Εδώ και αρκετά χρόνια κυκλοφορεί στο διαδίκτυο μια φράση η οποία υποτίθεται πως αποτυπώνει το μίσος του Ernesto «Che» Guevara απέναντι στους ομοφυλόφιλους άντρες. Ανήκει όντως στον Τσε;
Συνήθως εμφανίζεται με τη μορφή εικόνων όπως αυτή:
Ωστόσο, παρά την μαζική ανακύκλωση αυτής της φράσης σε διάφορα blog και ομάδες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, δεν παρουσιάζεται καμία απόδειξη ότι ο Τσε είπε κάτι τέτοιο. Κάθε σελίδα ή χρήστης επιστρατεύει διαφορετικές πηγές για την εν λόγω φράση.
Μια εξ αυτών είναι το ημερολόγιο το οποίο περιγράφει τα ταξίδια που έκανε ο Γκεβάρα στη Νότια Αμερική, με τον τίτλο «The Motorcycle Diarries» (Το ημερολόγιο της μοτοσικλέτας). Μέσα στο βιβλίο (σελ. 133) η μόνη αναφορά στο θέμα της ομοφυλοφιλίας γίνεται στο παρακάτω απόσπασμα:
Το εν λόγω απόσπασμα δύναται να χαρακτηριστεί ως υποτιμητικό απέναντι στα ομοφυλόφιλα άτομα, ωστόσο δεν έχει καμία σχέση με την επίμαχη φράση, ούτε ως προς το περιεχόμενο ούτε ως προς το μίσος που φέρεται να εξέφρασε ο Γκεβάρα μέσα από τη φράση που ερευνούμε. Σε κάθε περίπτωση η χρήση του εν λόγω βιβλίου ως πηγή της επίμαχης φράσης καταρρίπτεται εξ αρχής από το γεγονός ότι ο Τσε έκανε αυτά τα ταξίδια το 1952-1953, σε ηλικία 24 ετών, δηλαδή 2-3 χρόνια πριν τη γέννηση του πρώτου παιδιού, και συγκεκριμένα της πρώτης κόρης, και 9-10 χρόνια πριν τη γέννηση του πρώτου γιου του. [Πηγή]
Η άλλη πηγή που επιστρατεύεται είναι το βιβλίο «Furia Del Discurso Humano» μια νουβέλα του Miguel Correa Mujica, στην οποία παρουσιάζεται η δίωξη που βίωσαν τα ομοφυλόφιλα άτομα στη Κούβα και, σύμφωνα με τους ισχυρισμούς, μέσα στο βιβλίο βρίσκεται και η επίμαχη φράση του Τσε. Η νουβέλα, ως είδος βιβλίου, έχει συνήθως και πραγματικά στοιχεία μέσα, συνεπώς αφήνεται να εννοηθεί πως αυτό το απόσπασμα είναι πραγματική δήλωση του Γκεβάρα, η οποία πέρασε από στόμα σε στόμα. Ωστόσο μια νουβέλα δε μπορεί να θεωρηθεί αξιόπιστη ιστορική πηγή. Σε κάθε περίπτωση, δεν εντοπίσαμε τίποτα σχετικό, στο βιβλίο.[πηγή]
Στο θέμα της δίωξης ομοφυλόφιλων από το καθεστώς της Κούβας, ο ίδιος ο Φιντέλ Κάστρο σε συνέντευξη που έδωσε στην μεξικανική εφημερίδα La Jornada, ανέλαβε την αποκλειστική ευθύνη για τα «στρατόπεδα εργασίας» στα οποία στέλνονταν οι ομοφυλόφιλοι Κουβανοί καθώς και άλλες κατηγορίες πολιτών (αντιρρησίες συνείδησης, Μάρτυρες του Ιεχωβά κ.α. ) και τα οποία είχαν την ονομασία UMAP. Συγκεκριμένα δήλωσε «Αν κάποιος είναι υπεύθυνος, αυτός είμαι εγώ. Ναι, ήταν στιγμές μεγάλης αδικίας, μεγάλη αδικία!» [Πηγή1] [Πηγή2] Ωστόσο, υπάρχουν και αντίθετοι ισχυρισμοί που εμπλέκουν τον Τσε στο σχεδιασμό αυτών των στρατοπέδων.
Δεν υπάρχει καμία ατράνταχτη απόδειξη συμμετοχής τού Γκεβάρα στην απόφαση σύστασης των εν λόγω στρατοπέδων. Ο ίδιος μάλιστα, το 1965 όπου ξεκίνησε η λειτουργία των στρατοπέδων δεν βρισκόταν καν στη Κούβα αλλά στο Κονγκό (αρχικά και αργότερα στη Βολιβία), ενώ είχε παραιτηθεί πολλούς μήνες νωρίτερα από κάθε πολιτικό αξίωμα στη Κουβανική κυβέρνηση. Συνεπώς, η συμμετοχή του στις μετέπειτα αποφάσεις της κυβέρνησης είναι αδύνατη. [Πηγή]
Επιστρέφουμε στην επίμαχη φράση που ερευνούμε. Σε αυτό το σημείο πρέπει να σημειωθεί ότι η εν λόγω φράση εμφανίζεται μόνο σε ελληνικά δημοσιεύματα και φωτογραφίες. Μετά από ενδελεχή έρευνα δεν βρέθηκε κανένα ξένο δημοσίευμα, blog ή έστω κείμενο που να περιέχει αυτή τη φράση. Η πιο παλιά αναφορά, που βρήκαμε, στο ελληνόφωνο διαδίκτυο, ήταν στο sxolianews το 2013 όπου βλέπουμε το εξεταζόμενο απόσπασμα μαζί με τον εξής ισχυρισμό:
13°
