Νιώθετε την ανάγκη να συζητήσετε με κάποιον αυτά που γράφετε;
Με δυο τρεις ανθρώπους που εμπιστεύομαι την κρίση τους. Κάποιες φορές το κάνω και σε ευρύτερο κύκλο, επιλέγοντας συγκεκριμένα θέματα, για να ζυγίσω απόψεις και αντιδράσεις, χωρίς όμως να επεκτείνομαι και να αποκαλύπτω πολλά από το περιεχόμενο του βιβλίου που γράφω.
Πόσο συχνά σβήνετε όταν γράφετε;
Ανάλογα με το πόσο στέργει ο δαίμονας της έμπνευσης. Άμα έρχεται αυτό το Θείο πυρ και η Θεία μανία, το χέρι δεν σταματά για να σβήσει. Δεν λογαριάζει από λάθη κάθε μορφής. Οι διορθώσεις θα γίνουν την επόμενη ή την μεθεπόμενη. Όταν δεν στέργει, γράφω και σβήνω όλη νύχτα.
Σας έχουν δώσει κάποια πολύτιμη συμβουλή για το γράψιμο;
Η πιο πολύτιμη ήρθε από ένα ποίημα του Νίκου Καρούζου: «Σφάξε τη μια την ομορφιά να πιει το αίμα η άλλη», περί αφιέρωσης ο λόγος και εστίασης όλων των δυνάμεων σου προς μια κατεύθυνση.
Ο Φώκνερ έλεγε ότι ένας συγγραφέας για να γράψει έχει ανάγκη από τρία πράγματα: εμπειρία, παρατηρητικότητα και φαντασία, συμφωνείτε;
Αποτελούν και τα τρία απαραίτητη συνθήκη της γραφής. Η εμπειρία είναι η προσωπική άσκηση και μαθητεία κάθε συγγραφέα, η οποία εμπεριέχει και την πειθαρχία. Η παρατήρηση είναι κορυφαίο προσόν για να μπορείς να εισχωρήσεις στα μύχια της ψυχής των ηρώων σου, να αναλύσεις καταστάσεις, σκέψεις, χαρακτήρες και νοοτροπίες, αλλά απαραίτητη και για κάθε τι που περιγράφεις. Τέλος η φαντασία είναι ο πλαστουργός του μύθου. Και τα τρία, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, εξασκούνται. Ωστόσο απαιτείται και κάτι άλλο. Το ταλέντο του γραφιά, το οποίο είναι Θείο δώρο. Ο τρόπος, δηλαδή, που θα υφάνεις τη γλώσσα σου ώστε να γίνει γοητευτική στον αναγνώστη και συνάμα να μεταβολίσει το κείμενό σου σε τέχνη.
Για ποιον γράφετε;
Για την ψυχή μου και για τους αναγνώστες. Για όλους και για κανέναν. Για να ανακαλύψω και συγχρόνως για να μοιραστώ τα λογοτεχνικά μου ευρήματα και οράματα. Κι όπως είμαι αθεράπευτα ερωτευμένος με την ελληνική γλώσσα, θέλω να καταθέσω τη δική μου φωνή, κάτι που ενέχει και τη ματαιοδοξία ή κατ' άλλους τη φιλοδοξία. Εξάλλου αυτός που γράφει ίσως δεν είναι ακριβώς αυτός που σας απαντά. Γιατί άλλο είναι ο δημιουργός κι άλλο ο άνθρωπος με ονοματεπώνυμο, ο οποίος έρχεται να διαχειριστεί το έργο του πρώτου ξεκομμένος πλέον από τις ιδανικές στιγμές της γραφής. Αρκετά μακριά από κείνη τη μέθη και την εξαΰλωση.
Εάν δεν υπήρχαν αναγνώστες θα συνεχίζατε να γράφετε;
Ποίηση θα συνέχιζα να γράφω, γιατί εκεί ο άνθρωπος-ποιητής σμίγει με το Θείο. Μυθιστόρημα όχι. Αυτό συμπληρώνει εν μέρει την απάντησή μου και στο προηγούμενο ερώτημά σας.
Για ποιους λόγους επιτρέπετε στον εαυτό σας να διακόψει το γράψιμο;
Για να φτιάξω τον επόμενο καφέ, να αγοράσω την επόμενη κούτα τσιγάρα κι όποτε οι ανάγκες της οικογένειας με θέλουν παρόντα.
Χρησιμοποιείτε το γράψιμο ως πρόφαση για να αφήσετε απλήρωτους λογαριασμούς ή άλλες εκκρεμότητες;
Ποτέ.
Η επιτυχία των βιβλίων έφερε αλλαγές στη καθημερινότητα και στο χαρακτήρα σας;
Για την προβολή των βιβλίων μου αλλά και ως αποτέλεσμα της επιτυχίας τους, αφού με προσκαλούν πολλοί φορείς, βιβλιοπωλεία και σχολεία από όλη τη χώρα κι όχι μόνο, γεννήθηκε η ανάγκη πολλών παρουσιάσεων και άλλων εκδηλώσεων, γεγονός το οποίο αλλάζει κατά περιόδους την καθημερινότητά μου και τον συνήθως κατ' οίκον ή σε στενό κύκλο ανθρώπων εγκλεισμό μου. Όσον αφορά τον χαρακτήρα μου, με δεδομένο κι ότι η όποια επιτυχία ήρθε σε ώριμη ηλικία, δεν άλλαξε. Τουλάχιστον όσο μπορώ να διακρίνω, γιατί σε αυτό το ερώτημα είναι καλύτερα να ερωτούνται οι άλλοι.
Μπορείτε να μου πείτε μια αγαπημένη πρόταση που έχετε γράψει στο τελευταίο σας βιβλίο;
Μιλήσαμε με τον συγγραφέα για το νέο του βιβλίο με τίτλο, το τρίτο και τελευταίο μέρος της «Τριλογίας των Φάρων», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Γραφή
15°
