Η Όλγα Αλεξοπούλου μιλάει στην ATHENS VOICE για το το κβαντικό μπλε που δημιούργησε, για το Συμπόσιο και την έκθεση «Η Μπλε Ώρα» στο Μουσείο Ηρακλειδών.
Η μπλε ώρα έρχεται καθημερινά δυο φορές την ημέρα, λίγο πριν την ανατολή του ήλιου και λίγο μετά τη δύση του, και διαρκεί 20-40 λεπτά. Αυτή την αγαπημένη ώρα των καλλιτεχνών και των ρομαντικών προσπάθησε να «αιχμαλωτίσει» η ζωγράφος Όλγα Αλεξοπούλου, όχι μόνο στα έργα της, αλλά και σε ένα νέο χρώμα. Ένα δείπνο με φίλους και μια συζήτηση για κβαντικές κουκκίδες καινανοκρυστάλλους, δηλαδή τις πιο καθαρές φθορίζουσες έγχρωμες ουσίες που μπορεί κανείς να βρει, έγιναν η αφορμή να γεννηθεί η ιδέα για το Κβαντικό Μπλε, ενός νέου μπλε χρώματος.
Η Όλγα Αλεξοπούλου, στο εργαστήριο του Berkeley, δοκιμάζει με πινέλα το νέο χρώμα
Εγκατεστημένη μόνιμα στην Τουρκία και συγκεκριμένα στην Κωνσταντινούπολη, ταξίδεψε στις ΗΠΑ και στο Πανεπιστήμιο Berkeley για να δει την ιδέα της να παίρνει σάρκα και οστά. Ό,τι πριν φάνταζε μακρινό και άπιαστο, ένα χρόνο μετά έγινε πραγματικότητα. Η αγάπη της Αλεξοπούλου για το μπλε ξεκινάει από τότε που θυμάται τον εαυτό της να ζωγραφίζει, είτε στην Αθήνα και στην Αίγινα είτε στο Λονδίνο και στη Νέα Υόρκη και πλέον στην Κωνσταντινούπολη. Πολυμήχανη και γεμάτη ανησυχίες δοκιμάζεται στο graffiti και στη ζωγραφική σε πορσελάνες, αλλά η ανάγκη της να μάθει περισσότερα για το μπλε παραμένει η κυρίαρχη σταθερά της και τελικά καταφέρνει να το ανακαλύψει εκ νέου. Η πρώτη επίσημη παρουσίαση του Κβαντικού Μπλε έγινε πέρυσι τον Μάρτιο στο Τόκιο, ενώ στην Ελλάδα αυτό το φθινόπωρο.
Με αφορμή το «Συμπόσιο για την Ιστορία, Τεχνολογία και Έρευνα του Μπλε Χρώματος», το οποίο θα πραγματοποιηθεί στο Μουσείο Ηρακλειδών, συνομιλήσαμε με τη ζωγράφο για τη σχέση της με το μπλε και για όλα αυτά που την εμπνέουν και την κινητοποιούν να δημιουργεί.
«Συμπόσιο για την Ιστορία, Τεχνολογία και Έρευνα του Μπλε Χρώματος», στο Μουσείο Ηρακλειδών
Το μπλε χρώμα είναι το αγαπημένο πολλών καλλιτεχνών. Γιατί συμβαίνει αυτό πιστεύεις;
Υπάρχουν μερικές χρωστικές στην ιστορία της τέχνης που προκάλεσαν επανάσταση στην αίσθηση της όρασης, για παράδειγμα το μπλε της Πρωσσίας το οποίο κυριαρχεί στην μπλε περίοδο του Πικάσο και στο κύμα του Χοκουσάι. Δεν ξέρουμε αν αυτό σημαίνει ότι ήταν και το αγαπημένο τους χρώμα, πάντως σύγχρονες μελέτες δείχνουν το μπλε να βγαίνει πρώτο σε δημοτικότητα στις περισσότερες έρευνες που δεν απευθύνονται μόνο σε καλλιτέχνες. Ίσως γιατί το μπλε είναι ένα δύσκολο χρώμα στην αντίληψη για το ανθρώπινο μάτι ή γιατί ένα μεγάλο ποσοστό του μπλε που βλέπουμε γύρω μας όπως ο ουρανός ή η θάλασσα δεν είναι στην πραγματικότητα μπλε, και έτσι αυτό το μυστήριο να μας κάνει να το αγαπάμε περισσότερο.
Λεπτομέρεια πίνακα με κβαντικό μπλε
Έχεις ταξιδέψει στην Κίνα για να κάνεις σεμινάρια πάνω στην πορσελάνη και στο μπλε χρώμα.
Πήρα μαθήματα από τον master Huang Fei, στην πόλη του Jingdezhen όπου θεωρείται ότι εφευρέθηκε η πορσελάνη, γιατί με ενδιέφερε η παραδοσιακή τεχνική της μπλε και άσπρης πορσελάνης. Ο θαυμασμός μου για το συγκεκριμένο χρώμα που χρησιμοποιείται σε αυτή την τεχνική, δηλαδή το μπλε κοβαλτίου, ήταν η κινητήριος δύναμη που με ταξίδεψε ως εκεί.
Καράβι από αλάβαστρο
Πώς ξεκίνησε η ιδέα για το Κβαντικό Μπλε;
Μελετάω το χρώμα μπλε εδώ και πολλά χρόνια, και έτσι όταν άκουσα για την ύπαρξη των κβαντικών κουκκίδων (quantumdots) και τις ιδιαίτερες οπτικές τους ιδιότητες, σκέφτηκα ότι κάτι έπρεπε να κάνω. Ήμουνα πολύ τυχερή γιατί η ιδέα μου εκτελέστηκε υπό την αιγίδα του καθηγητή Πολ Αλιβιζάτου, ο οποίος είναι μια διεθνώς αναγνωρισμένη αυθεντία στους νανοκρυστάλλους, από επιστήμονες νανοτεχνολογίας του Εθνικού Εργαστηρίου Lawrence Berkeley και με την εξαιρετική συμβολή της ειδικής στις χρωστικές ουσίες Μαρίας Χατζηδάκη, καθηγήτριας στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής. Έτσι, σε μια ένωση τεχνολογίας και τέχνης, δημιουργήθηκε το Quantum Blue, ένα καθαρό χρώμα που θυμίζει το φως της ημέρας κατά την «μπλε ώρα», δηλαδή το σύντομης διάρκειας λυκόφως μετά το ηλιοβασίλεμα ή το λυκαυγές λίγο πριν την ανατολή του ηλίου. Το Quantum Blue είναι φτιαγμένο από quantum dots (ανόργανοι νανοκρύσταλλοι που κατασκευάζονται από ημιαγωγούς) και χρησιμοποιεί το πλεονέκτημα της φωτεινότητας των κβαντικών κουκίδων για να φέρει ένα νέο μπλε φως στο πεδίο των τεχνών.
Τεχνολογία και τέχνη μπορούν να συνδυαστούν;
Έχουν μια πορεία κοινή από πάντα. Από τις πρώτες μπογιές και τα πρώτα εργαλεία ζωγραφικής χρησιμοποιήθηκαν οι επιστημονικές εξελίξεις της κάθε εποχής. Είτε αυτό ήταν η ανακάλυψη της φωτιάς για να ζωγραφίσουν οι άνθρωποι σε μια σπηλιά με κάρβουνο, είτε αρκετές χιλιάδες χρόνια μετά, το 2014, με την ανακάλυψη της χρωστικής Vanta black η οποία είναι φτιαγμένη από νανοσκοπικούς σωλήνες από κάρβουνο (άνθρακα) έτσι ώστε να είναι το πιο μαύρο χρώμα που έχουμε.
Έχεις ταξιδέψει σε πολλές χώρες όπου έχεις φιλοτεχνήσει και graffiti, ενώ έχεις συμπεριληφθεί ανάμεσα στις πιο ανερχόμενες graffiti γυναίκες καλλιτέχνες. Θέλεις να μας πεις μερικά πράγματα για αυτό;
Μέχρι στιγμής το graffiti κομμάτι της τέχνης μου με έχει ταξιδέψει σε πάρα πολύ ωραία μέρη, από τη Νέα Υόρκη μέχρι το Βιετνάμ και με πολύ ωραίες εμπειρίες και ανθρώπους όπως στην Biennale Internationale d’ Art Mural της Γαλλίας. Όλοι οι καλλιτέχνες μέναμε σε ένα πύργο (château) και μαγειρεύαμε μαροκινό φαγητό. Μακάρι να συνεχιστούν αυτά τα ταξίδια.
Νυχτερινός ουρανός
Πού θα ήθελες να κάνεις το επόμενό σου graffiti;
Στο αγαπημένο Τόκιο, μια πόλη ανεπανάληπτη που συνδυάζει την αγάπη για την παράδοση με την αγάπη για την καινοτομία, με έναν αριστουργηματικά αισθητικό τρόπο. Φυσικά ένα graffiti εκεί δεν γίνεται εύκολα. Θα πρέπει να σκεφτείς πολλές παραμέτρους γιατί οι Ιάπωνες είναι λαός που σέβεται τρομακτικά τον συνάνθρωπο και προσέχει πάρα πολύ οτιδήποτε μπορεί να θεωρηθεί ότι ενοχλεί τον διπλανό.
Graffiti ή ζωγραφική;
Το graffiti είναι πιο δύσκολο όσον αφορά τη φυσική κατάσταση γιατί πολλές φορές χρειάστηκε να είμαι σκαρφαλωμένη σε σκαλωσιές πολλών ορόφων φτιαγμένες από σανίδες που δεν ήταν και πολύ σταθερές, συν το ότι στα μεγάλα ύψη έχεις και τον αέρα που κουνάει όλη τη σκαλωσιά. Φυσικά αυτό έχει και την ομορφιά του. Αλλά σίγουρα η πιο μεγάλη δυσκολία είναι το δόσιμο της ψυχής από όπου ξεκινάει η ζωγραφική.
Το Κβαντικό Μπλε παρουσιάζεται στην έκθεση «Η Μπλε Ώρα» στο Μουσείο Ηρακλειδών έως 24 Νοεμβρίου. Δείτε περισσότερες πληροφορίες στο Guide της Athens Voice
«Συμπόσιο για την Ιστορία, Τεχνολογία και Έρευνα του Μπλε Χρώματος», Μουσείο Ηρακλειδών, 9 Νοεμβρίου
Συμμετέχουν οι ομιλητές: Κωνσταντίνος Μπέλτσιος (Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων), Θωμάς Κατσαρός (Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο), Γιώργης Μαγγίνης (Μουσείο Μπενάκη), Kaori Takahashi (Tokyo University of the Arts), Γεώργιος Μαστροθεόδωρος (Εθνικό Κέντρο Έρευνας Φυσικών Επιστημών «Δημόκριτος»), Σταμάτης Μπογιατζής (Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής), Steven Patterson (Derivan) Mas Subramanian (Oregon State University), Μαρία Χατζηδάκη (Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής), Jason Hartlove (Nanosys)
11°
