Θυμάστε που λέγαμε πως η ζωή μας από εδώ και πέρα, μέχρι να βρεθούν φάρμακα και εμβόλια, δεν θα είναι η ίδια;
Ίσως τελικά το lockdown να μην ήταν απαραίτητο. Ίσως να μη χρειαζόταν ο οριζόντιος περιορισμός των ελευθεριών διά νόμου. Το ολοκληρωτικό σταμάτημα της οικονομίας. Θα πειθαρχούσαμε από μόνοι μας. Ίσως κι όλος αυτός ο φόβος να ήταν υπερβολή, λάθος εκτίμηση της επικινδυνότητας μιας κατάστασης. Δεν ξέραμε, βέβαια, στη γειτονική Ιταλία γινόταν σφαγή. Αλλά μόνο στον Βορρά, η υπόλοιπη χώρα μια χαρά τα πήγε. Δεν μεταδίδεται τόσο εύκολα ο ιός όσο λένε. Αλλιώς όλοι θα είχαν κολλήσει. Πάντως η χώρα μας ποτέ δεν κινδύνευσε στ’ αλήθεια. Όποιος και να ήταν κυβέρνηση τα ίδια θα έκανε. Ήμασταν τυχεροί, αυτό είναι όλο. Άσε που τα φούσκωναν κιόλας, το είπε και ο Τσιόδρας. Υπολογίζαμε στους νεκρούς και ασθενείς που είχαν μεν τον ιό αλλά πέθαιναν από άλλα νοσήματα. Το ιικό φορτίο έχει εξασθενίσει. Ο ιός δεν κυκλοφορεί πια. Όλο αυτό ήταν ένα κακό όνειρο που πέρασε. Ευτυχώς. Φτηνά τη γλιτώσαμε, όλα καλά.
Αυτό είναι η καλή εκδοχή. Υπάρχει και η άλλη, καχύποπτη, κακόβουλη, στη βάση της αντιπολιτευτική. Η εκδοχή της τρομολαγνείας. Ότι από τη γρίπη πεθαίνουν περισσότεροι. Ότι μας περικόπτουν ελευθερίες υπηρετώντας σκοτεινά σχέδια εξουσίας. Για να περάσουν αντεργατικοί νόμοι. Για να μας βάλουν συστήματα παρακολούθησης και υποκλοπής προσωπικών δεδομένων. Ότι όλο αυτό ήταν μια κατασκευή. Δεν υπάρχει πανδημία. Ποτέ δεν υπήρξε. Ρε, δεν κλεινόμαστε ξανά σπίτι... Σταματήστε να μας τρομοκρατείτε, ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ! Κι άλλα που δεν θέλω να επαναλάβω, αρκεί να πάει κανείς να δει τα σχόλια στα σόσιαλ μίντια στις αναρτήσεις για τα 97 κρούσματα που ανακοινώθηκαν τη Δευτέρα.
Δεν είναι όμως μόνο αυτοί. Η αίσθηση ότι ο ιός δεν κυκλοφορεί πια, είναι διάχυτη. Επειδή δεν μας άγγιξε η συμφορά και δεν έχουμε ανοιχτές πληγές, κι επειδή όλες αυτές τις μέρες της ύφεσης τα κρούσματα μετριούνται στα δάχτυλα του ενός χεριού. Πλένουμε τα χέρια μας, έχουμε στο νου να μην ακουμπάμε το πρόσωπό μας, κάπου μας βρίσκεται ένα μπουκαλάκι αντισηπτικό, αλλά δεν βρίσκουμε τον λόγο να φοράμε μάσκα, είναι δυσάρεστη με τη ζέστη. Ούτε κρατάμε φυσικές αποστάσεις. Το τριήμερο του Αγίου Πνεύματος στα πλοία οι περισσότεροι ταξιδιώτες δεν φορούσαν μάσκα, όπως δεν φοράει ένα ποσοστό επιβατών στα ΜΜΜ, όπως δεν φοράμε και σ’ άλλους κλειστούς χώρους. Στα μπαράκια ο κόσμος συμπεριφέρεται περίπου όπως πριν. Παρατηρείται συγχρωτισμός σε διάφορα μέρη. Ο συγχρωτισμός μπορεί να λειτουργήσει σαν εστία υπερμετάδοσης. Το να μην κρατάμε τις αποστάσεις ενός μέτρου και να μη φοράμε μάσκα μπορεί επίσης να μεταδώσει τον ιό. Μα, υπάρχει ο ιός;
Θυμάστε που λέγαμε πως η ζωή μας από εδώ και πέρα, μέχρι να βρεθούν φάρμακα και εμβόλια, δεν θα είναι η ίδια; Έχουμε ξεχαστεί. Συμπεριφερόμαστε σαν ο κίνδυνος να έχει περάσει. Οι μάσκες που κάποιοι λίγοι φορούν λειτουργούν σαν -γραφική- υπενθύμιση. Το βαρύ πρόστιμο και οι ποινές που επιβλήθηκαν στο μπιτς μπαρ της Μυκόνου, επίσης. Η κανονικότητα στην οποία επιστρέψαμε έχει κανόνες τους οποίους οι επαγγελματίες κάθε είδους είναι υποχρεωμένοι να τηρούν για την προστασία της δημόσιας υγείας. Αν δεν τηρήσουμε τους κανόνες και τις συστάσεις θα οδηγηθούμε σε πισωγυρίσματα. Ήδη συζητιέται το ενδεχόμενο τοπικών lockdown. Το πλήγμα στην οικονομία και στις ζωές μας θα βαθαίνει όσο επιλέγουμε την «αμεριμνησία». Κι όσοι ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες θα κινδυνεύουν. Οι δικοί μας άνθρωποι, ή εμείς οι ίδιοι. Όσοι είναι περιορισμένοι στο σπίτι και τους βλέπουμε, κι όσοι είμαστε εκτεθειμένοι στον έξω κόσμο, σε εργασίες που απαιτούν μετακίνηση, παρουσία και μόχθο. Ο ιός, αν αφεθεί ελεύθερος, δεν κάνει διακρίσεις, αλλά είναι ταξικός. Οι πιο απροστάτευτοι, οι ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, θα είναι οι αδύναμοι κρίκοι.
Lockdown ξανά δεν αντέχει η οικονομία. Όλα τα υπόλοιπα όμως ισχύουν όπως τα ξέρουμε, όπως μας τα έβαλαν στο μυαλό τον καιρό της καραντίνας. Οι εικόνες με τα φέρετρα από τις άλλες χώρες και οι ειδικοί. Οι γιατροί στα νοσοκομεία, οι λοιμωξιολόγοι, οι επιδημιολόγοι, οι καθηγητές δημόσιας υγείας. Αυτοί που έχουν εποπτεία και τους οποίους ακούσαμε. Αυτοί, τώρα, κρούουν ξανά τον κώδωνα του κινδύνου. Έχουμε κερδίσει τη μάχη αλλά ο πόλεμος είναι εκεί έξω. Σαν μια φωτιά που πάει να σβήσει αλλά υπάρχει ο κίνδυνος αναζωπύρωσης, λίγο να φυσήξει... Χρειάζεται επαγρύπνηση.
Η καθημερινή γραπτή ενημέρωση ξανάρχισε. Μπορεί να ξαναρχίσουν κι άλλα. Χρειαζόμαστε το αίσθημα του φόβου για να επανεκκινήσει το ένστικτο της αυτοσυντήρησης και της φροντίδας για τους άλλους. Τα 97 κρούσματα ήταν 4 ημερών αθροιστικά, τα 30-35 από αυτά ορφανά, αυξημένο νούμερο αλλά όχι για να πανικοβληθούμε. Ίσα για το καμπανάκι. Τα κρούσματα θα είναι περισσότερα όσο πιο πολλά τεστ κάνουμε, και όσο ανοίγουν τα σύνορα.
Οι εικόνες των τελευταίων ημερών, όμως, λένε οι ειδικοί, δεν είναι εικόνες μιας χώρας που ετοιμάζεται να υποδεχθεί τουρίστες σε καιρό πανδημίας. Μπορεί πολύ εύκολα η κατάσταση να ξεφύγει. Αν τηρούνται οι κανόνες και οι συστάσεις φυσικής απόστασης και υγιεινής, αν φοράμε μάσκες, τα εισαγόμενα κρούσματα δεν θα μας απειλούν. Αν όμως πιστέψουμε ότι όλο αυτό ήταν παραμύθι, υπερβολή, κάτι που πέρασε, όλο το επιτυχές οικοδόμημα κινδυνεύει να σωριαστεί. Από εμάς τους ίδιους. Οι ειδικοί, πάλι, αυτοί τους οποίους πρέπει να ακούμε, κάνουν λόγο για δεύτερο κύμα. Στο χέρι μας είναι, λένε, να το αποφύγουμε. Αν υπάρξει συνέπεια στη συμπεριφορά μας, ενσυναίσθηση και ευσυνειδησία, αν επιδείξουμε κοινωνική υπευθυνότητα και αλληλεγγύη. Κι αν η πολιτεία μάς επιτηρεί και επεμβαίνει όπου χρειάζεται. Πρέπει να υποχρεωθούμε να μάθουμε να ζούμε «αλλιώς» για κάποιο διάστημα, να αποκτήσουμε οξυμένα αντανακλαστικά. Τα χειρότερα είναι μπροστά αν θεωρήσουμε ότι δεν έχουμε τίποτα να φοβηθούμε, αν νιώσουμε παντοδύναμοι, αν αδιαφορήσουμε κι αν από αφέλεια επιλέξουμε την ανυπακοή…
Η πρόληψη είναι η μόνη προστασία αλλά εφησυχάζει κιόλας, η άμεση και έγκαιρη αντιμετώπιση του προβλήματος δημιούργησε ψευδείς εντυπώσεις. Είναι αυτό που ο Ηλίας Μόσιαλος ονομάζει το «παράδοξο της πρόληψης». Αν κάτι έπρεπε να μάθουμε όλο αυτό τον καιρό, είναι πως τα δεδομένα μπορούν να ανατραπούν από τη μια στιγμή στην άλλη. Όλοι γνωρίζουμε τι πρέπει να κάνουμε. Όμως, όπως φαίνεται, ο κακός μας εαυτός παραμονεύει. Μαζί με τον ιό.
16°
