Τις τελευταίες ημέρες οι διαπραγματεύσεις με τους πιστωτές έχουν παγώσει και το θετικό σενάριο για την ελληνική οικονομία έχει ουσιαστικά κάνει κράτει.
Σε αυτή την εξέλιξη συνέβαλαν δύο μη οικονομικά γεγονότα, τα οποία όμως θα έχουν επίπτωση στον προϋπολογισμό του 2014 και στις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας. Πιο συγκεκριμένα, αναφέρομαι:
α) στην απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, με την οποία κρίθηκαν ως αντισυνταγματικές οι περικοπές στους ένστολους δημόσιους υπάλληλους, και
β) στη δημόσια δήλωση του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης κ.Τσίπρα, ο οποίος διακήρυξε ότι δεν θα υπογράψει τη συμφωνία ελάφρυνσης του χρέους σε συνδυασμό με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις που δίνουν προβάδισμα 3 ποσοστιαίων μονάδων στο ΣΥΡΙΖΑ.
Παρόλα αυτά, οι τελευταίες εξελίξεις δείχνουν ότι όσο αυξάνεται η πιθανότητα να κυβερνήσει ο ΣΥΡΙΖΑ, τόσο αυξάνεται και η πιθανότητα να αυτοακυρωθεί η αντιμνημονιακή ατζέντα του. Αυτή η εξέλιξη ενδεχομένως να προκαλέσει ακόμα και διαλυτικές τάσεις στο εσωτερικό του και θα εξηγήσω γιατί.
Πριν όμως θα ήταν χρήσιμο να δούμε πού βρισκόμαστε σε σχέση με τις διαπραγματεύσεις με τους πιστωτές
α) το πρωτογενές πλεόνασμα έχει κατοχυρωθεί για το 2013.
β) οι εξελίξεις στους βασικούς οικονομικούς δείκτες παραπέμπουν σε αυξημένη πιθανότητα να δούμε μικρή αύξηση του ΑΕΠ, από το 1ο 3μηνο του 2014.
Κι ενώ η οικονομία προσπαθεί σταδιακά να βγει στην επιφάνεια, το παλαιοκομματικό σύστημα και η κρατικοδίαιτη οικονομία δίνουν τα ρέστα τους για να προκληθεί εκτροχιασμός. Θα αναφέρω χαρακτηριστικά:
1. τις αντιδράσεις που προκληθήκαν για την εισαγωγή ενός ελάχιστου νοσηλίου στα νοσοκομεία
2. την έντονη πίεση για τη μείωση του φόρου στο πετρέλαιο θέρμανσης
3. τις αντιδράσεις των φαρμακοποιιών στην απελευθέρωση της πώλησης των μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων
4. τις αντιδράσεις από άλλες κατηγορίες δημοσίων υπαλλήλων που προκαλεί η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, σύμφωνα με την οποία κρίθηκαν ως αντισυνταγματικές οι περικοπές στις αμοιβές των στρατιωτικών
5. τους αγροτοσυνδικαλιστές, οι οποίοι μαρσάρουν τα τρακτέρ τους, και καιρού επιτρέποντος ετοιμάζονται να βγουν στους δρόμους με βασικό αίτημα τη διατήρηση του ιστορικά κατοχυρωμένου προνομίου των αγροτών, να μη συμμετέχουν στα φορολογικά βάρη.
Όλα τα παραπάνω έχουν ως αποτέλεσμα την επιστροφή του πολιτικού ρίσκου και το πάγωμα των διαπραγματεύσεων με τους πιστωτές και της μεταρρυθμιστικής προσπάθειας.
Επιπτώσεις στο χρηματοδοτικό πρόγραμμα
Πρακτικά, με το πάγωμα των διαπραγματεύσεων καθυστερεί την εκταμίευση της δόσης των Δεκεμβρίου 2013 (4,9 δις ευρώ), η οποία θα κάλυπτε τις χρηματοδοτικές ανάγκες μέχρι τον Απρίλιο (5,86 δις ευρώ). Αυτό σημαίνει ότι μπορεί αυτή τη στιγμή η εκταμίευση της δόσης του Δεκεμβρίου να μην πιέζει και τόσο, αλλά αυτή η κατάσταση δεν μπορεί να συνεχιστεί επί μακρόν και σίγουρα θα πρέπει να βρεθεί λύση μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου.
Συνολικά κατά 2014, η ελληνική πλευρά έχει να λαμβάνει από τους πιστωτές περί τα 22,4 δις ευρώ για να αποπληρώσει υποχρεώσεις ύψους 28,7 δις (ομόλογα, άλλες υποχρεώσεις προς ΔΝΤ και τόκους ύψους, τα περισσότερα αφορούν το β εξάμηνο του 2014).
Και κυρίως έχει μπροστά τις διαπραγματεύσεις για τη συμφωνία ελάφρυνσης του χρέους, η οποία προϋποθέτει εκπλήρωση όλων των προγενέστερων όρων που πηγάζουν από το Μεσοπρόθεσμο.
Οι πολιτικές εξελίξεις, δίνουν σε πρώτη φάση κάποιους δημοσκοπικούς πόντους στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Στον αντίποδα, η πιθανότητα να ανέβει το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης στην εξουσία, σε συνδυασμό με τις σημαντικές χρηματοδοτικές ανάγκες της ελληνικής κυβέρνησης και την αναζωπύρωση των πάση φύσης πελατειακών αιτημάτων , δημιουργούν στο οικονομικό επιτελείο του ΣΥΡΙΖΑ ένα θεμελιώδες ζήτημα.
Μπορεί οι οικονομολόγοι του ΣΥΡΙΖΑ να έχουν συμμετάσχει ενεργά στη λαϊκιστική αντιμνημονιακή προπαγάνδα όλα αυτά χρόνια, αλλά γνωρίζουν ότι το κυβερνητικό πρόγραμμα του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης απέχει παρασάγγας από το ρεαλισμό.
Κι αυτό γιατί γνωρίζουν ότι το οικονομικό πρόγραμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης απλά… δεν υπάρχει, είναι κενό περιεχομένου.
Κι αυτό γιατί βασίζεται στο παρακάτω λαϊκιστικό δίπολο: α) μονομερής καταγγελία του μνημονίου χωρίς έξοδο από το ευρώ (χωρίς η έξοδος από το ευρώ να είναι φετίχ) και β) επαναφορά όλων των μισθών συντάξεων στα επίπεδα του 2009. Κανείς από τους παραπάνω άξονες δεν αποτελούν σοβαρή επιλογή για την έξοδο από την κρίση και την εμπέδωση οικονομική ευμάρειας.
Λόγω του αδιεξόδου, κι επειδή το οικονομικό επιτελείο του ΣΥΡΙΖΑ, το οποίο είναι αυτό που ουσιαστικά θα διαχειριστεί την επόμενη ημέρα, πιέζεται στο να μετακινηθεί προς πιο ρεαλιστικές θέσεις και φυσικά τις εκφράζει δημόσια, κυρίως για να φέρει το σύνολο της κομματικής ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ ενώπιον των ευθυνών τους. Κι εδώ δημιουργείται το πρόβλημα.
Η πρώτη σημαντική αντίθεση εκφράστηκε από το οικονομικό επιτελείο του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης (Σταθάκης, Μηλιός), οι οποίοι ουσιαστικά ήρθαν σε διαφωνία με τη δήλωση του κ.Τσίπρα περί μη υπογραφής της συμφωνίας ελάφρυνσης του χρέους. Εκτιμώ ότι θα ακολουθήσουν κι άλλες διαφοροποιήσεις και ότι η εσωτερική αντιπαράθεση στο ΣΥΡΙΖΑ θα ενταθεί.
Έτσι, ενώ η πρώτη ανάγνωση των δημοσκοπήσεων δείχνει προβάδισμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης και υποχώρηση των κομμάτων της κυβέρνησης, η μετακίνηση του ΣΥΡΙΖΑ σε πιο ρεαλιστικές θέσεις αυξάνει τις πιθανότητες αυτοακύρωσης του πολιτικού μηνύματός του, των αιτίων δημιουργίας του και της διόγκωσης των εκλογικών ποσοστών του.
Τι διακυβεύεται για εμάς τους πολίτες;
Σε γενικές γραμμές, η οικονομία δείχνει να έχει φτάσει σε ένα σημείο ισορροπίας και υπάρχουν θετικές ενδείξεις για αναιμική ανάπτυξη κατά το 1ο τρίμηνο του 2014. Είναι επίσης ευρέως αποδεκτό ότι την ώρα που η οικονομία προσπαθεί, ένα μεγάλο τμήμα του υφιστάμενου πολιτικού συστήματος και προσωπικού, λειτουργεί ως «βαρίδι».
Μία ορθολογική διαχείριση επιβάλει την τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων και των δράσεων που έχουν συμφωνηθεί με τους πιστωτές. Αυτός ο τρόπος διαχείρισης αποτελεί το μόνο συμβατικό τρόπο για τις διεθνείς και ευρωπαϊκές υποθέσεις. Επίσης με αυτό τον τρόπο η ελληνική πλευρά θα είναι πιο ισχυρή στις διαπραγματεύσεις για το χρέος και η ελάφρυνση θα είναι πιο σημαντική για εμάς τους πολίτες.
Τέλος, οι καθυστερήσεις στις συζητήσεις με τους πιστωτές εντείνουν την εσωτερική υποτίμηση, εμμέσως πιέζουν τις τιμές των ακινήτων προς τα κάτω, εμποδίζουν τις επενδύσεις. Κι αυτό έχει άμεσο αντίκτυπο στη ρευστότητα, στην κατανάλωση και στην απασχόληση.
Για να προχωρήσει η οικονομία στη νέα αναπτυξιακή τροχιά αλλά και για να μην «σέρνεται», για να έχει διάρκεια και ένταση ο νέος αναπτυξιακός κύκλος, θα πρέπει οι αλλαγές που συντελούνται να "καθίσουν" πάνω σε ένα σύγχρονο πολιτικό σύστημα, το οποίο θα είναι το ζητούμενο κατά τη μετά-τρόικα εποχή.
Θα πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι η εποχή των πολιτικάντηδων, των δανεικών χωρίς αντίκρισμα εάν επανέλθει, θα είναι καταστροφική για την ελληνική οικονομία και κοινωνία, και πρέπει να παρέλθει το συντομότερο.
Το 2014 βρίσκει την Ελλάδα στην Προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την ελληνική οικονομία να κάνει τα πρώτα βήματα στην ανάπτυξη. Παρόλα αυτά το παλαιοκομματικό πελατειακό πολιτικό σύστημα και η κρατικοδίαιτη οικονομία δίνουν τα ρέστα τους με στόχο τη διατήρηση των προνομίων τους, και εμποδίζουν την αναπτυξιακή πορεία.
Σε αυτή τη χρονική φάση, κάθε αντιμνημονιακή, αντιευρωπαϊκή ανοησία θα πρέπει με πολιτικούς όρους να μπει στο περιθώριο.
Ο βασιλιάς είναι γυμνός!... αρκεί να το διακρίνουμε
14°
