Ο Ανδρέας Ζαμπούκας γράφει για την πορεία του Γιάννη Αντετοκούνμπο που έφτασε στην κορυφή κατακτώντας το πρωτάθλημα του NBA.
Ο Γιάννης Αντετοκούνμπο είναι αυτή τη στιγμή, ένας από τους πιο αναγνωρίσιμους Έλληνες όλων των εποχών. Και θα είναι, για πολλά χρόνια ακόμα, δεδομένου πως αποτελεί μία πολύ σπάνια περίπτωση εντυπωσιακού αφηγήματος.
Ο Γιάννης δεν είναι λευκός. Και είναι παιδί μεταναστών. Που άργησαν πολύ να πάρουν την ελληνική ιθαγένεια...
Το ερώτημα είναι αν ο νέος πρωταθλητής του ΝΒΑ αποτελεί ελληνικό «success story». Η απλώς, συγκεντρώνει όλα τα χαρακτηριστικά ενός πανανθρώπινου συμβόλου. Μιας πάμπτωχης οικογένειας που πάλεψε για να φτάσει στην κορυφή, αξιοποιώντας το ταλέντο και την αγωνιστικότητα των παιδιών της.
Είναι και τα δύο. Αλλά κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι ο Γιάννης είναι και ελληνικό «προϊόν»… Αφού πρώτα ξεχωρίσει την κοινωνία από το κράτος. Αφού προτάξει ως «παραγωγό εξαγώγιμων προϊόντων» τη συλλογικότητα της ελληνικής πραγματικότητας έναντι της διαχρονικής όχι και τόσο στοργικής διοίκησης αυτής της χώρας.
Κάποιοι θα πίστευαν αφελώς, πως η οικογένεια Αντετοκούνμπο θα είχε καλύτερη τύχη αν γεννούσε τα παιδιά της στην Αμερική και όχι στην Ελλάδα. Εδώ η απάντηση μπορεί να βρίσκεται στα ανοιχτά γήπεδα και στους άσημους συλλόγους που ο Γιάννης, ο Θανάσης κι ο Κώστας πήραν τον πρωταγωνιστικό ρόλο από νωρίς για να ξεδιπλώσουν την αγωνιστικότητα και το πάθος τους για διάκριση.
Κι άλλες απαντήσεις μπορούν να δοθούν από τους προπονητές που ξεχώρισαν τον Γιάννη, από παράγοντες που πίστεψαν στο ταλέντο του, από ανθρώπους της ενορίας που βοήθησαν την οικογένεια, από τους δασκάλους των παιδιών, από τους συμμαθητές τους που δεν ήταν και τόσο ρατσιστές όσο νομίζουμε. Από μία ελληνική κοινωνία που αγκάλιασε αυτούς τους ανθρώπους και σεβάστηκε τον τεράστιο αγώνα που έδιναν για την επιβίωση. Εν αντιθέσει με το ελληνικό κράτος που άργησε πολύ να τους εξασφαλίσει και επίσημα την «πατρίδα» τους.
Πριν όμως, καταλήξουμε στο ελληνικό «success story», είναι απαραίτητο να συμφωνήσουμε ότι ελληνικότητα δεν είναι -ή δεν πρέπει να είναι- η ταυτότητα με τις «ρίζες» των εθνοτικών και των προγονόπληκτων. Αυτών που οι πρόγονοί τους ήταν ίσως πιο μακρινοί μεταναστές από τους Αντετοκούνμπο…
Ελληνικότητα είναι αυτή που έφτιαξε τον ιστορικό ελληνικό πολιτισμό της εξωστρέφειας, του εμπορίου, της πολυπολιτισμικότητας της Μεσογείου και της διαφορετικότητας φυλών και ανθρώπων. Γιατί ο αθλητισμός, το πνεύμα, οι τέχνες, ο πλούτος, η δημοκρατία και τα δικαιώματα δεν έχουν πατρίδα σε κλειστές κοινωνίες και νευρωτικές χώρες.
Μόνο ένας τρόπος υπάρχει να ζήσουμε όμορφα και διακριτά ως Έλληνες στις επόμενες δεκαετίες. Ίσως και στους επόμενους αιώνες. Να δημιουργήσουμε και να εξάγουμε στον κόσμο περισσότερη Ελλάδα δια των ανθρώπων της. Και άνθρωποι «Έλληνες» δεν λογαριάζονται με το αίμα, το χρώμα και τις δήθεν «φυλές». Έλληνες είναι αυτοί που θα μπουν στην ελληνική ταυτότητα, με γλώσσα, με δύναμη, ταλέντο, διάθεση και αγάπη για ό, τι τους πρόσφερε αυτή η πατρίδα.
14°
