Πετρολούκας Χαλκιάς: Ο άρχοντας του ηπειρώτικου κλαρίνου

Ο Πετρολούκας Χαλκιάς εννήθηκε στο Δελβινάκι Πωγωνίου. Ένα ορεινό χωριό 70 χιλιόμετρα από τα Γιάννενα. Χρόνια δύσκολα θα τον βρουν. Φτώχεια, πόλεμος, εμφύλιος, ξενιτιά. Είναι από γενιά μουσικών. Σκλήθρα το λένε στην Ήπειρο. Προπάππους, παππούς και πατέρας, κλαριτζήδες. Η μάνα του, είναι το γένος Χαρισιάδη. Ξακουστή μουσική οικογένεια. Ο Κίτσος Χαρισιάδης ήταν το καλύτερο κλαρίνο της Ηπείρου.

Ο προπάππος είχε δώσει εντολή, ένα αγόρι της οικογένειας να μάθει κλαρίνο. Έμαθε ο παππούς. Ύστερα ο πατέρας του, ο Περικλής, που ζορίζεται να τα βγάλει πέρα και θέλει να το διακόψει αυτό το κληροδότημα. Δεν θέλει να γίνει μουσικός ο γιός του. Θέλει να μάθει μια σύγχρονη τέχνη. Θα τον πάει σε συνεργείο αυτοκινήτων στα Γιάννενα. Τον χειμώνα ο Περικλής κατεβαίνει στην Αθήνα για δουλειά. Ο Πέτρος τον σέβεται αλλά επιστρέφει στο χωριό. Το μυαλό του είναι στον απαγορευμένο καρπό. Στο κλαρίνο. Θα φτιάξει ένα αυτοσχέδιο σαν κλαρίνο με τα χέρια του. Θα βγάλει φωνή. Είναι 11 χρονών. Τον ακούει ο άλλος  παππούς του. Ο πατέρας της μάνας του. Λουκάς Χαρισιάδης. Λαουτιέρης. «Αφού το πήρες απόφαση θα σε πάω σε δάσκαλο». Ο Φίλιππος Ρούντας είναι στα Δολιανά. Είναι το καλύτερο κλαρίνο του Ζαγορίου. Είναι συγγενείς από της μάνας του το σόϊ. Η γυναίκα του παππού του και η μάνα του Ρούντα είναι αδερφές. Του βρίσκει ο παππούς στα Γιάννενα ένα κλαρίνο «Ντο». Θα πάει μιλημένος στα Δολιανά για μάθημα. Θα βρει εκεί άλλους εννιά μαθητές. Ο Ρούντας λέει «Θα δείχνω κι όποιος το αρπάζει πιο γρήγορα θα το δείχνει στους άλλους». Ο Πέτρος είναι αυτός. Με το «Ντο» κλαρίνο «φυσάει». Θυμάται ό,τι ακούει. Έχει χάρισμα. Ανήκει στο γένος των ανθρώπων που τους διαφεντεύει η μουσική. Αυτή τον έχει επιλέξει. Τον έχει μαγεμένο στην αρμονία της. Είναι στιγματισμένος.

Ο Ρούντας τότε είχε μπει στη θρυλική κομπανία τα «Τακούτσια». Τα παιδιά του Τάκη Καψάλη. Όλοι παίζουν και τραγουδάνε. Όπως παλιά δεν έχουν τραγουδιστή. Τα κομμάτια που παίζανε τα έδειξε στον Πέτρο. Την Φράσια, το Ζαγορίσιο, τον Σκάρο, την Γράβα. Τα ξεσήκωσε όλα. Και έρχεται η στγμή. Σε ένα γάμο στα Δολιανά , πες πιές, πες πιές και ο Ρούντας μεθάει. Λιώμα. «Βρε Φίλ΄ππα πως θα βγάλουμε τον γάμο». Λέει «πάρτε τον μικρό τον Πέτρο». Έρχεται ο Πέτρος και τα παίζει σαν τον δάσκαλο.  Θα κρατήσει το γλέντι. «Μπράβο στον μικρό». Θα τον βγάλει ασπροπρόσωπο. Όταν συνέλθει ο Φίλιππας θα συνεχίσει. Ο μικρός πρέπει να πάει σχολείο. Στην πρώτη ώρα τον παίρνει ο ύπνος στο θρανίο. «Χαλκιάς!» «Τι είπα τώρα»; «Δεν πρόσεχα, κύριε». «Έπαιζε κλαρίνο χτες!» Τον δίνουν οι συμμαθητές του. Τρελαίνεται ο δάσκαλος. «Έπαιζες κλαρίνο… έντεκα χρονών. Στείλε μου τους γονείς σου». Δεν έχει καταλάβει το φαινόμενο. Ο Περικλής δουλεύει στην Αθήνα. Πάει η μάνα. «Έτυχε δάσκαλε να μεθύσει το κλαρίνο κι έπαιξε ο μικρός μη χαλάσει ο γάμος.» Τους έβαλε μια κατσάδα. «Να μη ξαναγίνει».

Το κατόρθωμα του αυτό, μαθεύτηκε και θα τον καλέσουν να παίξει στην Αθήνα σε γάμο «Δελβινιώτικο». «Πόσο θέλει ο μικρός με την κομπανία του». Θα πάει με μουσικούς από το χωριό. Κάποιος από τον γάμο θα τον πάει στην Ραδιοφωνία. «Ο μικρός Πέτρος Χαλκιάς θα σας παίξει ηπειρώτικο κλαρίνο» λέει ο εκφωνητής. Ο Περικλής Χαλκιάς, Κυριακή μεσημέρι παίζει χαρτιά στου Ζιάγκου το καφενείο. Εκεί που έπαιζε τα βράδια. Ακούει και δεν το πιστεύει. Και πάλι ο εκφωνητής «Ο μικρός Πέτρος Χαλκιάς, το παιδί θαύμα που είναι 11 στα 12 και είναι ο γιος του Περικλή Χαλκιά». «Ο γιος μου!» λέει ο Περικλής. Πέσαν τα χαρτιά από τα χέρια του. Τα παρατάει και με ένα ταξί πάει στη ραδιοφωνία. Τον περιμένει. Όταν βγει ο Πέτρος του κόβονται τα πόδια. Να ανοίξει η γη να τον καταπιεί. Ο Περικλής είναι πατέρας. «Σού χα πει να κοιτάξεις να μάθεις ένα επάγγελμα να ζήσει η οικογένειά σου. Αφού τ’ αποφάσισες…. την επιθυμία των παππούδων σου, την ευχή μου δίνω να γίνεις ο καλύτερος ειδάλλως  αν δεν γίνεις, παράτα τα».

Την επόμενη χρονιά από την κομπανία του Ρούντα θα τον πάρει δεύτερο κλαρίνο ο μεγάλος Τάσος Χαλκιάς. «Να ’ρθεις εδώ στο συγκρότημά μας». Θα παίζει με τον τραγουδιστή Αλέκο Κιτσάκη. Το 1963 ηχογραφούν για την Odeon-Parlophone, με τον Κιτσάκη ένα νεοδημοτικό που όλοι το θεωρούν παραδοσιακό. «Άσπρο τριαντάφυλλο κρατώ». Ακόμα αδιευκρίνιστο. Θα γίνει μεγάλη επιτυχία.

Περιμένει να δει επίσημα το όνομά του. Κλαρίνο Π. Χαλκιάς... Θα γίνει όμως λάθος στο τύπωμα και θα γραφτεί Α. Χαλκιάς. Όλοι νομίζουν ότι είναι του Μπάρμπα Τάσου Χαλκιά. Ο απόδημος Ελληνισμός στέλνει συγχαρητήρια στον βετεράνο Τάσο Χαλκιά. Ο Πέτρος δεν ξέρει πώς να το διαχειριστεί. Στην Odeon ο Σπύρος Περιστέρης τον συμβουλεύει. «Άκου είναι ο Τάσος Χαλκιάς. Είσαι νέος κι έχεις μέλλον μπροστά σου. Κάτι πρέπει να κάνεις με το όνομά σου». Τον βάζει στο μάρκεντιγκ του ονόματος. «Να βάλω και του παππού μου, Πέτρο Λουκάς». «Όχι» λέει ο Περιστέρης. «Πετρολούκας»! Και κατοχυρώθηκε. Έκτοτε τον συναντάμε στις ετικέτες των δίσκων πότε Πετρολούκας σε παρένθεση (Χαλκιάς), πότε Πέτρο Λούκας Χαλκιάς. Ηχογραφεί νεοηπειρώτικα που αρέσουν.

Σχολάει από πανηγύρι κι έρχεται με τα πόδια από τα Δολιανά στο Δελβινάκι. Στο πηγάδι του χωριού είναι οι γυναίκες για νερό. Σαν σκηνή από βουκολικό ειδύλλιο. Είναι και η Μαρία. Είναι 14 στα 15. Αυτός 17. «Εμάθαμε ότι βρήκες καλή κοπέλα από τα Δολιανά. Θα φάμε και κουφέτα. Δεν θέλησες καμιά από δω»; Ντρέπεται. «Δεν είναι αλήθεια αυτό. Έπειτα δεν είδα να με θέλει καμία από εδώ» της λέει. «Ρώτησες και δεν σε απάντησαν. Ρώτα μας και μας» του λέει η Μαρία και του βάζει σκέψεις στο μυαλό. Ως τα τότε δεν σκέφτηκε  καμιά, που ερχόντουσαν στα πανηγύρια σιμά του. Μόνο το κλαρίνο.  Θα αρχίσουν τις κρυφές συναντήσεις μέχρι να πάει σπίτι της να την ζητήσει. Η πεθερά του συμφωνεί αλλά υπό έναν όρο. «Θα ‘ρθεις γαμπρός στο σπίτι μας». Δεν θέλει να στερηθεί τη Μαριώ. Ο πεθερός ακούει ότι παίζει κλαρίνο και θέλει να τον τσεκάρει. Τηλεφωνεί  στον Ντίνο τον «Κουλό», τον πατέρα του Μήτσου Μπατζή. «Στείλε τον με το λεωφορείο να τον ακούσω» του λέει. «Την πρώτη νύχτα δεν με άφησε να παίξω» θα ομολογήσει ο Πέτρος. «Έπαιζε αυτός. Είχε ένα αντάρτη εκεί με φυσεκλίκια και άκουγε το κλαρίνο μερακλωνόταν και έδινε σελίνια. Γεια σου Μπατζή»! Ο Πέτρος δεν μιλάει. Ακούει. Θα του κλέψει όλα  τα κόλπα και τα γυρίσματα. Τα Μπατζίτικα. Πάει να φύγει την επομένη. Δεν τον αφήνει ο Μπατζής. «Με έστειλε για μια μέρα ο πεθερός. Τι θα του πω κύριε Ντίνο»; «Θα του πω εγώ» λέει ο Ντίνος. Όταν παίξει ο Πέτρος, ο Μπατζής καταλαβαίνει ότι τον έχει ξεπατικώσει. Δεν θα ξαναπαίξει μπροστά του. Μην του αντιγράψει κι άλλα κόλπα. Θα πάρει τηλέφωνο τον πεθερό του Πέτρου και θα ρωτήσει «Πότε είναι να γίνει ο γάμος»; «Λέμε του χρόνου». «Κάντονε την άλλη εβδομάδα γιατί αυτός θα γίνει το μεγαλύτερο κλαρίνο».

Στο γαμήλιο τραπέζι του, είναι καλεσμένα δέκα διάσημα κλαρίνα. Θα σηκωθεί και θα κάνει πρόποση. «Να πιούμε ένα ποτό στην πρώτη μου αγάπη». Κάποιος βιαστικός λέει «Στη Μαρία». «Όχι δεν είναι η Μαρία η πρώτη μου αγάπη». Σούσουρο από κάτω. Ο πεθερός πάει να παρεξηγηθεί. «Η Μαρία είναι δεύτερη μου αγάπη. Πρώτη μου αγάπη είναι το κλαρίνο και θέλω η γυναίκα μου να το ξέρει». Χειροκροτήματα. Έτσι θα πάει η ζωή τους. Πρώτα το κλαρίνο. Είναι συνειδητός υπήκοος της Μουσικής.

Είναι όπως βρήκε τις λέξεις και τις είπε ο μπάρμπα Τάσος Χαλκιάς. «Όταν παίζω κλαρίνο, παίζω με την καρδιά μου κι ονειρεύομαι, και είναι στιγμές που επηρεάζομαι από την ατμόσφαιρα και από τον κόσμο που με ακούει και τότε τα δάχτυλά μου πάνω στο όργανο κινούνται μόνα τους και εντολές δίνει η ψυχή μου κι εγώ βρίσκομαι σε έναν κόσμο που δεν μπορώ να εξηγήσω, είναι μαγική στιγμή. Ε, τότε συγκινούμαι κι εγώ και κλαίω μέσα μου».

Ο Τάσος Χαλκιάς θα τον καλέσει να συμμετέχει στην τριήμερη συναυλία αφιέρωμα στα «125 χρόνια Χαλκιάδες». Το Χαλκιάς δεν είναι κανονικό επώνυμο. Είναι επαγγελματική ιδιότητα. Το δεύτερο επάγγελμα του μουσικού. Δεν είναι συγγενείς. Απλή συνωνυμία. Σαν να του δίνει την ευχή του για τη χρήση του ονόματος.

Το Ηπειρώτικο γλέντι αρχίζει με ένα μοιρολόι. Οργανικό. Τελετουργικά χαιρετούν όσους αποχώρησαν, όσους ξενιτεύτηκαν και εξευμενίζουν το αόρατο και τον χρόνο να είναι καλός

Θα δραστηριοποιηθεί και θα διαπρέψει στα μαγαζιά στα «πέριξ» της Ομόνοιας. Η Ομόνοια είναι η μητρόπολη της εσωτερικής μετανάστευσης. Δεν υπάρχουν πια τέτοια στέκια.

Τον καλεί από την Αμερική μια εταιρεία Ελληνικών συμφερόντων, να ηχογραφήσει ένα δίσκο «Λογκ Πλέι». Του κάνουν τα εισιτήρια, τα ξενοδοχεία και του δίνουν χίλια δολάρια. Θα πάει. Οι καλύτεροι είναι εκεί. Θα βρει τους ομότεχνούς του. Τον Βασίλη Σαλέα τον παλιό, τον Φίλιππο Ρούντα τον δάσκαλό του, τον Βασίλη Μπατζή. Ο εταιρειάρχης θέλει να τον κρατήσει στη Νέα Υόρκη.

Θα ψάξει να του βρει δουλειά. Μαγαζί. Στην όγδοη λεωφόρο είναι πιάτσα με μαγαζιά. «Arabian Nights», «Port Said», «Instambul». Είναι σαν κλαμπάκια 100-150 θέσεων. Έχουν multi culti ρεπερτόριο. Αραβικά, Τούρκικα, Ελληνικά, Εβραϊκά, Γιουγκοσλάβικα. Και μια χορεύτρια οπωσδήποτε. Belly dancer. Χορός της κοιλιάς. Της στρώνει ο θαυμαστής διάδρομο με δολάρια μην πατήσει το πάτωμα πριν φτάσει στην πίστα. Τις βάζουν τα δολάρια στον στηθόδεσμο. Χαρτούρα made in USA. Τη συνοδεύει συνήθως μια τάμπλα αραβική και ο σολίστας του μαγαζιού. Συνήθως  έλληνας μπουζουξής ή τούρκος κλαριτζής.

Ο Μανώλης Χιώτης, ο Μπέμπης Στεργίου, ο Ιορδάνης Τσομίδης, ο Γιάννης Σταματίου ο «Σπόρος»  έχουν κάτσει σε αυτό το πόστο. Ο Πετρολούκας το μόνο «διευρυμένο» ρεπερτόριο που κατέχει είναι τα «Ευρωπαϊκά» που έπαιζε στα πανηγύρια. Στην Ήπειρο δεν παίζαν τσιφτετέλια. Για να πάρει τη θέση πρέπει να μάθει το «διεθνές» ρεπερτόριο. Του δίνουν μια ευκαιρία. Θα του δώσει η Τουρκάλα δώδεκα τραγούδια και η «Αραβίδα» όπως τη λέει, άλλα δώδεκα. Θα πάρει ένα κασετόφωνο autoreverse και θα τα ακούει μέρα νύχτα. Κυριολεκτούμε. Θα κάνει σχεδόν υπνοπαιδεία για να τα μάθει. Σε μια εβδομάδα είναι έτοιμος. Δεν ξέρει και τη γλώσσα. Του λένε νούμερα από τη σειρά της κασέτας και παίζει τραγούδια. Θα μείνει. Θα θαυμάσει τον νέο κόσμο και τα επιτεύγματά του.

Τρομάζει, χαζεύει, θαυμάζει. Βλέπει την τηλεόραση και δεν καταλαβαίνει τι «θέατρο σκιών» είναι αυτό με ζωντανούς ανθρώπους. «Κεφάλια που μιλάνε». Θα περιοριστεί στην ελληνική κοινότητα. Δεν θα «τζαμάρει» όπως άλλοι. Δεν θα συναντηθεί μουσικά με του κόσμου τις φυλές που είναι εκεί. Θα μείνει θεματοφύλακας αυτών που έζησε, αυτών που άκουσε, αυτών που έμαθε. Θα κάνει μαθήματα με ένα Άραβα και θα εντρυφήσει  στους «δρόμους», τα μακάμια, για να γίνει ευέλικτος στην δουλειά. Θα κρατήσει στην ψυχή του, την «αρχαία» πεντατονική μουσική αμόλυντη. Θα κατορθώσει με τις διακρίσεις του να φέρει τη γυναίκα του και τον πατέρα του. Σιγά σιγά θα καταλάβει τη σπανιότητα αυτού που φέρει. Κυλάνε τα χρόνια και θέλει να μάθει τι συμβαίνει στην πατρίδα.

Είναι Παρασκευή μετά από το παίξιμο σε βαφτίσια. Έχει μεθύσει σαν Έλλην. Θα πάει στο αεροδρόμιο κατευθείαν και στο ταμείο λέει «για Ελλάδα». Και βγάζει εισιτήριο. Μπαίνει στο αεροπλάνο με το κλαρίνο του και επιστρέφει. Κοιμάται στην πτήση. Τον ξυπνάνε. «Φτάσαμε». «Πού;» ρωτάει. «Στην Ελλάδα». Τότε καταλαβαίνει την τρέλα που έκανε. Παίρνει την κυρά του, που νομίζει ότι έγινε κάποιο κακό και την καθησυχάζει.

Το βράδυ θα δει στην τηλεόραση διαφήμιση για μια ηπειρώτικη εκδήλωση στο Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας. Παρουσιαστής ο Άλκης Στέας. Θα πάρει το κλαρίνο και θα πάει. Το πρόγραμμα είναι πλήρες. Δεν χωράει να παίξει, αφού δεν δήλωσε συμμετοχή. Θα τους πει ξενιτεμένος ήμουν μόλις γύρισα από την Αμερική και θα του πουν να δούμε προς το τέλος. Μπαίνει και δεν τον γνωρίζουν και δεν γνωρίζει κανένα. Τον βλέπει ο μπάρμπα Τάσος Χαλκιάς. «Πέτρο εσύ είσαι»; «Εγώ είμαι μπάρμπα-Τάσιο». «Πότε ήρθες» «Χθες το βράδυ». «Τώρα που ήρθε αυτός… τώρα θα ακούσετε».

Έπαιξε τελευταίος, όταν ο κόσμος έφευγε. Άρχισε με ένα «Σκάρο». Τους κράτησε όλους με το νοσταλγικό του φύσημα. Έχει ένα λυγμό ο ήχος του. Είναι ο ήχος των αποχωρισμών. Είναι η εγκράτεια της επιβίωσης με μια βαθύτατη απόγνωση. Μιλάει στα συναισθήματα απευθείας. Τους «πονάει». Τους θυμίζει τα νιάτα τους. Τον παλιό τους εαυτό. Και ύστερα θέλουν να χορέψουν. Δεν παίζει όπως παλιά για έναν χορευτή, που έβλεπε τα βήματα και μάντευε τι θα κάνει και εύστροφα το στόλιζε με μελίσματα και γυρίσματα. Δεν έχει το δέσιμο με τον χορευτή. Τώρα κλείνει τα μάτια και παίζει για τους πολλούς. Η επιστροφή του είναι θριαμβική. 

Επιστρέφει στη δουλειά. Η δουλειά έχει αλλάξει. Άλλα παιξίματα. Στερεοελλαδίτικα. Ανατολίτικα. Άλλες μόδες. Ξέρει πώς να το κουμαντάρει. Μόνο του το κλαρίνο είναι για λίγους μερακλήδες. Θα βρει τραγουδιστή να  ταιριάξει για να επικοινωνεί με πολλούς. Θα συναντήσει στο κέντρο «Η Τζαβέλαινα» τον θεσσαλό Αντώνη Κυρίτση. Θα γίνουν αχώριστο ντουέτο. Ο Πέτρος έχει ευλύγιστα και γρήγορα δάχτυλα. «Μου είπαν έχω διπλές κλειδώσεις». Είναι παλιά ορολογία. Έχει εκ κατασκευής μια ιδιομορφία με μεγαλύτερο εύρος κινήσεων στα δάχτυλα. Έχει μια αυτοσχεδιαστική άνεση. Δεν θα υπερβεί τα όρια. Σέβεται τους παλαιότερους. 

«Όταν παίζω ένα μοιρολόι είμαι ελεύθερος να κάνω τα πάντα, εκτός απ’ αυτά που …απαγορεύονται!».

Το 1989 σε τροχαίο σκοτώνεται η Μαρία Χαλκιά, η γυναίκα του και τραυματίζεται ο ίδιος. Την αποχαιρετά σπαρακτικά παίζοντας κλαρίνο πάνω στον τάφο της στο Δελβινάκι. Της παίζει ανελλιπώς.

Τον καλώ να παίξει στο στούντιο ένα τραγούδι του Γιάννη Γιοκαρίνη. Τον περιμένω. Θα στείλει τον γιο του, τον Μπάμπη. «Ο πατέρας σας χαιρετάει αλλά δεν θα ’ρθει είναι άρρωστος».

Το 1993 ο Λάμπρος Λιάβας, ο καθηγητής εθνομουσικολογίας με τον  Ηπειρώτη συνθέτη Νίκο Τάτση θα επιμεληθούν τον εξαιρετικό ορχηστρικό δίσκο «Μοιρολόγια και γυρίσματα» στο στούντιο Polysound με την ηχοληψία του βετεράνου Γιάννη Σμυρναίου. Με την προτροπή του Λιάβα θα αφιερώσει ένα μοιρολόι «Στον μπάρμπα Τάσο». Έχει στην κομπανία του τον αδελφό του Αχιλλέα στο βιολί, τον Χριστόδουλο Ζώτο στο λαούτο και στο ντέφι τον Νίκο Κοντό.

Συναντιόμαστε και τα λέμε στην Ομόνοια στο καφέ του Χόντος. Του αρέσει εκεί. Μαζεύονται και άλλοι ηπειρώτες μουσικοί, μακρινών αποστάσεων. Είναι βολικός, προσηνής και προσαρμοστικός. Θα παίξει όπου τον καλέσουν. Μόνος του ή με άλλους. Σε εκπομπές και αφιερώματα. Με μεγάλους και με μικρούς. Σε μεγάλες συναυλίες, σε πολιτιστικά στέκια εντός Ελλάδας και ανά τον κόσμο όλο. Με τα χείλη σφιχτά, φυσάει τελετουργικά με ανέκφραστο πρόσωπο. Κουνάει που και που το κεφάλι και τα μάτια του υγρά  κάτι ψάχνουν. Σαν αυτοσχέδιος γιόγκι χρησιμοποιεί την «Κυκλική αναπνοή».*

«Εγώ, για 15-20 χρόνια έκανα την εξής δουλειά: έπαιρνα ένα μαγνητόφωνο όπου κι αν έπαιζα! Στο πανηγύρι, στο γάμο, στη δουλειά- κι έγραφα, ό,τι έπαιζα. Όταν τελείωνα, πήγαινα στο κρεβάτι κι έβαζα το μαγνητόφωνο. Καθρέφτιζα τον εγκέφαλό μου. Όπως κοιτάζεσαι στον καθρέφτη για να δεις αν έχεις καμία γάνα . Και θαύμαζα τα ίδια μου τα έργα που έβγαιναν αυθόρμητα. Τα ξαναμελετούσα! Έβγαζα, δηλαδή, ό,τι καλό είχα κι ήλεγα “πάμε να το γράψω σε κασέτα τώρα”. Να πώς γίνεται η ωραία η δουλειά και η σωστή!»

Η Ελένη Καραΐνδρου τον καλεί στο στούντιο και τον αφήνει να παίξει ό,τι θέλει πάνω στη μουσική της. Εκείνος έχει σωστή αίσθηση και θα παίξει σαν να του είχε γράψει παρτιτούρα.

Ο Τάκης Μπαρμπέρης θέλει να συνεργαστούν έχει θέματα στο μυαλό του. Τα φαντάζεται με τον Πετρολούκα. Θα τους φέρω σε επαφή και θα ξεκινήσει μια διευρυντική συνεργασία και για τους δύο. Ο Πέτρος εντάσσεται στο κλίμα και αυτοσχεδιάζει σαν να ήταν έτοιμος από καιρό.

Η συνεργασία εκπλήσσει και θα συνεχιστεί το 1995 με την σύμπραξη αυτή τη φορά του διεθνούς τζαζ κρουστού Trilok Gurtu.

Το 2000 θα συμπράξει σε μια τολμηρή συνεργασία που θα περιοδεύσει στην Ελλάδα και θα δισκογραφηθεί. «Έλληνες και Ινδοί». Είναι με τον Ross Daly, τον Γρηγόρη Καψάλη, Daya Shankar, Rakesh Saurasin, Subhankar Banerjee, Radinara Go. Θα θαυμάσει που έχουμε την ίδια μουσική γλώσσα με τους Ινδούς. Την πεντατονία. Θα απορήσει που οι Ινδοί τις ίδιες μουσικές, τις έχουν σαν ιερά, ενώ εμείς με αυτές χορεύουμε και γλεντάμε. Ο τούρκος πολυοργανίστας Ομάρ Φαρούκ Τεκμπιλέκ  θα τον θαυμάσει.

Το 2009, το τμήμα Μουσικής και Τέχνης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας με πρωτοβουλία του λέκτορα Μάνου Αχαλινωτόπουλου, θα τον τιμήσει με διημερίδα. Θα ακολουθήσει μια αναζωογονητική συνεργασία με τον ηπειρώτη λαουτίστα, απόφοιτο του Berklee Global Jazz Institute, Βασίλη Κώστα. Ένας αυτοσχεδιαστικός διάλογος που αναβαθμίζει το λαούτο.

Το 2019 θα περιοδεύσει με τον Βασίλη στην Αμερική παρουσιάζοντας το πρώτο τους cd «The Soul of Epirus».

Έφυγε από αυτήν τη ζωή γενεάρχης, ένδοξος και πολυαγαπημένος. Οι λαϊκοί μουσικοί θα τον αποχαιρετίσουν με τραγούδια.

Φάτε πιέτε και γλεντάτε όλοι βρε παιδιά
Όποιος πάει στον άλλο κόσμο δεν ξαναγυρνά.
Αντίο, μεγάλε λυγμέ!

*Η συνειδητή κυκλική αναπνοή είναι μια τεχνική αναπνοής στην οποία το άτομο συνδέει σκόπιμα την εισπνοή με την εκπνοή χωρίς παύσεις.

Ευχαριστούμε θερμά τον Κωνσταντίνο Αν. Θεμελή που μας επέτρεψε να χρησιμοποιήσουμε αφηγήσεις, πληροφορίες και φωτογραφίες από το βιβλίο του: «Με κέντημα δικό του-Μια μπάντα για τον Πέτρο-Λούκα Χαλκιά» από τον κύκλο «Προσωπογραφίες». Εκδόσεις Ίνδικτος 2004.

Άλλες πηγές: Συνεντεύξεις, αφηγήσεις, αναμνήσεις.