Πώς ο υπερτουρισμός συντηρεί τις συνοικίες με τα κόκκινα φανάρια
Μπροστά στον υπερτουρισμό και ιδιαίτερα τον σεξουαλικό τουρισμό, ο δήμος του Άμστερνταμ θέλει να παρατείνει τα μέτρα που πήρε το 2023 στο De Wallen, το τμήμα του παλιού κέντρου της πόλης, που περιλαμβάνει τη Red Light District, έως την 1η Απριλίου 2027. Ο στόχος είναι η μείωση της κοσμοσυρροής και της ηχορύπανσης στην περιοχή. Σύμφωνα με τους NL Times, προτείνεται τα μπαρ, τα καφέ και τα εστιατόρια να κλείνουν στις 2 το μεσημέρι το Σαββατοκύριακο, αντί στις 3 το πρωί ή στις 4 το πρωί, όπως συμβαίνει σε άλλα μέρη της πόλης. Δεν επιτρέπεται η είσοδος νέων επισκεπτών στα κέντρα αναψυχής μετά τη 1 π.μ.
Επιπλέον, στην περιοχή Burgwallen Oude Zijde, που έχει χαρακτηριστεί ως υπερβολικά θορυβώδης και βρόμικη λόγω της κατάχρησης αλκοολούχων τόσο από ντόπιους όσο κι από τουρίστες, τίθενται περιορισμοί για τα καταστήματα που πωλούν αλκοόλ το Σαββατοκύριακο. Οι επιχειρηματίες δεν είναι ευχαριστημένοι με το μέτρο. Τόνισαν την «επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης των καταστημάτων εστίασης και τον αθέμιτο ανταγωνισμό σε σύγκριση με την υπόλοιπη πόλη, καθώς και το ότι πολλοί πελάτες αντιδρούν επιθετικά προς το προσωπικό όταν τους αρνούνται «ένα ακόμα ποτηράκι».
Θα περίμενε κανείς ότι στον 21ο αιώνα οι συνοικίες γνωστές ως «κόκκινα φανάρια» θα είχαν εξαφανιστεί, ότι η σεξουαλική ελευθερία θα τις είχε καταργήσει. Όμως, πολλές επιζούν και λειτουργούν σαν τουριστικά αξιοθέατα. Το De Wallen του Άμστερνταμ είναι διεθνώς γνωστό επειδή προσφέρει νόμιμη πορνεία και μια σειρά από καφετέριες που πωλούν μαριχουάνα — αλλά δεν είναι το μόνο. Στις περισσότερες πόλεις, μεγάλες και μικρές, υπάρχουν ακόμα περιοχές αναψυχής με μεγάλη πυκνότητα σεξουαλικών επιχειρήσεων, όπως sex shops, στριπτιζάδικα και κινηματογράφους πορνό. Στις περισσότερες περιπτώσεις, συνδέονται ιδιαίτερα με τη γυναικεία πορνεία στον δρόμο, αν και μπορεί να συμπίπτουν με χώρους ανδρικής πορνείας και χώρους γκέι.
Οι συνοικίες με τα «κόκκινα φανάρια» αναφέρονται με αυτόν τον όρο το 1882 σε μια συνάντηση της Ένωσης Χριστιανών Κυριών που αγωνίζονταν εναντίον της κατανάλωσης αλκοόλ και των «γυναικών ελευθέρων ηθών» στις Ηνωμένες Πολιτείες. Το Αγγλικό Λεξικό της Οξφόρδης καταγράφει την παλαιότερη γνωστή εμφάνιση του όρου σε έντυπη μορφή σε ένα άρθρο του 1894 από το Sandusky Register, μια εφημερίδα του Οχάιο.
Ο συγγραφέας Paul Wellman προτείνει ότι αυτός και άλλοι όροι που σχετίζονται με την αμερικανική Άγρια Δύση προήλθαν από το Ντοτζ Σίτι του Κάνσας, όπου κατά τον 19ο αιώνα βρισκόταν μια τέτοια συνοικία, που περιλάμβανε το σαλούν Red Light House. Σύμφωνα με μια ευρέως διαδεδομένη ετυμολογία, οι πρώτοι εργάτες σιδηροδρόμων έπαιρναν μαζί τους κόκκινα φανάρια όταν επισκέπτονταν τους οίκους ανοχής ώστε να τους βρει η ομάδα τους σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης στα τρένα.
Ωστόσο, η λαογράφος Μπάρμπαρα Μίκελσον θεωρεί αυτή την εκδοχή αβάσιμη. Πάντως υπάρχουν πολλές φήμες για την προέλευση του όρου «κόκκινα φανάρια»: στην Ολλανδία λένε ότι κατά τον 17ο αιώνα οι ιερόδουλες, στερημένες κατάλληλη υγιεινή και τρεχούμενο νερό, κρατούσαν κόκκινα φανάρια έτσι ώστε το χρώμα του φωτός να καμουφλάρει τις ατέλειες της εμφάνισής τους.
Στην Ιαπωνία χρησιμοποιείται ο όρος akasen, που σημαίνει «κόκκινη γραμμή» διότι η ιαπωνική αστυνομία έχει χαράξει κόκκινες γραμμές στους χάρτες για να υποδείξει τα όρια των νόμιμων περιοχών πορνείας.
Κατά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο τα μπορντέλα κρεμούσαν μπλε λάμπες αν απευθύνονταν σε αξιωματικούς και κόκκινες για τους χαμηλότερους βαθμούς.
Ορισμένες συνοικίες με κόκκινα φανάρια, όπως το De Wallen στο Άμστερνταμ και το Reeperbahn στο Αμβούργο, έχουν επίσημα καθοριστεί από τις Αρχές για νόμιμη και ελεγχόμενη πορνεία. Στη Χάγη η συγκεκριμένη συνοικία επιτηρείται μέρα νύχτα με κάμερες, προκειμένου να αντιμετωπιστούν παράνομες μορφές πορνείας, όπως η εκμετάλλευση των παιδιών.
Αλλά το νομικό πλαίσιο διαφέρει από χώρα σε χώρα, όπως διαφέρει και η έκταση εφαρμογής του νόμου. Σε ορισμένες χώρες, όπως η Ακτή Ελεφαντοστού, το Μπαγκλαντές, το Κιργιζιστάν, η Μαλαισία, η Σιγκαπούρη, η Αυστρία, το Βέλγιο, η Φινλανδία, η Δανία, η Γερμανία, το Λουξεμβούργο, η πορνεία είναι νόμιμη ακόμα κι αν υπάρχουν περιορισμοί στη λειτουργία οίκων ανοχής και στη μαστροπεία. Η ύπαρξη συγκεκριμένων συνοικιών σε πόλεις όπως η Φρανκφούρτη, η Αμβέρσα, η Γάνδη, η Βενετία, η Κατάνια, αποτελεί μέρος της ρύθμισης της πορνείας.
Γενικά, στην Ευρώπη η πορνεία είναι νόμιμη, αλλά η λειτουργία οίκων ανοχής και η μαστροπεία διώκονται από τον νόμο. Η αρχή που την καθιστά νόμιμη είναι να λειτουργεί από άτομο που ενεργεί μόνο του, ιδιωτικά, να μην ανήκει σε επιχείρηση ή σε δίκτυο. Παρ’ όλ’ αυτά, στις λεγόμενες περιοχές με τα κόκκινα φανάρια, οι οποίες υπάρχουν όπου υπάρχει τουρισμός, λιμάνια, βιομηχανίες, μετανάστευση —είναι χαρακτηριστικές οι συνοικίες στο Μπράντφορντ της Βόρειας Αγγλίας, στο Λιντς, στη Γλασκόβη— λειτουργούν επιχειρήσεις: τα όρια μεταξύ νομιμότητας και παρανομίας συγχέονται.
Εξάλλου, οι ιδιαιτερότητες ανάμεσα στις χώρες είναι αρκετά αξιοσημείωτες: για παράδειγμα, συνολικά 11 πόλεις στην Ολλανδία έχουν συνοικίες με κόκκινα φώτα με πορνεία από βιτρίνα, κάτι δεν που συναντά κανείς πουθενά αλλού· το Εδιμβούργο έχει οίκους ανοχής, αλλά όχι συνοικία με κόκκινα φανάρια· στον Καναδά η πορνεία είναι νόμιμη, αλλά η αγορά σεξουαλικών υπηρεσιών δεν είναι· ο πελάτης διαπράττει αδίκημα.
Πολλές συνοικίες με κόκκινα φανάρια έχουν παρακμάσει, κυρίως μέσω της εκτεταμένης διαδικασίας του αστικού εξευγενισμού. Ολόκληρες αστικές ζώνες έχουν αναπλασθεί, με πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα την 42η Οδό στη Νέα Υόρκη και την Τρούμπα στον Πειραιά. Εξάλλου, οι νόμοι περί πορνείας έχουν γενικά αυστηροποιηθεί. Στις ΗΠΑ, μόνο σε κάποιες κομητείες της Νεβάδας είναι νόμιμη, αν και παντού υπάρχουν στριπτιζάδικα και υπηρεσίες μασάζ με «happy ending», που είναι μια παράνομη μορφή πορνείας. Η παράνομη πορνεία σημαίνει, μεταξύ άλλων, μείωση των φορολογικών εισπράξεων.
Όσο για την Ελλάδα, η πορνεία είναι νόμιμη και ρυθμισμένη από το 1999, με αυστηρές προϋποθέσεις για την άσκηση του επαγγέλματος, όπως η εγγραφή σε μητρώο, η κατοχή άδειας λειτουργίας και η τακτική ιατρική παρακολούθηση. Ωστόσο, σύμφωνα με εκτιμήσεις, λιγότερες από 1.000 γυναίκες εργάζονται νόμιμα ως εκδιδόμενες, ενώ η πλειονότητα δραστηριοποιείται παράνομα, ως μέρος της μαύρης οικονομίας. Πάντως, το 2015, το Βέλγιο εκτίμησε ότι εισέπραξε 840 εκατομμύρια ευρώ σε φόρους από τη βιομηχανία του σεξ, με περίπου 26.000 άτομα να δραστηριοποιούνται νόμιμα στον τομέα.
Αντί η πολιτεία να δημιουργήσει ένα ανάχωμα στην αμάθεια και τη σύγχυση που επικρατεί στο μυαλό των εφήβων, έχει εγκαταλείψει την εκπαίδευση στο διαδίκτυο, στους συμμαθητές τους και την πορνογραφία
11°
