Αίγλη: Η Χατιτζέ Μπιννάζ Χανούμ περιμένει τον Ερνέστο Εμπράρ

Από την Αγίου Νικολάου περνώ κάθε μέρα και κάθε μέρα με ζώνει ίδια και απαράλλαχτη η ίδια ιερή συγκίνηση. Στρίβοντας την Κασσάνδρου και κατηφορίζοντας προς Αγίου Δημητρίου, το πλάγιο του ναού και η κεντρική είσοδος της Αίγλης μοιάζουν με οθόνη που επάνω της προβάλλονται επίκαιρα από τη Θεσσαλονίκη του 313 μ.Χ. μέχρι και σήμερα. Αναφέρω το 313, αφού το προσευχητάρι του Αγίου Δημητρίου ιδρύθηκε αυτή τη χρονιά με το Διάταγμα της Ανεξιθρησκείας, ενώ η έτερη «οθόνη», το μυθικό λουτρό Γενί Χαμάμ, είναι χτισμένο τον 16ο αιώνα από τον Χουσέφ Κεντχουντά.

Ο Κεντχουντά εκτελούσε χρέη Κεχαγιά για τον Βεζύρη Σοκολού Μεχμέτ πασά, όμως, σε αντίθεση με τα υπόλοιπα χαμάμ της πόλης, που συνέχισαν να λειτουργούν μετά την απελευθέρωση, το Γενί το 1919 περιήλθε στο Ελληνικό Δημόσιο. Το 1937 αγοράστηκε από ιδιώτη που το χρησιμοποίησε σαν αποθήκη, και αργότερα, πολύ αργότερα, ως και τα μέσα του ’80, λειτουργούσε εντός του χειμερινό σινεμά. 

Τα καλοκαίρια η θερινή εκδοχή είχε το όνομα σινέ Άντζι, αμέσως μετά άνοιξε εδώ η περίφημη ταβέρνα Σεβίλλη, ενώ σήμερα η Αίγλη, όπως σηματοποιήθηκε και κατοχυρώθηκε από τις πολλαπλές χρήσεις (από εντεχνάδικο ως τέκνο κλαμπ), περιμένει αυτόν που θα τολμήσει να ονειρευτεί και να πραγματώσει τον άθλο της επαναλειτουργίας της. Το σποτ είναι φιλέτο και, αν έκανα εν τάχει ένα σλάλομ στην ιστορία της, είναι γιατί σε λίγο καιρό η περιοχή γύρω της θα ανεβεί ακόμα περισσότερο. Αιτία είναι τα σχέδια της ανάπλασης που ανακοίνωσε ο Δήμος Θεσσαλονίκης, ένα πάρκο αναψυχής και ένας υπαίθριος χώρος στάθμευσης, που σε συνεργασία με τη ΜΕΒΓΑΛ, που χρηματοδοτεί τη νέα εποχή του μέρους, θα αναβαθμίσει την έκταση της πίσω πλευράς του Αγίου Δημητρίου και της Αίγλης, με το όνομα Πλατεία Ερνέστου Εμπράρ. 

Ανάπλαση της πλατείας Ερνέστου Εμπράρ / © Δήμος Θεσσαλονίκης

Δεν ξέρω αν συμφωνεί με την ανάπλαση το φάντασμα της Χατιτζέ Μπιννάζ Χανούμ και πώς σκοπεύει να δεχθεί τη νέα κατάσταση. Η Χατιτζέ κατοικεί εντός της Αίγλης, ο θρύλος τη θέλει να προστατεύει μέρα και νύχτα το μνημείο. 

Αεροφωτογραφία της περιοχής / © Δήμος Θεσσαλονίκης

Να και μια ιστορία ακόμα από την οδό της Αγίου Νικολάου όπου βρίσκεται η Αίγλη. Ευτυχώντας να παρουσιάσω το μυθιστόρημα Το Φάντασμα της Αίγλης (Ιανός) του Αργύρη Παυλιώτη σε μια περασμένη Διεθνή Έκθεση Βιβλίου, έμαθα για την περίφημη χανούμισσα Χατιτζέ Μπιννάζ, που την έσφαξε ο αφέντης της, όταν έμαθε πως τον απατά. Για να τιμήσει τη Χατιτζέ και τη μυθική ομορφιά της, είχε χτίσει το Γενί και η συνέχεια μετά τη δολοφονία πάει έτσι: Η αδικοχαμένη ψυχή της αθώας Χατιτζέ Μπιννάζ Χανούμ (ήταν διαβολή ότι φλέρταρε με άλλον και μηχανευμένη από τις αντίζηλες χανούμισσες η αιτία της σφαγής της) ζει ακόμα κρυμμένη εκεί. Κάποιες νύχτες, όταν το φεγγάρι γεμίζει, η Χατιτζέ βγαίνει στον κήπο της Αίγλης, μεταξύ του λουτρού και της εκκλησίας του Αγίου Δημητρίου κλαίγοντας γοερά. Δεν ξέρω εάν κάθεται στο έρημο παγκάκι με την τεράστια ντίσκο μπάλα, απομεινάρι του ντανς κλαμπ που είναι κλειστό, πάντως τις νύχτες, όταν με βγάζει ο δρόμος από την Αγίου Νικολάου, περπατώ σιγά, μην τυχόν και ταράξω τους λυγμούς της.