Σαν σήμερα, πέθανε ο Φρανκ Σινάτρα

Ο Φρανκ Σινάτρα, που θεωρείται ευρέως ως ο μεγαλύτερος τραγουδιστής στην ιστορία της αμερικανικής ποπ και ένας από τους πιο επιτυχημένους ψυχαγωγούς του 20ού αιώνα, πέθανε σαν σήμερα στις πριν 26 χρόνια. Καθόρισε αυτόν τον ρόλο στις αρχές της δεκαετίας του 1940, όταν οι πρώτες του σόλο εμφανίσεις προκάλεσαν το είδος του μαζικού πανδαιμονίου που αργότερα υποδέχτηκε τον Έλβις Πρίσλει και τους Beatles.

Κατά τη διάρκεια μιας καριέρας στο χώρο του θεάματος που διήρκεσε περισσότερα από 50 χρόνια και περιελάμβανε ηχογραφήσεις, κινηματογραφικές και τηλεοπτικές ταινίες, καθώς και αμέτρητες εμφανίσεις σε νυχτερινά κέντρα, αίθουσες συναυλιών και γήπεδα, ο Σινάτρα στάθηκε ένας μοναδικός καθρέφτης της αμερικανικής ψυχής.

Σε μια σειρά από λαμπρά εννοιολογικά άλμπουμ, κωδικοποίησε ένα μουσικό λεξιλόγιο των σχέσεων των ενηλίκων με το οποίο ταυτίστηκαν εκατομμύρια άνθρωποι. Η στοιχειωμένη φωνή που ακουγόταν σε ένα τζουκ μποξ τις πρώτες πρωινές ώρες και θρηνούσε για το τέλος μιας ερωτικής σχέσης ήταν η ίδια φωνή που προσκαλούσε πανηγυρικά τον κόσμο να «πετάξει μαζί μου» σε εξωτικά βασίλεια σε ένα ατελείωτο πάρτι.

Ο Σινάτρα εμφανίστηκε σε 58 ταινίες, και κέρδισε Όσκαρ καλύτερου δεύτερου ηθοποιού για την ερμηνεία του στον ρόλο του ζωηρού απροσάρμοστου στρατιώτη Μάτζιο στο «From Here to Eternity» (1953). Ως ηθοποιός, μπορούσε να μεταδώσει το ίδιο περίπλοκο μείγμα συναισθηματικής ειλικρίνειας, ευπάθειας και αυθάδειας που πρόβαλλε ως τραγουδιστής, αλλά συχνά επέλεγε τους ρόλους του αδιάφορα ή απερίσκεπτα.

Φρανκ Σινάτρα: Άνοδος και πτώση

Ως τραγουδιστής άσκησε ισχυρή πολιτιστική επιρροή. Ακολουθώντας το είδωλό του Μπινγκ Κρόσμπι, ο οποίος είχε πρωτοπορήσει στη χρήση του μικροφώνου, ο Σινάτρα μεταμόρφωσε το ποπ τραγούδι εμπλουτίζοντας τους στίχους με μια προσωπική, οικεία οπτική γωνία που μετέδιδε ένα σταθερό ρεύμα ερωτισμού.

Ο αδύνατος γαλανομάτης, που γρήγορα πήρε το παρατσούκλι «Η Φωνή», έκανε ορδές από bobby soxers να λιποθυμούν τη δεκαετία του 1940. Όταν η φωνή έχασε τη βελούδινη νεανικότητά της, οι ερμηνείες του Σινάτρα έγιναν πιο προσωπικές και ιδιοσυγκρασιακές, έτσι ώστε κάθε ερμηνεία να αποτελεί άμεση έκφραση της προσωπικότητάς του και της διάθεσης της στιγμής. Εκφράζοντας το θυμό, την ευθυμία και τη μαγκιά -συμπεριφορές που είχαν σε μεγάλο βαθμό αποκλειστεί από το αποδεκτό λεξιλόγιο του ποπ συναισθήματος- ο Σινάτρα άνοιξε το δρόμο για την απεριόριστη φωνητική επιθετικότητα των ροκ τραγουδιστών.

Οι αλλαγές στο φωνητικό ηχόχρωμα του Σινάτρα συνέπεσαν με μια κατακόρυφη πτώση της καριέρας του στα τέλη της δεκαετίας του '40 και στις αρχές της δεκαετίας του '50. Αλλά το 1953, ο Σινάτρα έκανε μια από τις πιο θεαματικές επανόδους καριέρας στην ιστορία της σόου μπιζ, επανεμφανιζόμενος ως τζαζ ερμηνευτής δημοφιλών standars που έβαζε μια πιο επιθετική προσωπική σφραγίδα στα τραγούδια του.

Με τον Nelson Riddle, τον πιο ταλαντούχο ενορχηστρωτή του, ο Σινάτρα  καθόρισε τα κριτήρια για τον ήχο, το ύφος και την επιλογή τραγουδιών στην ποπ ηχογράφηση κατά την προ-Beatles εποχή. 

Μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1950, ο Σινάτρα είχε γίνει τόσο πολύ η προσωποποίηση της αμερικανικής επιτυχίας στη σόου μπιζ ώστε η ζωή και η τέχνη του έγιναν εμβληματικές της ιδιοσυγκρασίας της εποχής. Εκτός ίσως από τον Χιου Χέφνερ, τον ιδρυτή του περιοδικού Playboy, μάλλον κανείς δεν έκανε περισσότερα για να δημιουργήσει ένα ανδρικό ιδεώδες στη δεκαετία του 1950. Για χρόνια, ο Σινάτρα έμοιαζε με την ενσάρκωση του σκληροπυρηνικού, ηδονιστή γλεντζέ που μπορούσε να διαλέξει τις γυναίκες και που ήταν ο αρχηγός μιας παρέας που αγαπούσε τα πάρτι.

Σε ένα βαθύτερο επίπεδο, η καριέρα και η δημόσια εικόνα του Σινάτρα άγγιξαν πολλές πτυχές της αμερικανικής πολιτιστικής ζωής. Για εκατομμύρια ανθρώπους, η άνοδός του από τις ταπεινές ιταλοαμερικανικές ρίζες του στο Χόμποκεν ήταν ένα σύμβολο εθνικού επιτεύγματος. Χρησιμοποίησε επίσης την επιρροή του για να υποστηρίξει πολιτικούς υποψηφίους. Η αλλαγή από Δημοκρατικός υπέρ του Ρούσβελτ τη δεκαετία του 1940 σε υποστηρικτή του Ρέιγκαν τη δεκαετία του 1980 ήταν παράλληλη με μια σεισμική αλλαγή στην αμερικανική πολιτική.

Η περιπετειώδης προσωπική ζωή του Φρανκ Σινάτρα

Όπως και η καριέρα του η οποία βρισκόταν σε πτώση στα τέλη της δεκαετίας του 1940, ο γάμος του με τη Νάνσι Μπαρμπάτο διαλύθηκε. Το 1949 είχε ξεκινήσει σχέση με την κινηματογραφική σταρ Ava Gardner. Η σχέση αυτή έγινε γνωστή τον επόμενο χρόνο και στις 7 Νοεμβρίου 1951, μία εβδομάδα μετά την οριστικοποίηση του διαζυγίου του, την παντρεύτηκε στη Φιλαδέλφεια.

Παθιασμένος αλλά θυελλώδης, ο γάμος διήρκεσε μόλις λιγότερο από δύο χρόνια. Η MGM ανακοίνωσε τον χωρισμό τους τον Οκτώβριο του 1953 και χώρισαν το 1957. Αυτές οι προσωπικές αναταραχές, συμπεριλαμβανομένης μιας απόπειρας αυτοκτονίας, συνέπεσαν με την αυξανόμενη ένταση μεταξύ του Σινάτρα και της Columbia Records, αφού ο Μιτς Μίλερ ανέλαβε τα δημιουργικά ηνία της εταιρείας το 1950.

Παρόλο που η φωνή του είχε αρχίσει να αντανακλά την πίεση που είχε υποστεί, εξακολουθούσε να κάνει μερικές δυνατές ηχογραφήσεις, όπως το «April in Paris», το αγωνιώδες  «I'm a Fool to Want You» και ερμηνείες των «Castle Rock» και «The Birth of the Blues».

Η πρωτοφανής ανάκαμψη του ξεκίνησε το 1953 με την κυκλοφορία του «From Here to Eternity», της κινηματογραφικής εκδοχής του Fred Zinnemann του best-seller μυθιστορήματος του James Jones για τους Αμερικανούς στρατιώτες στη Χαβάη στις παραμονές του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Η απεικόνιση του Μάτζιο, του μαχητικού Ιταλοαμερικανού στρατιώτη που ξυλοκοπείται μέχρι θανάτου σε ένα στρατόπεδο, με το πνεύμα του να παραμένει ακέραιο, του χάρισε διθυραμβικές κριτικές, ένα Όσκαρ και ανανεωμένη συμπάθεια του κοινού.

Τον Απρίλιο του 1953, ο Σινάτρα, 37 ετών τότε, είχε υπογράψει συμβόλαιο με την Capitol Records.  Τα άλμπουμ του Sinatra στο Capitol ήταν από τα πρώτα λεγόμενα concept άλμπουμ με τον τρόπο που εξερευνούσαν διαφορετικές προσεγγίσεις των ενηλίκων για τον έρωτα και επικαλούνταν ποικίλες πτυχές της προσωπικότητας του τραγουδιστή.

Δημιουργός επιτυχιών

Το 1959, το «Come Dance With Me!», ένα άλμπουμ σε ενορχήστρωση του Billy May, κέρδισε στον Σινάτρα τα πρώτα του βραβεία Grammy, για το άλμπουμ της χρονιάς και την καλύτερη ανδρική ερμηνεία, και παρέμεινε στο chart πωλήσεων για 140 εβδομάδες, περισσότερο από κάθε άλλο άλμπουμ του.

Η καριέρα του Σινάτρα ως δημιουργού επιτυχημένων σινγκλ αναζωογονήθηκε επίσης. Το «Young at Heart», το οποίο ανέβηκε στα ποπ τσαρτς τον Φεβρουάριο του 1954, έφτασε στο Νο. 2 του ποπ σινγκλ του Billboard, και το '«Learnin' the Blues'» έφτασε στο Νο. 1 τον επόμενο χρόνο. Άλλες σημαντικές επιτυχίες του από τα τέλη της δεκαετίας του 1950 ήταν το «Love and Marriage'» (το οποίο γράφτηκε για μια τηλεοπτική παραγωγή του «'Our Town».

Την ίδια περίοδο ερμηνεία του στο '«The Man With the Golden Arm» του χάρισε υποψηφιότητα για Όσκαρ καλύτερου ηθοποιού. Οι ρόλοι του στα κινηματογραφικά μιούζικαλ «High Society'» (1956) και «Pal Joey'» (1957), καθώς και στο '«Guys and Dolls'» αναδείκνυαν αποτελεσματικά την ατίθαση, οδοιπορική εικόνα του.

Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου, αρχηγός του Rat Pack

Ο Σινάτρα παρέμεινε στην κορυφή για σχεδόν μια δεκαετία, και η επιτυχία του τόσο ως τραγουδιστής όσο και ως ηθοποιός οδήγησε τη ραδιοφωνική προσωπικότητα της Νέας Υόρκης William B. Williams να του δώσει το παρατσούκλι «Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου» της σόουμπιζ. Το παρατσούκλι παρέμεινε για το υπόλοιπο της μακράς καριέρας του.

Σε μια εποχή που οι περιορισμοί στη σεξουαλική και κοινωνική συμπεριφορά είχαν αρχίσει να χαλαρώνουν κάπως, ο ακριβοπληρωμένος Σινάτρα, ο οποίος απολάμβανε τον τζόγο, έγινε στον η ενσάρκωση του swinger, μια έννοια που επανειλημμένα επικαλούνταν οι τίτλοι των άλμπουμ του. Στη δεκαετία του '60, ο Σινάτρα φαινόταν να είναι η πεμπτουσία του μεσήλικα playboy της Αμερικής.

Το «Ocean's Eleven» (1960) ήταν η πρώτη από τις τρεις ταινίες του Σινάτρα που έδειχναν τον σταρ περιτριγυρισμένο από την κλίκα με το παρατσούκλι Rat Pack, που περιελάμβανε τους Dean Martin, Peter Lawford, Sammy Davis Jr. και Joey Bishop. Η ομάδα ήταν απόρροια ενός κοινωνικού κύκλου που είχε ως επίκεντρο τον Χάμφρεϊ Μπόγκαρτ, ο οποίος πέθανε το 1957. Οι Rat Packers θα εμφανιστούν μαζί σε τρεις ακόμη ανάλαφρες περιπέτειες: «Sergeants Three» (1962), «Four for Texas» (1963) και «Robin and the Seven Hoods» (1964). Αυτή ήταν η άλλη πλευρά του Σινάτρα. 

Σινάτρα και πολιτική

Αφού υποστήριξε την υποψηφιότητα του Adlai Stevenson για την προεδρία το 1956, ο Σινάτρα εργάστηκε ένθερμα για τον John F. Kennedy το 1960 και επέβλεψε το γκαλά της ορκωμοσίας του νεοεκλεγέντος προέδρου στην Ουάσινγκτον τον Ιανουάριο του 1961. Όμως τα αισθήματά του ψυχράνθηκαν όταν ο Πρόεδρος ακύρωσε μια επίσκεψη στο σπίτι του το Σαββατοκύριακο, επειδή ο τραγουδιστής είχε φιλοξενήσει το αφεντικό της μαφίας του Σικάγο Σαμ Τζιανκάνα και τους συνεργάτες του. Μέχρι τη δεκαετία του 1970, ο Σινάτρα είχε στραφεί προς τα δεξιά. Έγινε υποστηρικτής του Richard M. Nixon και του Ronald Reagan.

Η δισκογραφική καριέρα του Σινάτρα εισήλθε σε μια νέα σημαντική φάση όταν ίδρυσε τη δική του δισκογραφική εταιρεία, τη Reprise, στα τέλη του 1960. Δεδομένου ότι η νέα εταιρεία επικαλυπτόταν με το συμβόλαιό του με την Capitol, για περίπου ένα χρόνο ηχογραφούσε και για τις δύο εταιρείες. Το 1963, πούλησε τη δισκογραφική του εταιρεία στη Warner Brothers, διατηρώντας το ένα τρίτο των μετοχών του. Σε συνεργασία με τη Warner Brothers, δημιούργησε επίσης τη δική του ανεξάρτητη εταιρεία παραγωγής ταινιών, την Artanis.

Ξεκινώντας με το «Ring-a-Ding-Ding!» το 1961 και για τα επόμενα 20 χρόνια, ο Σινάτρα ηχογράφησε περισσότερα από 30 άλμπουμ για τη Reprise. Μέχρι τότε, η φωνή του είχε σκληρύνει και χοντρύνει. Με εξαίρεση το «Francis Albert Sinatra and Antonio Carlos Jobim», μια αξιοσημείωτη συνεργασία του 1967 με τον Βραζιλιάνο τραγουδοποιό, κιθαρίστα και τραγουδιστή, στο οποίο τραγουδούσε πολύ απαλά, το τραγούδι του στις μπαλάντες έτεινε προς το στεντόριο, συχνά με μια αξιοσημείωτη σκληρότητα. 

My way

Το 1969 είχε μια σημαντική επιτυχία με το  «My Way», μια διασκευή μιας γαλλικής μπαλάντας, «Mon Habitude», των Claude Francois, Jacques Revaux και Giles Thibaut, με αγγλικούς στίχους από τον Paul Anka. Μαζί με το «New York, New York», το οποίο ηχογράφησε για ένα σετ τριών δίσκων, «Trilogy: Past, Present, Future» (1980), αποτέλεσε ένα από τα τραγούδια που τον χαρακτήρισαν τα επόμενα χρόνια.

Η στιγμή που ο Σινάτρα και το στυλ της μουσικής του έμοιαζε το λιγότερο μοντέρνο ήταν στα τέλη της δεκαετίας του 1960, όταν η νεανική ροκ αντικουλτούρα κυριαρχούσε στη δημοφιλή μουσική. Ο Σινάτρα δεν ήταν οπαδός του ροκ εν ρολ, αφού κάποτε το είχε απορρίψει ως μουσική «που τραγουδιέται, παίζεται και γράφεται ως επί το πλείστον από βλάκες».

Έκανε όμως δειλές προσπάθειες να προσαρμοστεί στα μεταβαλλόμενα στυλ, δοκιμάζοντας τις δυνάμεις του σε τραγούδια των Jim Croce, Jimmy Webb, Neil Diamond, Neil Sedaka, John Denver, Paul Simon, Joni Mitchell, Stevie Wonder, Peter Allen, Billy Joel και Beatles, μεταξύ άλλων. Αλλά ακόμα και όταν τραγουδούσε soft rock, ποτέ δεν ακούστηκε απόλυτα άνετα.

Ο αιφνιδιαστικός γάμος του το 1966 με την ηθοποιό Μία Φάροου, τότε 21 ετών (30 χρόνια νεότερή του), φάνηκε εν μέρει να είναι μια αναζήτηση για μια νεανική σύνδεση. Χώρισαν το 1968.

Τον Ιούνιο του 1971, ο Σινάτρα ανακοίνωσε την απόσυρσή του κατά τη διάρκεια μιας γκαλά συναυλίας στο Dorothy Chandler Pavilion στο Λος Άντζελες, αλλά κράτησε μόνο δύο χρόνια. Επέστρεψε με το άλμπουμ '«Ol' Blue Eyes Is Back»', ο τίτλος του οποίου του έδωσε το τελευταίο του παρατσούκλι στη σόου μπίζνες.

Το 1976 παντρεύτηκε για τέταρτη φορά, την Barbara Blakely Marx, πρώην σύζυγο του Zeppo Marx. 

Ο Σινάτρα επέστρεψε στον κινηματογράφο το 1977 με μια τηλεοπτική ταινία, το «Contract on Cherry Street', η οποία έτυχε κακής υποδοχής, όπως και ο τελευταίος μεγάλος ρόλος του στο Χόλιγουντ, ως γηραιός ντετέκτιβ στο ''The First Deadly Sin'' (1980). Το 1984, εμφανίστηκε για λίγο ως ο εαυτός του στην ταινία «Cannonball Run 2».

Ακόμη και όταν σταμάτησε να κάνει δίσκους και ταινίες, ο Σινάτρα συνέχισε να δίνει συναυλίες. Στις αρχές της δεκαετίας του 1980, πληρώθηκε 2 εκατομμύρια δολάρια για τέσσερις συναυλίες στην Αργεντινή και 2 εκατομμύρια δολάρια για εννέα συναυλίες στο Sun City της Νότιας Αφρικής. Οι εμφανίσεις του Σινάτρα στο Σαν Σίτι, ο οποίος πάντα υποστήριζε τους σκοπούς των πολιτικών δικαιωμάτων, προκάλεσαν έντονες επικρίσεις από ομάδες κατά του Απαρτχάιντ.

Το 1982 υπέγραψε τριετές συμβόλαιο ύψους 16 εκατομμυρίων δολαρίων με το ξενοδοχείο Golden Nugget στο Ατλάντικ Σίτι. Το 1988 και το 1989, ο Σινάτρα εξακολουθούσε να συγκαταλέγεται στο περιοδικό Forbes μεταξύ των 40 πλουσιότερων διασκεδαστών, με ετήσιο εισόδημα που υπολογιζόταν σε 14 εκατομμύρια δολάρια το 1989 και 12 εκατομμύρια δολάρια το 1988.

Αξιολογώντας τις δικές του ικανότητες το 1963, ο Σινάτρα έβγαλε μια νότα που τον χαρακτήριζε απόλυτα: εγκαταλελειμμένος και σκληρός. «Όντας μανιοκαταθλιπτικός  και έχοντας ζήσει μια ζωή με βίαιες συναισθηματικές αντιφάσεις, έχω μια υπερευαίσθητη ικανότητα τόσο για θλίψη όσο και για αγαλλίαση», είπε. «Οτιδήποτε άλλο έχει ειπωθεί για μένα προσωπικά είναι ασήμαντο. Όταν τραγουδάω, πιστεύω ότι είμαι ειλικρινής».