Η πρώτη εικόνα που έρχεται συνήθως στο μυαλό όσων κατά καιρούς έχουν επισκεφτεί το Άμστερνταμ (πραγματικά ή και νοητά μέσα από διηγήσεις άλλων, φωτογραφίες σε οδηγούς ή σελίδες στο διαδίκτυο) είναι τα γραφικά κτίρια του ιστορικού κέντρου με τις κομψές προσόψεις τους, στριμωγμένα εδώ και αιώνες τώρα το ένα δίπλα στο άλλο, που σαν άλλοι νάρκισσοι κοιτάζουν με ματαιοδοξία αλλά και νοσταλγία το είδωλό τους στον καθρέπτη που σχηματίζουν καθημερινά τα κανάλια μπροστά στο κατώφλι τους.
Παράλληλα όμως με την εξέλιξη της πόλης σε σύγχρονο αστικό κέντρο πολλά νέα κτίρια μοντέρνας τεχνοτροπίας άρχισαν σιγά-σιγά να αναδύονται, λειτουργώντας έτσι σαν αντίβαρο στην κυρίαρχη εικόνα του κλασσικού στυλ που συνεχίζει να χαρακτηρίζει σε μεγάλο βαθμό την μέση αντίληψη για την εικόνα του Άμστερνταμ.
ARCAM Amsterdam Centre for Architecture / René Van Zuuk Architekten
Φωτo: Flickr - Mimis X
Ειδικά από την δεκαετία του ’90 και έπειτα, διάφορα έργα τόσο από Ολλανδούς όσο και ξένους (π.χ. Sven-Ingvar Andersson) αρχιτέκτονες διεθνούς αναγνώρισης ήρθαν να δώσουν μια νότα ανανέωσης και αλλαγής με την απομάκρυνση από παραδοσιακές φόρμες, προσδίδοντας μια φρέσκια οπτική σχετικά με την διαμόρφωση του αμστερνταμικού αστικού τοπίου.
«The Pyramids» residential complex / Sjoerd Soeters
Φωτo: Wikipedia Commons
Η δραστηριότητα αυτή υπήρξε στενά συνδεδεμένη με την διαμόρφωση νέων χώρων κατοικίας και την ανακατασκευή περιοχών όπως αυτή των Eastern Docklands (‘Oostelijk Havengebied’) στα ανατολικά της πόλης, που είχαν δημιουργηθεί στα τέλη του 19ου αιώνα για να καταστεί δυνατή η αύξηση του εμπορίου με τις Ολλανδικές Ανατολικές Ινδίες.
Σπίτια στο Java Eiland του Άμστερνταμ
Φωτo: Sjaak Henselmans
Αποτελούμενη από νησιά-τεχνητές χερσόνησους (Borneo, Java, Sporenburg, KNSM), η περιοχή αυτή πέρασε από μια μεγάλης κλίμακας αναδιάρθρωση στις αρχές της δεκαετίας του 2000 και αποτέλεσε το μεγαλύτερο κατασκευαστικό έργο της πόλης μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Σήμερα αποτελεί σημείο αναφοράς για την μοντέρνα τεχνοτροπία των κτιρίων της, που προσφέρουν παράλληλα στέγη σε περισσότερους από 17.000 ανθρώπους.
«The Whale» residential complex / de Architekten Cie
Φωτo: Flickr - Mimis X
Γέφυρα στο Borneo/Sporenburg του Άμστερνταμ
Φωτo: Flickr - Mimis X
Συγκρότημα κατοικιών στα Eastern Docklands του Άμστερνταμ
Φωτo: Flickr - Mimis X
Συγκρότημα κατοικιών στα Eastern Docklands του Άμστερνταμ
Φωτo: Flickr - Mimis X
Εντυπωσιακά δείγματα μοντέρνας αρχιτεκτονικής βρίσκουμε και στις άλλες πλευρές γύρω από τον κεντρικό σιδηροδρομικό σταθμό του Άμστερνταμ. Στα δυτικά, νέα συγκροτήματα κατοικιών και κτίρια δημόσιων οργανισμών αλλάζουν το τοπίο εκπλήσσοντας τον ανυποψίαστο επισκέπτη.
Συγκρότημα κατοικιών στο Westerdokseiland του Άμστερνταμ
Στα βόρεια του σταθμού, μόλις 5 λεπτά με το (δωρεάν) φέρρυ βρίσκεται το Βορινό Άμστερνταμ (‘Amsterdam-Noord’), μία από τις πλέον ανερχόμενες συνοικίες με την δική της πολιτιστική αλλά και αρχιτεκτονική ταυτότητα. Πρόσφατα μάλιστα χάρισε στον ορίζοντά της πόλης το νέο κινηματογραφικό ινστιτούτο και μουσείο EYE, που πλέον αποτελεί ένα από τα κτίρια-ορόσημα του Άμστερνταμ με την φουτουριστική του τεχνοτροπία και την επιβλητική του ματιά να απλώνεται πάνω από την προκυμαία του IJ σταθερά προσηλωμένη στο μέλλον.
EYE Film Institute / Delugan Meissl Associated Architects
Φωτo: Flickr - Mimis X
EYE Film Institute / Delugan Meissl Associated Architects
Φωτo: Flickr - Mimis X
Κρίνοντας λοιπόν από τις τελευταίες προσθήκες στον αρχιτεκτονικό καμβά της πόλης, φαίνεται πως τα κομψά κτίσματα του ιστορικού κέντρου θα πρέπει πλέον να εξοικιωθούν στην συμβίωση με τους νέους αυτούς, μοντέρνας κοπής, γείτονες. Eίναι ακριβώς αυτός ο συνδυασμός παλιού και νέου, και η μεταξύ τους επικοινωνία μέσα από τους υγρούς διαδρόμους της πόλης, που αποτελεί το κύριο χαρακτηριστικό της σημερινής εικόνας του Άμστερνταμ - και τα έργα συνεχίζονται...
«Το σημαντικότερο είναι να παραμένουμε πιστοί σε μια αρχιτεκτονική που βελτιώνει την καθημερινότητα και αφήνει θετικό αποτύπωμα στο περιβάλλον», τονίζει ο Πάνος Ευστρατίου.
Παλιά βιομηχανικά συγκροτήματα στην Αθήνα και τον Πειραιά μεταμορφώνονται σε σύγχρονες κατοικίες, γραφεία και πολιτιστικούς χώρους, συνθέτοντας τη νέα αφήγηση της πόλης
