Ένα σχόλιο για τη διαχείριση του δυστυχήματος των Τεμπών και οι ευθύνες της πολιτείας
Ούτε μπρος ούτε πίσω. Η ελληνική Πολιτεία μοιάζει αμήχανη. Συζητάμε, μετά φόβου και πάθους, τα όποια ευρήματα και «ευρήματα» της υπόθεσης των Τεμπών, όλοι οργανώονται ενόψει των μεγάλων δικών- οψέποτε γίνουν- αλλά, εν τω μεταξύ, τα τεράστια ζητήματα που αφορούν την οργάνωση και λειτουργία των μεταφορών κι έχουν αναδειχτεί, λόγω Τεμπών, παραμένουν ανοιχτά, σαν να μην έχει μεσολαβήσει τίποτα.
Τα ελλείμματα της δημόσιας υπηρεσίας, από οφθαλμοφανή μέχρι λιγότερο πρόδηλα, δεν αποτελούν, καν, αντικείμενο της δημόσιας ατζέντας. Για πράδειγμα, το θέμα της επικαλύψης αρμοδιοτήτων και της ασάφειας των ορίων των εμπλεκόμενων υπηρεσιών και ανθρώπων, εξακολουθεί να δεσπόζει. Η ύπαρξη σχεδίων δράσης που θα τα αποσαφήνιζε και που αποτελούν την μοναδική απόδειξη ότι η κυβέρνηση δεσμεύτηκε για την εφαρμογή συγκεκριμένων ενεργειών σε συγκεκριμένα θέματα και με συγκεκριμένο τρόπο δεν οφέλησε, αφού αυτά καταχωνιάστηκαν σε κάποια συρτάρια και είναι χρήσιμα μόνο για την κυβερνητική προπαγάνδα. Προς υπόμνηση παρελθόντων γεγονότων, αρκεί να αναφέρουμε ότι ο κ. Καραμανλής, λίγες εβδομάδες, πριν από την παρουσία του στη Βουλή, που διαβεβαίωνε ότι τα τραίνα ήταν απολύτως ασφαλή, είχε υπογράψει το σχέδιο δράσης του Υπουργείου Μεταφορών το οποίο ανέφερε ότι υπάρχουν προβλήματα ασφάλειας στα τραίνα που πρέπει να ερευνηθούν περαιτέρω και να ληφθούν μέτρα.
Το ίδιο ισχύει και για τις πολυποίκιλες Αρχές οι οποίες ασχολούνται, κι αυτές, με την ασφάλεια των τραίνων. Μάλιστα, μια εξ αυτών η Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων, δηλώνει ότι τα καθήκοντα της «σχετίζονται κυρίως με την ασφάλεια των σιδηροδρόμων καθώς επίσης και με τη διαλειτουργικότητα του σιδηροδρομικού συστήματος». Το δυστύχημα των Τεμπών έδειξε ότι δεν είχε καταφέρει και πολλά στο πεδίο που διακηρύσσει ότι υπηρετεί.
Την ασφάλεια των τραίνων διερευνούν κι άλλοι πολλοί, μεταξύ των οποίων o ΟΣΕ και η Hellenic Train. Αμφότεροι με λεπτομερή σχέδια δράσης, στοχοθεσίες και μηχανισμούς παρακολούθησης (στα χαρτιά) περιήγαγαν τον σιδηρόδρομο στα χάλια που όλοι γνωρίζουμε.
Αλλά και πέραν της ευθύνης των δημόσιων και ιδιωτικών οργανώσεων, την αφάλεια εγγυάται και το προσωπικό των τραίνων, μεταξύ των οποίων και οι σταθμάρχες/φύλακες των διαβάσεων των τραίνων. Θυμάστε, ίσως, ότι οι φύλακες αυτοί αρκεί να έχουν αποφοιτήσει από το Δημοτικό (βλ. υποχρεωτική εκπαίδευση) για να προσληφθούν στο Δημόσιο- κι αυτό θα άλλαζε με την κατάργηση των θέσεων, αφού δεν θα επαναπροκηρύσονταν εκείνες που θα κενώνονταν. Ενώ αυτό είχε ανακοινωθεί στο σχετικό ΠΔ του 2022, μέχρι σήμερα οι άνθρωποι αυτοί είναι στη θέση τους- και, μάλιστα, ενέχονται σε σφάλματα και παραλείψεις που αφορούν την ασφάλεια των δρομολογίων.
Υπάρχουν κι άλλα παραδείγματα που αθροιζόμενα με όσα αναφέραμε μας οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η σχετική δημόσια πολιτική που έχει να κάνει με τις μεταφορές- τα τραίνα, ιδίως- δεν έχει αλλάξει. Οι μεταρρυθμίσεις θα έπρεπε όχι μόνον να είχαν δρομολογηθεί αλλά να καταλάμβαναν το σύνολο του Δημοσίου. Θα έπρεπε να γνωρίζουμε όχι μόνον τι κάνει- και πως το κάνει- κάθε δημόσιος φορέας αλλά κάθε δημόσιος υπαλληλος, ιδίως δε εκείνοι που βρίσκονται σε νευραλγικά πόστα για την ασφάλειά μας.
Οι διοικητικές μεταρρυθμίσεις που θα έδιναν τις αναμενόμενες απαντήσεις δεν έχουν εφαρμοστεί ούτε καν επιχειρηθεί. Έχουμε υποστηρίξει την άποψη, κατ’ επανάληψη, ότι οι μεταρρυθμίσεις στην παρούσα διακυβέρνηση, έχουν προσλάβει έναν αμιγώς συμβολικό χαρακτήρα: Εμφανίζεται το περίβλημά τους, δηλαδή, ένα κέλυφος που μπορεί να περιλαμβάνει μέχρι και την κανονιστική ρύθμισή τους, ενώ απουσιάζει το περιεχόμενό τους, δηλαδή, η εφαρμογή και η αξιολόγησή τους.
Αντί των μεταρρυθμίσεων υπάρχει ένας, εξελισσόμενος ενώπιον μας, διαγκωνισμός αυταρχικών συμπεριφορών, από τη μια, μεταξύ εκείνων που κατέχουν την αλήθεια πριν αυτή αποκαλυφθεί και ενός λαϊκισμού, από την άλλη, που προεξοφλεί γεγονότα και συμπεριφορές, ονοματίζει ενόχους και προτείνει ποινές, κατά το δοκούν. Ο τελευταίος δείχνει, μάλιστα, να συναντά εύφορο έδαφος στην ογκούμενη διαμαρτυρία των πολιτών για την κυβερνητική αβελτηρία.
Αναμεσα στα δύο κακά το ειρηνικό κίνημα των πολιτών πρέπει να πορευτεί θέτοντας, αυτό το ίδιο, πλέον, τα ανοιχτά ζητήματα και τα ερωτήματα προδιαγράφοντας και το πλαίσιο των απαντήσεων.
Η ρητορική, όσο καλή κι αν είναι, η τερατολογία, όσο εξωφρενική κι αν είναι, το συμβάν, όσο τραγικό κι αν είναι, δεν μπορούν από μόνα τους να αλλάξουν την πορεία μιας χώρας της Ευρώπης σε συνθήκες κανονικότητας.
16°
