Θεαματικά «μπήκε» η φετινή άνοιξη χάρη σε μια σύμπτωση, καθώς η εαρινή ισημερία, τα μεσάνυχτα της Τετάρτης, σχεδόν συνέπεσε με την τρίτη και τελευταία υπερ-σελήνη ή υπερπανσέληνο του φετινού έτους, που συνέβη λίγο αργότερα το ίδιο βράδυ (στις 03:43 ώρα Ελλάδας της Πέμπτης).
Είναι σπάνιο να συμπίπτουν σχεδόν η εαρινή ισημερία (αρχή της άνοιξης) και η υπερπανσέληνος. Εκτιμάται ότι την προηγούμενη φορά που είχε συμβεί κάτι τέτοιο, ήταν το 1905, ενώ δεν αναμένεται να ξανασυμβεί έως το 2144, σύμφωνα με τη βρετανική «Γκάρντιαν».
Με την εαρινή ισημερία ξεκίνησε και επίσημα η άνοιξη του 2019 στην Ελλάδα και γενικότερα στο βόρειο ημισφαίριο, στο οποίο ανήκει και η χώρα μας. Αντίστροφα, στο νότιο ημισφαίριο ξεκίνησε το φθινόπωρο. Από εδώ και πέρα, η μέρα θα μεγαλώνει συνεχώς σε βάρος της νύχτας έως το θερινό ηλιοστάσιο, ενώ το αντίστροφο θα συμβαίνει στο νότιο ημισφαίριο.
Οι ισημερίες -η εαρινή και η φθινοπωρινή- καθορίζουν την έναρξη της άνοιξης και του φθινοπώρου, ενώ τα ηλιοστάσια -το θερινό και το χειμερινό- προσδιορίζουν την έναρξη του καλοκαιριού και του χειμώνα αντίστοιχα. Για μια ακόμη χρονιά φέτος θα συνεχιστεί η ανεπαίσθητη συρρίκνωση της διάρκειας της 'Ανοιξης, η οποία θα είναι πιο σύντομη κατά σχεδόν ένα λεπτό της ώρας σε σχέση με πέρυσι. Εδώ και χιλιάδες χρόνια, η 'Ανοιξη μικραίνει στο βόρειο ημισφαίριο και ό,τι χάνει, το κερδίζει σε διάρκεια το καλοκαίρι.
Η διάρκεια της άνοιξης μειώνεται περίπου ένα λεπτό της ώρας κάθε χρόνο, ενώ ο χειμώνας μειώνεται σχεδόν κατά μισό λεπτό ετησίως. Αντίστροφα, η διάρκεια του καλοκαιριού μεγαλώνει με ετήσιο ρυθμό ενός λεπτού (που χάνει η άνοιξη), ενώ του φθινοπώρου αυξάνει κατά μισό λεπτό (που χάνει ο χειμώνας). Έτσι, όσο περνάνε τα χρόνια, το καλοκαίρι μεγαλώνει σε βάρος της άνοιξης και το φθινόπωρο σε βάρος του χειμώνα.
Από την άλλη, ενώ από αστρονομική άποψη η άνοιξη αρχίζει με την εαρινή ισημερία, στην πραγματικότητα -όπως έχουν διαπιστώσει οι επιστήμονες που μελετούν το περιβάλλον- εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής η φύση εισέρχεται όλο και πιο πρόωρα στον ανοιξιάτικο κύκλο της. Η εποχή της άνοιξης έρχεται όλο και πιο νωρίς στον πλανήτη μας και πουθενά δεν είναι αυτό τόσο αισθητό, όσο στο Βόρειο Πόλο και γενικότερα στα υψηλά γεωγραφικά πλάτη.
Usher in the springtime with a rare celestial coincidence: The full Moon will rise on the #FirstDayofSpring tonight, lighting the skies on the equinox. Celebrate the last supermoon of 2019 and learn about how the Moon will be our gateway to Mars & beyond: https://t.co/mZn40Tm1SQpic.twitter.com/newuETOIkP
Όσον αφορά την Υπερ-Σελήνη ή υπερπανσέληνο, συμβαίνει όταν υπάρχει πανσέληνος και ταυτόχρονα η τροχιά του φεγγαριού το φέρνει πιο κοντά στη Γη (περίγειο), με αποτέλεσμα ο δορυφόρος του πλανήτη μας να φαίνεται μεγαλύτερος και πιο φωτεινός από ό,τι συνήθως. Φέτος είχαν προηγηθεί άλλες δύο υπερπανσέληνοι στις 21 Ιανουαρίου και 19 Φεβρουαρίου
Η Σελήνη ακολουθεί μια ελλειπτική τροχιά και η απόσταση της από τον πλανήτη μας δεν είναι σταθερή. Η μέση απόσταση Γης-Σελήνης είναι περίπου 384.400 χιλιόμετρα, αλλά αυξάνεται κατά 5% περίπου στο απόγειο και μειώνεται κατά 5% στο περίγειο. Ο όρος Υπερ-Σελήνη ή σούπερ-Σελήνη δεν είναι επιστημονικός, αλλά μάλλον δημιουργήθηκε από αστρολόγους.
11°
