Αυτός ο κάτοικος της Τζιας, των 70 και άνω ετών, παρά τη θέλησή του και με ανείπωτη θλίψη αναγκάστηκε να εγκαταλείψει το γενέθλιο βράχο του. Δεν ήταν πια εύκολο να ζει εκεί, τόσο που λαχάνιαζε και υπέφερε καθώς ανηφόριζε στα δρομάκια του χωριού του χωρίς αυτοκίνητο. Αντιμετώπιζε με αγωνία το γεγονός ότι έπρεπε να καλεί το ελικόπτερο κάθε φορά που ο αέρας λυσσομανούσε και ανάγκαζε τα φεριμπότ να είναι δεμένα στο λιμάνι. Αφού έπαιξε μια τελευταία παρτίδα χαρτιά με τους φίλους του στο καφενείο, έφυγε όρθιος και ζωντανός από το νησί για το στέρεο έδαφος του Λαυρίου. Ένα λιμάνι με ανοιxτούς δρόμους και με το νοσοκομείο σε κοντινή απόσταση.
Αυτός ο άνθρωπος ήταν ένας απ’ τους καφετζήδες του χωριού, γνωστός για τη μαεστρία με την οποία έφτιαχνε τα γλυκά του. Γεννήθηκε σε ένα μικρό αγρόκτημα, στο οποίο κανείς μπορούσε να φτάσει μόνο με τα πόδια. Το αγρόκτημα είχε λίγες συκιές, μία λεμονιά. Δέντρα, τα οποία πότιζε με πάθος. Μαζί με αυτά, το αγρόκτημα είχε και πέντε σειρές από αμπέλια. Αυτά τα αμπέλια μάζευε κάθε Σεπτέμβρη και τα πήγαινε στο παραδοσιακό πατητήρι από πέτρα. Αυτά τα κλήματα έδιναν το κρασί που ο ίδιος αποκαλούσε «αγνό», ένα κρασί το οποίο εμφιάλωνε σε πλαστικά μπουκάλια, αλλά το οποίο προσέφερε σχεδόν ιεροτελεστικά μέσα στο ποτήρι.
Ο Νίκος παντρεύτηκε στα γεράματα. Η σύζυγός του, μια ηλικιωμένη Ρωσίδα του Καζακστάν, κουτσομιλούσε κάτι σχεδόν ακαταλαβίστικα ελληνικά. Γνωρίζει, όμως, από βότανα. Μπορεί να βρει στη φύση βότανο ικανό να θεραπεύσει έως και «99 ασθένειες». Επιπλέον, ξέρει τρόπους για να διώχνει την κακή ενέργεια από τα σπίτια των ασθενών. Μ’ ένα σεντόνι δεμένο στους κορμούς δύο δέντρων και ανάλογα με το ρεύμα του ανέμου, μπορεί να προβλέψει το μέλλον το δικό μας και των συγγενών μας.
Γιατί επέλεξα να μιλήσω για τον Νίκο; Γιατί σε πείσμα όλων και των εποχών, είναι ένας άνθρωπος που παραμένει τίμιος. Ήθελε να πληρώνεται αμέσως, ακόμα κι αν κάποιες φορές οι πελάτες του έκαναν ότι «ξεχνούσαν» να του δώσουν το μερίδιο που του αναλογούσε, όταν μεσολαβούσε σε πωλήσεις ακινήτων. Σύχναζε τακτικά στην εκκλησία, καθόταν πάντα στην πλευρά των ανδρών τη Μεγάλη Εβδομάδα. Όταν είχε κάποια χρήματα να διαθέσει για διακοπές, επέλεγε πάντα ένα ταξίδι με πλοίο οργανωμένο από το νησί σε κάποιο τόπο ιερό.
Το αγρόκτημα υπάρχει ακόμα. Φανερά εγκαταλειμμένο, έχει πάρει το χρώμα της γης, αλλά το ένα και μοναδικό κυπαρίσσι το προστατεύει από την απόλυτη ξηρασία. Σήμερα, στην κατεστραμμένη από την τουριστική ανάπτυξη και τις βίλες Τζια, ήρθε να επιδεινώσει την κατάσταση η οικονομική κρίση. Κι όμως, κάποιες γυναίκες επιχειρούν να δώσουν εκ νέου ζωή στη φύση του νησιού, στις δρύες και στις βελανιδιές του. Τα ντόπια τυριά μπορεί να είναι ακριβά, αλλά είναι «αυθεντικά». Αυτά τα προϊόντα αναγκάζουν τους Αθηναίους να κατέβουν από τα τζιπ τους για να τα αγοράσουν κάθε Σαββατοκύριακο, που έρχονται στο νησί. Φαίνεται να πιστεύουν ότι η αγροτική καλλιέργεια θα μπορούσε να αναβιώσει και ότι ο αγροτουρισμός θα μπορούσε να είναι το μέλλον. Σε αυτό το μεταβατικό περιβάλλον, το μικρό αμπέλι του κυρ-Νίκου, που φαίνεται καταπράσινο από το δρόμο, δεν δημιουργεί μια αίσθηση νοσταλγίας, αλλά προσδοκίας.
* Η Isabelle Guisan είναι Ελληνοελβετή συγγραφέας και ανεξάρτητη δημοσιογράφος. Αυτό το διάστημα διενεργεί έρευνα για το νέο της βιβλίο με τίτλο «Profils grecs», πορτρέτα νέων στην οικονομική κρίση. Έχει σπίτι στη Χώρα, στην Ιουλίδα.
12°
