Η πρώτη δημοπρασία έργων τέχνης από Τεχνητή Νοημοσύνη ξεπέρασε τις οικονομικές προσδοκίες των οργανωτών, προκαλώντας όμως και αντιδράσεις από μερίδα του κόσμου
Σε μια αναμενόμενη εξέλιξη, όσον αφορά την τέχνη και το συνδυασμό της με την Τεχνητή Νοημοσύνη, ο ιστορικός Οίκος Δημοπρασιών Christie's φιλοξένησε την πρώτη δημοπρασία έργων που έχουν δημιουργηθεί από ΑΙ. Πιο συγκεκριμένα μάλιστα από «Augmented Intelligence» με τον όρο να μεταφράζεται ως «επαυξημένη νοημοσύνη». Η δημοπρασία διήρκησε από τις 20 Φεβρουαρίου έως τις 5 Μαρτίου και σύμφωνα με τον Οίκο, η προσέλεθση του κοινού και τα έσοδα από τις πωλήσεις ήταν πολύ μεγαλύτερα των αρχικώς εκτιμηθέντων. Το συνολικό ποσό ανήλθε στα 728.784 δολάρια, πολύ μεγαλύτερο από τις 600.000 που ήταν και η αρχική πρόβλεψη. Το 37% των επισκεπτών βρέθηκαν για πρώτη φορά σε δημοπρασία του Οίκου, ενώ σχεδόν οι μισοί από αυτούς ανήκουν στη γενιά των Millenials και της Gen Z.
Ανάμεσα στους καλλιτέχνες βρέθηκαν σημαντικά ονόματα της ψηφιακής τέχνης όπως οι Refik Anadol, Botto, το δίδυμο των Holly Herndon και Mat Dryhurst, καθώς και ο γνωστός για την εκτεταμένη έρευνα του στη ρομποτική, Alexander Reben. Το έργο που δημοπρατήθηκε στη μεγαλύτερη τιμή από τα υπόλοιπα ήταν το «Machine Hallucinations - ISS Dreams» του Anadol, με το ποσό αγοράς να φτάνει τα 277.200 δολάρια, ξεπερνώντας κατά πολύ την αρχική πρόβλεψη των 200.000. Το έργο απεικονίζει μια εικόνα της Γης από Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, η οποία στη συνέχεια μετατρέπεται σε κινούμενο πίνακα ζωγραφικής που βασίζεται στην Τεχνητή Νοημοσύνη και αναπαράγει αλγοριθμικά δεδομένα σε μορφή βίντεο. Αντίστοιχα το έργο «Embedding Study 1 & 2» των Herndon & Dryhurst έφτασε την τιμή των 94.500 δολαρίων, με αρχική εκτίμηση τα 80.000. Ένα από τα αξιοσημείωτα της δημοπρασίας επίσης ήταν το γεγονός πως το κοινό είχε την ευκαιρία να παρακολουθήσει σε πραγματικό χρόνο τη δημιουργία ενός έργου με τη συμβολή της Τεχνητής Νοημοσύνης. Αυτό έγινε το «Untitled Robot Painting» του Alexander Reben, με τον πίνακα να δημιουργείται σταδιακά και βάσει των προσφορών που κατέθετε το κοινό. Στο τέλος της δημοπρασίας για το εν λόγω έργο, η τιμή του έφτασε τα 8.190 δολάρια. Τέλος και από τα συνολικά 34 έργα που δημοπρατήθηκαν, αγοραστή βρήκαν τα 28.
Μια τέτοια δημοπρασία βέβαια ήταν σχεδόν αδύνατο να πραγματοποιηθεί χωρίς τις αντιδράσεις μερίδας του κοινού και των καλλιτεχνών. Μια ανοιχτή επιστολή προέτρεψε τον Οίκο Christie's να ακυρώσει την εκδήλωση, φέροντας την υπογραφή περίπου 6000 ανθρώπων. Το αίτημά τους στηρίχθηκε στην πεποίθηση ότι η δημιουργία αυτών των έργων βασίζεται σε σύνολα δεδομένων που έχουν διαμορφωθεί βάσει υλικού προστατευμένου από πνευματικά δικαιώματα. Είναι μια επιχειρηματολογία που έχει εμφανιστεί ξανά στον καλλιτεχνικό κόσμο και συγκεκριμένα στη μουσική. Η επιστολή μάλιστα έκλεινε με την εξής φράση:
«Η υποστήριξή σας προς αυτά τα μοντέλα, και τους ανθρώπους που τα χρησιμοποιούν, ανταμοίβει και δίνει περαιτέρω κίνητρα στη μαζική κλοπή της εργασίας των καλλιτεχνών από τις εταιρείες ΑΙ. Ζητούμε, εάν έχετε καθόλου σεβασμό για τους καλλιτέχνες, να ακυρώσετε τη δημοπρασία».
Παρά τις διαμαρτυρίες και την επιστολή, η δημοπρασία πραγματοποιήθηκε κανονικά και η διαδικασία κύλησε ομαλά καθόλη τη διάρκειά της. Ο Οίκος Christie's υπερασπίστηκε τη νομιμότητα των έργων, περιγράφοντας την τεχνητή νοημοσύνη ως εργαλείο επέκτασης και ουχί αντικατάστασης της δημιουργικότητας των καλλιτεχνών. Τέλος, η διευθύντρια πωλήσεων ψηφιακής τέχνης, Nicole Sales Giles, είπε σε σχετικό Δελτίο Τύπου:
«Στον Oίκο Christie's, είμαστε αφοσιωμένοι στην υπεράσπιση των καλλιτεχνών της εποχής μας. Με αυτό το project, στόχος μας ήταν να αναδείξουμε τις λαμπρές δημιουργικές φωνές που ξεπερνούν τα όρια της τεχνολογίας και της τέχνης. Ελπίζαμε επίσης ότι οι συλλέκτες και η ευρύτερη κοινότητα θα αναγνωρίσουν την επιρροή και τη σημασία τους στο σημερινό καλλιτεχνικό τοπίο. Τα αποτελέσματα αυτής της πώλησης επιβεβαίωσαν ότι αυτό συνέβη. Το να γινόμαστε μάρτυρες μιας τέτοιας συντριπτικής δημόσιας υποστήριξης για αυτή τη δημοπρασία είναι κάτι που αποτέλεσε πραγματική έμπνευση για εμάς. Είναι τιμή μου που χρησιμοποιώ την πλατφόρμα του Οίκου Christie's ώστε να πυροδοτώ συζητήσεις γεμάτες νόημα, για το μέλλον της δημιουργικότητας».
Με χρονολογία ίδρυσης το 1766, ο Οίκος Christie's θεωρείται σήμερα από τους πρωτοπόρους στην πώληση έργων τέχνης, έχοντας φυσική παρουσία σε περισσότερες από 46 χώρες. Είναι γνωστός για τις ζωντανές και διαδικτυακές δημοπρασίες, αλλά και για τις εξατομικευμένες ιδιωτικές πωλήσεις, ενώ προσφέρει υπηρεσίες για την αξιολόγηση και χρηματοδότηση των έργων. Μεταξύ άλλων, ο Οίκος Christie's έχει πουλήσει 7 από τις 10 σημαντικότερες ιδιωτικές συλλογές έργων τέχνης, ενώ επίσης διαθέτει δικό του επενδυτικό χαρτοφυλάκιο για την υποστήριξη startup εταιρειών στο χώρο της τέχνης.
Από την αναδρομική του Κυριάκου Μορταράκου και τη μεγάλη έκθεση του Δημήτρη Σεβαστάκη στις επιζωγραφισμένες φωτογραφίες του Κώστα Λάκη και τους καλλιτεχνικούς αλγόριθμους του Τσαρλς Σάντισον
13°
