Ο Βασίλης Βενιζέλος σχολιάζει το εξώφυλλο της πορτογαλικής «Vogue» που με τον πιο προκλητικό τρόπο τη συζήτηση για την Ψυχική Υγεία.
Εάν δεν ήταν φωτογραφία, και μάλιστα καλλιτεχνική, δηλαδή «στημένη», αλλά επρόκειτο για φωτογραφία από σκηνή μίας κινηματογραφικής ταινίας ή ενός θεατρικού έργου, θα «ενοχλούσε» τόσο; Θα ξεσήκωνε τέτοια θύελλα υποκρισίας; Αμφιβάλλουμε…
Ο λόγος για το εξώφυλλο της πορτογαλικής «Vogue» το τεύχος της οποίας κυκλοφορεί και έχει κάνει viral το εξώφυλλό του, που απεικονίζει εμφανώς καλλιτεχνικά μία σκηνή η οποία δεν έχει λείψει από τη μεγάλη Ιστορία της Ψυχιατρικής: Μία γυμνή «ψυχικώς πάσχουσα» βρίσκεται μέσα σε μία μπανιέρα και δύο «νοσηλεύτριες» αδειάζουν μια κανάτα με νερό στο πλαίσιο της «θεραπείας» της.
Εάν ρωτήσουμε την Ελληνική Ψυχιατρική Εταιρεία (ΕΨΕ), σίγουρα θα μας εξηγούσε ότι τέτοιες πρακτικές έχει γνωρίσει η Ψυχιατρική διεθνώς, αλλά στο παρελθόν.
Και πιστεύει κανείς ότι όλες οι εθνικές ψυχιατρικές κοινότητες του πλανήτη οδεύουν με καμάρι στο δρόμο της πολλά υποσχόμενης κάποτε, αλλά πολλαπλά αποτυχούσας στην πράξη, ψυχιατρικής μεταρρύθμισης; Πιστεύει κανείς ότι τέτοιες σκηνές δεν αποτελούν πραγματικότητα σε κάποια ιδρύματα χωρών, στις οποίες η ψυχική υγεία αντιμετωπίζεται ακόμη με τη μέθοδο των προκαταλήψεων και της κατάφωρης παραβίασης των δικαιωμάτων των νοσηλευομένων ψυχικώς πασχόντων;
Πιστεύει, άραγε, κανείς ότι, ακόμη και στο πλαίσιο της προχωρημένης ψυχιατρικής μεταρρύθμισης, σε χώρες προηγμένες σαν τη δική μας, λείπουν πρακτικές οι οποίες μας γυρνούν αιώνες πίσω; Δεν έχετε ακούσει για τη μηχανική καθήλωση, για καταχρήσεις και υπερβολές στην εφαρμογή του «θεραπευτικού» μέτρου της μηχανικής καθήλωσης;
Εάν το εξώφυλλο της πορτογαλικής «Vogue» ήταν τόσο άστοχο και… παρωχημένο, θα υπήρχε στο ελληνικό υπουργείο Υγείας Ειδική Επιτροπή για την Προστασία των Δικαιωμάτων των Ψυχικώς Πασχόντων; Έχουμε λύσει όλα τα θέματα των δικαιωμάτων και της πολιτισμένης –αν μπορούμε να το πούμε έτσι– νοσηλείας των πιο βαρέως ψυχικώς πασχόντων, ακόμη και στη χώρα μας, ναι, στη χώρα μας, αλλά και στην Πορτογαλία, που τέτοια εξώφυλλα μας… προσβάλλουν;
Ε, λοιπόν, όχι! Πολύ καλώς έπραξαν οι υπεύθυνοι της πορτογαλικής «Vogue» και άνοιξαν με τον πιο προκλητικό τρόπο τη συζήτηση για την Ψυχική Υγεία!
Πολύ καλά θα κάνουν επίσης οι υπεύθυνοι του περιοδικού να επιμείνουν στην επιλογή τους και να συνεχίσουν την έρευνά τους για την ποιότητα, το περιεχόμενο, την Ιστορία και το μέλλον της ψυχιατρικής περίθαλψης, κυρίως για τους βαρέως ψυχικώς πάσχοντες, εκείνους δηλαδή τους οποίους κανείς δεν θα ήθελε να ζουν κοντά του όσο κι εάν «εξεγείρεται» τώρα γιατί η αλήθεια έγινε εξώφυλλο…
17°
