Γάζα: Ένοπλες συμμορίες και φατρίες συγκρούονται για τις προμήθειες και την εξουσία
Για το εξαντλημένο προσωπικό του νοσοκομείου Nasser στην Khan Younis στη Γάζα, ένας νέος τραυματίας που μεταφέρθηκε στα επείγοντα την περασμένη εβδομάδα αποτέλεσε μια ιδιαίτερη πρόκληση.
Ο άνδρας είχε τραυματιστεί λίγα λεπτά νωρίτερα στην πόλη της νότιας Γάζας, κατά τη διάρκεια μάχης μεταξύ αντίπαλων ενόπλων συμμοριών για τον έλεγχο εκατοντάδων πολύτιμων σακιών με αλεύρι, που είχαν κλαπεί από ανθρωπιστικά κομβόι. Μέσα σε μία ώρα από την άφιξή του, ένοπλοι με αυτόματα εισέβαλαν στο νοσοκομείο. Επιτέθηκαν στο προσωπικό, κατέστρεψαν εξοπλισμό και έβαλαν φωτιά σε οχήματα. Λίγο αργότερα έφτασαν και άλλοι ένοπλοι, και οι αυτόματοι πυροβολισμοί αντήχησαν στο συγκρότημα του νοσοκομείου, που είχε ήδη υποστεί ζημιές από επανειλημμένες ισραηλινές επιδρομές.
Και τα χειρότερα δεν είχαν έρθει ακόμα. Σύντομα, στο σημείο έφτασε νέα ένοπλη δύναμη, σταλμένη από το Υπουργείο Εσωτερικών της Γάζας—προπύργιο της Χαμάς—για να αποκαταστήσει την τάξη. Ξέσπασε νέα μάχη με πυροβολισμούς, που έληξε μόνο όταν οι αντίπαλοι ένοπλοι των δύο συμμοριών τράπηκαν σε φυγή. Καθ’ όλη τη διάρκεια των συγκρούσεων, ισραηλινά drones πετούσαν από πάνω.
«Είναι σαν ένα μετα-αποκαλυπτικό επιστημονικής φαντασίας φιλμ»
«Έχεις συμμορίες να πολεμούν, ισραηλινές αεροπορικές επιδρομές ή στρατεύματα να πυροβολούν, και τη Χαμάς να παραμένει παρούσα, ενώ γύρω υπάρχουν χιλιόμετρα ερειπίων, με απελπισμένους ανθρώπους να μαγειρεύουν στη φωτιά και να ζουν σε σκηνές, πεινασμένοι», δήλωσε ένας αξιωματούχος ανθρωπιστικής οργάνωσης.
«Είναι σαν ένα μετα-αποκαλυπτικό επιστημονικής φαντασίας φιλμ».
Ο πόλεμος στη Γάζα ξεκίνησε με αιφνιδιαστική επίθεση μαχητών της Χαμάς στο νότιο Ισραήλ τον Οκτώβριο του 2023, με αποτέλεσμα τον θάνατο 1.200 ανθρώπων—στην πλειοψηφία τους πολίτες—και την απαγωγή 251, από τους οποίους περίπου 50 παραμένουν κρατούμενοι. Μέχρι σήμερα, η ισραηλινή επίθεση έχει στοιχίσει τη ζωή σε περισσότερους από 56.500 Παλαιστίνιους, κυρίως πολίτες, έχει εκτοπίσει το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού των 2,3 εκατομμυρίων και έχει μετατρέψει μεγάλο μέρος της Γάζας σε ερείπια.
Τους τελευταίους μήνες, στην ένοπλη σύγκρουση έχουν εμπλακεί ακόμη περισσότερες δυνάμεις, και ο αγώνας για εξουσία και επιρροή έχει ενταθεί, ακόμα και ενώ η ισραηλινή επίθεση συνεχίζεται. Πλέον περιλαμβάνονται διάφορες μαχητικές οργανώσεις, δεκάδες ένοπλες πολιτοφυλακές από μεγάλες τοπικές φατρίες, νέοι συνασπισμοί από ανεξάρτητους κοινοτικούς ηγέτες, και εγκληματικές συμμορίες που ενισχύονται από την αυξανόμενη αναρχία.
Το αποτέλεσμα είναι ότι η Γάζα κατακερματίζεται σε επιμέρους «φέουδα». Οι Ισραηλινές Ένοπλες Δυνάμεις (IDF) ελέγχουν μεγάλο μέρος της περιοχής, συμπεριλαμβανομένης μιας «νεκρής ζώνης» κατά μήκος των συνόρων, καθώς και εκτάσεων στον νότο, όπου συνεργάζονται με τις «Λαϊκές Δυνάμεις»—μια νέα πολιτοφυλακή υπό την ηγεσία του πρώην καταδίκου και λαθρέμπορου Γιασέρ Αμπού Σαμπάμπ. Ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου επιβεβαίωσε ότι το Ισραήλ παρέχει όπλα σε φατρίες που αντιτίθενται στη Χαμάς.
Ο Αμπού Σαμπάμπ, ο οποίος αρνείται κάθε επαφή ή υποστήριξη από το Ισραήλ, ελέγχει επίσης περιοχές στα ανατολικά σύνορα, κοντά στο κύριο σημείο εισόδου από το Ισραήλ—αν και η επιρροή του αμφισβητείται από άλλες ένοπλες οικογένειες.
Το χάος έχει ενθαρρύνει και άλλες ισχυρές οικογένειες και φατρίες να διεκδικήσουν τον έλεγχο στο νότιο και κεντρικό τμήμα της Γάζας.
Στον βορρά, η Χαμάς εξακολουθεί να διατηρεί παρουσία στην Πόλη της Γάζας και στις ισοπεδωμένες συνοικίες Τζαμπαλίγια και Σουτζάγια. Παρόλο που οι στρατιωτικές της δυνατότητες έχουν περιοριστεί και οι περισσότεροι βετεράνοι ηγέτες της έχουν σκοτωθεί, πολλοί πολιτικοί τεχνοκράτες παραμένουν ενεργοί στα υπουργεία και άλλοι αξιωματούχοι διοικούν περιοχές μυστικά.
«Κρύβονται γιατί μόλις εμφανιστούν, χτυπιούνται από [ισραηλινά] αεροπλάνα, αλλά εμφανίζονται εδώ κι εκεί, οργανώνουν ουρές στα φούρνους, προστατεύουν κομβόι βοήθειας, ή τιμωρούν εγκληματίες», δήλωσε ένας 57χρονος εργάτης οικοδομών στην Πόλη της Γάζας.
«Δεν είναι όπως πριν τον πόλεμο, αλλά υπάρχουν».
Η Χαμάς και οι παραστρατιωτικές της αστυνομικές δυνάμεις έχουν επίσης συγκρουστεί με εγκληματικές συμμορίες—όπως φάνηκε στη μάχη στο νοσοκομείο Nasser.
«Όλος ο κόσμος στην Khan Younis κατηγορεί [τους μαχητές] για την καταστροφή του νοσοκομείου και τους ζητά να ζητήσουν συγγνώμη», είπε ένας ανώτερος γιατρός του νοσοκομείου.
Η αστυνομία έχει επίσης γίνει στόχος επανειλημμένα από την IDF. Μέλη της δύναμης Sahm, που συγκροτήθηκε από τη Χαμάς για την καταστολή της λεηλασίας και της μαύρης αγοράς, σκοτώθηκαν την περασμένη εβδομάδα από ισραηλινή επιδρομή στην πόλη Ντέιρ αλ-Μπάλαχ—μαζί με περίπου δώδεκα πολίτες. Η IDF αρνήθηκε ότι η επίθεση σημειώθηκε ενώ οι αστυνομικοί μοίραζαν βοήθεια που είχαν ανακτήσει από λεηλάτες.
Ένα σακί αλεύρι 25 κιλών μπορεί να πουληθεί έως και 500 δολάρια
Τα αποθέματα βοήθειας που είχαν συγκεντρωθεί κατά τη δίμηνη εκεχειρία νωρίτερα φέτος εξαντλήθηκαν κατά τις επόμενες 11 εβδομάδες, όπου δεν επιτράπηκε η είσοδος καμίας προμήθειας στη Γάζα από το Ισραήλ.
«Η έλλειψη είναι τεχνητή, και αυτό σημαίνει ότι η βοήθεια είναι το πιο πολύτιμο αγαθό τώρα – άρα αν έχεις όπλα και μπορείς να πάρεις βοήθεια, μπορείς να τη μετατρέψεις σε χρήμα και εξουσία», δήλωσε άλλος αξιωματούχος βοήθειας.
Τις τελευταίες εβδομάδες, ο ΟΗΕ και άλλες οργανώσεις έχουν επιτραπεί να φέρνουν περίπου 70 φορτηγά την ημέρα. Τα περισσότερα μεταφέρουν αλεύρι για τα κοινοτικά μαγειρεία, αλλά συχνά εμποδίζονται από οδοφράγματα και λεηλατούνται από ένοπλες συμμορίες ή απελπισμένους πολίτες.
«Οι εικόνες είναι φρικτές. Έχεις 50 φορτηγά σε απόσταση δύο χιλιομέτρων, και 50.000 ανθρώπους στον δρόμο να προσπαθούν να πάρουν αλεύρι», δήλωσε άλλος αξιωματούχος.
Πολλοί πολίτες σκοτώθηκαν προσπαθώντας να φτάσουν σε σημεία διανομής τροφίμων, που άνοιξαν πρόσφατα από το Gaza Humanitarian Foundation (GHF)—έναν μυστικοπαθή οργανισμό που υποστηρίζεται από ΗΠΑ και Ισραήλ. Το GHF ανακοίνωσε ότι έχει παραδώσει πάνω από 51 εκατομμύρια γεύματα, παρά «το εξαιρετικά ασταθές περιβάλλον».
Στοιχεία από τη Διεθνή Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού επιβεβαιώνουν πάνω από 500 θανάτους από πυρά Ισραηλινών σε πολίτες που προσπαθούσαν να προσεγγίσουν βοήθεια, καθώς και μικρό αριθμό νεκρών σε συγκρούσεις μεταξύ λεηλατών.
Ένας αξιωματικός δήλωσε: «Υπηρετώ εκεί και πλέον δεν ξέρω καν ποιος πυροβολεί ποιον».
16°
