Submersion Records: Η δισκογραφική εταιρεία από τη Θεσσαλονίκη που αξίζει να παρακολουθούμε

Η πρώτη επαφή μου με την Submersion Records ήταν ο πιο πρόσφατος δίσκος του Γιώργου Καρρά, «Τα Υλικά της Χαράς», ένας πολύ καλός δίσκος, που ως κυκλοφορία θα αποτελούσε μια πολύ καλή ιδέα για κάθε δισκογραφική εταιρεία. Σκύβοντας στον πλούσιο κατάλογο της Submersion, συναντάς όμως κυκλοφορίες που χαρακτηρίζονται από ένα έντονο underground πνεύμα. Και καθώς στην ιστορία της μουσικής όλα τα ενδιαφέροντα πράγματα ξεκινούν από το underground, δεν έχεις παρά να ασχοληθείς σοβαρά με αυτή την εταιρεία που ξεκίνησε και εδρεύει στη Θεσσαλονίκη κι έχει στο κέντρο των ραντάρ της το ambient, το ηλεκτρονικό ambient αλλά και κάθε άλλο ιδίωμα που κεντρίζει την αισθητική των τριών ανθρώπων που την αποτελούν.

Η Submersion Records κυκλοφορεί δίσκους, κασέτες και cd και είναι βέβαιο ότι στον κατάλογό της θα βρεις μερικές εξαιρετικές κυκλοφορίες. Πέρα από το "Between" της Καλλιόπης Μητροπούλου, που θεωρώ έναν από τους καλύτερους δίσκους του 2025, συνάντησα στον κατάλογο της εταιρείας το σκληρό και πολύ δυνατό περσινό "Dysphonia" της Spineless, της Χρύσας Τσαλταμπάση δηλαδή καθώς και την κασέτα της Myrsini Kalle με τίτλο "Some Interesting Experiences", ένα υπέροχο trippy ambient album, που μ’ ακολουθεί σε πολλές από τις καθημερινές διαδρομές μου στην πόλη.

Στη συζήτηση που ακολουθεί, οι τρεις άνθρωποι που τρέχουν την Submersion, ο Βασίλης, ο Γιάννης και ο Σάκης μιλούν σαν να ήταν ένα και μόνο πρόσωπο.

Πώς πρωτοθυμάστε να έρχεστε σε επαφή με τη μουσική;
Σε νεαρή ηλικία ειδικά όταν είσαι το πρώτο παιδί σε μια οικογένεια η επιρροή θα είναι οι γονείς οι οποίοι με λίγη τύχη θα έχουν στο σπίτι κάποια CD, κασέτες, δίσκους που θα έχουν ένα ενδιαφέρον μουσικά. Στην δικιά μας γενιά οι γονείς μας θα είχαν στις δισκοθήκες τους ένα μείγμα από 70’s ροκ μουσική μαζί με Σαββόπουλο ίσως και κάποια λαϊκά. Ανοίγεις λοιπόν τις δισκοθήκες και ακούς! Μετά υπάρχουν και τα καλοκαιρινά ταξίδια με αυτοκίνητο με κασέτα με επιλογές μέσα και σε πιο μεγάλες ηλικίες στο σχολείο όλο και κάποιο άτομο θα ακούει παρόμοια μουσική με σένα και θα αρχίσετε να ανταλλάσσετε υλικό. Κάπως έτσι έγιναν τα πράγματα και για μας.

Ποια ήταν τα πρώτα είδη που σας άρεσαν;
Και τα τρία μέλη της Submersion έχουμε ροκ/μέταλ μουσικές ρίζες, από Jimi Hendrix μέχρι Mike Patton. Όταν έχεις τα αυτιά ανοιχτά, οι συνδέσεις με μουσικές όπως το ambient ή το kraut rock είναι εκεί για να τις εξερευνήσει όποιο άτομο ενδιαφέρεται. Εμείς κρατήσαμε και κρατάμε ανοιχτές κεραίες και σε παλιές αλλά και νέες μουσικές. Φυσικά η εποχή του ίντερνετ την οποία πετύχαμε στην αρχή της μας έδωσε πρόσβαση σε πολλή μουσική και κάπως έτσι άνοιξαν και πιο γρήγορα ίσως οι μουσικοί μας ορίζοντες.

Πώς πρωτοσκεφτήκατε να δημιουργήσετε μια δισκογραφική εταιρεία;
Ο Βασίλης και ο Σάκης ήταν για χρόνια μέλη της underground σκηνής της Θεσσαλονίκης και πάντα υπήρχε η ανάγκη για βοήθεια με τις κυκλοφορίες που έκαναν τα σχήματα του underground. Κάποια στιγμή αποφασίσαμε πως είχε έρθει η ώρα να προσφέρουμε αυτή τη βοήθεια και σε άλλα άτομα που παίζουν μουσική. Ήταν κυρίως δηλαδή μια ανάγκη για να στηριχτεί η ντόπια underground μουσική σκηνή κυρίως σε ύφος ambient, ατμοσφαιρικού/πειραματικού ροκ και ηλεκτρονικών ambient μουσικών.

Πώς καταλήξατε στα είδη που αυτή η εταιρεία θα κάλυπτε;
Δεν ξέρω κατά πόσο έχουμε καταλήξει κάπου, έχουμε μια ρευστή ταυτότητα όσον αφορά τα είδη μουσικής που κυκλοφορούμε αλλά με μια «ραχοκοκαλιά» που είναι το ambient και το ηλεκτρονικό ambient, Κατά τα άλλα αν είναι ωραίο το άλμπουμ και δεν είναι παντελώς άσχετο με αυτό που κάνουμε (λαϊκά πχ), τότε το συζητάμε. Αυτό έγινε στην περίπτωση του Γιώργου Καρρά για παράδειγμα ή στο Spineless. Παρόλα αυτά νιώθαμε από την αρχή πως αυτά τα είδη μουσικής, το ambient/ηλεκτρονικό ambient, το πειραματικό/ατμοσφαιρικό ροκ και μας αρέσουν αλλά και υπήρχε ένα κενό όσον αφορά την δισκογραφική στήριξη της εγχώριας σκηνής.

Πώς διαλέγετε το υλικό που θέλετε να κυκλοφορήσετε;
Είναι αρκετά παραδοσιακός ο τρόπος που επιλέγεται η κάθε κυκλοφορία νομίζω. Έχουμε σαφώς κι εμείς καλλιτέχνες στο ραντάρ μας που όταν έρθει ο καιρός να έχουν έτοιμο υλικό θα γίνει μια προσέγγιση, υπάρχουν οι ήδη συνεργάτες που 9 στις 10 φορές θα επιστρέψουν να κάνουμε και την επόμενη δουλειά τους μαζί, ή που θα προτείνουν τη Submersion σε κάποιον δικό τους γνωστό, αλλά και περιπτώσεις που θα μας προσεγγίσει από το πουθενά κάποιο άτομο, προτείνοντας το υλικό του. Ευτυχώς η παραγωγή μουσικής είναι ασταμάτητη παρ’ όλες τις δυσκολίες και η επιλογή είναι ευχάριστος πονοκέφαλος. Όσον αφορά την επιλογή από αυτό το στάδιο και μετά, είναι ένας συνδυασμός του πόσο θα μας συγκινήσει το υλικό, αν θα είναι κάτι που θέλουμε πολύ να φέρει την ετικέτα μας και να έχουμε βάλει το χέρι μας να κυκλοφορήσει και μας μετράει πάντα πάρα πολύ το να είναι ο καλλιτέχνης ενεργός, με εξωστρεφή διάθεση και όρεξη για όσα περισσότερα live μπορεί.

Πώς αποφασίζετε αν κάτι θα βγει σε δίσκο σε κασέτα ή σε cd;
Πολλές φορές η μουσική η ίδια το κατευθύνει αυτό. Οι οργανικοί δίσκοι έχουν μια συνάφεια προς το LP, ενώ κάποιες ambient κυκλοφορίες ‘φώναζαν’ για ένα limited τιράζ σε κασέτα που ταίριαζε με το χαρακτήρα τους. Πάντα μπαίνει στην εξίσωση και η επιθυμία του καλλιτέχνη και φυσικά η projected δημοφιλία της κυκλοφορίας που θα παίξει το ρόλο της στο ποσό που θα επενδυθεί.

Από τους δίσκους-έκπληξη, αυτούς που δεν περίμενα να κυκλοφορήσει ένα label σαν το δικό σας ήταν «Τα Υλικά της Χαράς» του Γιώργου Καρρά. Πώς προέκυψε;
Και για εμάς ήταν κάτι που αφού «έπεσε στα χέρια μας» αρχίσαμε να το ζυγίζουμε ρεαλιστικά. Μας προτάθηκε από κοινό γνωστό που είδε ότι οι ιδιοσυγκρασίες μας θα ταίριαζαν και ευτυχώς, είχε απόλυτο δίκιο. Με τα ακούσματα που είχαμε μεγαλώνοντας και γνωρίζοντας το εκτόπισμα του Γιώργου και τις ικανότητες του σχήματος του, ήταν δεδομένα κάτι που θα μας ενδιέφερε σαν ακροατές σε κάθε περίπτωση. Ήδη εκτιμούσαμε και το προηγούμενο, πιο experimental solo album του, εδώ όμως χτύπησαν ευαίσθητες χορδές για όποιον μεγάλωσε με το rock των 90’s. Χωρίς να είναι ο μοναδικός οργανικός rock δίσκος που έχουμε κυκλοφορήσει, καταλαβαίνω γιατί το ρωτάς και νομίζω η πιο γρήγορη απάντηση είναι ότι δε θα αφήναμε μια τέτοια ευκαιρία να πάει χαμένη.

Θέλω να μου πείτε δυο λόγια για τη Spineless, τη Χρύσα Τσαλταμπάση. Το "Dysphonia" είναι ένα πολύ ιδιαίτερο άλμπουμ…
Η γνωριμία μας με την Χρύσα πάει αρκετά χρόνια πίσω καθώς είχαμε γνωριστεί γύρω στο 2009-10 όταν ακόμα έπαιζε με τους National Pornografik. Από τότε κρατήσαμε επαφή, ο Βασίλης με τον Σάκη έχουν γράψει και μουσική με την Χρύσα, σαν Dandelion Fields, Six Steps Above the Earth και Low Texture οπότε υπήρχε μια συνεργασία που ήταν ενεργή για χρόνια. Ξέραμε φυσικά το υλικό της ως Spineless και μας άρεσε πάρα πολύ το "Dysphonia" οπότε δεν διστάσαμε καθόλου να προχωρήσουμε σε συνεργασία μαζί της. Η Χρύσα για μας είναι μια πολύ σημαντική τραγουδίστρια στον χώρο της ροκ/μέταλ/πειραματικής φωνητικής. Έχει φοβερή φωνή, βαθιές γνώσεις μουσικής και φυσικά τέλειο ροζ μαλλί, τι άλλο να ζητήσει κανείς;

Ετοιμάζει στο επόμενο διάστημα νέο δίσκο;
Αν ρωτάς για την Χρύσα ως Spineless δεν έχουμε ιδέα αν ετοιμάζει νέο δίσκο, σίγουρα όμως ετοιμάζεται να παίξει στο πολύ συμπαθές μας New Long Festival στο οποίο θα γίνει χαμός!

Και η Καλλιόπη Μητροπούλου; Πώς γνωριστήκατε; Είναι από τα πολύ ελπιδοφόρα πρόσωπα στη σκηνή, έτσι δεν είναι;
Συμφωνούμε! Η Καλλιόπη είναι σίγουρα από τα πολύ ελπιδοφόρα πρόσωπα στην σκηνή και για αυτό με χαρά τη στηρίζουμε όσο μπορούμε για να φτάσει η μουσική της σε όσα περισσότερα αυτιά γίνεται. Γνωριστήκαμε πριν μερικά χρόνια στη Θεσσαλονίκη σε μια έκθεση με πίνακες στην οποία είχε συμμετάσχει ως δημιουργός ο Βασίλης, στο Ύδρο, στο λιμάνι. Την επόμενη μέρα η Καλλιόπη έπαιξε live στον ίδιο χώρο μερικά δικά της τραγούδια τα οποία μας άρεσαν πολύ και κρατήσαμε επαφή μέχρι που το άλμπουμ της ήταν έτοιμο, μας άρεσε πολύ η δουλειά που έκανε με τον Νίκο Βελιώτη και αποφασίσαμε να την κυκλοφορήσουμε.

Πόσο στενή είναι η σχέση σας με την πόλη που ζείτε;
Είμαστε τυχεροί που η Θεσσαλονίκη είναι μια μητρόπολη με ενεργό το καλλιτεχνικό στοιχείο, υπό την έννοια ότι για κάποιον που παρακολουθεί και το underground ανεξαρτήτως ήχου, πάντα θα παρέχει ερεθίσματα. Οι καλλιτέχνες είναι πολλοί και τα μέρη όπου συμβαίνουν πράγματα σε κοντινή απόσταση, προσιτά και πλέον ανήκουν σε μεγάλο βαθμό στον κύκλο των φίλων μας. Αναπόφευκτα, οι προσλαμβάνουσες που μας περιτριγυρίζουν θα διαμορφώσουν και τις συνεργασίες μας - ταυτόχρονα όμως οι καλλιτέχνες μας που εδρεύουν στην Αθήνα είναι περισσότεροι, κλασικό φαινόμενο ποσόστωσης. Αν θα έπρεπε να διαλέξω αυστηρά το πεδίο όπου η Θεσσαλονίκη μας σημαδεύει, θα ήταν η απίστευτη επιμονή της να συνεχίζει να κάνει πράγματα, ανεξαρτήτως επιπέδου δυσκολίας.

Σχετίζεται η Θεσσαλονίκη με τους ήχους που επιλέγετε να κυκλοφορήσετε;
Ναι, φυσικά, γιατί μουσικά μεγαλώσαμε στην Θεσσαλονίκη και εδώ κάναμε τα πρώτα μας μουσικά βήματα και κάποιοι μένουμε ακόμα στην Θεσσαλονίκη. Πάντα ασχολούμασταν με μουσική που ήταν λίγο στο περιθώριο για την πόλη και αυτό μας πείσμωσε να κάνουμε ό,τι θέλουμε παρά το γεγονός ότι δεν υπήρχε ποτέ πολύς κόσμος που να ασχολείται με αυτά τα είδη μουσικής. Πάντα όμως υπήρχε κόσμος που ήταν πρόθυμος να ακούσει κάτι το διαφορετικό και αυτό μας έδωσε την έμπνευση να προχωρήσουμε. Η Θεσσαλονίκη είναι καλό μέρος για να δοκιμάσεις πράγματα επειδή είναι βολική, δεν έχει μεγάλες αποστάσεις, τα μέρη που κάνουν πειραματικά πράγματα είναι συγκεκριμένα και σχετικά κοντά το ένα στο άλλο.

Τι όραμα έχετε; Πώς θα θέλατε να δείτε την εταιρεία σας στο μέλλον;
Το όραμα της Submersion είναι να στηρίξει για όσο περισσότερο καιρό γίνεται, όσα περισσότερα άτομα γράφουν και θέλουν να κυκλοφορήσουν μουσική, να παίξουν συναυλίες και να επικοινωνήσουν μέσω της μουσικής. Στο μέλλον θα θέλαμε να αφήσουμε μια αίσθηση ότι παλέψαμε όσο μπορέσαμε για να δημιουργήσουμε μια καταγραφή της σκηνής αλλά και να βοηθήσουμε τα άτομα με τα οποία συνεργαστήκαμε να αναπτυχθούν καλλιτεχνικά.

Σε καλλιτεχνικό επίπεδο κάνετε πολύ όμορφα πράγματα κι έχει σίγουρα νόημα. Σε οικονομικό επίπεδο έχει; Πώς είναι αυτή η αγορά στην Ελλάδα και το εξωτερικό;
Νομίζω ότι δε διαφέρει πολύ από τη συνολική αγορά φυσικού format μουσικής. Υπό την έννοια ότι αφορά συγκεκριμένο κοινό, που είναι σταθερό και αφοσιωμένο μεν, απλά περιορισμένο σε κλίμακα. Σε όλα τα niche ιδιώματα κάπως έτσι λειτουργεί και είμαστε 100% οκ με αυτό. Στο καθαρά τεχνικό επίπεδο, η δική μας επιδίωξη ήταν πάντα να δημιουργηθεί ένα αυτοσυντηρούμενο σύστημα, όπου η κάθε κυκλοφορία να χρηματοδοτεί την επόμενη με μια καθορισμένη αυξητική κλιμάκωση. Δε θεωρώ ότι έχουμε πιάσει το ταβάνι ακόμα, αλλά σίγουρα δεν πρόκειται και για ένα μηχανισμό που αν ‘ρίξεις’ πολλά λεφτά, θα φέρει πίσω πολλά λεφτά. Είμαστε πολύ περήφανοι για την υγεία του συστήματος αυτού και ταυτόχρονα απόλυτα συνειδητοποιημένοι για το ότι μιλάμε για ηχογραφήματα το 2025, με ό,τι αυτό σημαίνει.

Αν σας ζητούσα να διαλέξειτε τους πέντε πιο αγαπημένους σας δίσκους, ανεξαρτήτως εποχής και χώρας προέλευσης, ποιοι θα ήταν;
Λοιπόν, χωρίς σειρά προτίμησης, Brian Eno - "Ambient 1: Music for Airports", Caterina Barbieri - "Patterns of Consciousness", Emma Ruth Rundle - "Marked for Death",, Universe 217 - "Never", Anna Vs June - "Ersi".

Τι να περιμένουμε από τη Submersion στο επόμενο διάστημα;
Ολοκληρώνουμε σιγά σιγά τις δραστηριότητες της σεζόν με μία συναυλία και ένα πάρτυ για τον δίσκο της Καλλιόπης Μητροπούλου, 13 Ιουνίου στην Θεσσαλονίκη στο Ύδρο η συναυλία και 22 Ιουνίου το πάρτυ στο Syd Records στην Αθήνα. Μετά θα ξεκουραστούμε λίγο και θα ετοιμάσουμε τις κυκλοφορίες της νέας σεζόν που θα ξεκινήσει από Σεπτέμβριο. Έχουμε κάνει κάποιες συζητήσεις για κυκλοφορίες μέχρι τα Χριστούγεννα και θα ανακοινωθούν από Σεπτέμβρη. Σκεφτόμαστε να οργανώσουμε ένα διήμερο φεστιβάλ στην Θεσσαλονίκη και θα θέλαμε να οργανώσουμε ξανά τον Μάρτιο το διήμερο φεστιβάλ που τρέξαμε στην Αθήνα στο ΚΕΤ. Σίγουρα θα βγουν και άλλα πράγματα στην πορεία αλλά για την ώρα αυτά είναι στο μυαλό μας.