Ίσως να πρόκειται και η συνειδητοποίηση ότι εδώ που έφτασαν τα πράγματα, μόνο μέσα από μια τέτοια διαδικασία, μόνο με την κρίση της δικαιοσύνης, θα ησυχάσει και η κοινωνία
Η διαχείριση του δυστυχήματος των Τεμπών από τον Κώστα Καραμανλή, η ανάληψη της ευθύνης και η πρόταση μομφής από της Αντιπολίτευση
Αν ήμουν στη θέση του κ. Καραμανλή θα είχα αυτοκτονήσει είπε ο βουλευτής της ΝΔ Γιώργος Σταμάτης. Πιο ήπιος, ο υπουργός Γιώργος Φλωρίδης περιορίστηκε να πει ότι δεν θα ήταν υποψήφιος. Μπροστά στον πόνο των συγγενών που έχασαν δικούς τους ανθρώπους, το πώς αντιδρά ο κ. Καραμανλής έχει φυσικά πολύ μικρότερη σημασία. Μας αρέσει ή όχι ωστόσο ο πρώην υπουργός έχει γίνει το κεντρικό πρόσωπο στην πολιτική αντιπαράθεση. Στην πραγματικότητα η πρόταση μομφής, στο δικό του πρόσωπο στηρίζεται και στις κατηγορίες της αντιπολίτευσης ότι γίνεται προσπάθεια συγκάλυψης των ευθυνών του.
Ο κ. Καραμανλής υποστήριξε ότι, σε αντίθεση με προκατόχους του, ο ίδιος παραιτήθηκε κάτω από το βάρος της αντικειμενικής πολιτικής ευθύνης. Πράγμα που είναι και σωστό και λάθος. Ο κ. Παπουτσής για παράδειγμα δεν παραιτήθηκε όταν συνέβη το ναυτικό δυστύχημα στην Πάρο. Τότε όμως δεν υπήρχε κάποια παράλειψη από την πλευρά του κρατικού μηχανισμού που θα δημιουργούσε ζήτημα ευθυνών. Αντιθέτως τώρα το ατύχημα συνδεόταν ευθέως και με την κατάσταση των υποδομών και, κυρίως, με τις συνθήκες λειτουργίας και τις παθογένειες ενός οργανισμού ο οποίος βρισκόταν υπό την εποπτεία του υπουργείου του. Η παραίτηση του κ. Καραμανλή ήταν μονόδρομος.
Ο κ. Καραμανλής ωστόσο βρέθηκε κατηγορούμενος για υποκρισία με την απόφαση του να είναι και πάλι υποψήφιος στις εκλογές, λίγους μήνες μετά το δυστύχημα. Εμμέσως υπό κατηγορία είναι και ο πρωθυπουργός που τον έβαλε στις λίστες. Εδώ τα πράγματα είναι πιο σύνθετα. Μια προφανής διαφορά είναι ότι με την υποψηφιότητα τίθεται υπό την κρίση των εκλογέων. Αυτοί αν θέλουν μπορούν να τον τιμωρήσουν. Δεν το έκαναν, αν και πάλι κάποιος θα μπορούσε να υποστηρίξει ότι τα κριτήρια τους δεν ήταν αντικειμενικά. Μετρούσε η σχέση βουλευτή-ψηφοφόρου η οποία μπορεί να έχει και ιδιοτελείς πλευρές.
Η απόφαση του ωστόσο να είναι ξανά υποψήφιος έχει και μια άλλη, πιο ουσιαστική πλευρά. Δείχνει ότι ο ίδιος δεν πιστεύει ότι φέρει την παραμικρή ευθύνη για το ατύχημα. Δεν μιλάμε για ποινικές ευθύνες αλλά για ενδεχόμενες ενέργειες ή παραλείψεις οι οποίες θα μπορούσαν, υπό προϋποθέσεις, να αποτρέψουν το ατύχημα. Εδώ μπαίνουμε σε πιο βαθιά νερά. Υπάρχει κατ αρχήν η αντικειμενική διάσταση. Αν γνώριζε την κατάσταση του δικτύου, την κατάρρευση των υποδομών αλλά και την άθλια λειτουργία του ΟΣΕ. Ο ίδιος λέει πως ναι και πάντως όφειλε να την γνωρίζει. Άλλωστε είχε προειδοποιηθεί από αρμόδιους παράγοντες μεταξύ των οποίων κι τον διευθύνοντα σύμβουλο της ΤΡΑΙΝΟΣΕ. Το ερώτημα λοιπόν είναι αν έκανε το παν, με δεδομένα τα προβλήματα, για να εξασφαλίσει ότι δεν θα έχουμε ένα συμβάν «μέγιστης σοβαρότητας».
Φαντάζομαι πως όποιος έχει συνείδηση των τεράστιων ευθυνών απέναντι στην κοινωνία, αν μπορούσε να δει ως πιθανότητα αυτό που έγινε, θα βρισκόταν σε διαρκή κατάσταση συναγερμού. Για πολλούς λόγους ανάμεσα στους οποίους και το γεγονός ότι ένας υπουργός στην πραγματικότητα ποτέ δεν μπορεί να ελέγξει πλήρως τι συμβαίνει στο χώρο ευθύνης του. Για να μείνουμε στο συγκεκριμένο παράδειγμα, όποια μέτρα και αν είχε πάρει το υπουργείο, δύσκολα θα μπορούσε να αποτρέψει τα λάθη του σταθμάρχη.
Παρόλα αυτά η αίσθηση που επικρατεί στην κοινή γνώμη είναι πως αποδείχθηκε κατώτερος των περιστάσεων. Αν για παράδειγμα γνώριζε την κατάσταση στον ΟΣΕ τι έκανε για να γίνουν πιο αυστηρές οι διαδικασίες, για να περάσει και στους εργαζόμενους η αίσθηση του κινδύνου; Πότε τους ταρακούνησε, πότε τράβηξε το αυτί των διοικούντων, ιδίως μετά τα πρώτα, προειδοποιητικά ατυχήματα;
Ο ίδιος έχει δηλώσει πως δεν περνάει μέρα που να μη σκέπτεται το δυστύχημα. Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε αν τον βασανίζουν και αυτά τα ερωτήματα. Με το να είναι ξανά υποψήφιος, πάντως έκανε κακό στον εαυτό του. Το ότι βρίσκεται σήμερα ξανά στο μάτι του κυκλώνα, έχει σίγουρα σχέση με αυτή του την απόφαση. Έχει περάσει η εντύπωση στην κοινωνία ότι θεωρεί κληρονομικό του δικαίωμα την έδρα. Κι έχει βρεθεί κατηγορούμενη και η κυβέρνηση για συγκάλυψη, προκειμένου να τον προστατεύσει. Με την ομιλία του στη Βουλή ο κ. Καραμανλής προσπάθησε να αποτινάξει την κατηγορία δηλώνοντας ότι δεν πρόκειται να κρυφτεί πίσω από καμιά ασυλία. Και το ίδιο είπε ουσιαστικά και ο πρωθυπουργός, προκαλώντας την αντιπολίτευση να φέρει στη Βουλή πρόταση για προανακριτική, με συγκεκριμένες όμως κατηγορίες. Ίσως να πρόκειται και η συνειδητοποίηση ότι εδώ που έφτασαν τα πράγματα, μόνο μέσα από μια τέτοια διαδικασία, μόνο με την κρίση της δικαιοσύνης, θα ησυχάσει και η κοινωνία.
8°
