Αττική στα αρχαία ελληνικά σημαίνει ακτή. Σε αυτό το χαρακτηριστικό γνώρισμα της πόλης μας γυρίσαμε την πλάτη. Χτίσαμε αυτοκινητόδρομους σαν τεράστια φράγματα, που μας έκοψαν κάθε πρόσβαση στη θάλασσα. Ο Renzo Piano, που έγινε παγκοσμίως γνωστός από τη δημιουργία του κέντρου Pompidou στο Παρίσι, ανέλαβε να υλοποιήσει το όραμα που θέλει την πόλη να ξανασυνδέεται με τη θάλασσα και να ανακτά τη μνήμη ενός θαλάσσιου αστικού μετώπου που χάθηκε. Γνωστός και για την οικολογική συνείδηση που τον διακρίνει, μελέτησε σχολαστικά την περιοχή και τα προβλήματά της, αλλά και την ιστορία της, από την οποία άντλησε ιδέες.
Σε ένα τεράστιο πάρκο –1.000 στρεμμάτων– θα μετατραπεί ο Φαληρικός Όρμος και η περιοχή του παλαιού ιπποδρόμου, που θα συνδέσει το Μοσχάτο και την Καλλιθέα με τη θάλασσα. Το πάρκο θα «διεισδύσει» μέσα στην πόλη με δενδροφυτεύσεις όλων των διαθέσιμων χώρων και οι κάθετοι δρόμοι θα εκτείνονται προς τη θάλασσα ως πεζόδρομοι και θα καταλήγουν σε προκυμαίες. Ο σημερινός αυτοκινητόδρομος της Λεωφόρου Ποσειδώνος από το Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας έως τη Μαρίνα του Φλοίσβου θα μετατοπιστεί κατά 90 μέτρα προς τη θάλασσα, θα υποβιβαστεί και θα καλυφθεί από το πάρκο. Έτσι ο πεζός δεν θα συναντάει κανένα εμπόδιο και θα μπορεί να περάσει από οποιοδήποτε σημείο της πόλης στο Πάρκο και από εκεί έως τη θάλασσα. Θα δημιουργηθούν παράκτιες πισίνες με θαλασσινό νερό, καταδυτικό κέντρο, χώροι αθλητισμού και αναψυχής, άλση, πεζόδρομοι και ποδηλατοδρόμοι. Ένα κανάλι μήκους 400 μέτρων θα φέρνει το αλμυρό νερό μέσα στο πάρκο. «Δεν θέλουμε να μοιάζει αυτό το έργο με ψεύτικο παράδεισο» μας λέει ο Renzo Piano, «η κίνηση αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι κάθε πόλης, φτάνει να μην γίνεται εμπόδιο στις δραστηριότητες των ανθρώπων».
Σε ό,τι αφορά την άρδευση του πάρκου, προβλέπεται να καλυφθεί με την επαναχρησιμοποίηση μέρους των επεξεργασμένων λυμάτων της Ψυτάλλειας. Το ΥΠΕΚΑ έβγαλε ήδη την πρόσκληση για χρηματοδότηση των απαιτούμενων έργων. Προβλέπεται πως η ολοκλήρωση της κατασκευής του έργου της άρδευσης θα προηγηθεί της ολοκλήρωσης της ανάπλασης και της φύτευσης του πάρκου.
Η μελέτη στοίχησε 4 εκατομμύρια ευρώ και καλύφθηκε από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Το κόστος κατασκευής εκτιμάται σε 215 εκ. ευρώ και θα χρηματοδοτηθεί από το ΠΕΠ Αττικής και με πόρους από το πράσινο ταμείο. Η μελέτη θα τεθεί σε διαβούλευση μέσα στον Ιούλιο, ενώ υπολογίζεται το έργο να έχει ολοκληρωθεί το 2015.
ΚΕΝΤΡΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΙΔΡΥΜΑ ΣΤΑΥΡΟΣ ΝΙΑΡΧΟΣ
Θα περιλαμβάνει το Πάρκο Σταύρος Νιάρχος, έκτασης 170.000 τ.μ., και τις νέες υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδας και της Εθνικής Λυρικής Σκηνής. Κάτω από το Πάρκο τα δύο κτίρια ενώνονται σε μια ενιαία δομή με γυάλινη πρόσοψη, εναρμονισμένη με τον περιβάλλοντα χώρο. Συνδετικός κρίκος είναι ένας υπαίθριος χώρος συνάντησης των επισκεπτών, την «Αγορά». Στις κατασκευαστικές προκλήσεις του έργου είναι και η περιβαλλοντική βιωσιμότητά τους μέσω της πράσινης οροφής και του φωτοβολταϊκού στεγάστρου. Το έργο, συνολικού κόστους 566 εκ. ευρώ, πραγματοποιείται σε έκταση που ανήκει στο ελληνικό Δημόσιο, χρηματοδοτείται εξ ολοκλήρου από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος και μετά την ολοκλήρωσή του θα περιέλθει στο ελληνικό Δημόσιο. Η ολοκλήρωσή του, το 2015, θα καταστήσει την περιοχή νέο προορισμό των Αθηναίων. Σε 5 χρόνια θα μπορούμε να απολαύσουμε δραστηριότητες ψυχαγωγικές και πνευματικές, ενώ σε 50 χρόνια θα αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της πόλης μας. Τέτοια έργα γίνονται μια φορά στα εκατό χρόνια και αφήνουν το στίγμα τους. Το αποτύπωμα του Renzo Piano θα μείνει στην Αττική για πάντα.
11°
