«…στις ουρές των τραπεζών [ΑΤΜ] να υπάρχουν δύο μέλη του ΣΥΡΙΖΑ και να δίνουν ένα μπουκαλάκι νερό στους πολίτες που περιμένουν.»[1] Αριστείδης Μπαλτάς, 30.7.2015
Με τη σχετλιαστική έκφραση «ο μετά συγχωρήσεως Υπουργός Παιδείας» στο κύριο άρθρο [2] του τεύχους Σεπτεμβρίου της Athens Review of Books αναφερθήκαμε ειδικά στην περίπτωση του Αριστείδη Μπαλτά και σε δύο συγκεκριμένες φράσεις του που αποκαλύπτουν πώς σκέφτονται αυτός και οι σύντροφοί του για την Ευρώπη. Άλλωστε ο εν λόγω υπουργός έχει ομολογήσει επισήμως ότι αυτός και οι ομόδοξοί του έχουν κηρύξει «τζιχάντ» στην Ευρωζώνη: «Ο πρώτος πόλεμος στο κέντρο της παγκοσμιοποίησης με όπλα δημόσιες συχνότητες, τράπεζες και ΑΤΜ. Το μικρό που κερδίσαμε σε σχέση με τη συμφωνία Τουσκ, δεν είναι αμελητέο. Ο πόλεμος είναι παρατεταμένος, ανοίξαμε ρήγμα ανεπούλωτο στην ευρωζώνη»[3]. Ο περί ού ο λόγος Μπαλτάς επιμένει ότι «Ένα πράγμα που ανέδειξε η δική μας διαπραγμάτευση είναι ότι το οικοδόμημα της Ευρωζώνης είναι εξαιρετικά σαθρό»[4]. Φαντάζεται την Αθήνα σαν το Στάλινγκραντ της εποχής μας όπου θα ηττηθεί η επιτιθέμενη γερμανική Ευρώπη. Χρησιμοποιεί στρατιωτική ορολογία όπως όλοι οι σταλινικοί: μάχες, επιθέσεις, εμπροσθοφυλακές, κατακτήσεις,… Φαντάζεται ότι η αδάμαστη και πρωτοπόρα ελληνική αριστερά στην ευρωγερμανική «αποικία χρέους» θα ξεκινήσει τον αντιαποικιακό αγώνα και θα ακολουθήσουν οι άλλες «αποικίες» του Νότου.
Είναι άραγε απλώς έκφραση στιγμιαίας βαριά αρρωστημένης μεγαλομανίας; Η απάντηση είναι μάλλον όχι, αν εξετάσει κανείς τι διέπραξε ξεκινώντας από τις καταστροφές στην Ανώτατη Εκπαίδευση και συνεχίζοντας στη Δευτεροβάθμια, αλλά και τι αποπειράθηκε να διαπράξει (με το πολυνομοσχέδιο-«κουρελού» όπως το ονόμασε ο ίδιος), ως επικεφαλής του Υπουργείου αυτούς τους επτά μαύρους μήνες της Παιδείας. Πράγματι, μέσα σε λίγους μήνες κατόρθωσε να δημιουργήσει τόσα δυσεπούλωτα ρήγματα όχι στην Ευρώπη αλλά στην Παιδεία. Είναι ένα από τα σύμβολα της καθυστέρησης, είναι αυτός που έγραψε πως «Η διδακτική σχέση είναι σχέση ενσώματη. … Η κιμωλία και ο πίνακας είναι οργανική επέκταση των παραπάνω. … Προτζέκτορες, επιδιασκόπια και λοιπά υποκατάστατα αποστειρώνουν τη διδακτική σχέση. Την εξαϋλώνουν τείνοντας τελικά να την καταργήσουν» [5]. Στις φαντασιώσεις τού εν λόγω παλιατζή της μαοϊκής Κίνας και του εξηλεκτρισμού της Ρωσίας, ο οποίος έχει μείνει στα επιδιασκόπια, ασφαλώς το PowerPoint –αν έχει πληροφορηθεί την ύπαρξή του– θα είναι ένα ακόμη υπερόπλο του ιμπεριαλιστικού τεχνοφασισμού για να… εξαϋλώσει την ενσώματη διδακτική σχέση.
Για να δείξουμε την διανοητική κατάσταση του ανθρώπου τον οποίο επέλεξε (!) ο «εθνικός ηγέτης» [6] Τσίπρας για τη θέση του υπουργού Παιδείας, παραθέτουμε εκτενή αποσπάσματα από πρόσφατο άρθρο του [7] στην Αυγή (30.8.2015). Πρόκειται για κείμενο το οποίο ξαναδούλεψε εν ψυχρώ και δημοσίευσε ενάμιση μήνα μετά, αφού, όπως σημειώνει, αποτελεί επεξεργασία της ομιλίας του στις 16 Ιουλίου στην παρουσίαση του βιβλίου του Εντουάρντο Καντάβα για τον Μπένγιαμιν. Συνεπώς το κείμενο δεν έχει το ελαφρυντικό τού εν θερμώ. Εννοείται ότι ενδιαμέσως ο ψευτοεπαναστάτης Υπουργός έκανε δυο-τρεις βδομάδες διακοπές. Χρησιμοποιώντας τον άτυχο Μπένγιαμιν ως αφορμή γράφει το παραλήρημα που παραθέτουμε αυτούσιο παρακάτω. Οι ασυναρτησίες της ομιλίας και εν συνεχεία του άρθρου του Μπαλτά δεν έχουν σχέση με το περιεχόμενο του βιβλίου. Παρότι εκ πρώτης όψεως φαίνεται να έχει καταλογισμό, ας σημειώσουμε εδώ μόνο ότι αυτός ο απόστολος του αιώνιου ολοκληρωτισμού φθάνει μέχρι του σημείου να δικαιολογεί και να επικαλείται ακόμη και την «ομολογία» του Μπουχάριν στις σταλινικές δίκες της Μόσχας. Ο συγγραφέας του Αλφάβητου του Κομμουνισμού θυσιάστηκε, γράφει ο Μπαλτάς, προκειμένου να… προστατευθεί (;!) η Σοβιετική Ένωση. Αυτό ούτε ο Κοτζιάς, εξ όσων γνωρίζω, δεν το έχει γράψει ακόμη, ούτε κάποιος από τους άλλους παλιατζήδες του σταλινισμού δεν το έχει υποστηρίξει. Ακόμη κι αν εκληφθούν ως λόγια παράφρονος, έχει πλήρη καταλογισμό αυτός που όχι μόνο τον επέλεξε σαν υπουργό αλλά και ως επικεφαλής του ψηφοδελτίου Αττικής, ενώ βέβαια τον είχε ορίσει ως υπεύθυνο για την κατάρτιση του κυβερνητικού προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ τόσο στις εκλογές του περασμένου Ιανουαρίου όσο και στις προσεχείς [8]. Πάντως στα λόγια του Μπαλτά αναγνωρίζω τη γλώσσα του «Μπλανκισμού»[9]. Αλλά και τη γλώσσα των μεταμοντέρνων σταλινικών. Κι αισθάνομαι την ανάγκη να διαβάσω για μια ακόμη φορά Καίσλερ ή Καμύ.
Όσα διέπραξε ως Υπουργός και όσα διακηρύσσει ο σταλινικότερος του Ιωσήφ Μπαλτάς επιτρέπουν –ίσως και να επιβάλλεται– να είναι κανείς ανελέητος μαζί του. Οι παραπάνω σκέψεις ας εκληφθούν λοιπόν ως ανθρωπιστική αντιμετώπιση μιας θλιβερής περίπτωσης συνανθρώπου μας και ως επίθεση φιλίας.
Ας παραθέσουμε, όμως, για τους αναγνώστες και τους ψυχο-ειδικούς, τα λόγια του ίδιου του Μπαλτά. Σε κάθε «εικόνα» του Μπαλτά, σε υποσημείωση, βάζω τη δική μου «λεζάντα»:
«(…) Κάποιες ιδιαίτερες στιγμές, στιγμές μεγάλης ιστορίας, η εικόνα που έρχεται από το παρελθόν φτάνει να ταυτίζεται με τα επίδικα της έκρηξης δημιουργώντας μια συναστρία που διαυγάζει το παν. Τούτες τις ιδέες του Μπένγιαμιν ανακαλεί η εμπειρία των φετινών “Ιουλιανών”, που συνεχίζονται τον βαθύ Αύγουστο, των τόσο διαφορετικών, αλλά και τόσο όμοιων, με εκείνα του 1965. Σκόρπια στιγμιότυπα ή θραύσματα που φτάνουν στον καθένα μας ακάλεστα, που τα μιλάμε και τα μοιραζόμαστε, όχι για να συνθέσουμε το αδύνατο αφήγημα, αλλά γιατί αναζητούμε ασυνείδητα την εικόνα που θα διαυγάσει διαμιάς το πού ακριβώς βρισκόμαστε και το προς τα πού πορευόμαστε.
Στιγμιότυπα ή θραύσματα λοιπόν. Σκόρπιες εικόνες.
Εικόνα [10]: Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος από το βήμα της Βουλής θυμίζει την επίσκεψη μιας ξένης αντιπροσωπείας στην μετεπαναστατική Κίνα. Κάποια από τα μέλη της ρωτούν τον τότε Πρωθυπουργό Τσου Εν Λάι το πώς αποτιμά η νέα κινεζική Κυβέρνηση τη Γαλλική Επανάσταση. Κι εκείνος απαντά: “Είναι πολύ νωρίς να αποφανθούμε”.
Εικόνα [11]: Η φράση του Λένιν όταν εξηγεί την άκρως αμφιλεγόμενη συνθήκη του Μπρεστ Λιτόφσκ: “Δίνουμε χώρο για να κερδίσουμε χρόνο”.
Εικόνα [12]: Η εξέγερση της Κρονστάνδης. Όσα την προκάλεσαν, η καταστολή της, όσα ακολούθησαν.
Εικόνα [13]: Η ομολογία Μπουχάριν. Η απόλυτη αυτοσυντριβή ενός εαυτού και της ιστορίας του μπροστά στην αιωνιότητα προκειμένου να προστατευθεί η Σοβιετική Ένωση. Η διάκριση του Βέμπερ ανάμεσα στην ηθική της πεποίθησης (ή του φρονήματος) και στην ηθική της ευθύνης.
Εικόνα [14]: “Μικρός λαός που πολεμά δίχως σπαθιά και βόλια / για όλου του κόσμου το ψωμί, το φως και το τραγούδι”.
“Δίχως σπαθιά και βόλια”. Με τον ηρωισμό της σιωπής ενάντια σε όπλα πρωτόγνωρα: ΑΤΜ, τηλεοπτικές συχνότητες, μια παγκόσμιας εμβέλειας και ισχύος προπαγάνδα που ήθελε να του επιβάλει την ιδέα ότι θα ψήφιζε για άλλα από εκείνα για τα οποία κλήθηκε ρητά να ψηφίσει.
“Για όλου του κόσμου το ψωμί, το φως και το τραγούδι”. Όλου του κόσμου: στην Ελλάδα, στην Ευρώπη και πολύ παραπέρα.
Εικόνα [15]: Μια απίστευτη συγκέντρωση στην Πλατεία Συντάγματος και ένα μεγαλειώδες νικηφόρο Όχι, που έδεσε σε συναστρία με το τόσο διαφορετικό και τόσο όμοιο Όχι του 1940. Όπου το Όχι δεν έγινε Ναι: η υπογραφή της συμφωνίας της 13ης Ιουλίου αποτέλεσε απλώς εκπλήρωση της πολιτικής υπόσχεσης του πρωθυπουργού και της κυβέρνησης όταν προκήρυξαν το δημοψήφισμα.
Εικόνα [16]: Σταθερός προσανατολισμός, τακτική υποχώρηση, στρατηγική αντεπίθεση. Παρατεταμένος πόλεμος, Μεγάλη Πορεία. Κύρια αντίθεση και κύριος αντίπαλος. Κύρια πλευρά της αντίθεσης και δευτερεύουσες αντιθέσεις. Λέξεις πολέμου. Από όπου δεν μπορεί να υπάρξει ούτε απεμπλοκή ούτε απεγκλωβισμός. Μόνο στρατηγική νίκη ή στρατηγική ήττα. Ακόμη και αν ο πόλεμος διεξάγεται με όπλα “ειρήνης”.
Εικόνα [17]: Ο Πωλ Μέισον, ο γνωστός βρετανός δημοσιογράφος, αρχίζει την ομιλία του στην Αθήνα, δύο ημέρες μετά την υπογραφή της συμφωνίας, με την φράση: “Welcome to Stalingrad!”. Η Ελλάδα του δημοψηφίσματος οχυρό δημοκρατίας στην Ευρώπη. Οχυρό δημοκρατίας που εξακολουθεί να αντιστέκεται, παρά την απομειωμένη εθνική κυριαρχία και παρά την εκ των έσω ισχυρή αμφισβήτηση.
Εικόνα [18]: Η ρήση του Χάμπερμας ότι όσα προσπάθησε να οικοδομήσει υπομονετικά η Γερμανία επί εξήντα χρόνια κατέρρευσαν σε μια νύχτα.
Εικόνα [19]: Ο στίχος του Αντόνιο Ματσάντο: “Διαβάτη, δεν υπάρχει δρόμος. Τον δρόμο τον φτιάχνεις περπατώντας”.
***
» Και μια σκέψη: η επιχειρησιακή ενεργοποίηση του “Σχεδίου Σόιμπλε” θεωρήθηκε πολύ πλατιά κάτι σαν κήρυξη πολέμου στο Εσωτερικό της Ευρωζώνης. Δηλαδή στο εσωτερικό ενός από τα κέντρα της παγκοσμιοποίησης. Παρά το ότι η σύγκρουση διεξάγεται στο οικονομικό, λεγόμενο, επίπεδο στόχος της είναι εκείνος κάθε πολέμου: κατίσχυση και ηγεμονία. Το δημοψήφισμα ενεργοποίησε το Σχέδιο και ταυτόχρονα αποκάλυψε τις βλέψεις και την εμβέλειά του. Η Ελλάδα βρέθηκε έτσι στην εμπροσθοφυλακή της δημοκρατικής αντίστασης σε αυτόν τον πόλεμο νέας μορφής. Η πολιτική σκέψη μας οφείλει να ξεκινήσει από εδώ[20]. Έτσι ή αλλιώς, είναι η δική μας δράση και η δική μας σκέψη που συνιστούν συνθήκες της απαιτούμενης σήμερα ενεργού ετοιμότητας: της ενεργού ετοιμότητας που θα μας επιτρέψει να υποδεχθούμε την καίρια εικόνα…».
Εδώ τελείωσαν οι «εικόνες»-θέσεις για τη θλιβερή φιλοσοφία της ιστορίας του Μπαλτά. Καθεμιά είναι χίλιες λέξεις τόσο για τον ίδιο, όσο και για τον απαίδευτο ηγετίσκο που θεωρεί assets της κυβέρνησής του τέτοια μυαλά. Η συναστρία Βαρουφάκη, Κοτζιά, Μπαλτά, Κατρούγκαλου, Βούτση, Φλαμπουράρη, Σκουρλέτη, Φωτίου, Κουρουμπλή, Ξυδάκη, Κωνσταντοπούλου και Καμμένου και –μην ξεχνούμε– Λαφαζάνη, Στρατούλη, Βαλαβάνη, Χαϊκάλη και άλλων ερυθρών και φαιών νάνων είχε ως αποτέλεσμα καταστροφές που μόνο σε πόλεμο γνώρισε η χώρα, αλλ’ –ω της μεγαλοσύνης του!–, ο «Εθνικός Ηγέτης» την τελευταία στιγμή και «με το πιστόλι στον κρόταφο» που του έβαλαν οι Ευρωπαίοι «εκβιαστές» έστριψε το τιμόνι και γλιτώσαμε την ολοκληρωτική καταστροφή.
Όπως σαρκαστικά σχολίαζαν, μετά την απελευθέρωσή τους το 1989, τα θύματα των καθεστώτων τής υπό σοβιετική κατοχή Ευρώπης, «σοσιαλισμός είναι μια μακρά και βασανιστική διαδικασία από τον καπιταλισμό προς τον καπιταλισμό». Αυτή η σκέψη στις μέρες μας μπορεί να διατυπωθεί ως εξής: «σοσιαλισμός είναι μια μακρά και βασανιστική πορεία από φαντασίωση σε φαντασίωση της ανήκεστης αριστεράς».
[1] Ένα μήνα μετά την επιβολή των capital controls (29 Ιουνίου 2015), ο Μπαλτάς έκανε την πρόταση να μοιράζουν οι Συριζαίοι μπουκάλια νερό στις ουρές των ΑΤΜ. Βλ. http://goo.gl/IwCelY
[6] Έτσι τον χαρακτήρισε ο Μπαλτάς με άρθρο του στην Αυγή στις 15.8.2014: http://goo.gl/0RfL8N Βέβαια, θα ήμασταν άδικοι μαζί του αν δεν επισημαίναμε ότι υπάρχουν και χειρότεροι κόλακες, όπως λ.χ. η πρώην αναπληρώτρια υπουργός Θεανώ Φωτίου: «Ο Τσίπρας είναι ένας ηγέτης παγκόσμιας ακτινοβολίας, απ’ αυτούς που γεννιούνται κάθε 100 χρόνια» (βλ. http://goo.gl/Xs5T39 ).
[9] Βλ. Λεωνίδας Χατζηπροδρομίδης, «Ο σύντομος δρόμος προς τον σοσιαλισμό. Από τον Τκάτσοφ στον Λένιν, από τον Νετσάγεφ στον Στάλιν», ARB, τχ. 32, Απρ. 2012.
[10] «Λεζάντα»: Ο σταλινισμός ελέγχει και τον χρόνο. Ο χρόνος, όπως και η ιστορία, είναι υπό έλεγχο. Εμείς (το Κόμμα) αποφασίζουμε πότε είναι νωρίς, πότε αργά.
[11] «Λεζάντα»: Παρότι την χαρακτηρίζει ως «αμφιλεγόμενη συνθήκη», ο Μπαλτάς, όχι διακόσια, αλλά ούτε εκατό χρόνια μετά, αποφαίνεται ότι είναι μάλλον σωστή η θέση του Λένιν. Έτσι το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας για τη συνθήκη του Μπρεστ-Λιτόσφσκ, που ήταν 7 ψήφοι υπέρ της άποψης του Λένιν, 4 αποχή (Τρότσκι κ.ά.), 4 κατά (Μπουχάριν κ.ά.), μετά και την ψήφο του Μπαλτά διαμορφώνεται σε 8 υπέρ του Λένιν.
[12] «Λεζάντα»: Ιδού και η… άκρως επίκαιρη αναφορά στον επιχειρησιακό ηγέτη καταστολής της εξέγερσης, ο οποίος εξοντώθηκε μετά από τον Στάλιν.
[13] «Λεζάντα»: Η αιωνιότητα ως αυταπάτη ή η αιωνιότητα της αυταπάτης. Ο Μπουχάριν δεν προσπαθούσε να σώσει τη Σοβιετική Ένωση αλλά τη γυναίκα και το παιδί του. Άλλωστε, η ΕΣΣΔ είχε προστάτη τον Στάλιν που φρόντιζε γι’ αυτήν – το τραγούδησε κι ο Γιάννης Ρίτσος.
[14] «Λεζάντα»: Ο επόμενος στίχος παραλείπεται: «Κάτω απ’ τη γλώσσα του κρατεί / τους βόγγους και τα ζήτω…». Ή τα ζήτω και τους βόγγους. Που ντροπιάζουν τη χώρα σ’ όλο τον κόσμο: στην Ευρώπη, κι ακόμη παραπέρα.
[15] «Λεζάντα»: Η δύναμη της φαντασίωσης ως βαριάς ασθένειας και ανήκεστης βλάβης. Όσο για τη «συναστρία», όσο επιστημονικό κύρος έχει η αστρολογία στην οποία αναφέρεται τόσο έχει και ο «μαρξισμός» του πανεπιστήμονα Μπαλτά.
[16] «Λεζάντα»: Πολεμική σταλινομαοϊκή συνθηματολογία. Μεγάλη Πορεία που οδηγεί στον άγριο καπιταλισμό τον οποίον αντιμαχόμαστε.
[17] «Λεζάντα»: Χωρίς λόγια!
[18] «Λεζάντα»: Αυτή την εν θερμώ κρίση του Χάμπερμας της 16.8.2015 την υψώνει σαν σημαία ο Μπαλτάς πάνω στα ερείπια του νέου Ράιχσταγκ, σύμφωνα με τις φαντασιώσεις του. Βλ. http://goo.gl/Qa8xGZ
[19] «Λεζάντα»: «Επαναστατικό είναι να ανοίγεις δρόμους, ακόμα κι όταν δεν υπάρχουν», όπως λέει κι ο «εθνικός ηγέτης» Τσίπρας. Αυτό είναι το «ιστορικό προτσές» της Αριστεράς. Η Αριστερά δημιουργεί καινούργιους δρόμους. Και πάντα προηγείται, στον δρόμο προς τον γκρεμό· κι όταν οι άλλοι οπισθοχωρούν αυτή συνεχίζει. Η έλλειψη εδάφους κάτω από τα πόδια της δεν έχει σημασία, αφού αιθεροβατεί.
[20] «Λεζάντα»: Είναι τόσο ισχυρή η φαντασίωση Μπαλτά που νομίζει ότι ο ήλιος περιστρέφεται γύρω από την επαναστατική σκέψη του(ς). Από το «νόμο του Γαλιλαίου» λοιπόν στον «νόμο Μπαλτά»: ο ήλιος περιστρέφεται γύρω από τον Ηγέτη του Κόμματος της πανευρωπαϊκής και παγκόσμιας Αντίστασης.
17°
