Τα πολλά πρόσωπα της Επιστημονικής Φαντασίας

Η Επιστημονική Φαντασία είναι το πιο ποικίλο λογοτεχνικό είδος, και το πιο πολιτικό επίσης. Γοητευτική, ανησυχαστική, σπινθηροβόλα, θέτει όλα τα μεγάλα ερωτήματα που απασχολούν την ανθρωπότητα από την αυγή του πολιτισμού μας μέχρι σήμερα, μέσα από συναρπαστικές ιστορίες. Πρόσφατα κυκλοφόρησαν έξι νέα βιβλία, που αξίζουν και με το παραπάνω την προσοχή μας. Εντελώς διαφορετικά μεταξύ τους, προσφέρουν μία πανοραμική θέα του είδους. Διαλέξτε αυτό που ταιριάζει περισσότερο στα αναγνωστικά σας γούστα και στα ενδιαφέροντά σας.

* * *

Fred Hoyle, «Το Μαύρο Σύννεφο» (μετάφραση Θοδωρής Πιερράτος, επίμετρο Richard Dawkins, 332 σελίδες, Εκδόσεις Ροπή).

Αστρονόμοι στην Αγγλία και την Αμερική κάνουν μια συγκλονιστική ανακάλυψη: ένα σκοτεινό μεσοαστρικό νέφος κινείται ταχύτατα προς το ηλιακό μας σύστημα. Εάν οι υπολογισμοί τους είναι σωστοί, το νέφος θα βρεθεί σύντομα μεταξύ της Γης και του Ήλιου, γεγονός που μπορεί να έχει αδιανόητες συνέπειες για τον πλανήτη μας. Με τη μοίρα κάθε ζωντανού οργανισμού στη Γη να διακυβεύεται, οι παγκόσμιοι ηγέτες συγκεντρώνουν μια ομάδα λαμπρών επιστημόνων για να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα. Όταν όμως αυτοί ανακαλύψουν την αλήθεια για την προέλευση του νέφους, θα αναγκαστούν να επανεξετάσουν όλα όσα νομίζουν ότι γνωρίζουν για τη φύση της ζωής στο Σύμπαν… Το «Μαύρο Σύννεφο» (1957) ήταν το πρώτο μυθιστόρημα του παγκοσμίου φήμης αστρονόμου Σερ Φρεντ Χόιλ (1915-2001), ο οποίος αξιοποίησε το υψηλό επιστημονικό του υπόβαθρο για να δημιουργήσει ένα τρομακτικά πραγματικό, σύγχρονο και προφητικό θρίλερ στο οποίο, όπως είπε ο ίδιος, «υπάρχουν πολύ λίγα που δεν θα μπορούσαν να συμβούν».

* * *

Gillian McAllister, «Λάθος μέρος, λάθος στιγμή» (μετάφραση Μαρία-Νεφέλη Ταμία, 416 σελίδες, Εκδόσεις Μεταίχμιο).

Τέλη Οκτώβρη. Περασμένα μεσάνυχτα. Ξαγρυπνάς περιμένοντας τον δεκαοκτάχρονο γιο σου. Έχει αργήσει. Εκεί που κοιτάζεις από το παράθυρο, να τος, και συνειδητοποιείς ότι δεν είναι μόνος: πλησιάζει έναν άντρα, κι είναι οπλισμένος. Δεν το πιστεύεις όταν τον βλέπεις να το κάνει: ο αστείος, χαρούμενος έφηβος γιος σου σκοτώνει έναν άγνωστο, μπροστά στα μάτια σου, στον δρόμο έξω από το σπίτι σου. Δεν ξέρεις ποιον. Δεν ξέρεις γιατί. Ξέρεις μονάχα ότι ο γιος σου τώρα κρατείται, το μέλλον του συντρίμμια. Εκείνη τη νύχτα αποκοιμιέσαι απελπισμένη. Ώσπου ξυπνάς… και είναι χθες. Κι έπειτα ξαναξυπνάς… και είναι προχθές. Κάθε πρωί ξυπνάς μια μέρα πριν, άλλη μια μέρα πριν τον φόνο. Με άλλη μια ευκαιρία να τον σταματήσεις. Κάπου στο παρελθόν βρίσκεται μια απάντηση. Το έναυσμα αυτού του εγκλήματος – κι η μόνη σου επιλογή είναι να το βρεις… Η Βρετανίδα Gillian McAllister είναι η συγγραφέας επτά μυθιστορημάτων που έχουν μπει στις λίστες των μπεστ σέλερ των Sunday Times και New York Times. Το «Λάθος μέρος, λάθος στιγμή» είναι είναι υποψήφιο για το Theakston Old Peculier 2023 και αναμένεται να μεταφερθεί στον κινηματογράφο από τη Sony Pictures.

* * *

Hugh Howey, «Φάρος 23» (μετάφραση Βασίλης Αθανασιάδης, 256 σελίδες, Εκδόσεις Anubis).

Για αιώνες, φαροφύλακες —άντρες και γυναίκες— εξασφάλιζαν την ασφαλή διέλευση των πλοίων στις θάλασσες του κόσμου. Ήταν μια μοναχική εργασία χωρίς ιδιαίτερες συγκινήσεις, τουλάχιστον τον περισσότερο καιρό. Μέχρι κάτι να πάει στραβά. Μέχρι ένα πλοίο να κινδυνεύσει… Στον 23ο αιώνα, «φαροφύλακες» εργάζονται ασταμάτητα για την αποφυγή ναυαγίων στο διάστημα, σε ένα δίκτυο φάρων όπου τα πλοία ταξιδεύουν στο Γαλαξία μας με ταχύτητα εικοσαπλάσια του φωτός. Αυτοί οι φάροι δε χαλούν ποτέ. Δεν αποτυγχάνουν ποτέ. Τουλάχιστον, υποτίθεται ότι έτσι γίνεται… Ένας πρώην πιλότος, παρασημοφορημένος ήρωας του πεζικού στον πόλεμο εναντίον των εξωγήινων Ρυφ, τοποθετείται χειριστής του Φάρου 23 στο εξώτερο διάστημα. Όμως ο πόλεμος τον ακολουθεί. Οι δύο αντιμαχόμενοι στόλοι ετοιμάζονται για την τελική σύγκρουση και οι αποφασιστικές κινήσεις του θα καθορίσουν τη μοίρα του κόσμου. Στο «Φάρος 23», που μεταφέρθηκε και στην τηλεόραση, ο Hugh Howey ξετυλίγει την ιστορία ενός μοναχικού ήρωα που μάχεται ενάντια στο σκοτάδι του διαστήματος. Ένταση και αγωνία συνδυάζονται αριστοτεχνικά με δράση και μάχες με εξωγήινους στην αιώνια πάλη των πλασμάτων για επιβίωση.

* * *

Stephen King, «Ο Μαύρος Πύργος I: Ο Τελευταίος Πιστολέρο» (μετάφραση Μιχάλης Μακρόπουλος, 288 σελίδες, Εκδόσεις Κλειδάριθμος).

Η συναρπαστική σειρά του Βασιλιά, ξανά στη γλώσσα μας μετά από απουσία πολλών χρόνων! Ένα fantasy έπος που έγραψε ιστορία. Κυκλοφορούν ήδη οι δύο πρώτοι τόμοι… Σε μια ζοφερή ερημιά, που με τρόμο διαπιστώνουμε ότι θυμίζει τη δική μας πραγματικότητα, μια μοναχική και μελαγχολική φιγούρα, ο Ρόλαντ, διασχίζει τις αμμώδεις, αχανείς εκτάσεις καταδιώκοντας έναν μαυροντυμένο μυστηριώδη άντρα. Ο Ρόλαντ είναι ο τελευταίος του είδους του, ένας «πιστολέρο» με αποστολή να προστατεύσει οτιδήποτε καλό και φωτεινό έχει απομείνει στον κόσμο του – έναν κόσμο που, όπως λένε, «έχει προχωρήσει»… Ο μόνος τρόπος για να σώσει οτιδήποτε είναι να αποδειχτεί εξυπνότερος από τον μαυροντυμένο άντρα, να τον αντιμετωπίσει πρόσωπο με πρόσωπο και έπειτα να τον αναγκάσει να αποκαλύψει όλα τα μυστικά του. Γιατί, παρά τα αμέτρητα μίλια που έχει διανύσει, ο Ρόλαντ γνωρίζει ότι αυτό θα είναι απλώς η αρχή, το πρώτο βήμα της συναρπαστικής και συνάμα συνταρακτικής αποστολής τού να ανακαλύψει τι είναι αυτό που συνδέει όλους τους κόσμους, όλα τα σύμπαντα: Ο Μαύρος Πύργος…

* * *

Ούρσουλα Κ. Λε Γκεν, «Πέντε δρόμοι προς τη συγχώρεση» (μετάφραση Χριστόδουλος Λιθαρής, 400 σελίδες, Εκδόσεις Αίολος).

Η μοναδική Ούρσουλα Κ. Λε Γκεν μάς ταξιδεύει ξανά στους δικούς της κόσμους με ιστορίες που εκτυλίσσονται σ’ ένα απώτερο μέλλον και σ’ ένα απώτερο σύμπαν, στο ίδιο σύμπαν που τοποθετεί τον «Αναρχικό των ∆ύο Κόσμων» και Το «Αριστερό χέρι του σκότους». Με τις πέντε ιστορίες του τόμου ολοκληρώθηκε το 2017 ο τόμος που πρωτοκυκλοφόρησε το 1995 με τέσσερις ιστορίες και τίτλο «Τέσσερις δρόμοι προς τη συγχώρεση». Οι ιστορίες είναι ενταγμένες στον Χαϊνικό Κύκλο, τον κόσμο όπου η Λε Γκεν ξεδιπλώνει το χρονικό της Οικουμένης, της γαλαξιακής συνομοσπονδίας των αποικιών του μητροπολιτικού πλανήτη Χάιν. Σ’ αυτό το σύμπαν, σε μια μακρινή γωνιά του, βρίσκουμε τους δίδυμους πλανήτες Βερέλ και Γεοβέ, των οποίων οι λαοί χωρίζονται σε «ιδιοκτήτες» και «αποκτήματα», το δε σύστημά τους στηρίζεται στην απόλυτη ανισότητα και έχει τη μορφή σκληρής πατριαρχίας. Στον Γεοβέ, όμως, τα «αποκτήματα» εξεγείρονται εναντίον των «ιδιοκτητών» ανατρέποντας την καθεστηκυία τάξη, γεγονός που δημιουργεί αναστάτωση στον Βερέλ, καθώς φοβούνται εκεί ότι θα μεταφερθεί και σ’ αυτούς η εξέγερση και ο εμφύλιος. Η Λε Γκεν θέτει κι εδώ τους προβληματισμούς και τα ερωτήματα που διατρέχουν το έργο της σε σχέση με τη φύση της ελευθερίας, τα δικαιώματα στην ταυτότητα και το φύλο, το περιβάλλον, την εξουσία και την καταπίεση. Άραγε θα πάψει ποτέ ο άνθρωπος να παλεύει για όσα τον ταλανίζουν; Ή είναι στην ανθρώπινη φύση η αέναη αναζήτηση, το ανικανοποίητο, η διαρκής εξέλιξη;

Γκουίντο Μορσέλι, «Dissipatio H.G.» (μετάφραση Μαρία Φραγκούλη, 187 σελίδες, Εκδόσεις Loggia).

Γραμμένο λίγους μήνες πριν από τον τραγικό χαμό του, το «Dissipatio H.G.» (Humani Generis) είναι το πιο προσωπικό, μύχιο μυθιστόρημα του Μορσέλι. Φέρνει στον νου μια εξομολόγηση που ισοδυναμεί με συνειδητή χειρονομία αποχαιρετισμού. Ένας άνδρας υποχόνδριος, ανθρωποφοβικός, αποφασίζει να πνιγεί σε μια λιμνούλα στη σπηλιά του βουνού. Την τελευταία στιγμή αλλάζει γνώμη και γυρίζει πίσω. Το ανθρώπινο είδος, ακριβώς σε αυτό το σύντομο χρονικό διάστημα, εξαφανίστηκε, εξατμίστηκε. Παραδόξως, η ανθρωπότητα εκπροσωπείται τώρα από ένα άτομο που ετοιμαζόταν να την εγκαταλείψει. Με φόντο την απόλυτη μοναξιά και τη σιωπή που διακόπτεται μονάχα από ήχους ζώων ή το βουητό των μηχανών που συνεχίζουν να λειτουργούν, ο πρωταγωνιστής ψάχνει για κάποιον άλλο επιζώντα. Ο Μορσέλι μάς μεταφέρει με αξιοθαύμαστη οξύνοια όλες τις αντιδράσεις του επιζώντος. Στους έρημους δρόμους της Χρυσούπολης που καλύπτονται πλέον από ένα ελαφρύ στρώμα κοπριάς, ξεπροβάλλουν, άξαφνα, νεραγκούλες και ραδίκια, και ο τελευταίος άνθρωπος, που ήδη ήταν τελείως μόνος ανάμεσα στους ανθρώπους, κάθεται και περιμένει. Ο μοναδικός επιζών είναι ένας εκλεκτός ή, ακριβώς αυτός, ο κολασμένος;