Διογένης Δασκάλου: Η σάτιρα είναι για μένα το όπλο του οργισμένου

Με σαξόφωνα, τρομπέτες, τρομπόνια, νυκτά έγχορδα, φωνές, με την Τζαναμπέτ Brass Band δηλαδή, ο Διογένης Δασκάλου και οι Monie & Monie Conniente παρουσιάζουν τη νέα τους παράσταση «Έλα σε λέω», την Παρασκευή 17 Μαρτίου, στο Faust Bar - Theatre Arts. Μουσικός, κειμενογράφος, stand up comedian, ραδιοφωνικός παρουσιαστής, τηλεοπτική περσόνα και ενίοτε YouTuber, ο Διογένης Δασκάλου μας προσκαλεί σε μια ωμή κωμωδία «ταρτάρ» στο κέντρο της Αθήνας. Με αίσθηση του λαϊκού χιούμορ και όχι με καθωσπρεπισμούς και κρυάδες, με σκέψεις σπινθηριστές και χωρίς προπαγανδιστικά punch lines, με μπαμπάτσικο πρόγραμμα, σχεδόν τρεις δεκαετίες τώρα, μαζί με τους Monie & Monie Conniente, ανεβαίνουν στη σκηνή με κέφι κι ευρηματικότητα. Λίγο πριν σατιρίσουν την επικαιρότητα, ο Διογένης Δασκάλου, δίνει απαντήσεις για τη μουσική, την κωμωδία, τον σουρεαλισμό, τη ζωή του και τη σκληρότητα της ζωής που μετατρέπεται σε γέλιο.

«Έλα σε λέω» στο Faust, με 30 χρόνια Monie & Monie Conniente. Πώς ήρθε αυτό το «όρθιο μουσικό γλωσσοθέατρο» στη ζωή σας;
Τίποτα δεν έρχεται εάν δεν το έχεις ήδη. Τους έκανα να γελάνε γιατί ήμουν πάντα νευρικός και τα λεγα γρήγορα και τσατισμένα στις παρέες. Έπαιζα και μουσική και να το! Πολύ θέλει; Λίγο η πίεση, λίγο η ανάγκη, λίγο που θέλεις να πετάξεις για κάπου αλλού…. και (παφ!) σε βλέπεις να το κάνεις κάποια στιγμή και να τρέχεις από πίσω σου για να μη σε χάσεις.

Θυμάστε την πρώτη φορά που σταθήκατε όρθιος πίσω από ένα μικρόφωνο; Πώς ήταν;
Στην Γ' Γυμνασίου ήμουν. Με κάλεσαν στην ορχήστρα του Λυκείου για την εκδήλωση που κάνανε για το Πολυτεχνείο. Ήταν ένας που έπαιζε κιθάρα και για ενισχυτή είχε ένα παλιό λαμπάτο ραδιόφωνο. Ο άλλος έπαιζε ένα ψευτοαρμόνιο. Το «απόκτημα» ήμουν εγώ που έπαιζα σαξόφωνο. Σπάνιο όργανο για εκείνη την εποχή και επειδή ήμουν ο μόνος, όρθιος μουσικός, αναγκάστηκα να μιλήσω κιόλας! Τώρα πώς τους έψησα ότι κολλούσε ο «Ροζ Πάνθηρας» με την εξέγερση κατά της χούντας δεν το θυμάμαι. Το ρεπερτόριό μας όμως ήταν αυτό: το «άσε με να φύγω», το «Κορίτσι του φίλου μου», το «τάκα - τάκα» και ο «Ροζ Πάνθηρας».

Έχετε ζήσει τη σάτιρα πριν το διαδίκτυο και τα social media. Τι αισθάνεστε πώς έχει αλλάξει;
Τα πάντα στη βιτρίνα, τίποτα στην ουσία. Απλώς τώρα ο κόσμος της δουλειάς ασχολείται περισσότερη ώρα με το φαίνεσθαι παρά με την ουσία. Όποιος έχει όμως ουσία έχει και διάρκεια. Τα άλλα είναι για τους influencers.

Ποιες προκλήσεις αντιμετωπίσατε στην προετοιμασία της παράστασης «Έλα σε λέω». Ποια ήταν η μεγαλύτερη;
Τα διαδικαστικά. Η μεταφορά των συντελεστών, η επικοινωνία σε μία άλλη πόλη και λοιπά. Τα λεγόμενα «σπαστικά» ζητήματα που πρέπει να λύσεις όταν είσαι και ο παραγωγός της δουλειάς σου. Γι’ αυτό και πάντα λέμε «τα έσοδα της παράστασης θα διατεθούν στα έξοδά της»!

Τι είναι για εσάς η σάτιρα;
Η σάτιρα είναι για μένα το όπλο του οργισμένου και οι σφαίρες αυτού του όπλου είναι τα ασυγκράτητα γέλια.

Σαν θεατής έχω την αίσθηση πως ασχοληθήκατε από νωρίς και με συνέπεια με το να θέτετε ερωτήσεις μέσα από τις παραστάσεις σας για το τι συμβαίνει στη χώρα, τι συμβαίνει με τις ανθρώπινες σχέσεις, τι συμβαίνει σε συλλογικό επίπεδο. Μπορείτε να θυμηθείτε πότε αυτές οι ερωτήσεις έγιναν για πρώτη φορά σημαντικές για εσάς;
Από μικρό παιδί είχα την απορία γιατί να με χτυπάει κάποιος που θέλει να με φιλήσει. Η επικοινωνία στον άνθρωπο είναι το πιο δύσκολο συναίσθημα και η δημιουργία ένα ατελείωτο «εγώ». Στην αρχή τα αισθανόμουν, τώρα τα ξέρω.

Πότε και πώς αρχίζει ο αυτοσχεδιασμός πάνω στη σκηνή; Είναι ένα από τα δυνατά σας σημεία…
Όταν δεν βρίσκεις παράθυρο ή πόρτα να βγεις από τη φόρμα. Αν δεν ζοριστείς, δεν υπερβαίνεις ποτέ το ασφαλές. Εκεί αρχίζει το θαύμα. Από εκείνο το σημείο και μετά ίσως συμβεί και το ανομολόγητο συναίσθημα το να θαυμάσεις τον εαυτό σου γιατί κατάφερες να ξεφύγεις, να λυτρωθείς και μάλιστα κουβαλώντας κι άλλους στη βάρκα σου. Γιατί κανείς δεν γίνεται να σωθεί μόνος του.

Οι παραστάσεις σας έχουν πάντα μία γιορτινή ατμόσφαιρα και το γέλιο μεταδίδεται από νωρίς… Πώς βιώνετε την αλληλοεπίδραση με το κοινό σας;
Χαρά! Παράδεισος! Πληρότητα! Οι στιγμές που λες ότι και την άλλη φορά ναι! Συναινώ να μπω στην πριονοκορδέλα αν είναι να το ξανανιώσω.

Τι σας ενθουσιάζει περισσότερο πάνω στη σκηνή;
Οι συντελεστές μου και η φόρα τους. Τα μάτια των ανθρώπων που ήρθαν γιατί το εννοούσαν και όχι γιατί έπρεπε και φυσικά ο καλός ήχος και τα σωστά φώτα.

Είμαστε ένας λαός που αντέχει το χιούμορ;
Όταν θέλει, ναι! Το θέμα όμως είναι αν αντέχει τη σάτιρα που του γίνεται. Γιατί το «χιούμορ» μπορεί να βγαίνει απ’ τον «χυμό» αλλά η σάτιρα έχει σάρκα. Ο αυτοσαρκασμός είναι το ζητούμενο. Αντέχουμε σ’ αυτό; Το κάνουμε;

Ποια είναι η αγαπημένη σας κωμωδία;
Ο Φρανκενστάιν Τζούνιορ με τον Τζιν Γουάιλντερ και τον Φέλντμαν με τις εναλλασσόμενες καμπούρες του. Γιατί; Γιατί τα έχει όλα τα προηγούμενα. Ανθρώπινο τρόμο εναλλάξ με ωραιοπάθεια, φόβο θανάτου με αιώνια ζωή, θεϊκό σύνδρομο με αυτοκαταστροφικές τάσεις και μία απίστευτη ομορφιά ασπρόμαυρης θέασης. Πρόκειται για ένα πεντάμορφο τέρας.

Έχουν έρθει άνθρωποι που τους σατιρίζετε σε παράστασή σας; Πώς αντέδρασαν;
Πολλοί. Ετερόκλητοι. Άνθρωποι, που η κοινή γνώμη τους έχει για συντηρητικούς, να αντιδρούν με γέλιο και πολλοί απ’ τον προοδευτικό χώρο που σφίγγονται γελοιωδώς. Δεν βγάζεις όμως συμπέρασμα. Γιατί μπορεί οι πρώτοι να ήταν αναίσθητοι και όχι άνετοι και οι δεύτεροι σεμνοί και όχι κομπλεξικοί. Άβυσσος!

Αυτολογοκρίνεστε συχνά ή όχι;
Αυτολογοκρίνομαι συχνά. Για πράγματα που δεν θα θελα εγώ, σαν πελάτης, να ακούσω από μένα. Αυτό μόνο.

Σας πίεσαν ποτέ να μην πιάσετε κάποιον στο στόμα σας;
Όχι. Το κατάλαβα μόνος μου και όταν ήδη για μένα ήταν πολύ αργά. Δεν το μετάνιωσα, βέβαια!

Μπορείτε να ξεχωρίσετε την πιο ευχάριστη στιγμή με την Τζαναμπέτ Brass Band μέχρι σήμερα;
Είναι τόσες πολλές που νομίζω ότι η επόμενη θα επισκιάσει τις προηγούμενες. Ναι! Και στο Faust στην Αθήνα και στο Beerfest στη Θεσσαλονίκη

Την πιο επική;
Η πιο επική είναι αυτή που ήταν απόρροια της διαδρομής των Conniente. To video clip με τους Tiger Lillies και το γύρισμα στην κορυφή του Λευκού Πύργου με την εικόνα της Θεσσαλονίκης στην πρώτη καραντίνα της πανδημίας.

Πότε πιάσατε το πρώτο σαξόφωνο στα χέρια σας; Τι σας γοήτευσε σε αυτό το μουσικό όργανο και στον κόσμο των πνευστών;
Στα οκτώ. Μόλις το έπιασα μου το πήραν γιατί το είχε ένας μεγαλύτερος από εμένα στη Φιλαρμονική του Δήμου Σερρών. Έπρεπε να περιμένω να φύγει για φαντάρος ούτως ώστε να έρθει σ’ εμένα. Τότε μου δώσανε, λόγω μεγέθους, μισό κλαρινέτο για να μάθω τα βασικά. Ακόμη θυμάμαι την ξινίλα από τα σάλια που είχαν ποτίσει το όργανο από τους προηγούμενους. Νευρίασα, γκρίνιαξα, επέμενα και έτσι ο πατέρας μου αναγκάστηκε να πουλήσει το δικό του όργανο, ένα Hohner 100άρι ακορντεόν, για να μου πάρει το πρώτο μου alto σαξόφωνο τύπου Amati. Μάπα βέβαια αλλά το πρώτο εισιτήριο για τη δικιά μου lalaland είχε βγει. Αυτά όλα είναι η γοητεία που ένιωσα πριν συμβούν, με το που το είδα.

Ποια είναι η πιο ωραία ατάκα που σας έχουν πει στον δρόμο;
Δεν είναι οι ατάκες. Αυτές είναι πολλές. Τα χαμόγελα είναι και οι ματιές. Γιατί ο κόσμος ακόμη στον βορρά είναι ευγενής και συνεσταλμένος. Στο δείχνει χωρίς να γίνεται κατά τι παραπάνω, αδικαιολόγητα, οικείος. Αυτό συμβαίνει βέβαια γιατί δεν έχει στην καθημερινότητα τόσα μέσα και τόση επαφή που έχουν στην πρωτεύουσα οι άνθρωποι. Ίσως!

Πώς προέκυψε «Ο ΚοιNONOS της αλήθειας» στο YouTube και πώς «γεννήθηκε» ο Τάκης;
Ο Τάκης ως «ΚοιΝΟΝΟS της αλήθειας» γεννήθηκε μέσα στην καραντίνα. Είναι αυτός ο χαρακτήρας που με πήρε από το χέρι και με πήγε βόλτα στην αυλή του κόσμου για να μην τρελαθώ. Σταμάτησε, βέβαια, με το τέλος του lockdown.

Είστε ένας άνθρωπος με πολλές πλευρές: γράφετε και παίζετε μουσική, γράφετε κείμενα και στιχάκια, ανεβάζετε παραστάσεις, αλλάζετε ρόλους, έχετε κάνει τηλεόραση, κάνετε ραδιόφωνο. Ποια από όλες αυτές τις δραστηριότητες βρίσκετε πιο εκφραστική για εσάς;
Εκτός του live μόνο το ραδιόφωνο αγαπώ 100%. Μου αρέσει και η τηλεόραση αλλά είναι δύσκολη μια τέτοια παραγωγή, μ’ αυτό το αντικείμενο, να συμβεί στα ελληνικά κανάλια. Στο ραδιόφωνο γίνεται πιο άμεσα γιατί στήνεται πιο γρήγορα και με λιγότερους συντελεστές.

Τι κάνει μια πρόζα να ξεχωρίζει;
Η πολύ καλή προετοιμασία. Ο ανοιχτός θώρακας και η ετοιμότητα στην εναλλαγή θεμάτων. Σκαλέτα για ασφάλεια, αυτοσχεδιασμός για απογείωση.

Τι κάνει την οικογένεια των Monie & Monie Conniente τόσο κεφάτη και συνδεδεμένη όλα αυτά τα χρόνια πάνω στη σκηνή;
Η δουλειά μας σώζει τους γάμους μας! Είναι η δική μας εκδρομή. Ο πραγματικός χρόνος της ζωής μας πολλές φορές, όπως έλεγε και ο Τσάρλι Πάρκερ.

Σκεφτήκατε ποτέ να τα παρατήσετε; Τι σας κάνει να συνεχίζετε;
Βεβαίως! Όσο κι αν το σκέφτηκα όμως δεν βρήκα κάτι καλύτερο από αυτό για να το αποφασίσω.

Τι θα έλεγε αν σας έβλεπε ο Διογένης Δασκάλου του 1994 και τι θα λέγατε εσείς σε εκείνον;
Και οι δυο, νομίζω, θα λέγαμε το ίδιο: «Ρε; Πώς είσαι έτσι;».

Τι σκεφτήκατε την πρώτη φορά που ήρθατε στην Αθήνα;
Ο άνθρωπος ανά δέκα χρόνια νομίζω ότι λέει για το ίδιο πράγμα κάτι εντελώς διαφορετικό γιατί και ο ίδιος είναι διαφορετικός άνθρωπος. Την πρώτη φορά (ήταν το 1983) η σκέψη ήταν «επιτέλους τα κατάφερα, τους ξέφυγα». Τη δεύτερη φορά (ήταν το 1997) η σκέψη ήταν «δουλειά είναι, άντε να τελειώνουμε να πάμε σπίτια μας». Και τώρα είναι ότι σπίτι μας είναι όλος ο κόσμος.

Πείτε μας τον καλύτερο λόγο για να δούμε τη φετινή σας παράσταση.
Ο καλύτερος λόγος για να έρθετε είναι ότι ο μόνος λόγος για τον οποίο ερχόμαστε είναι να περάσουμε καλά οι ίδιοι. Κι αυτό χωρίς εσάς δεν γίνεται. Ελάτε να νιώσουμε συγγένεια.

Δείτε περισσότερες πληροφορίες για την παράσταση «Έλα σε λέω» του Διογένη Δασκάλου και των Monie & Monie Conniente στο City Guide της Athens Voice.