Εγκαταστάσεις σε φυσικό μέγεθος. Έργα αινιγματικά. Σκουριασμένες φιγούρες, φορτωμένες με αφηγηματικά στοιχεία σε όλη τους την επιφάνεια, στέκουν και συνομιλούν έντεχνα με απομεινάρια άλλων εποχών. Ανθρώπινες μορφές από λεπτά φύλλα οξειδωμένου σιδήρου διάσπαρτες σε εμβληματικούς χώρους της νοτιοανατολικής ακρόπολης του κάστρου των Ιωαννίνων, Ιτς Καλέ (εσωτερική ακρόπολη).
Η έκθεση χαρακτηρίστηκε σπονδυλωτή. Βυζαντινό Μουσείο, Φετιχέ Τζαμί, Θησαυροφυλάκιο, Μουσείο Αργυροτεχνίας. Συνύπαρξη. Ο επισκέπτης αναζητά τα έργα σε χώρους επενδυμένους με μνήμες κι ιστορία. Κι η συγκίνηση καθώς το νέο συναντά αρμονικά το παλιό είναι μεγάλη.
Η πρώτη γεύση από τα οξειδωμένα γλυπτά γεννιέται στο Βυζαντινό Μουσείο, στο κτήριο που έχτισε ο ελληνικός στρατός το 1958 κι η κεντρική συλλογή του στεγάζεται στον χώρο του τέως «βασιλικού περιπτέρου». Ένα ξάφνιασμα. Ναι, αυτή είναι η πρώτη αίσθηση όταν μπροστά από την τοιχογραφία που αναπαριστά τη μάχη του Μ. Κωνσταντίνου στη Μουλβία Γέφυρα εναντίον του Μαξεντίου, εκείνη που καθόρισε την έκβαση του ευρωπαϊκού πολιτισμού, στέκεται τολμηρό το σύμπαν που δημιούργησε ένας καλλιτέχνης που πάντρεψε τη ζωγραφική με τη γλυπτική. Beppe Labianca. Αντλεί έμπνευση από την ανθρώπινη φύση. Έχει πει ότι το κύριο θέμα της δουλειάς του είναι το αίνιγμα. Αναζητά απαντήσεις και καταπιάνεται με θέματα όπως η προσφυγιά, ο πόλεμος, η ειρήνη, μιλά για μεταπτώσεις αλληγορικές κι ονειρικές. Και η Μεσόγειος, οι αναμνήσεις, το ταξίδι τον επηρεάζουν βαθιά.
Η μάχη του Μ. Κωνσταντίνου στη Μουλβία Γέφυρα, είναι έργο του ζωγράφου Αλεξ. Δεμίρη, του 19ου αιώνα. Η τοιχογραφία, αποτοιχισμένη από αρχοντικό των Ιωαννίνων είναι διαστάσεων 5x2,5μ. Ο Δεμίρης (ή Δαμίρης) ακολούθησε πιστά το πρωτότυπο έργο του Ρομάνο (Giulio Pippi είναι το πραγματικό του όνομα), του οποίου τα έργα χαρακτηρίζονται από γιγαντισμό. Ο Ρομάνο δεν ήταν μόνο ζωγράφος, αλλά και διάσημος αρχιτέκτονας, με κυριότερο έργο του το Παλάτσο ντελ Τε που έχτισε το 1530 στη Μάντοβα της Ιταλίας.
Άκοπα αναδύονται πρωτόγνωρα συναισθήματα καθώς τα μοντέρνα γλυπτά μπλέκονται με ιστορικά κειμήλια. Ίσως η φαινομενικά αταίριαστη συνύπαρξη να είναι και η αιτία. Στέκονται οι σκουριασμένες φιγούρες (πολλές είναι προσωπογραφίες του ίδιου το καλλιτέχνη) και παίζουν μουσική ή παρατηρούν το έργο λες κι έχουν απορίες κι ερωτήματα. Είναι το πάντρεμα ανάμεσα στο παλιό και το νέο που δίνει τη δυνατότητα στον επισκέπτη να συγκρίνει, να αναγάγει, να προσεγγίζει με τρόπους εναλλακτικούς τα μόνιμα εκθέματα του μουσείου.
Και καθώς βγαίνω από το ένα κτήριο για να συνεχίσω το «κυνήγι των αναδυόμενων συναισθημάτων» νιώθω στα πόδια μου την ογκώδη, βραχώδη χερσόνησο. Αυτή που εισχωρεί στο σώμα της κυράς της πόλης, της Παμβώτιδας, με την επιβλητική θωριά.
Ο τόπος που στέκει σήμερα το Φετιχέ Τζαμί (Τζαμί της Νίκης) άλλοτε φιλοξενούσε τον ναό του Αρχαγγέλου Μιχαήλ. Ο χώρος είναι ποτισμένος μ’ ανθρώπινες προσευχές που βγήκαν από ψυχές χριστιανών ή μουσουλμάνων. Στη θολοσκέπαστη αίθουσα, εκεί που ηττημένος και κατακτητής συναντιούνται, εκεί που οι πληγές του ενός γίνονται δάφνες του άλλου, έχουν τοποθετηθεί οι φιγούρες των προσφύγων. Προχωρούν σε αναζήτηση μιας νέας ζωής φορτωμένοι με μπόγους και μνήμες. Πόνος κι όνειρο.
Ευτυχείτε, αγαπητοί.
Τις εγκαταστάσεις του εικαστικού φιλοξενούν στο Κάστρο, το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς και η Εφορεία Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων, στο πλαίσιο της εποικοδομητικής συνεργασίας που έχουν, από την έναρξη της λειτουργίας του Μουσείου Αργυροτεχνίας πριν από δύο χρόνια, στις δυτικές στοές στο Ιτς Καλέ.
Ο εικαστικός Beppe Labianca γεννήθηκε στο San Ferdinando της Απουλίας, στην Κάτω Ιταλία. Σπούδασε Καλές Τέχνες στο Μπάρι και από τη δεκαετία του ’70 και εξής παρουσιάζει έργα του σε ομαδικές και ατομικές εκθέσεις. Δίδαξε Ζωγραφική στο Κρατικό Καλλιτεχνικό Λύκειο του Μπάρι. Διευθύνει το πολιτιστικό κέντρο “Officina Nuova” (Νέο Εργαστήριο), χώρο συνάντησης καλλιτεχνών και διανοουμένων, χάρη και σε διεθνείς εικαστικές δράσεις, που φιλοξενήθηκαν σε αυτό.Οι πρώτοι πίνακες ζωγραφικής του Labianca συσχετίστηκαν με εκείνους του Φράνσις Μπέικον. Στη συνέχεια, τα έργα του, ζωγραφικής και γλυπτικής, ανέδειξαν το ιδιότυπο προσωπικό του ύφος και χαρακτηρίζονται από κοινωνικές, υπαρξιακές και συμβολικές παραμέτρους, αξιοποιώντας και διευρύνοντας μορφολογικά στοιχεία της σύγχρονης τέχνης. Έργα του βρίσκονται σε ιδιωτικές και δημόσιες συλλογές εντός και εκτός Ιταλίας.
Από την αναδρομική του Κυριάκου Μορταράκου και τη μεγάλη έκθεση του Δημήτρη Σεβαστάκη στις επιζωγραφισμένες φωτογραφίες του Κώστα Λάκη και τους καλλιτεχνικούς αλγόριθμους του Τσαρλς Σάντισον
13°
