Δεν έχω διαβάσει ποτέ μου Τεν-Τεν, ήρθε η ώρα να το πω. Όποτε το επιχείρησα, ήταν σαν να τρώω την μπογιά από τον τοίχο, ξύνοντάς τη μια με τα νύχια και μια με τα δόντια μου.
* * *
Λένε (για την ακρίβεια: έχει αποδειχθεί με επιστημονικές έρευνες) ότι οι περισσότεροι εσωστρεφείς άνθρωποι είναι και ευαίσθητοι — και το αντίθετο: οι 7 στους 10 ευαίσθητους ανθρώπους είναι εσωστρεφείς. Τι εννοούμε λέγοντας «ευαίσθητοι»; Ελάτε τώρα, εννοούμε snowflakes: αυτοί είμαστε εμείς. Μολονότι δεν το δείχνουμε πάντα —οι περισσότεροι εσωστρεφείς έχουν αυξημένο αίσθημα δικαιοσύνης και θα βάλουν το στήθος τους μπροστά χωρίς να λογαριάσουν κανέναν κίνδυνο: ίσα-ίσα, θα απολαύσουν τη μάχη ώς τα μύχια της ψυχής τους—, ναι, είμαστε οι γνωστές χιονονιφάδες που «πάσχουν» από υπερβολική δόση ευαισθησίας: όταν τη μοίραζε η καλή Θεά, εμείς πήραμε διπλή μερίδα· και κάμποσοι βάλαμε και στις τσέπες. Τι συμβαίνει λοιπόν; Πολλά πράγματα συμβαίνουν. Από τα πιο απλά μέχρι πολύ-πολύ σύνθετα. Και δεν τα λες και καλά πράγματα. Π.χ.: [1] Δεν χρειάζεται να ακούσουμε τη Σονάτα του Σεληνόφωτος για να κλάψουμε. Μπορούμε ΑΝΕΤΑ να αναλυθούμε σε δάκρυα με μια διαφήμιση της Κόκα Κόλας. Και το κάνουμε κάθε φορά, δε μασάμε. Όταν ακόμα πηγαίναμε σινεμά, ντρεπόμασταν να βγούμε έξω πολλές φορές, για να μη μας δούνε οι άλλοι με πρησμένα μάτια. [2] Το μυαλό μας δεν μας αφήνει ποτέ σε ησυχία. Ακριβώς τη στιγμή που θα μας κοιτάξετε στραβά, θα έχουμε ήδη προλάβει να κάνουμε χίλιες σκέψεις για τους λόγους που υποκρύπτονται πίσω από αυτό το βλέμμα: «Τι σας κάναμε;» «Τι σκέφτεστε για λογαριασμό μας;» «Φοράμε σίγουρα παντελόνι ή βγήκαμε με τη σκελέα του Γκούφυ έξω;» «Μήπως έχουμε κοιμηθεί μαζί σας στο παρελθόν και το ξεχάσαμε, και τώρα σάς μιλάμε στον πληθυντικό;» [3] Είμαστε αυτοί που παρατηρούν λεπτομέρειες αόρατες στους υπόλοιπους ανθρώπους. Μπορεί να μην τις βλέπετε, αλλά οι κεραίες μας είναι πάντοτε τεντωμένες και στραμμένες προς πάσα κατεύθυνση. Η ζωή είναι ωραία, αλλά αυτές οι κεραίες τρέφονται κυρίως με τα στραβά πράγματα. Και ο κόσμος είναι φίσκα από στραβά πράγματα. [4] Δεν θέλουμε να ακούμε δυνατούς, απότομους θορύβους. Ή απλώς απότομους. Ή απλώς δυνατούς. Ένα κατά τα άλλα γάργαρο γέλιο στο διπλανό τραπεζάκι, μπορεί να μας διπλώσει το στομάχι. Ακόμα και το ρούφηγμα του καφέ, με τα χείλη ή με το καλαμάκι: πονάει το σώμα μας, όχι τα αυτιά μας. Μη σκάτε μπαλόνια πίσω από την πλάτη μας: θα πεταχτούμε στο ταβάνι. Θέλουμε ήρεμα περιβάλλοντα. Βάλε μας σε ένα ήσυχο δωμάτιο δίπλα σε ένα φλιτζάνι τσάι. Αν το τσάι καίει, δεν θέλουμε τίποτε άλλο. Άντε κανέναν Έλερι Κουίν. [5] Όχι, δεν μπορούμε να δούμε ταινίες όπου ζώα βασανίζονται, σκοτώνονται, τραυματίζονται, πληγώνονται, κακοποιούνται συναισθηματικά κλπ. κλπ. Δεν γίνεται, ΑΚΟΜΗ και όταν ξέρουμε πέραν πάσης αμφιβολίας πως είναι CGI. Ακόμη και αν δεν είναι άλογα, σκυλάκια, παπαγαλάκια, αλλά ο Γκοτζίλα και οι δεινόσαυροι στο Τζουράσικ Παρκ. Ακόμη κι αν είναι παιδική ταινία. Λοιπόν, τι να κάνουμε τώρα; Υπάρχουν χίλιες ταινίες με ζόμπι: θα δούμε αυτές. [6] Μπλοκάρουμε χωρίς δεύτερη κουβέντα όποιον ανεβάζει φωτογραφίες από κακοποιημένα ζωάκια. Και κάνουμε unfollow όποιον ανεβάζει αφίσες από ζωάκια που χάθηκαν ή βρέθηκαν να περιπλανιόνται στα χαμένα. Συγγνώμη. [7] Ντρεπόμαστε για πράγματα που κάναμε στον ύπνο μας, ακόμη και αν αυτά τα πράγματα δεν θα ντρόπιαζαν κάποιον αν τα έκανε στην πραγματικότητα. Ο κόσμος των ονείρων μας είναι εξίσου ζωντανός με τον κανονικό κόσμο — και ενίοτε εξίσου τρομακτικός και επικίνδυνος. Δεν θέλετε να δείτε τους εφιάλτες ενός ανθρώπου που επεξεργάζεται λεπτομέρειες λεπτομερειών με το μυαλό του, από το πρωί ώς το βράδυ. Και όλη τη νύχτα. [8] Ένα λάθος που κάναμε παλιά, μια κουβέντα που είπαμε παραπάνω, μια λογομαχία που χάσαμε από κατώτερο αντίπαλο, η στάμπα από τη μουστάρδα στο πουκάμισό μας τον προηγούμενο αιώνα — όλα μα όλα είναι εδώ, σήμερα, παρόντα, και μας βγάζουν τη γλώσσα. Δεν μπορείς να τους ξεφύγεις. Δεν θα τους ξεφύγεις. [9] Αν μια υπόθεση μπορεί να πάει στραβά, αυτό είναι το μόνο σενάριο που τρέχει στο μυαλό μας. Ακόμη και αν οι πιθανότητες είναι με το μέρος μας. Ακόμη και αν κερδάμε 2-0 στο 90΄. Δεν έχει σημασία. Αυτό το εναλλακτικό μέλλον, το κακό, το κατσιασμένο, το αλλόφρον, τρέχει καταπάνω μας με χίλια και μας προλαβαίνει κάθε στιγμή. [10] Ένας ευαίσθητος, συναισθηματικός εσωστρεφής που δεν έχει καμία όρεξη να μπλέκεται σε συγκρούσεις, δεν επεξεργάζεται λογικά όλα τα πράγματα. Τα επεξεργάζεται συναισθηματικά. Εξ ου και μια κάποια —έστω και κακοδιατυπωμένη, έστω και ξεκάθαρα κακόπιστη— κριτική μπορεί να τον αρρωστήσει. Μπορεί να τα βάλει μόνο με την κριτική που ασκεί ο ίδιος στον εαυτό του. Κάτι που τον βοηθά να συνεχίζει. Και, ίσως, να καλυτερεύει καμιά φορά. Ή έστω, σπανίως. [§] Έτσι που λέτε. Είμαστε οι καταραμένοι ευαισθητούληδες. Βλέπουμε τα πάντα γύρω μας. Είμαστε αυτοί που γεννήθηκαν για να παρατηρούν λεπτομέρειες. Μας αγαπάει ο κόσμος γι’ αυτό (όταν δεν μας θεωρεί weirdos και μια στάλα creepy), καθώς θα καταλάβουμε αμέσως τι έχει ο ένας και ο άλλος και θα του το πούμε («Χώρισες;»), ωστόσο η καρδούλα μας το ξέρει. Δεν θα μας ξεφύγει τίποτε. Θα τα δούμε όλα. Θα τα δούμε ακόμα και για λογαριασμό σας. Είμαστε τυφλοπόντικες που ψάχνουν για σκουπίδια σε μια χωματερή. Είμαστε οι fucking snowflakes, y’all.
Δεν θα χωνέψω ποτέ μου γιατί όταν βγαίνουμε ομαδικές σέλφι είμαστε ακόμη κι εμείς κάπως βλεπούμενοι, ενώ όταν βγαίνουμε μόνοι μας είμαστε σαν τον σκύλο που χάσαμε. ΥΓ. Βέβαια, η απάντηση είναι εδώ και χρόνια γνωστή, και λέγεται TheCheerleaderEffect.
* * *
Χθεσινό μήνυμα από καλή φίλη που απέκτησε πριν από λίγο καιρό σκυλάκι: «Πώς τα καταφέρνεις όλα μέσα στη μέρα; Ποιο είναι το μυστικό; Κάτι κάνω λάθος, δεν μπορεί. Από τότε που τελείωσε η άδειά μου, δεν μπορώ να βρω τους ρυθμούς μου. Δεν τα καταφέρνω να πέσω στο κρεβάτι νωρίς, με αποτέλεσμα να κοιμάμαι το πολύ πέντε ώρες την μέρα. Ξυπνάω έξι παρά τέταρτο, τον βγάζω βόλτα, γυρίζω, του βάζω φαγητό και νερό, κάνω ένα γρήγορο ντους, ντύνομαι, παίρνω τα πράγματά μου και φεύγω, γιατί εφτά η ώρα πρέπει να είμαι στον δρόμο. Γυρίζω στις τρεις και μισή, φτιάχνω κάτι να φάω, προσπαθώ να ξεκουραστώ λίγο, κάνω καμιά δουλειά, και μέχρι να τελειώσω έχει πάει ήδη έξι που πρέπει να ξαναβγούμε βόλτα. Μεγάλη αυτή τη φορά, πάνω από ώρα. Γυρίζω, να φάει, να ετοιμάσω τίποτα για τη δουλειά μου αύριο, να κάτσω μια στάλα… έχει πάει η ώρα εννιά και δεν έχω κουράγιο για τίποτα. Σέρνομαι. Πώς θα βγει ο χειμώνας δεν ξέρω. Είναι στα αλήθεια σαν να έχω παιδί. Έχει αλλάξει εντελώς η καθημερινότητά μου. Μονογονεϊκή οικογένεια νιώθω». Απάντησα πως δεν τα καταφέρνω όλα μέσα στην ημέρα. Βασικά, δεν καταφέρνω ούτε τα μισά. Κανείς μας δεν τα καταφέρνει. Δεν είναι εύκολο να έχεις έναν σκύλο. Είναι πράγματι σαν να έχεις παιδί. Και δεν υπάρχει ούτε μία μέρα μέσα στον χρόνο που να της ξεφύγεις, να κάνεις σαν να μην υπάρχει. Ούτε μία, ποτέ. Εξ ου και δεν τα καταφέρνουν όλοι. Δεν είναι για όλους ένα σκυλάκι. Απλώς είναι τόσο ωραίο, παρ’ όλα αυτά, που δεν το αλλάζεις με τίποτε. Αλλά η καρδούλα σου το ξέρει.
Συνεχίζουμε και σήμερα το ξεφύλλισμα του βιβλίου «Ζουν ανάμεσά μας: Αλλόκοτες θεωρίες και ανορθολογισμός στον σύγχρονο κόσμο» (Εκδόσεις Επίκεντρο 2023) του διδάκτορα Κοινωνιολογίας του Παντείου Βαγγέλη Τζούκα. Όπως λέγαμε και χθες, η μελέτη παρουσιάζει δεκαπέντε δημοφιλείς θεωρίες συνωμοσίας. Αφού σάς προτείνουμε για ακόμη μία φορά να το προμηθευτείτε, νά ένα απόσπασμα από το πρώτο κεφάλαιο, που έχει τίτλο «Πρωτόκολλα των Σοφών της Σιών, αντισημιτισμός και Ολοκαύτωμα»: [§]Αναμφίβολα, αυτό το κακογραμμένο βιβλιαράκι συνιστά παγκόσμιο εκδοτικό φαινόμενο, γεγονός εκ πρώτης όψεως μη αναμενόμενο αν κανείς λάβει υπόψιν του τις συνθήκες παραγωγής και διάδοσής του. Οι πρώτες εκδοχές του κειμένου εμφανίστηκαν στην τσαρική Ρωσία, σε μια περίοδο μεγάλων ανακατατάξεων και πολιτικών αναταραχών, στα χρόνια δηλαδή πριν από τον Ρωσοϊαπωνικό Πόλεμο και την πρώτη Ρωσική Επανάσταση (1905). Βασικός εισηγητής του ήταν ο Ρώσος Ορθόδοξος λόγιος και αξιωματούχος Σεργκέι Νίλους (Sergei Nilus), ο οποίος το 1905 χρησιμοποίησε τα Πρωτόκολλα ως παράρτημα στη δεύτερη έκδοση του βιβλίου του με τίτλο «Το μεγάλο μέσα στο μικρό ή ο ερχομός του Αντίχριστου και η επερχόμενη εξουσία του Διαβόλου στη Γη» (και το οποίο είχε αρχικά κυκλοφορήσει το 1901). Ο Νίλους χρησιμοποίησε τα Πρωτόκολλα ως παράρτημα και στις μεταγενέστερες εκδόσεις του βιβλίου του. Σε αρχική φάση, το κείμενο υποτίθεται ότι συμπυκνώνει το σχέδιο επιβολής παγκόσμιας εβραϊκής κυριαρχίας, σχέδιο το οποίο παρουσιάζεται σε είκοσι τέσσερα αριθμημένα κεφάλαια που αφορούν τους τρόπους υλοποίησής του (υπονόμευση των θεσμών, οικονομική και πολιτική εξάρτηση κρατών, έλεγχο και παραπληροφόρηση του πληθυσμού, ιδεολογική χειραγώγηση, πολιτισμική αλλοτρίωση κλπ). Αν και δεν είναι ξεκάθαρο το ποιος ακριβώς μιλάει και το κοινό στο οποίο απευθύνεται, αυτό όχι μόνο δεν δημιούργησε εμπόδια στην υποδοχή του βιβλίου αλλά ακριβώς το αντίθετο. Θεωρητικά τα κείμενα αφορούν ένα είδος πρακτικών μιας σύναξης επιφανών Εβραίων, που σε κάποιες περιπτώσεις θεωρήθηκε ότι εκφράζουν το πρώτο Παγκόσμιο Σιωνιστικό Συνέδριο που πραγματοποιήθηκε στη Βασιλεία της Ελβετίας το 1897. Κατά μια άλλη εκδοχή, ο τόπος σύναξης θα μπορούσε να είναι η Πράγα, «αποκρυφιστική πρωτεύουσα» της Ευρώπης, πόλη με σημαντική παρουσία Εβραίων. Στη λογική αυτή οι Σοφοί της Σιών δεν θα μπορούσαν να είναι άλλοι παρά η ελίτ του παγκόσμιου εβραϊσμού, και τα Πρωτόκολλα η επιτομή τής μέγα συνωμοσίας κατά της Δύσης και του Χριστιανισμού. Απώτατος στόχος είναι προφανώς η εγκαθίδρυση της οικουμενικής εβραϊκής κυριαρχίας σε κάθε επίπεδο (πολιτικό, οικονομικό, κοινωνικό, πολιτισμικό). Σε κάθε περίπτωση, η έρευνα έχει πια τελεσίδικα αποφανθεί για την πλαστότητα των Πρωτοκόλλων, καθώς είναι προφανής η συσχέτιση, ακόμη και η ξεκάθαρη λογοπλοκή, με τουλάχιστον δύο παλαιότερα έργα, διαφορετικής οπτικής. Το πρώτο ήταν μια σάτιρα που αφορούσε το πρόσωπο του Λουδοβίκου Βοναπάρτη (του Ναπολέοντα του Γ΄), γραμμένη το 1864 από τον Γάλλο Μορίς Ζολί (Maurice Joly), με τίτλο «Διάλογοι μεταξύ του Μακιαβέλι και του Μοντεσκιέ στην Κόλαση». Κεντρικές ιδέες του συγκεκριμένου έργου χρησιμοποιήθηκαν από τον Γερμανό αντισημίτη Χέρμαν Γκέντσε (Hermann Goedsche), ο οποίος χρησιμοποιώντας το ψευδώνυμο Τζον Ρέτκλιφ (Sir John Retcliffe) εξέδωσε το μυθιστόρημα «Μπίαριτζ» («Biarritz»). Χρόνια μετά η Οχράνα (Okhrana), η μυστική τσαρική υπηρεσία ασφαλείας, δημιούργησε ένα συμπίλημα των παραπάνω κειμένων προκειμένου να αποτρέψει ενδεχόμενη πορεία του καθεστώτος προς τον φιλελευθερισμό και να ενισχύσει τις αντισημιτικές τάσεις στο εσωτερικό της ρωσικής κοινωνίας και ειδικότερα στην ίδια την τσαρική αυλή. Όλη η αντισημιτική φιλολογία φάνηκε να αποδίδει καρπούς με τα μεγάλα πογκρόμ, τις διώξεις εναντίον του εβραϊκού πληθυσμού κατά την περίοδο 1905-1906, την εποχή δηλαδή της πρώτης Ρωσικής Επανάστασης.
11°
