Facebook: Ποιο είναι το μέλλον της δημοφιλούς πλατφόρμας και οι ποια η συμπεριφορά νεοτέρων και μεγαλυτέρων χρηστών;
Η πλατφόρμα του facebook ξεκίνησε με σκοπό να ικανοποιήσει την ανθρώπινη ανάγκη για επικοινωνία, με άτομα που δεν είναι εύκολα προσβάσιμα με πιο συμβατικούς τρόπους. Ο Μαρκ Ζάκερμπεργκ αρχικά στόχευε στη δημιουργία μιας αποκλειστικής λέσχης γνωριμιών ανάμεσα σε φοιτητές του Χάρβαρντ και των υπόλοιπων πανεπιστημιακών ιδρυμάτων της Βοστώνης, που αναζητούσαν νέους ερωτικούς συντρόφους χωρίς να χρειαστεί να επενδύσουν πολύ χρόνο ή να εκτεθούν προσωπικά – αναρωτιέμαι αν είχε φανταστεί την ταχύτητα με την οποία το facebook θα εξαπλωνόταν σε ολόκληρο τον πλανήτη.
Ο Ζάκερμπεργκ, αντλώντας έμπνευση από το τελετουργικό της αποδοχής και της απόρριψης με το οποίο λειτουργούν οι Αδελφότητες των ελίτ ιδρυμάτων της Μασαχουσέτης, έστησε τον Φεβρουάριο του 2004 ένα πείραμα ανοιχτό σε όλη την ανθρωπότητα. Η συμμετοχή στο facebook έγινε το διαβατήριο για μια σειρά επαφών με άτομα που δύσκολα θα είχε κανείς την ευκαιρία να συναντήσει στην καθημερινότητα του.
Λίγα χρόνια μετά την ίδρυση της πλατφόρμας, διαφορετικές κοινωνικές ομάδες αρχίζουν να το χρησιμοποιούν με τρόπους που ταιριάζουν στο τρόπο ζωής τους, με τους ώριμους ηλικιακά να στρέφονται συχνά σε μια πιο δημιουργική μορφή επικοινωνίας, επιδιώκοντας την ενημέρωση και την ανταλλαγή απόψεων για πολιτικά, κοινωνικά και καλλιτεχνικά θέματα της επικαιρότητας που τροφοδοτούν τους «τοίχους» του facebook αδιάλειπτα.
Για τα άτομα από 18 έως 30 ετών η συμμετοχή στο facebook δεν είναι πλέον cool, καθώς έχουν άγχος να προστατεύσουν την ιδιωτικότητά τους από την περιέργεια και την κριτική μεγαλύτερων ανθρώπων-συγγενών, ή καθηγητών, με διαφορετική νοοτροπία.
Άλλωστε, για τους νεαρούς ενήλικες έχει μεγάλη σημασία να μπορούν να προβάλουν σε πιθανούς φίλους και εραστές την εικόνα που οι ίδιοι έχουν επιλέξει για τους εαυτούς τους, αφού όσοι τους γνωρίζουν καλά –π.χ. συμμαθητές ή άτομα του οικογενειακού περιβάλλοντός τους– θα μπορούσαν ανά πάσα στιγμή, με τα σχόλιά τους, να υπονομεύσουν ή και να ανατρέψουν την εικόνα αυτή. Για τους περισσότερους νέους, το facebook θεωρείται συντηρητικό, βαρετό, ξεπερασμένο.
Επίσης τους νέους δεν φαίνεται να τους απασχολεί αν άλλες πλατφόρμες τις οποίες προτιμούν, μπορεί να συλλέγουν «επιθετικά» τα δεδομένα τους για εμπορικούς σκοπούς, ή αν δεν είναι τόσο λειτουργικές και ανεπτυγμένες όσο το facebook. Αντιθέτως, για αρκετούς μεσήλικες αυτά τα θέματα μοιάζει να είναι καθοριστικά για την επιλογή τους.
Οι περισσότεροι χρήστες άνω των σαράντα ετών εξακολουθούν να μπαίνουν το facebook σχεδόν καθημερινά -- άλλωστε η σχέση τους με τον γραπτό λόγο είναι πολύ καλύτερη από ό,τι των περισσότερων νέων. Ωστόσο ο τρόπος χρήσης του facebook και από αυτή την ηλικιακή ομάδα έχει πλέον αλλάξει και, σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες του BBC, στο άμεσο μέλλον αναμένεται να αλλάξει ακόμα περισσότερο.
Πρώτον, οι μεγαλύτεροι σε ηλικία χρήστες δεν κάνουν πλέον αναρτήσεις τόσο συχνά όσο στο παρελθόν. Δεύτερον, δεν αποκαλύπτουν πια τόσο πολλά για την καθημερινότητα, τις απόψεις, τις συνήθειές τους. Οι αναρτήσεις μικραίνουν, οι εξομολογήσεις περιορίζονται, οι φωτογραφίες από ταξίδια, οικογενειακές συναθροίσεις και άλλες προσωπικές στιγμές, λιγοστεύουν.
Επιπλέον, οι περισσότεροι επιλέγουν να εκφράζουν τα συναισθήματα τους για τις αναρτήσεις των «φίλων» τους με κάποιο emoji και όχι με γραπτό σχόλιο, όπως παλιότερα.
Οι ωριμότερες ηλικιακά ομάδες επιθυμούν να χρησιμοποιούν το facebook για να επικοινωνούν τις απόψεις τους καθώς και για να ενημερώνονται από γνωστούς δημοσιογράφους, καθηγητές πανεπιστημίου, ιατρούς και άλλα δημόσια πρόσωπα για φλέγονται ζητήματα της καθημερινότητας και όχι για να μετατρέπονται σε θύματα πλύσης εγκεφάλου ώστε να αγοράζουν τα διάφορα προϊόντα κάθε είδους που κατακλύζουν το Timeline τους.
Την ίδια στιγμή για αυτές τις ομάδες η νοητική ηρεμία έχει ιδιαίτερη αξία, καθώς έχουν συνειδητοποιήσει ότι αν δεν διαφυλάξεις την ψυχική υγεία σου δεν γίνεται πλέον ούτε να απολαμβάνεις τη συμμετοχή σου στα μέσα μαζικής δικτύωσης, ούτε να λειτουργείς θετικά σε προσωπικό επίπεδο.
14°
