- CITY GUIDE
- PODCAST
-
26°
Νάγια Γιακουμάκη, τι σχέδια έχεις για το Hellenic Centre στο Λονδίνο;
«Nα γίνει το Ελληνικό Κέντρο σοβαρός συντελεστής της πολιτιστικής σκηνής του Λονδίνου και προορισμός για διαφορετικές κοινότητες»
Η Νάγια Γιακουμάκη μιλά στην ATHENS VOICE για το Ελληνικό Κέντρο στο Λονδίνο που πλέον διευθύνει
Άνοιξε τις πόρτες του το 1994 στην καρδιά της βρετανικής πρωτεύουσας, κοντά στο Regent’s Park, σε ένα κτίριο με την χαρακτηριστική αρχιτεκτονική του Marylebone, με στόχο να αποτελέσει σημείο συνάντησης για την ελληνική διασπορά, να προωθήσει τον ελληνικό πολιτισμό και να καλλιεργήσει τις πολιτιστικές συνέργειες και ανταλλαγές ανάμεσα στις δύο χώρες και πλέον περνάει σε μία νέα φάση ανανέωσης αλλά και διεύρυνσης, σε ότι αφορά το κοινό στο οποίο απευθύνεται αλλά και το εύρος του προγράμματός του. Εδώ και λίγους μήνες στο τιμόνι του βρίσκεται η δραστήρια επιμελήτρια Νάγια Γιακουμάκη, την οποία γνωρίζουμε από την διαδρομή της στην περίφημη Whitechapel Gallery αλλά και από τη δραστηριότητά της στα μέρη μας –καθώς υπήρξε συνδιευθύντρια της Μπιενάλε της Αθήνας το 2016-2017 και επιμελήτρια της έκθεσης του Ανδρέα Λόλη που παρουσίασε ο Οργανισμός ΝΕΟΝ στην Βρετανική Σχολή Αθηνών το 2018.
Τι φέρνει, λοιπόν, αυτή η νέα θητεία στο Ελληνικό Κέντρο στο Λονδίνο; Τι ετοιμάζει και τι οραματίζεται γι’ αυτόν τον ιστορικό, μη κερδοσκοπικό, πολιτιστικό φορέα η νέα διευθύντριά του; «Ζω στο Λονδίνο από το 1999 και το Ελληνικό Κέντρο το γνώριζα από καιρό. Είχα έρθει σε εικαστικές εκθέσεις φίλων στο παρελθόν (2002-2005) αλλά και σε εκθέσεις που είχαν οργανώσει Έλληνες επιμελητές πιο πρόσφατα. Επίσης, γνώριζα τα εκπαιδευτικά του προγράμματα και έφερνα συχνά τις κόρες μου όταν ήταν μικρές στις διάφορες εκδηλώσεις που οργάνωνε το Κέντρο για παιδιά» μου αναφέρει η Νάγια Γιακουμάκη υπογραμμίζοντας πως «Η σύνθεση της ελληνικής διασποράς έχει αλλάξει πολύ και τα παιδιά των πρώτων κοινοτήτων που ήρθαν εδώ, ανεξαρτήτως των κοινωνικών στρωμάτων από τα οποία προερχόντουσαν, έχουν ενταχθεί πλήρως στη βρετανική κοινωνία, είναι Βρετανοί πολίτες, συνηθισμένοι σε όλα αυτά που τους προσφέρει μια μεγαλούπολη όπως το Λονδίνο». Το όραμά της, λοιπόν, για τα επόμενα πέντε χρόνια είναι να επεκτείνει τον ρόλο του Κέντρου. «Θέλω να διασφαλίσω ότι θα γίνει σοβαρός συντελεστής της πολιτιστικής σκηνής του Λονδίνου και συνεπώς θα είναι προορισμός για πολλές διαφορετικές ομάδες και κοινότητες. Το πρόγραμμά μας θα συνδυάζει την σύγχρονη τέχνη αλλά και εκδηλώσεις που σχετίζονται με την ιστορία».
Ποιος θεωρείς ότι είναι ο ρόλος ενός ελληνικού (πολιτιστικού) κέντρου σήμερα σε μια μητρόπολη όπως το Λονδίνο; Τι θέση έχει σ’ αυτό η ελληνόφωνη παρουσία και πού/πώς θα συναντά τον κόσμο;
Ο ρόλος ενός πολιτιστικού κέντρου, και αφού μιλάμε για το Ελληνικό Κέντρο, θα αναφερθώ συγκεκριμένα, είναι να αναγνωρίζει τη σύγχρονη καλλιτεχνική παράγωγή και να αφουγκράζεται τις διαφορετικότητές της. Να διερευνά και να προσεγγίζει την «ιστορία» και όλο το φάσμα συνηθειών και λειτουργιών που αποκαλούμε «παράδοση», με ευρύτητα και διάθεση αναθεώρησης, ώστε να δημιουργούνται ανοιχτά ερωτήματα και να ανανεώνεται η ιστοριογραφία από νέα έρευνα. Επίσης, να συνεχίζει να είναι ένας σημαντικός φορέας εκμάθησης της ελληνικής γλώσσας γιατί με αυτόν τον τρόπο βοηθάμε και ενδυναμώνουμε κοινότητες και ομάδες που θέλουν να μεταναστεύσουν στην Ελλάδα και να εργαστούν εκεί, αλλά και να αποκτήσουν την ελληνική υπηκοότητα. Τέλος, να υποστηρίζει νέους δημιουργούς που εργάζονται σε μία τεράστια πόλη με μεγάλο ανταγωνισμό και λίγες ευκαιρίες.
Στο Κέντρο η κύρια γλώσσα είναι τα αγγλικά και συνεπώς το πρόγραμμα μας παραδίδεται σε αυτή. Οι καλεσμένοι ομιλητές και δημιουργοί είναι από διάφορες χώρες, αρκεί το θέμα τους να έχει σχέση με την Ελλάδα και την Κύπρο, εκτός αν έχουν καταγωγή από τις δύο χώρες οπότε τότε εξετάζουμε αν η θεματική τους έχει ενδιαφέρον να παρουσιαστεί, δηλαδή αν είναι σε διάλογο με την σημερινή πραγματικότητα.
Ποιοι οι τομείς στους οποίους θα εστιάσετε πλέον τη δραστηριότητά σας και με ποιο σκεπτικό;
Το πρόγραμμά μας σχετίζεται με την καλλιτεχνική δράση γύρω μας, στην Ελλάδα, την Κύπρο και την Μεγάλη Βρετανία, λαμβάνοντας υπ’ όψη φυσικά εξελίξεις, πολιτικές με την ευρύτερη έννοια του όρου, την επιρροή των κοινωνικών αλλαγών στην παραγωγή της τέχνης αλλά και αλλαγές που επέρχονται από την εξέλιξη της τεχνολογίας. Ο στόχος μας είναι να προσελκύσουμε κοινό που είτε δεν γνωρίζει καθόλου την ύπαρξη του Ελληνικού Κέντρου είτε δεν θεωρούσε μέχρι τώρα ότι το πρόγραμμά του το αφορούσε.
Θα διατηρηθεί ένας τομέας που είναι ήδη καθιερωμένος και αφορά την ιστορία και τον πολιτισμό, θα δημιουργηθεί ένας δεύτερος που θα σχετίζεται με την σύγχρονη καλλιτεχνική παραγωγή στην μουσική, το θέατρο, τον χορό και τις εικαστικές τέχνες και θα ενισχυθεί ένας τρίτος φορέας που θα αφορά στην εκπαίδευση και την έρευνα. Κάθε τομέας θα έχει το στίγμα του αλλά θα λειτουργούν όλοι μαζί συμβιωτικά.
Τι σχεδιάζεις συγκεκριμένα;
Αυτό το διάστημα φιλοξενούμε έκθεση του αναγνωρισμένου Κύπριου καλλιτέχνη Χριστόφορου Σάββα, σε επιμέλεια της Μαρίνας Χριστοδουλίδου η οποία, μάλιστα, στις 14/1/2023 θα συζητήσει για τη ζωή και το έργο του με αφορμή την κυκλοφορία της έκδοσης για το έργο του με τίτλο «Unbound». Από τον Ιανουάριο θα έχουμε εβδομαδιαίο πρόγραμμα, κάθε Πέμπτη στις 7 το βράδυ, αλλά πολλές φορές και τα Σάββατα, μεσημέρι ή βράδυ. Για παράδειγμα, έχουμε προσκαλέσει Έλληνες επιμελητές και καλλιτέχνες, οι οποίοι θα μιλήσουν για το έργο τους ή για πρότζεκτ στα οποία έχουν λάβει μέρος. Έτσι, ο Άκης Κόκκινος θα αναφερθεί στην έκθεση «Μοιραίοι σύντροφοι, ανυπόστατοι ίσκιοι», που επιμελήθηκε πρόσφατα στην Ελληνική Κατοικία στο Λονδίνο· η καλλιτέχνις Έφη Παλαιολόγου θα συζητήσει για τη φωτογραφική δουλειά και το νέο της βιβλίο με τίτλο «Tales of estrangement» με την βραβευμένη συγγραφέα του «Surrender» Joanna Pocock ενώ η καλλιτέχνις και επιμελήτρια Αγάπη Χαρμανή θα μας συστήσει το Phenomenon, τη μπιενάλε σύγχρονης τέχνης στην Ανάφη που ξεκίνησε το 2015. Επίσης, η Σοφία Βικτορίνο, ερευνήτρια και επιμελήτρια από την Πορτογαλία, θα εστιάσει στη σχέση σύγχρονης τέχνης και τεχνολογίας με αναφορά στην δουλειά του Αμερικανο-Ιρακινού καλλιτέχνη Michael Rakowitz.
Ποια είναι τα κοινά στα οποία θέλεις να απευθύνεται το πρόγραμμα του Ελληνικού Κέντρου και πώς σκέφτεσαι να ενισχύσεις το προφίλ του;
Αντιλαμβάνομαι το κοινό του Κέντρου ως ένα κοινό σε ροή και εξέλιξη, εν δυνάμει ανοιχτό και όχι ως κάτι δεδομένο και περιορισμένο. Ο στόχος μου είναι να προσελκύσουμε πολλούς διαφορετικούς επισκέπτες, από τους κατοίκους της περιοχής μέχρι όλους όσοι ενδιαφέρονται για την ελληνική και σύγχρονη τέχνη, για την ιστορία και την πολιτισμική ταυτότητα του ελληνικού χώρου. Ηλικιακά το κοινό μας μέχρι τώρα είναι κυρίως άνω των 50 χρόνων αλλά μπορούμε να προσελκύσουμε νεότερες γενιές. Η μουσική, για παράδειγμα, είναι ένα πολύ δυνατό μέσο για να φέρει ανθρώπους μεταξύ 20-30 χρόνων. Για να ενισχυθεί το προφίλ του Κέντρου πρέπει να δουλέψουμε και στη βελτίωσης της εταιρικής ταυτότητας, την ιστοσελίδα μας, να επανεξετάσουμε τη δράση μας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ώστε να προσελκύσουμε νέους επισκέπτες. Υπολογίζω ότι από τον Μάρτιο θα έχει ανανεωθεί η εικόνα τους.
Ζεις για περισσότερο από δύο δεκαετίες στο Λονδίνο και έχεις εργαστεί ως επιμελήτρια και επικεφαλής επιμελητικών σπουδών στην Whitechapel Gallery. Τι φέρνει αυτή η εμπειρία στο νέο σου πόστο;
Δουλεύοντας τόσα χρόνια σε έναν πολύ-παραγωγικό οργανισμό όπως η Whitechapel Gallery, κάτω από την αιγίδα αλλά και τον έλεγχο του Arts Council England, νομίζω ότι έχω εκπαιδευτεί πολύ καλά στο να παράγω αλλά και να μπορώ να δικαιολογήσω αυτό που έχω παράξει. Επίσης, στο να μπορώ να σκεφτώ τους επισκέπτες ως ένα πολυποίκιλο κοινό στο οποίο πρέπει να απευθύνεται η δουλειά που κάνουμε, εκτός από τον δεδομένο κόσμο της τέχνης.
Η ελευθερία που είχα να αντιληφθώ την επιμέλεια εκθέσεων όπως ακριβώς ήθελα ήταν πολύ σημαντικό στοιχείο για να μπορέσω να αναπτύξω την ερευνητική πλευρά της δουλειά αυτής. Η επιμελητική μου δράση μέχρι τώρα, αλλά και οι παραγωγές δημόσιων προγραμμάτων που έκανα, εστίαζαν σε θεματικές που είχαν παραληφθεί από την «επίσημη ιστορία». Θα συνεχίσω να προωθώ την έρευνα και την προβολή καλλιτεχνών που ήταν στο περιθώριο καθώς και άλλων καλλιτεχνών που ίσως δεν είναι στο περιθώριο στην Ελλάδα ή στην Κύπρο αλλά παρουσιάζονται για πρώτη φορά στο βρετανικό κοινό.
Έχω δει από πρώτο χέρι ότι οι συνεργασίες είναι απόλυτα απαραίτητες, εποικοδομητικές και αποτελεσματικές. Με αυτό το σκεπτικό, θα κινηθώ δυναμικά για να γίνουν συνεργασίες με άλλους φορείς στην Βρετανία, την Ελλάδα και την Κύπρο αλλά και αλλού, ώστε να δημιουργηθούν δίκτυα και το Κέντρο να μην είναι απομονωμένο. Συγκεκριμένα με ενδιαφέρουν ανταλλαγές με καθιερωμένους αλλά και μικρότερους εξειδικευμένους οργανισμούς, που έχουν επιδείξει έργο στον τομέα τους, και με αυτόν τον τρόπο να κινητοποιηθεί μία ανταλλαγή γνώσης. Αυτό το διάστημα, για παράδειγμα, συζητάμε με ένα αναγνωρισμένο βρετανικό μουσείο για την έκθεση μιας καθιερωμένης Ελληνίδας καλλιτέχνιδας.
Σημαντικότατη, τέλος, είναι η συμπερίληψη του κοινού, κάτι το οποίο θεωρείται δεδομένο σε οργανισμούς όπως αυτός που δούλευα τόσα χρόνια. Σαφέστατα η σταδιακή συνεργασία με ποικιλόμορφες κοινωνικές ομάδες πρέπει να είναι από τους κύριους στόχους ενός πολιτιστικού οργανισμού όπως το Ελληνικό Κέντρο αλλά γνωρίζω ότι αυτό πραγματοποιείται σταδιακά και μόνο όταν είναι οργανικά δουλεμένο με συνεργασία των ομάδων και ένα κοινό που δεν λειτουργεί μόνο ως παραλήπτης, αλλά ως σημαντικός συνομιλητής. Στο μέλλον θα ήθελα πολύ να αναπτυχθεί το εκπαιδευτικό κομμάτι του Κέντρου προς αυτήν την κατεύθυνση.
INFO:
Hellenic Centre, https://helleniccentre.org/
ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ
ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΙ ΠΑΝΤΑ
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
30 υπέροχοι καλλιτέχνες, 30 καρικατούρες, μια εικαστική δράση, μας κάνει να νιώσουμε υπέροχα
Μια βόλτα στα Μουσεία, τα Ιδρύματα και τις γκαλερί
Πίνακες από την άκρη του κόσμου στην έκθεση που εγκαινιάζεται στο Plex
To έργο του διάσημου street artist ενδέχεται να πωληθεί έως και 300.000 αγγλικές λίρες
Από ερείπια ναών σε ιπτάμενο χαλί και από εκεί μέσα στον βυθό της θάλασσας
Η σύζυγός του έλεγε πως ήταν «φρικτός»
Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για δύο σημαντικές επετείους
Ο νέος διευθυντής δηλώνει ότι ετοιμάζεται για τον «τον μεγαλύτερο μετασχηματισμό μουσείου στον κόσμο»
Μια συζήτηση με τον εικαστικό για τη θεματική των έργων του και τη νέα έκθεση στο Square root, μια συλλογή των τελευταίων οχτώ ετών
Δύο ξεχωριστές επαγγελματικές πορείες που διασταυρώθηκαν και σήμερα βρίσκονται πίσω από το brand New Art Decor και από το project «Geometric Pop»
Η πρώιμη Τέχνη του πλέον αγαπημένου Έλληνα καλλιτέχνη μέσα από τα ξεχωριστά, νεανικά σχέδιά του
Μεγάλη έκθεση με επίκεντρο τις μνήμες του πολέμου και της δικτατορίας και την αισιοδοξία για την αποκατάσταση της δημοκρατίας
Ποιες είναι οι εκθέσεις που είτε ξεκινούν αυτήν την εβδομάδα είτε έχουν πρόσφατα ξεκινήσει
O Bέλγος καλλιτέχνης παρουσιάζει την ατομική του έκθεση σε επιμέλεια της Κατερίνας Κοσκινά
H Stefanidou Tsoukala Gallery συμμετέχει για πρώτη φορά στην Art Athina με το επιβλητικό έργο του Κακανιά
Ένας οδηγός τέχνης με όλα όσα αξίζει να δεις αυτό το φθινόπωρο
Της ζητήσαμε να μας μιλήσει για την τέχνη της, το εξώφυλλο που σχεδίασε για την Athens Voice, την καθημερινότητά της και τον γάμο της με τον Τζακ Σαβορέτι
Ο θεσμός αποτελεί πρωτοβουλία του Πανελληνίου Συνδέσμου Αιθουσών Τέχνης
Με τιμές εκκίνησης από €300 και έργα Τσαρούχη, Μόραλη, Φασιανού, Ψυχοπαίδη, Γαΐτη, κ.ά.
Η έκθεση Παρενθέσεις και Μύθοι αφηγείται με εικαστικό τρόπο τον ρωμαϊκό μύθο του Έρωτα και της Ψυχής
Έχετε δει 20 από 200 άρθρα.