Βόλος: Μια απόδραση πέρα από τα Χριστούγεννα στη «Βολάρα»

Τα Χριστούγεννα στον Βόλο έχουν γίνει ιδιαιτέρως γνωστά -αγγίζοντας συχνά τα όρια του περιφερειακού θρύλου και δίνοντας ποικίλες αφορμές για εύθυμους σχολιασμούς- λόγω του πληθωρικού εορταστικού στολισμού που έχει υιοθετήσει ο Δήμος Βόλου τα τελευταία (αρκετά) χρόνια. Ένας στολισμός που κάθε χρόνο σχεδιάζεται, εμπλουτίζεται και υλοποιείται σχολαστικά, συνοδεία -τουλάχιστον στα προ Covid χρονικά- ενός λαμπερού εορταστικού προγράμματος εκδηλώσεων - με προετοιμασίες που εκκινούν αρκετό καιρό πριν τα πρώτα χριστουγεννιάτικα δέντρα δώσουν χαρά στα σαλόνια των πλέον ανυπόμονων των Χριστουγέννων.

Και ναι είναι δύσκολο η παλλόμενη στα χιλιάδες λαμπιόνια, φωτάκια και πολύχρωμα παιχνίδια εορταστική καρδιά του Βόλου να μην προκαλέσει έστω και τόση δα ευφορία ακόμα και στους μεγαλύτερους σκεπτικιστές της χριστουγεννιάτικης συνθήκης – ωστόσο η πραγματική αποστολή όλη αυτής της προγραμματισμένα γιορτινής, λαμπερής ατμόσφαιρας έχει μια βαθύτερη, ουσιαστική αποστολή.

Με δόλωμα μια «χριστουγεννιάτικη απόδραση» αξιώσεων να τραβήξει τον κόσμο στα νερά μιας πόλης που δεν της έλαχε να είναι πρωτεύουσα ούτε συμπρωτεύουσα μιας χώρας έχει όμως κάθε λόγο να περηφανεύεται για την ποιότητα ζωής που της έχει χαρίσει το μεγεθυντικό επίθημα που την κάνει γνωστή στους μύστες των θέλγητρών της ως «Βολάρα».

Αν βρεθείς στον Βόλο κάπου μεταξύ των τελευταίων ημερών του Νοεμβρίου και των πρώτων του Ιανουαρίου τα Χριστούγεννα θα βρίσκονται -πράγματι- παντού γύρω σου. Στην ξακουστή φάτνη στην πλατεία Αγίου Νικολάου με τα πόνι και τα πρόβατα που προσελκύουν σωρηδόν τις παιδικές ηλικίες κάτω των 10 τα πρωινά και στο χωριό του Πινόκιο που στρατηγικά ενσωματωμένο μεταξύ βασικών εμπορικών αρτηριών της πόλης εκτελεί το γιορτινό έργο του προσφέροντας έναν ιδανικό καμβά για χριστουγεννιάτικες φωτογραφίες.

Στους τυμπανιστές της ομάδας αφρικανικών κρουστών του Βόλου Caracatu που βγαίνουν αργά το απόγευμα για να επενδύσουν μουσικά την εορταστική κίνηση της οδού Ερμού. Στον λαμπερό φάρο του χριστουγεννιάτικου δέντρου στην αρχή της παραλίας Βόλου που μαζί με τα φωτάκια που διατρέχουν τη στέγη του Δημαρχείου σαν δάκρυα χιονιού και πάγου συνθέτουν έναν από τους πιο χαρακτηριστικούς χριστουγεννιάτικους πίνακες της πόλης.

Στις ανθισμένες με λαμπιόνια μανόλιες που χαράζουν το μονοπάτι της Γρηγορίου Λαμπράκη από το Δημαρχείο μέχρι τις παλιές, δυτικές συνοικίες της πόλης και τον φανταχτερό κράχτη του εορταστικού λούνα παρκ - μια υπόμνηση στην ανέμελη παιδικότητα που ανέκαθεν αποτελούσε ένα από τα μεγαλύτερα, αναφαίρετα όπλα αυτής της γιορτής. Στους κάθε λογής στολισμούς έξω από μπαρ, εμπορικά καταστήματα ακόμα και supermarket και στα σαλόνια των σπιτιών που φαίνεται να αποδέχονται την πρόκληση της χριστουγεννιάτικης παράδοσης που χτίζει η πόλη τους, στήνοντας τα δικά τους χριστουγεννιάτικα χωριά δίπλα στο τζάκι.

Αλλά όταν ξυπνάς τα χριστουγεννιάτικα πρωινά με θέα το λιμάνι του Βόλου και τα σκάφη που τα βράδια συνεισφέρουν τα ιστία τους στον χριστουγεννιάτικο στολισμό σαν θαλασσινά χριστουγεννιάτικα δέντρα η πόλη ανοίγει ένα σωρό διαδρομές πέρα από την προφανή εορταστική ατμόσφαιρα που λίγο περιμένει το πρώτο σκοτάδι του απογεύματος για να λάμψει σε όλο το μεγαλείο της.

Την περατζάδα της παραλίας που βλέπει τη διαχρονική της αξία να βγαίνει off season λόγω του κρύου και του χειμωνιάτικου αέρα του λιμανιού, φιλοδωρεί ωστόσο τον περαστικό της με ησυχία και χρώματα που δύσκολα θα απολαύσει τις πολυσύχναστες μακριές ώρες του καλοκαιριού. Διάλειμμα για καφέ που καταλήγει να κρατάει ώρες στη θαλπωρή του ονομαστού τεϊοποτείου της Ζώγιας, στην οδό Αντωνοπούλου. Ένα μεσημεριανό κολατσιό που θα ‘χεις να το θυμάσαι με την αγαπημένη junk food λιχουδιά των ξενύχτηδων του Βόλου, την περίφημη «παταούγκα» (ντόπιος ευφημισμός για το πεϊνιρλί με τηγανητές πατάτες και σως ουγγαρέζα) από το “Rainbow” ή το «Ανώτερο».

Ένα δυναμικό δημόσιο υπαίθριο μουσείο τοιχογραφιών και graffiti, από προσόψεις σχολείων και το Δημοτικό Κολυμβητήριο μέχρι τις αποθήκες στο λιμάνι - αποτέλεσμα σε μεγάλο βαθμό της πρωτοβουλίας της Urban Act και του εύφορου εδάφους που βρήκε σε μια πόλη έτοιμη να δρέψει τα αμφίδρομα οφέλη της street art και να μπει στη λίστα των αστικών πρέσβειρών της. Αρχιτεκτονικό τουρισμό υψηλών προδιαγραφών με κτίσματα όπως το σε εξαιρετική κατάσταση σωζόμενο ιστορικό πλινθοκεραμοποιείο Τσαλαπάτα - η έκταση του οποίου λειτουργεί υποδειγματικά ως πολιτιστικός πολυχώρος ή το στολίδι του κτιρίου του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας - το παλιό κτίριο της καπναποθήκης Παπαστράτου, εγερθέν το 1926 στο ανατολικό άκρο του λιμανιού- να καλεί σε μια συναρπαστική περιήγηση μέσα που την ιστορία τη λένε τα κτίρια σε όποιον κοντοσταθεί να την ακούσει να σφυρίζει μέσα από ξεχασμένα νεοκλασικά και παλιά εργοστάσια.

Το Μουσείο Πόλης Βόλου, ένα αξιολογότατο εγχείρημα αστικής ιστορίας, οικοδομημένο και αυτό στο σώμα μιας παλιάς καπναποθήκης -αυτής του Παπάντου- που χρονολογείται από το 1920, μπορεί να συμπτύξει σε τίτλους την εξέλιξη της πόλης από την εγκατάσταση των Οθωμανών στο Κάστρο των Παλαιών μέχρι το σήμερα που τα υπολείμματα του Κάστρου ξεφυτρώνουν περιμετρικά της περιοχής ανάμεσα στο σύγχρονο οικιστικό περιβάλλον συνεισφέροντας με τον δικό τους τρόπο στον διάλογο των αιώνων.

Πίσω από τα παράθυρα του Μουσείου, διακοσμημένα με τα πορτρέτα εποχής του πρωτοπόρου Βολιώτη φωτογράφου Κώστα Ζήμερη που αποτελεί το αντικείμενο της τρέχουσας περιοδικής έκθεσης, δεκάδες φωτογραφίας και εκθέματα σύγχρονης λαογραφίας τεκμηριώνουν τις πολλαπλές ιδιότητες της πόλης του Βόλου: πόλης βιομηχανικής, νεωτερικής, μεσογειακής, πολυσυλλεκτικής. Ενώ έξω από το Μουσείο κατά μήκος της oδού Φερρών μια (ακόμα) εντυπωσιακή τοιχογραφία της Urban Act και του καλλιτέχνη Same84 ζωντανεύει αναθηματικά τα ντοκουμέντα των καπνεργατικών απεργιακών κινητοποιήσεων του 1936.

Από εκεί και πέρα η γειτονιά των Παλαιών απλώνεται γύρω από τις γραμμές του τρένου και τον παλιό σιδηροδρομικό σταθμό σε ένα ζωντανό μουσείο ιστοριών παλιών – όπως και το όνομα της γειτονιάς τους. Αγκωνάρια από τα τείχη της αρχαίας Ιωλκού, παλιά βυρσοδεψεία και σιδεράδικα και γραφικά στενά γεμάτα εγκαταλειμμένα και μη διατηρητέα - πραγματικό χρυσό για τον φακό κάθε φωτογράφου δρόμου που σέβεται τον εαυτό του. Μοντέρνα casual εστιατόρια και φοιτητικά στέκια σε αγαστή συνύπαρξη με ιστορικές ταβέρνες και καφενεία, το περίφημο τσιπουράδικο «Νίκος & Γιάννα» και το οινομεζεδοπωλείο του «Στάφυλου», με μερικά από τα καλύτερα ντόπια κρασιά της πόλης. Πεζόδρομοι ξέχειλοι από την αυθεντική, παραμελημένη γοητεία του παρελθόντος που γίνεται ιδανικό, ιδιότυπα φωτογενές σκηνικό για να γράψουν οι παρέες του σήμερα τη δικιά τους ιστορία.

Όλοι οι δρόμοι όμως κάπως σαν να οδηγούν και πάλι στο κέντρο του Βόλου και στους χριστουγεννιάτικους ρυθμούς του - ίσως λόγω της ξακουστής ρυμοτομικής αρετής αυτής της πόλης που αναπτύσσει τα πεντακάθαρα σχήματά της στη σκιά των πρώτων πηλιορείτικων κορυφών. Οι επιλογές αφθονούν κεντώντας ακριβώς εκείνο το μοτίβο ευζωίας που κυριαρχεί στην απόλυτη γιορτινή φαντασίωση. Ψώνια στην πλήρως ενημερωμένη και άκρως βολική αγορά του Βόλου, με καφέ στο χέρι από το «Rubia», ένα specialty coffee shop που θα το ζήλευαν και τα καλύτερα 3d wave cafes της Αθήνας. Παραδοσιακά προϊόντα για τους Αθηναίους φίλους και συγγενείς – τυριά, χαλβάς και λουκούμια. Πάνω κάτω στο Κολωνάκι του Παγασητικού, το Βολωνάκι με το όνομα και απεριτίφ κρασιού στο φιλόξενο αίθριο του Grappa Vino. Συναντήσεις με φίλους που είναι αρκετά τυχεροί για να μένουν σε αυτήν την πόλη ή έχουν κάνει μια στάση στον δρόμο για το Πήλιο, καφές που γίνεται κοκτέιλ από νωρίς στο Red Nose, που δεσπόζει μία μοναδική τοιχογραφία του σπουδαίου street artist Σταμάτη Λάσκου ή σε κάποιο άλλο μπαρ στην οδό Τάκη Οικονομάκη.

Πολύωρο άραγμα για μπίρες α λα φοιτητικά στη «Λόλα» ή στο «Ποτιστήρι». Μια εναλλακτική βραδινή βόλτα στην ιστορική παραλιακή καφετέρια Μινέρβα, άντρο κοπάνας, πρώτων ραντεβού και παθιασμένων πολιτικών συζητήσεων για γενιές και γενιές νεαρών Βολιωτών, για πάστα φούρνου και κονιάκ. Και φυσικά η αδιασάλευτη εθιμοτυπία των τσιπουράδικων – πανταχού παρόντα στο μωσαϊκό του βολιώτικου lifestyle για τον μοναδικό συνδυασμό κοινωνικής συναναστροφής και γευστικών αναζητήσεων.

Όταν τα Χριστούγεννα τελειώσουν, στο δρόμο της επιστροφής στην Αθήνα, με τις φιάλες από την «Πλάστιγγα», τη βολιώτικη μικροζυθοποιία που παράγει μια από τις καλύτερες ελληνικές Urban Ale, να κουδουνίζουν στο πορτ μπαγκάζ (αναμνηστικά που θα κρατήσουν συντροφιά στις ατελείωτες μεθεόρτιες Netflix βραδιές), συνειδητοποιείς ότι η χριστουγεννιάτικη φήμη του Βόλου είναι πολλά παραπάνω από αυτό. Ο στολισμός και η γιορτινή ατμόσφαιρα της πόλης είναι απλά ένας ακόμα λόγος για να την επισκεφτείς. Αλλά είναι η ουσία της πόλης, τα κτίρια, οι μνήμες, το βουνό και η θάλασσα, τα αποστάγματα και τα σχήματά της, που θα σε κάνει να θες να επιστρέφεις εκεί. Ξανά και ξανά.