H Εναλλακτική Σκηνή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής είναι ένα από τα μικρά παιδιά του Κέντρου Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, με μεγάλη όμως σημασία. Αυτές τις μέρες όλοι μιλούν για το τετραήμερο πολιτιστικό πρόγραμμα «Metamorphosis: To ΚΠΙΣΝ στον Κόσμο» στα πλαίσια του οποίου η Εναλλακτική Σκηνή υποδέχεται για πρώτη φορά το κοινό της με έργα ενός πρωτοπόρου έλληνα συνθέτη.
Δεν θα υπήρχε καταλληλότερη επιλογή για την έναρξη της Εναλλακτικής Σκηνής, από τον Γιάννη Χρήστου. Μία από τις πιο ξεχωριστές μορφές της διεθνούς μουσικής πρωτοπορίας. Ο μεγάλος συνθέτης ακολούθησε το ίχνος της αβανγκάρντ δημιουργώντας ένα προσωπικό μουσικό σύμπαν, συνδυάζοντας τον αυτοσχεδιασμό, τη σκηνική δράση και το φιλοσοφικό στοχασμό.
Το δημιουργικό του έργο καλωσορίζει τους θεατές στην ολοκαίνουργια Λυρική με δύο από τα σημαντικότερα έργα του. Πρόκειται για δύο έργα της τελευταίας δημιουργικής του περιόδου, κατά την οποία πειραματίστηκε με μορφές έκφρασης, που υπερβαίνουν τις παραδοσιακές κατηγορίες του μουσικού θεάτρου.
«Η Κυρία με τη στρυχνίνη» (1967) και η «Αναπαράστασις ΙΙΙ» (Ο πιανίστας) (1968) βρίσκονται στην απόλυτη αιχμή του δόρατος της πρωτοπορίας τους και διατηρούν ακόμη την εκφραστική τους δύναμη. Όσο για την αξία τους, δεν προκύπτει μόνο από την αδιάπτωτη αντοχή τους στον χρόνο, αλλά και από το γεγονός ότι συνιστούν ορόσημα της δυναμικής ελληνικής καλλιτεχνικής ζωής της δεκαετίας του 1960.
Παρτιτούρα του Γιάννη Χρήστου για την Κυρία με τη στρυχνίνη
Στις 25 Ιουνίου 2016, οι πύλες της νεοσύστατης Εναλλακτικής Σκηνής της ΕΛΣ ανοίγουν για τα καλά με τα δύο αυτά εμβληματικά έργα σε συνεργασία με το διακεκριμένο σύνολο σύγχρονης μουσικής disson Art και την Αθηναϊκή Συμφωνική Ορχήστρα Νέων (ΑΣΟΝ).
Στην παρουσίαση αυτή, επιθυμία των συντελεστών ήταν να προστεθεί ένα ακόμη επίπεδο στον ήδη υπάρχοντα διάλογο μεταξύ των τεχνών. Ο διακεκριμένος εικαστικός Αλέξανδρος Ψυχούλης θα πραγματοποιήσει στον ίδιο χώρο μία μεγάλων διαστάσεων εγκατάσταση, η οποία θα συνδιαλέγεται με την ψυχαναλυτική διάσταση των έργων του Γιάννη Χρήστου. Με βάση ένα εμβληματικό, παλιότερο έργο του καλλιτέχνη, δημιουργείται μία νέα εικαστική εγκατάσταση που ενσωματώνει το σύνολο του χώρου της Εναλλακτικής Σκηνής.
Ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής της ΕΛΣ, Μύρων Μιχαηλίδης, ανέφερε: «Είμαστε ιδιαιτέρως ευτυχείς που έχει φθάσει η στιγμή που θα πάρει σάρκα και οστά το φιλόδοξο σχέδιο μιας δεύτερης σκηνής της ΕΛΣ, της Εναλλακτικής Σκηνής, η οποία φιλοξενείται στις υπέροχες νέες εγκαταστάσεις του Κέντρου Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Το όνομα "εναλλακτική" είναι για εμάς πρόκληση μιας και μας δίνει την ευκαιρία να δημιουργήσουμε, εκ του μηδενός, τον χαρακτήρα και την καλλιτεχνική ταυτότητα της σκηνής αυτής. Λίγους μήνες πριν την επίσημη λειτουργία της ΕΛΣ στο ΚΠΙΣΝ, η παράσταση της Εναλλακτικής με έργα Γιάννη Χρήστου, δίνει ένα πολύ σαφές στίγμα για όλα εκείνα που θα ακολουθήσουν και τα οποία θα ανακοινωθούν σύντομα».
Ο υπεύθυνος του καλλιτεχνικού προγραμματισμού της Εναλλακτικής Σκηνής της ΕΛΣ στο ΚΠΙΣΝ, Γιώργος Κουμεντάκης, τόνισε ότι « τα έργα του Γιάννη Χρήστου, αλλά και συνολικά η προσωπικότητα και το έργο του, αντιπροσωπεύουν για όλη την ομάδα της Εναλλακτικής Σκηνής της ΕΛΣ ένα ιδεώδες προς το οποίο θα θέλαμε να τείνει συνολικά το νέο αυτό καλλιτεχνικό μόρφωμα που θα έρθει να εμπλουτίσει την καλλιτεχνική ζωή της Αθήνας».
Ο σκηνοθέτης Αλέξανδρος Ευκλείδης, σημειώνει για την παρουσίαση: «Τα έργα αυτά δεν επιδέχονται σκηνοθεσίας με την παραδοσιακή έννοια του όρου, που εστιάζεται στην σκηνική επανανοηματοδότηση ενός προηγούμενου έργου ή στην δημιουργία ενός εντελώς νέου. Η σκηνοθετική εργασία συνίσταται εν προκειμένω στην ακριβή και αυστηρή εφαρμογή των δράσεων που ο συνθέτης κατέγραψε με εκπληκτική ακρίβεια στην γραφική παρτιτούρα των έργων. Η εργασία του σκηνοθέτη συνίσταται στην αποκωδικοποίηση των δράσεων και στην πιστή εφαρμογή τους, έτσι ώστε να αναδυθεί ο παράδοξος κόσμος του Χρήστου με τη μεγαλύτερη δυνατή ένταση».
Τα έργα:
Η Κυρία με τη στρυχνίνη (1967), που βασίζεται στην καταγραφή των ονείρων του συνθέτη και στην ψυχολογία του Καρλ Γιουνγκ, αποτελώντας μια σκηνική ενότητα στην οποία ηθοποιοί και μουσικοί εμπλέκουν το κοινό σε μια συναρπαστική, αλλά συνάμα αινιγματική, συν-δημιουργία. Η Κυρία με τη στρυχνίνη παρουσιάστηκε πρώτη φορά στο αθηναϊκό κοινό λίγες μέρες πριν την δικτατορία του 1967. Η ηχογράφηση που έχει διασωθεί από τη βραδιά εκείνη στο Χίλτον, όπου λάμβανε χώρα ένα από τα σημαντικότερα καλλιτεχνικά γεγονότα της εποχής, η «Εβδομάδα Σύγχρονης Μουσικής», είναι ενδεικτική της έκπληξης που προκάλεσε στο κοινό το εξαιρετικά ρηξικέλευθο αυτό έργο. Έκτοτε, το εκπληκτικό αυτό έργο παίχθηκε ελάχιστες φορές.
Ο ηθοποιός Άρης Σερβετάλης
Η Αναπαράστασις ΙΙΙ (Ο πιανίστας) (1968), ένα ώριμο έργο του Γιάννη Χρήστου και ένα από τα πλέον δημοφιλή στο σύνολο του έργου του. Η μορφή του πιανίστα, που ερμηνεύεται εναλλάξ από τους Άρη Σερβετάλη και Λενιώ Λιάτσου, γίνεται το «εργαλείο» μέσω του οποίου διερευνώνται οι μυστηριακές, ονειρικές τελετουργίες της καλλιτεχνικής μετάπραξης. Ο Πιανίστας, γνώρισε πολλές εκτελέσεις, ιδίως με τον πρώτο διδάξαντα, τον εικαστικό Γρηγόρη Σεμιτέκολο, ο οποίος το ερμήνευσε δεκάδες φορές στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Τα τελευταία χρόνια έχει περάσει στα χέρια μιας νέας γενιάς ερμηνευτών, που δοκιμάζονται στο αινιγματικό αυτό υλικό και είναι ίσως το έργο του Χρήστου, όπου διαπιστώνει κανείς τη συγγένεια με το πεδίο της performance.
Info:
Η Εναλλακτική Σκηνή της ΕΛΣ σε έργα Γιάννη Χρήστου, Σάββατο 25 Ιουνίου 2016, Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, Πεισιστράτου και Σαχτούρη, Καλλιθέα, info@snfcc.org
Ώρες παραστάσεων: Ο Πιανίστας 18.30 & 19.15 & 00.00 / Η Κυρία με τη Στρυχνίνη 20.30 & 00.30
Είσοδος ελεύθερη, με δελτία προτεραιότητας τα οποία θα διανέμονται μια ώρα πριν την έναρξη των παραστάσεων στον χώρο της Αγοράς στο ΚΠΙΣΝ.
13°
