Μετά τον σάλο που προκλήθηκε με την απόφαση του υπουργείου Πολιτισμού να χαρακτηρίσει διατηρητέα τρία κτίρια εντός του Ελληνικού, ενός αριθμού επιπλέον των προβλεπομένων στη σύμβαση κτιρίων με τον επενδυτή που ψηφίστηκε από τη Βουλή, τελικά το υπουργείο προχωρά στην ανάκληση της αναπομπής προς το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων.
Σε ανακοίνωση που εκδόθηκε από το υπουργείο Πολιτισμού αναφέρεται ότι «η ανάκληση έγινε ύστερα από ενδελεχή έλεγχο του σχετικού φακέλου, κατά τον οποίο διαπιστώθηκε πως δεν υπάρχουν νέα στοιχεία τα οποία δεν συνεκτιμήθηκαν στην αρχική εξέταση ώστε να αιτιολογείται η αναπομπή του θέματος».
Έπειτα από γνωμοδότηση του ΚΣΝΜ και Υπουργική Απόφαση του περασμένου Δεκεμβρίου είχε αποφασιστεί ο μη χαρακτηρισμός ως μνημείων των συγκεκριμένων κτηρίων. «Η απόφαση ήταν σαφής για το κέλυφος του αρχικού κτηρίου του Δυτικού Αεροσταθμού, για τον παλαιό Πύργο Ελέγχου του Αεροσταθμού καθώς και για τον αρχικό πυρήνα του συγκροτήματος του πρώην Αμερικανικού Κολλεγίου Αθηνών» αναφέρεται στην ανακοίνωση.
Το υπουργείο Πολιτισμού αναφέρει ακόμη πως «η γνωμοδότηση ήταν ομόφωνη ως προς το κτήριο του Δυτικού Αεροσταθμού καθώς κρίθηκε πως 'έχει υποστεί σοβαρές αλλοιώσεις, και η αυθεντικότητά του έχει απολεσθεί λόγω των πολλών επεμβάσεων που έχει δεχτεί'. Ως προς τα άλλα δύο κτήρια κρίθηκε πως δεν διαθέτουν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που επιβάλλει ο νόμος 3028/2002, άρθρο 6, παρ 1γ, για τον χαρακτηρισμό ως μνημείων, κτιρίων νεώτερων των 100 ετών».
Ποια είναι τα τρία κτίρια
Υπενθυμίζεται πως με το επίμαχο έγγραφο του υπουργείου Πολιτισμού (αρ. πρωτ. 3288/317/51 από 13/4/2017) προς το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων, που κοινοποιήθηκε σε πολλαπλούς αποδέκτες και έφερε την υπογραφή της υπουργού κ. Λυδίας Κονιόρδου, ανέπεμπε προς επανεξέταση την απόφαση περί μη κήρυξης ως διατηρητέων ορισμένων από τα κτίρια στο Ελληνικό.
Ζητούσε, συγκεκριμένα, να εξεταστούν ξανά ως δυνάμει διατηρητέα το κέλυφος του κτιρίου του Δυτικού Αεροσταθμού, ο παλαιός Πύργος Ελέγχου και o αρχικός πυρήνας του συγκροτήματος του πρώην Αμερικανικού Κολλεγίου Θηλέων που στεγάζει σήμερα την ΥΠΑ. Και οι τρεις αυτές περιπτώσεις είχαν αποδειχθεί εξαιρετικά ανίσχυρες στη διάρκεια της πολύωρης πρώτης συνεδρίασης για την τύχη των κτισμάτων που βρίσκονται μέσα στα όρια της επένδυσης. Και για τον λόγο αυτό δεν κρίθηκαν διατηρητέα μνημεία.
Όμως η υπουργός επικαλέστηκε στο έγγραφο «Αίτηση Θεραπείας» της «Επιτροπής Αγώνα» για το Μητροπολιτικό Πάρκο του Ελληνικού κατά της προηγούμενης απόφασης. Να σημειωθεί πως η «Επιτροπή Αγώνα» στο παρελθόν συνδέθηκε με τον ΣΥΡΙΖΑ που στήριξε πολιτικά τις αντιδράσεις της για την επένδυση αλλά μετά την άνοδό του στην εξουσία και ειδικά μετά την αποχώρηση της Αριστερής Πλατφόρμας το καλοκαίρι του 2015 κινήθηκε αριστερότερα.
Σύμφωνα με την Καθημερινή, τα κτίρια που θέλουν να κηρυχθούν διατηρητέα είναι επιεικώς αμφιλεγόμενης αξίας, υποστηρίζουν παράγοντες της αγοράς αλλά και της σημερινής τοπικής αυτοδιοίκησης.
Για παράδειγμα, το κτίριο του Δυτικού Αεροσταθμού προέκυψε από διαδοχικές παρεμβάσεις, αλλοιώσεις, καταστροφές και μεταπλάσεις αρχής γενομένης το 1948 όταν ανεγέρθηκε και έως το 1985, οπότε και οι πιο πρόσφατες προσθήκες. Το 2005 το κτίριο κάηκε και σήμερα έχει τη γνωστή στους διερχομένους εικόνα. Η θέση της «Επιτροπής Αγώνα» είναι ότι το αρχικό κτίσμα του 1948 είναι έργο του σημαντικού αρχιτέκτονα Θουκυδίδη Βαλεντή. Αλλά εκείνο το κτίριο του 1948 δεν υπάρχει.
Τα ίδια ισχύουν και για τον παλαιό Πύργο Ελέγχου, που κατασκευάστηκε το 1948 σε σχέδια Θ. Βαλεντή, αλλά η αρχική κατασκευή ενσωματώθηκε σε νεότερα ογκώδη κτίρια και ο αρχικός πυρήνας απλώς δεν υπάρχει.
Το δε συγκρότημα του πρώην Αμερικανικού Κολλεγίου Θηλέων αποτελεί κτίριο του Μεσοπολέμου χωρίς αξιόλογα αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά και θεωρείται ήσσονος σημασίας έργο του αρχιτέκτονα της Γενναδίου, Στιούαρτ Τόμσον.
11°
