Ο Ντίνος Ψυχογιός για το «Knock» στο θέατρο Φούρνος

Ένα φθινοπωρινό απόγευμα σε ένα παλιό μικρό θέατρο ένας θίασος συναντιέται για πρόβα. Το εγχείρημά τους, να μεταφέρουν στη σκηνή την ανατριχιαστική ιστορία της Ίντι, μιας νεαρής γυναίκας που σιγά σιγά παραδίνεται στην ψύχωση. Την δουλειά τους θα κάνουν ακόμα πιο δύσκολη κάποια παράξενα γεγονότα καθώς οι ήρωες βουλιάζουν σταδιακά σε μια πρωτόγνωρη συνθήκη. Ιδού σε λίγες αράδες η υπόθεση του «Knock» της Μέγκαν Τζένκινς που μετέφρασε και παρουσιάζει για πρώτη φορά στην Ελλάδα ο Ντίνος Ψυχογιός (στο θέατρο Φούρνος από τις 15 Νοεμβρίου).

Ένα σύγχρονο έργο μέσα στο έργο με άξονα τη θεατρική σκηνή, που παράλληλα θίγει ζητήματα όπως η ψυχική υγεία, η σχέση μεταξύ των δύο φύλων αλλά και των συντελεστών μιας παράστασης επέλεξε για την πρώτη του σκηνοθετική απόπειρα ο 30χρονος ηθοποιός, ο οποίος αποφάσισε νωρίς να μπει στον κόσμο του θεάτρου γιατί η εποχή μας του φαινόταν πολύ βαρετή κι έχει στο βιογραφικό του πολύπλευρες (καλλιτεχνικές/ανθρωπιστικές) σπουδές και μια πορεία από το θεατρικό σανίδι έως τα κινηματογραφικά πλατό.
«Το “Κnock” εκτυλίσσεται σε πραγματικό χρόνο σε μια μικρή θεατρική σκηνή όπου ο θίασος πάει για μια προγραμματισμένη πρόβα. Στην πορεία ανακαλύπτουν πως κάτι περίεργο συμβαίνει με το θέατρο και αυτό αρχίζει να δημιουργεί εντάσεις», μας βάζει στην υπόθεση. «Η πλοκή επικεντρώνεται στην σκηνοθέτιδα και τη σχέση της με τους άλλους ηθοποιούς, το έργο που ανεβάζει αλλά και την ταυτότητα της ως καλλιτέχνη, ως γυναίκα και άνθρωπο. Οι χαρακτήρες έχουν γραφτεί έτσι ώστε να είναι πολύ κοντά μας. Νέοι που ζουν στο σήμερα και κάνουν τέχνη με τους όρους που γνωρίζουμε οι περισσότεροι στο θέατρο. Η υπόθεση μας δίνει επίσης την ευκαιρία να συστήσουμε και την διαδικασία της θεατρικής πρόβας σε ανθρώπους που μπορεί να μην έχουν δει ποτέ πως είναι. Με την Μέγκαν γνωριστήκαμε στο Λονδίνο το 2017 όταν ζούσα ακόμα εκεί και συνεργαστήκαμε σε δύο παραγωγές. Πρόκειται για μια πανέξυπνη συγγραφέα αλλά και ηθοποιό/σκηνοθέτη, που γράφει με ευθύτητα και ειλικρίνεια και δουλεύει κυρίως με fringe παραστάσεις, δηλαδή ανεξάρτητες παραγωγές με ομάδες».

Πώς γνωρίσατε το έργο και γιατί αποφασίσατε να το ανεβάσετε; Επίσης, γενικότερα, ποια είναι τα έργα που κεντρίζουν το ενδιαφέρον σας;
Εντελώς τυχαία, λίγο πριν ταξιδέψω για την Ελλάδα μια κοινή μας φίλη μου είπε πως πρέπει να διαβάσω το καινούριο έργο της Μέγκαν και μου υποσχέθηκε πως θα το λατρέψω. Αυτό ακριβώς έγινε. Σχεδόν αμέσως ζήτησα την άδεια της να το μεταφράσω και να δω αν θα μπορούσα να το ανεβάσω στην Αθήνα και αυτή δέχτηκε με ενθουσιασμό. Έχω μια αδυναμία στα σύγχρονα έργα, γιατί απλούστατα νιώθω ότι δεν τους δίνονται πολλές ευκαιρίες, πρέπει να παλέψουν με κλασσικά μεγαθήρια του δράματος και να βγουν νικητές σε έναν κόσμο που λατρεύει το παρελθόν. Το συγκεκριμένο έχει μια αμεσότατη και ανθρώπινη πλοκή που διαταράσσεται όμως από μια ασυνήθιστη συνθήκη. Είναι ένα ψυχολογικό θρίλερ με αρκετές δόσεις κλασικού «μαύρου» βρετανικού χιούμορ και χαρακτήρες φοβερά καθημερινούς και οικείους. Αυτά με κέρδισαν. Ήθελα να δοκιμάσω κάτι φρέσκο, κάτι καινούριο και κάπως ανατρεπτικό. Γενικότερα, πάντως, θεωρώ πως όλα τα έργα έχουν τον χώρο και τον χρόνο τους, οι συνθήκες στις οποίες τα γνωρίζεις ή γνωρίζεις τους συντελεστές που θέλεις να συνεργαστείς καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό το είδος που θα επιλέξεις. 

Αναφέρετε ότι το έργο «ισορροπεί στα όρια μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίας με άξονα τη θεατρική σκηνή, έναν χώρο-κράμα στον οποίο αναμιγνύεται η αλήθεια με το ψέμα». Ποια είναι για σας η απόσταση ανάμεσα στη σκηνή και στην πραγματικότητα και πόσο σημαντικό είναι αυτά τα δύο να συναντιούνται;
Αυτό είναι το άλλο μεγάλο προτέρημα αυτού του έργου. Ζητώντας από ηθοποιούς σε ένα θέατρο να παριστάνουν πως είναι ηθοποιοί που όντως βρίσκονται σε ένα θέατρο αλλά προβάρουν ένα άλλο έργο από αυτό που προβάρεις εκείνη την στιγμή μαζί τους, δημιουργούνται πολύ ενδιαφέρουσες καταστάσεις και απαιτείται μια πολυεπίπεδη προσέγγιση. Άρα, τρόπον τινά, η απόσταση ανάμεσα στη δική μας πρόβα και στην πρόβα των χαρακτήρων του έργου είναι σχεδόν μηδενική. Το θέατρο είναι μέρος της πραγματικότητας, όλοι όσοι το κάνουν είναι πραγματικοί άνθρωποι, η πρόβα είναι μια εντελώς πραγματική διαδικασία. Η μόνη μαγεία βρίσκεται στην πανάρχαια σύμβαση που κάνει το κοινό με τους ηθοποιούς, στην σκληρή δουλειά των συντελεστών και στις ιστορίες που μας σπρώχνουν να  θέλουμε να τις πούμε. Για εμένα δεν υπάρχει θέατρο που η πραγματικότητα και η σκηνή δεν είναι διαρκώς σε συνάντηση αλλά και σε διάλογο.

Τι σας γοήτευσε προσωπικά στον κόσμο του θεάτρου και αποφασίσατε να του χτυπήσετε την πόρτα;
Όταν ήμουν πολύ μικρός αποφάσισα πως θα είχε ενδιαφέρον να γίνω ηθοποιός καθότι η εποχή μας μου φαινόταν πολύ βαρετή και έτσι θα είχα την ευκαιρία να γνωρίσω άλλους κόσμους και ανθρώπους και να τους δώσω σάρκα και οστά. Στην πορεία έβρισκα όλο και περισσότερους λόγους να μένω στο θέατρο. Είχα εξαιρετικούς δασκάλους, φίλους και συναδέλφους που πορευτήκαμε παρέα και ό,τι δουλειά έκανα την απολάμβανα πάντα. Νομίζω πως οι σημαντικότεροι λόγοι για μένα είναι η πληθώρα των πραγμάτων με τα οποία πρέπει να ασχοληθείς, από ιστορία και κοινωνιολογία μέχρι ενδυματολογία, μουσικές, φωτισμούς και, εν τέλει, ανθρώπινες συμπεριφορές ανά τους αιώνες, αλλά πάνω από όλα η δύναμη της ομάδας που μαζεύεται γύρω από ένα έργο και το ζωντανεύει λειτουργώντας αρμονικά και συνδυαστικά. Σε όποια δουλειά και αν βρέθηκα στο θέατρο, αυτό που μου μένει πάντα είναι οι άνθρωποι.

Έχετε κάνει σπουδές στο θέατρο αλλά και στη μουσική (κιθάρα και κλασικό τραγούδι). Έχετε συμμετάσχει ως ηθοποιός σε παραστάσεις θεάτρου, μουσικού θεάτρου και κινηματογραφικές παραγωγές και τώρα συστήνεστε στο κοινό και ως σκηνοθέτης. Σε ποια από αυτά τα «παπούτσια» αισθάνεστε πιο άνετα και σε ποια από αυτές τις ιδιότητες θα θέλατε να επικεντρωθείτε στην καλλιτεχνική σας πορεία;
Η αλήθεια είναι πως δεν είμαι σίγουρος για πολλά πράγματα, άρα και για την ιδανική μου ταυτότητα. Ξέρω πως μου αρέσει το θέατρο, ξέρω πως μου άρεσε ως ηθοποιός αλλά τώρα μου αρέσει περισσότερο ως σκηνοθέτης, είναι κάτι που θέλω να ερευνήσω αρκετά. Η μουσική είναι ένα μεγάλο κεφάλαιο από μόνη της. Έμαθα αρκετά από πολύ μικρός και πάντα ήταν κομμάτι της ζωής μου. Είχα την μπάντα στο σχολείο, έκανα μιούζικαλ στο θέατρο, έγραψα μουσική για θέατρο, έμαθα να παίζω όργανα, συνεργάστηκα και με άλλες μπάντες και περιέργως φέτος έβγαλα σε συνεργασία με τον φίλο Βασίλη Μάλαμα ένα τραγούδι για πρώτη φορά. Επιφυλάσσομαι, όμως, σύντομα να κυκλοφορήσουν και άλλα. Ο κινηματογράφος έχει μεγάλη δύναμη πάνω μου και, από τις λίγες ταινίες στις οποίες μπόρεσα να συμμετάσχω ως ηθοποιός ή βοηθός, μου κέντρισε το ενδιαφέρον και σε αυτό το μέσο η δουλειά του σκηνοθέτη. Είναι πάντως κάτι που αντιμετωπίζω μάλλον με δέος καθώς έχω πολλά να μάθω πριν καταπιαστώ με αυτό. Για να απαντήσω δηλαδή στην ερώτησή σας, τα «παπούτσια» τα επιλέγω αφού δω τη διαδρομή που θέλω να κάνω.

Γιατί να δει κάποιος το «Knock» που παρουσιάζετε στο θέατρο Φούρνος; Και πώς θα θέλατε να βγει το κοινό από αυτή την παράσταση;
Αρχικά για να θαυμάσει ένα φρέσκο, ιδιαίτερο κείμενο μια νέας δημιουργού αλλά και για τους εξαιρετικούς ηθοποιούς με τους οποίους έχω την τύχη να συνεργάζομαι (Aulona Lupa, Δημήτρης Δρόσος, Ιωάννα Καλλιτσάντση). Όλοι τους επίσης νέοι και φοβερά ταλαντούχοι άνθρωποι που έχουν δώσει μοναδικές πτυχές του εαυτού τους στους χαρακτήρες που υποδύονται. Το έργο, πέραν της πρωτοεπίπεδης πλοκής της πρόβας που δεν πάει καλά και των συγκρούσεων που αυτό δημιουργεί, είναι ένα ατμοσφαιρικό θέαμα που προσπαθεί ταυτόχρονα να θίξει ζητήματα όπως η ψυχική υγεία, η σχέση μεταξύ των δύο φύλων αλλά και των συντελεστών μιας παράστασης. Θα ήθελα οι θεατές να περάσουν ένα διαφορετικό βράδυ, να μάθουν πράγματα που ίσως δεν ήξεραν και να νιώσουν πράγματα που ίσως δεν νιώθουν συχνά. 

---

INFO:

«Knock» της Μέγκαν Τζένκικς
Θέατρο Φούρνος, Μαυρομιχάλη 168, Νεάπολη Εξαρχείων, 2106460748
Διάρκεια παραστάσεων: 15/11-14/12, κάθε Δευτ. & Τρ. στις 21:00
Μετάφραση/Σκηνοθεσία: Ντίνος Ψυχογιός
Βοηθοί Σκηνοθέτες: Έρρικα Ζαχαροπούλου, Ανδρέας Ανδρέου
Σκηνογραφική/Ενδυματολογική επιμέλεια: Νίκη Ψυχογιού
Μουσική/Ηχητική επιμέλεια: Δαυίδ Σαμπεθάι
Φωτισμοί: Αποστόλης Τσατσάκος
Παίζουν: Αulona Lupa, Δημήτρης Δρόσος, Ιωάννα Καλλιτσάντση
Ηχογραφημένη Φωνή: Λυδία Τζαννουδάκη