυμίζει πολύ το Σαν Φρανσίσκο. Η Αθήνα από την άλλη είναι το σπίτι μου. Μια είναι η πόλη, πιστεύω, για τον καθένα, που είναι το σπίτι του, ανεξάρτητα εάν αυτό του αρέσει ή όχι. Έχει όμως μια μοναδική οικειότητα, ότι τα πεζοδρόμια που περπατώ είναι σπίτι, οι δρόμοι που οδηγώ, σαν να είναι και δικά μου. Το συναίσθημα αυτό της ασφάλειας του σπιτιού με κάνει πολλή δημιουργική. 

Αλεξία Ιμάνο Μαρούλη, "Γιασεμί"
Αλεξία Ιμάνο Μαρούλη, "Γιασεμί"

Θα έλεγες ότι είσαι μια αδάμαστη γυναίκα;

Θεωρώ ότι ένας άνθρωπος δεν είναι ένα πράγμα. Είναι πολλά πράγματα και αυτή είναι και η γοητεία του. Διότι μέσα από τις αντιθέσεις του, μέσα από τις φαινομενικά συγκρουόμενες εκφάνσεις του χαρακτήρα του και των ποιοτήτων του, διατηρεί τη μοναδικότητά του, ανακαλύπτει τον εαυτό του και πειραματίζεται στον τρισδιάστατο αυτό κόσμο. Η αποδοχή της κάθε πτυχής του εαυτού μας και ο θαρραλέος επαναπροσδιορισμός μας είναι από τα πιο όμορφα παιχνίδια που μας επιφυλάσσει η ζωή. Όσο για μένα η αποκάλυψη της αδάμαστης γυναίκας μέσα μου είναι ένα όμορφο ταξίδι με ιδιαίτερες στιγμές αυτογνωσίας, όχι πάντοτε τις αναμενόμενες, σε κάθε περίπτωση όμως πολύτιμες για την κάθε πληροφορία που μου παρέχουν.

Αλεξία Ιμάνο Μαρούλη, "Κατερίνα"
Αλεξία Ιμάνο Μαρούλη, "Κατερίνα"

Δείτε περισσότερες πληροφορίες για την έκθεση στο City Guide της Athens Voice
H ATHENS VOICE είναι χορηγός επικοινωνίας της έκθεσης

ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΤΟ NEWSLETTER ΜΑΣ

Tα καλύτερα άρθρα της ημέρας έρχονται στο mail σου

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ

ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΙ ΠΑΝΤΑ

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Έχετε δει 20 από 200 άρθρα.