Γιατί τα ανθρώπινα ούρα χρησιμοποιούνται ως λίπασμα από τους αγρότες του Βερμόντ
Στην αρχαία Ρώμη και την Κίνα τα ούρα χρησιμοποιούνταν ως λίπασμα - τώρα την οικολογική αυτή πρακτική επαναφέρουν οι αγρότες στο Βερμόντ των ΗΠΑ, στοχεύοντας στην αύξηση της σοδειάς τους και την πιο βιώσιμη καλλιέργεια.
Πώς όμως γίνεταια αυτό πρακτικά; Τα τελευταία 12 χρόνια, η Betsy Williams και οι γείτονές της, συλλέγουν τα ούρα τους και τα δωρίζουν σε αγρότες για να τα χρησιμοποιήσουν ως λίπασμα. «Καταναλώνουμε όλα αυτά τα πράγματα που περιέχουν θρεπτικά συστατικά και στη συνέχεια πολλά από τα θρεπτικά συστατικά που περνούν από μέσα μας μπορούν στη συνέχεια να ανακυκλωθούν και να βοηθήσουν στη δημιουργία τροφής για εμάς και για τα ζώα. Για μένα, λοιπόν, είναι λογικό», λέει ο σύντροφός της Williams που επίσης συμμετέχει στο Πρόγραμμα Ανάκτησης Θρεπτικών Ουσιών (UNRP), ένα πρόγραμμα που διαχειρίζεται το Rich Earth Institute (REI), ένα μη κερδοσκοπικό ίδρυμα με έδρα το Βερμόντ.
Η Betsy Williams και 250 γείτονές της στην κομητεία Windham County δωρίζουν συνολικά 45.400 λίτρα ούρων στο πρόγραμμα κάθε χρόνο για να ανακυκλωθούν - ή να «ανακυκλωθούν».
Οι δωρεές ούρων της κομητείας Windham συλλέγονται από ένα φορτηγό και οδηγούνται σε μια μεγάλη δεξαμενή όπου τα ούρα παστεριώνονται με θέρμανση στους 80C για 90 δευτερόλεπτα. Στη συνέχεια αποθηκεύεται σε μια παστεριωμένη δεξαμενή, έτοιμη να ψεκαστεί σε τοπικές γεωργικές εκτάσεις όταν έρθει η κατάλληλη στιγμή για τη λίπανση των καλλιεργειών.
Πλούσια σε άζωτο, φώσφορο και κάλιο
Τα αρχεία υποδεικνύουν ότι τα ούρα χρησιμοποιούνταν για την ανάπτυξη καλλιεργειών στην αρχαία Κίνα και την αρχαία Ρώμη. Σήμερα, οι επιστήμονες διαπιστώνουν ότι μπορεί να υπερδιπλασιάσει την απόδοση καλλιεργειών όπως το λάχανο και το σπανάκι σε σύγκριση με την απουσία λίπανσης και να βελτιώσει τις αποδόσεις ακόμη και σε εδάφη χαμηλής γονιμότητας.
Η δύναμη των ούρων ως λιπάσματος οφείλεται στο άζωτο και το φώσφορο που περιέχουν - τα ίδια θρεπτικά συστατικά που προστίθενται στα συνθετικά λιπάσματα που χρησιμοποιούνται σε πολλές συμβατικές γεωργικές εκμεταλλεύσεις. Αλλά αυτά τα συνθετικά λιπάσματα έχουν περιβαλλοντικό κόστος. Το άζωτο παράγεται με τη διαδικασία Haber-Bosch που απαιτεί ορυκτά καύσιμα και η εξόρυξη φωσφόρου δημιουργεί επιβλαβείς ποσότητες τοξικών αποβλήτων.
Η Nancy Love, καθηγήτρια πολιτικής και περιβαλλοντικής μηχανικής στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν, η οποία έχει συνεργαστεί με την ομάδα του REI την τελευταία δεκαετία, διαπίστωσε ότι η χρήση ούρων αντί για τα συνήθη συνθετικά λιπάσματα μειώνει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και απαιτεί περίπου τη μισή ποσότητα νερού. Πράγματι, από το 2012, η UNRP εκτιμά ότι έχει εξοικονομήσει πάνω από 10,2 εκατομμύρια λίτρα νερού μέσω της αποφυγής των καζανιών της τουαλέτας.
«Πάντα σκεφτόμουν συστημικά και το σύστημά μας [για το νερό] έχει ανεπάρκειες», λέει η Love. «Αυτό που κάνουμε σήμερα είναι να αραιώνουμε τα ούρα μας, να τα βάζουμε σε έναν σωλήνα, να τα στέλνουμε σε μια μονάδα επεξεργασίας και στη συνέχεια να αντλούμε ένα σωρό περισσότερη ενέργεια, μόνο και μόνο για να τα στείλουμε πίσω στο περιβάλλον σε αντιδραστική μορφή».
Στην περίπτωση των θρεπτικών συστατικών των ούρων, ο τυπικός προορισμός τους είναι οι υδάτινες οδοί. Το άζωτο και ο φώσφορος στα ούρα δεν απομακρύνονται πλήρως από τα λύματα όταν αυτά υποβάλλονται σε επεξεργασία. Όταν αυτά τα θρεπτικά συστατικά βρεθούν σε ποτάμια και λίμνες, προσλαμβάνονται από τα φύκια. Το αποτέλεσμα μπορεί να είναι ανθίσεις φυκιών που πνίγουν τις υδάτινες οδούς, διαταράσσοντας την ισορροπία του οικοσυστήματος και σκοτώνοντας άλλα είδη που ζουν εκεί.
Αυτά τα θρεπτικά συστατικά αποτελούν τροφή για τα φύκια - αλλά και για τις καλλιέργειες. «Όπου και αν τοποθετήσετε άζωτο, θα βοηθήσει τα φυτά να αναπτυχθούν. Έτσι, αν βρίσκεται στο νερό, βοηθάει την ανάπτυξη των φυκών. Αλλά αν είναι στη γη, θα βοηθήσει τα φυτά να αναπτυχθούν», εξηγεί ο Shupack. Εξαιτίας αυτού, η εκτροπή των πλούσιων σε θρεπτικά συστατικά ούρων μακριά από τις υδάτινες οδούς και στη γη μπορεί να αποτρέψει τις επιβλαβείς ανθίσεις των φυκών, ενώ παράλληλα βοηθά τους αγρότες να καλλιεργήσουν τρόφιμα.
Η ζήτηση των αγροτών για ούρα ξεπερνά την προσφορά
Το UNRP στο Βερμόντ εφαρμόζει την πρωτοποριακή ανακύκλωση των μπιζελιών στις ΗΠΑ, αλλά έργα σε άλλες χώρες βρίσκονται επίσης σε εξέλιξη. Στο Παρίσι, εθελοντές συλλέγουν ούρα για να βοηθήσουν στη διάσωση του ποταμού Σηκουάνα και να λιπαίνουν το σιτάρι για μπαγκέτες και μπισκότα. Σουηδοί επιχειρηματίες είδαν το κακό που προκαλούν οι ανθίσεις φυκιών γύρω από το νησί Γκότλαντ και επινόησαν ένα προϊόν που συλλέγει ούρα και τα μετατρέπει σε λίπασμα. Πιλοτικά προγράμματα για την ανακύκλωση των ούρων λειτουργούν επίσης στη Νότια Αφρική, το Νεπάλ και τη Δημοκρατία του Νίγηρα.
Για να ξεπεραστεί αυτό, ο Shupack λέει ότι η REI έχει καταπιαστεί με τη λεπτομερή γλώσσα των κανονισμών, ώστε να μπορεί να εντοπίσει πιθανές διαδρομές και συνεργάστηκε με οργανισμούς με υφιστάμενες άδειες - όπως οι μεταφορείς σηπτικών αποβλήτων - για να αντιμετωπίσει τα διάφορα μέρη της διαδικασίας και τις απαιτούμενες άδειες, με αποσπασματικό τρόπο.
Μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις, προσθέτει, είναι ότι δεν υπάρχει νομική διάκριση μεταξύ των ανθρώπινων αποβλήτων που έχουν διαχωριστεί στην πηγή και των συνδυασμένων ροών λυμάτων που συχνά συνοδεύονται από μεγαλύτερες ανησυχίες για την ασφάλεια.
Υπάρχουν και άλλοι περιορισμοί. Τα ούρα είναι βαριά και δύσχρηστα στη μεταφορά και τα φορτηγά που τα συλλέγουν και τα μεταφέρουν δημιουργούν εκπομπές ρύπων. Επί του παρόντος, τα ούρα στο Βερμόντ μεταφέρονται τοπικά, όχι περισσότερο από περίπου 16 χιλιόμετρα. Όμως η επέκταση των προγραμμάτων ανακύκλωσης peecycling θα μπορούσε να συνεπάγεται τη μεταφορά ούρων σε μεγαλύτερες αποστάσεις, γι' αυτό και η εταιρεία spin-off της REI ανέπτυξε ένα σύστημα συμπύκνωσης με κατάψυξη που συμπυκνώνει τα ούρα έξι φορές και χρησιμοποιείται επί του παρόντος στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν.
Οι υδραυλικές εγκαταστάσεις αποτελούν επίσης μια ιδιαίτερη πρόκληση. Η Love λέει ότι τα συστήματα διαχωρισμού ούρων δεν βασίζονται στο ξέπλυμα με τον ίδιο τρόπο που το κάνουν οι τυπικές τουαλέτες - κάτι που είναι εξαιρετικό για τη μείωση της χρήσης νερού, αλλά είναι προβληματικό για τα υδραυλικά. Όταν το νερό δεν ρέει μέσω του συστήματος ως συνήθως, υπάρχει κίνδυνος εμφάνισης ασθενειών όπως οι λεγεωνάριοι.
«Έγινε μέρος της ρουτίνας μου, όπως το να φοράω ζώνη ασφαλείας»
«Υπάρχουν λύσεις», λέει η Love, »όπως τα συστήματα με βρόχους σε ένα κτίριο. Αλλά αυτό σημαίνει ότι ολόκληρη η διαδικασία των υδραυλικών εγκαταστάσεων σε ένα κτίριο είναι διαφορετική». Αυτό είναι κάτι πάνω στο οποίο εργάζονται η Love και οι συνάδελφοι και συνεργάτες της, ώστε τα νέα κτίρια στις ΗΠΑ να μπορούν να έχουν εξαρχής εγκατεστημένα συστήματα διαχωρισμού ούρων. «Αν θέλουμε να έχουμε ελπίδες για βιώσιμα συστήματα νερού μέχρι το τέλος αυτού του αιώνα, πρέπει να αρχίσουμε να βάζουμε τους πρώτους να εξετάζουν αυτές τις καινοτόμες λύσεις τώρα», λέει η ίδια.
Τα νέα αυτά συστήματα θα έχουν ως σημαντικό στόχο να κάνουν τη δωρεά ούρων αβίαστη. Η Betsy Williams ξεκίνησε τις προσπάθειες ανακύκλωσης ούρων χρησιμοποιώντας μεγάλα μπουκάλια απορρυπαντικού πλυντηρίου ρούχων που ταξίδευαν στο πορτμπαγκάζ του αυτοκινήτου της σε μια κεντρική δεξαμενή συλλογής μια φορά το μήνα. Μόλις συνήθισε να συλλέγει τα ούρα, η Γουίλιαμς δεν ήθελε να τα αφήνει να πηγαίνουν χαμένα. «Δεν μου άρεσε καν να πηγαίνω οπουδήποτε όπου μπορεί να έπρεπε να κατουρήσω και να μην έχω μαζί μου μια κανάτα. Έγινε μέρος της ρουτίνας μου, όπως το να φοράω ζώνη ασφαλείας», λέει.
Αλλά ενώ κάποιοι μπορεί να απωθούνται από την ιδέα να ασχοληθούν με τα δικά τους απόβλητα, η έρευνα της REI δείχνει ότι ο παράγοντας «αηδία» δεν κυριαρχεί στις αντιδράσεις των ανθρώπων για την ανακύκλωση. Οι άνθρωποι τείνουν να είναι ανοιχτοί στην ιδέα, λέει ο Shupack, αλλά να πιστεύουν ότι οι άλλοι δεν θα ήταν. «Είναι αυτή η υπόθεση ότι όλοι οι άλλοι θα το θεωρήσουν πραγματικά αηδιαστικό. Αυτός ο αρχικός παράγοντας αηδίας δεν είναι τόσο μεγάλος όσο υποθέτουν οι άνθρωποι», λέει ο Shupack.
Η πιο μεγάλη απορία για τη χρήση των ούρων ως λίπασμα
Πολλοί άνθρωποι ανησυχούν, ωστόσο, για την περιεκτικότητα των ούρων σε φαρμακευτικές ουσίες. «Είναι η μεγαλύτερη ερώτηση που μας κάνουν», λέει ο Shupack. Η REI διεξήγαγε έρευνα για να διαπιστώσει πόση ακριβώς ποσότητα κοινών φαρμάκων, όπως η καφεΐνη και το παυσίπονο ακεταμινοφαίνη, είναι εμφανής στα λαχανικά που καλλιεργούνται με τη χρήση λιπάσματος ούρων. Τα τελικά αποτελέσματα δεν έχουν ακόμη ανακοινωθεί, αλλά τα προκαταρκτικά ευρήματα υποδηλώνουν ότι η ποσότητα φαρμακευτικών ουσιών στα λαχανικά που λιπαίνονται με ούρα είναι «εξαιρετικά μικρή». «Θα πρέπει να τρώτε μια αρκετά αισχρή ποσότητα μαρουλιού, κάθε μέρα, για πολύ περισσότερο από όσο μπορείτε να ζήσετε» για να πάρετε την καφεΐνη που αντιστοιχεί σε ένα φλιτζάνι καφέ, λέει ο Shupack.
Πέρα από τις ανησυχίες για την υγεία, ο Γουίλιαμς επισημαίνει ότι η δυτική μας στάση απέναντι στα απορρίμματα είναι αυτή που πρέπει να αλλάξει επειγόντως. «Ιδιαίτερα στις ΗΠΑ, οι άνθρωποι δεν σκέφτονται πραγματικά πού πάνε τα απορρίμματά τους. Τα σκέφτονται σε κάποιο βαθμό από την άποψη της ανακύκλωσης και των σκουπιδιών, αλλά όχι τόσο πολύ από την άποψη των ανθρώπινων αποβλήτων. Είναι ένα νέο σύνορο για τους ανθρώπους».
13°
