Η οδοντική φθορά είναι πιθανό να οφείλεται και σε συγκεκριμένες ιατρικές παθήσεις: τη γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, τη βουλιμία, τη νευρική ανορεξία, την αποφρακτική άπνοια ύπνου.
Σήμερα, η συχνότητα εμφάνισης σοβαρής φθοράς των δοντιών σε ενήλικες ασθενείς φτάνει περίπου το 15% και αποτελεί ένα αυξανόμενο πρόβλημα σε όλες τις ηλικιακές ομάδες. Τι προκαλεί, όμως, τη φθορά; Πότε είναι φυσιολογική και πότε μπορεί να οφείλεται σε ιατρικές παθήσεις;
Ο όρος «φθαρμένη οδοντοφυΐα» περιγράφει τη διαδικασία απώλειας του «σμάλτου» των δοντιών. Από τη στιγμή που ανατέλλουν τα δόντια ξεκινάει η φυσιολογική οδοντική φθορά που ετησίως μπορεί να είναι έως 30 μm. Οποιαδήποτε μεγαλύτερη φθορά θεωρείται παθολογική και διακρίνεται σε αποτριβή και σε διάβρωση. Αποτριβή ονομάζουμε τη μηχανική φθορά που προκαλείται είτε από τη φυσιολογική λειτουργία της μάσησης είτε από κάποια παραλειτουργία, όπως το σφίξιμο ή το τρίξιμο των δοντιών.
Διάβρωση ονομάζουμε την απώλεια της οδοντικής ουσίας λόγω οξέων, είτε ενδογενούς (παλινδρόμηση υγρών στομάχου) ή εξωγενούς προέλευσης (διατροφή). Συχνά, η οδοντική φθορά είναι ένα αποτέλεσμα συνδυασμού διαφορετικών διεργασιών που συμβαίνουν στο στόμα μας και στον οργανισμό μας.
«Κακές» συνήθειες
Είναι σημαντικό να διερευνηθεί η κατάχρηση ή και η λανθασμένη χρήση οδοντόβουρτσας, η χρήση μαγειρικής σόδας για καθάρισμα των δοντιών, οι διατροφικές συνήθειες, όπως η υπερβολική κατανάλωση όξινων τροφών (π.χ. πορτοκάλι, λεμόνι) και αναψυκτικών και η πιθανή ύπαρξη αλκοολισμού.
Επίσης, ο γιατρός πρέπει να εξετάσει αν ο ασθενής παρουσιάζει μη φυσιολογικό τρίξιμο ή σφίξιμο των δοντιών (βρυγμό) , που δεν σχετίζεται με τη φυσιολογική λειτουργία, όπως το φαγητό ή η ομιλία. Ο βρυγμός παρουσιάζεται σε ένα σημαντικό ποσοστό του πληθυσμού (30%), ακόμα και σε παιδιά. Συχνά, οι ασθενείς αναγνωρίζουν το πρόβλημα είτε διότι σφίγγουν τα δόντια τους κατά την ημέρα είτε επειδή ξυπνούν με κόπωση στους μυς του προσώπου. O βρυγμός είναι φαινόμενο πολυπαραγοντικό.
Γενική υγεία
Η οδοντική φθορά είναι πιθανό να οφείλεται και σε συγκεκριμένες ιατρικές παθήσεις: τη γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (ΓΟΠ), όπου περιεχόμενα του στομάχου αναρροφώνται στο στόμα, τη βουλιμία, οπότε η πρόκληση εμετού με τα οξέα του διαβρώνει τα δόντια, ή τη νευρική ανορεξία και την αποφρακτική άπνοια ύπνου. Η υπνική άπνοια, όπως ονομάζεται αλλιώς, είναι μια πολύ συχνή διαταραχή ύπνου, με επεισόδια διακοπής της αναπνοής την ώρα που κοιμόμαστε. Το ροχαλητό αποτελεί ένδειξη στένωσης του αεραγωγού και αποτελεί είτε σύμπτωμα της άπνοιας ή πρόδρομη κατάστασή της. Η άπνοια σχετίζεται με πολλά σοβαρά νοσήματα, όπως υπέρταση, καρδιαγγειακή νόσο, παχυσαρκία, σεξουαλική δυσλειτουργία, ακόμα και με κάποιες μορφές καρκίνου. Σε πολλές περιπτώσεις η άπνοια ύπνου μπορεί να θεραπευτεί αποτελεσματικά με ειδικού τύπου ενδοστοματικούς νάρθηκες που κατασκευάζονται από κατάλληλα εκπαιδευμένους οδοντιάτρους.
Ασθενής με εκτεταμένη οδοντική φθορά λόγω διάβρωσης των δοντιών
Πλήρης αποκατάσταση με χρήση κεραμικών επικαλύψεων
Η αποκατάσταση των ασθενών με εκτεταμένη φθορά των δοντιών είναι απαραίτητη, καθώς μπορεί να έχει αλλάξει τόσο πολύ το σχήμα των δοντιών ώστε να έχουν χαθεί όλα τα στοιχεία του στόματος για σωστή μάσηση, λειτουργία των αρθρώσεων και άνεση του ατόμου. Επιπλέον, η «αλλοιωμένη» εικόνα του χαμόγελου, ιδιαίτερα σε νεαρά άτομα, έχει επίπτωση στην ψυχολογία, στην κοινωνική αλλά και στην προσωπική τους ζωή. Σήμερα, για την αποκατάσταση αυτών των περιστατικών εξειδικευμένοι οδοντίατροι ακολουθούν πρωτόκολλα ελάχιστης παρέμβασης, ώστε να διατηρηθεί όση οδοντική ουσία έχει απομείνει. Γίνεται αξιολόγηση της υπάρχουσας φθοράς των δοντιών, καθορισμός της επιθυμητής και φυσιολογικής σύγκλεισης των δοντιών, ανάλυση του προσώπου και του χαμόγελου του ασθενή και ο σχεδιασμός του επιθυμητού μεγέθους και σχήματος των δοντιών ώστε να υπάρξει ένα φυσικό αποτέλεσμα. Επιλέγονται υλικά υψηλής αισθητικής απόδοσης, κατά κανόνα κεραμικά υλικά, τα οποία σε ελάχιστο πάχος να έχουν τη μέγιστη δυνατή αντοχή. Η θεραπεία ολοκληρώνεται με αλλαγή των αιτιολογικών συνηθειών του ατόμου, έλεγχο των προβλημάτων γενικής υγείας, καθώς και κατασκευή κατάλληλων προστατευτικών ναρθήκων, ώστε να μη συνεχιστεί η φθορά.
Βασίλης Χρονόπουλος DDS, MS, PhD Καθηγητής Οδοντιατρικής, Προσθετολόγος
Γεωργία- Δανάη Καλαντζοπούλου DDS, MS Προσθετολόγος
Κωνσταντίνος Τσούτης DDS, MS Προσθετολόγος
iDentical
H Οδοντιατριακή Κλινική «iDentical» μετρά ήδη παρουσία 22 ετών στον χώρο και απαρτίζεται από ομάδα ειδικών με μεγάλη εμπειρία στην οδοντιατρική. Ο Καθηγητής Οδοντιατρικής και Προσθετολόγος Βασίλειος Χρονόπουλος, μαζί με τον Προσθετολόγο Κωνσταντίνο Τσούτη που έχει μετεκπαιδευτεί στην Άπνοια Ύπνου στις ΗΠΑ και την Προσθετολόγο Γεωργία-Δανάη Καλαντζοπούλου είναι οι επικεφαλής της κλινικής και πλαισιώνονται από ειδικούς οδοντιάτρους και άλλων ειδικοτήτων. Στην κλινική «iDentical» παρέχεται εξατομικευμένη θεραπεία με πρότυπο τη φύση. Εφαρμόζονται οι νεότερες θεραπευτικές τεχνικές βασισμένες σε διεθνώς τεκμηριωμένα επιστημονικά πρωτόκολλα με στόχο την αντιμετώπιση οδοντιατρικών προβλημάτων λειτουργικής και αισθητικής φύσης, σε έναν χώρο πλήρως εξοπλισμένο με μηχανήματα τελευταίας τεχνολογίας. Εδώ, η υγεία των δοντιών συνδυάζεται με την υψηλή αισθητική, με όχημα την εξειδίκευση και την επιστημονική κατάρτιση.
11°
