Το No Man’s Land που παρουσιάζει ο Ντρις Φερχόφεν στα πλαίσια του Fast Forward Festival της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών είναι μια ιδιαίτερη παράσταση. Κατά τη διάρκειά της, κάθε θεατής ακολουθεί έναν μετανάστη-οδηγό για 40’ σε μια βόλτα στο κέντρο της Αθήνας. Στα ακουστικά του ακούγεται η βιογραφία ενός μετανάστη και μια σειρά ενδεχομένων για τη ζωή του που προκαλούν απρόσμενες ταυτίσεις και σκέψεις σχετικά με μια πραγματικότητα που τελικά δεν μας είναι και τόσο γνωστή. Για την πραγματοποίηση του No Man’s Land η Στέγη συνεργάστηκε με κοινότητες μεταναστών για να μάθει τις ιστορίες των ατόμων που βρίσκονται στην Αθήνα, αλλά και για να βρει μετανάστες πρόθυμους να συμμετάσχουν στο πρότζεκτ ως οδηγοί. Μιλήσαμε για το εγχείρημα αυτό με την Κάτια Αρφαρά, καλλιτεχνική διευθύντρια του Fast Forward Festival.
«Το No Man’s Land βασίζεται σε σχέσεις αμοιβαίας εμπιστοσύνης –ανάμεσα στον Ντρις Βερχόφεν και τη Στέγη, ανάμεσα στους μετανάστες και τον Ντρις Βερχόφεν, ανάμεσα στη Στέγη και τις κοινότητες των μεταναστών, ανάμεσα στους θεατές και τους μετανάστες-οδηγούς τους. Δεν θα ξεχάσω την πρώτη συνάντηση που η Asante (σ.σ. η οργάνωση που βοήθησε στην πραγματοποίηση του No Man’s Land) οργάνωσε με τους προέδρους των μεταναστευτικών κοινοτήτων, την επομένη της δολοφονίας του Παύλου Φύσσα. Εκείνη τη μέρα, όταν ζητήσαμε για πρώτη φορά την ουσιαστική συνδρομή και συνεργασία των μεταναστευτικών κοινοτήτων στο No Man’s Land, υπήρχαν μετανάστες που φοβούνταν να διασχίσουν ακόμη και την Πατησίων για να φθάσουν στα γραφεία της Asante στην Εμμανουήλ Μπενάκη.
Το No Man’s Land είναι ένα site-specific πρότζεκτ που δεν μεταφέρεται απλώς μια από τη μία πόλη στην άλλη (σ.σ. Το πρότζεκτ του Βερχόφεν έχει πραγματοποιηθεί στο παρελθόν στην Ολλανδία, τη Γερμανία και την Ισπανία), αλλά στήνεται εκ νέου με βάση την εκάστοτε κοινωνικοπολιτική πραγματικότητα και τις σχέσεις αμοιβαίας εμπιστοσύνης που χτίζονται ανάμεσα στον σκηνοθέτη, τον επιμελητή και τις μεταναστευτικές κοινότητες.
Το να επιχειρείς να υλοποιήσεις τόσο ευαίσθητα πολιτικά θεατρικά πρότζεκτ στο δημόσιο χώρο μιας πόλης τόσο «εύφλεκτης» όπως η Αθήνα τον τελευταίο καιρό –πόσο μάλλον κατά τη διάρκεια μιας προεκλογικής περιόδου– απαιτεί ενισχυμένο αίσθημα ευθύνης απέναντι σε όλους όσους εμπλέκονται στο πρότζεκτ, σεβασμό απέναντι στις προσωπικές διαδρομές των μεταναστών που συμμετέχουν, συναίσθηση των δυσκολιών και των κινδύνων που ενέχει το εγχείρημα. Παραστάσεις στο δημόσιο χώρο όπως το No Man’s Land συνδιαλέγονται με την καθημερινότητα της πόλης, τους θορύβους και τις μυρωδιές της πόλης, αφουγκράζονται τις συζητήσεις των καιρών, είναι «ανοιχτές» και ευάλωτες στο τυχαίο και το απρόβλεπτο.
Καμιά από τις είκοσι διαφορετικές διαδρομές του No Man’s Land δεν είναι ίδια με την άλλη, όπως καμιά από τις είκοσι διαφορετικές σχέσεις που αναπτύσσονται ανάμεσα στους είκοσι θεατές και τους είκοσι μετανάστες/οδηγούς τους δεν είναι όμοια με την άλλη. Η εμπειρία διαφέρει από μέρα σε μέρα, αποκτά άλλα χαρακτηριστικά τις απογευματινές ώρες και άλλα τη νύχτα, είναι ένας ζωντανός οργανισμός που μεταλλάσσεται διαρκώς. Χωρίς πρόθεση «χειραγώγησης» (πολιτικής ή συναισθηματικής), οι είκοσι διαδρομές του No Man’s Land στο κέντρο της Αθήνας προτείνουν είκοσι προσωπικές συναντήσεις ενός θεατή (πολίτη της Αθήνας) με τον «άλλο» - τον οικονομικό μετανάστη, τον πολιτικό πρόσφυγα, τον «ξένο» της διπλανής πόρτας (και της ίδιας πόλης). Εισχωρούν αθόρυβα στον αστικό ιστό χωρίς προσδοκία ηχηρής παρέμβασης αλλά με τη σεμνή φιλοδοξία να επηρεάσουν τον δημόσιο διάλογο και να μας κάνουν να «δούμε» την πόλη μας και τους συμπολίτες μας μέσα από μία διαφορετική οπτική γωνία».
[Φωτό πορτρέτου: Λουκία Μητσάκου]
Info: Το «No Man’s Land» πραγματοποιείται από τις 02/05 έως τις 11/05 στα πλαίσια του Fast Forward Festival (27/04-11/05) στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών. Ώρες παραστάσεων: Δευτ.-Παρ. 17.00, 20.00, 22.00, Σάβ. & Κυρ. 15.00, 17.00, 20.00, 22.00. Τιμές εισιτηρίων: €15, 10 (Φοιτ.), 5 (Άνεργοι)
Από την αναδρομική του Κυριάκου Μορταράκου και τη μεγάλη έκθεση του Δημήτρη Σεβαστάκη στις επιζωγραφισμένες φωτογραφίες του Κώστα Λάκη και τους καλλιτεχνικούς αλγόριθμους του Τσαρλς Σάντισον
16°
