Βοτανικός Κήπος Διομήδους: Εκεί όπου η φύση συναντά τη μνήμη

Ο Βοτανικός Κήπος Ιουλίας και Αλεξάνδρου Ν. Διομήδους, στο Χαϊδάρι (Ιερά Οδός 403), μέλος της Διεθνούς Ένωσης των Βοτανικών Κήπων BGCI, είναι ο μεγαλύτερος βοτανικός κήπος της Ελλάδας και ολόκληρης της Ανατολικής Μεσογείου. Αποτελεί έναν τεράστιο πνεύμονα πρασίνου, πλημμυρισμένο με πάνω από 2.500 είδη δέντρων και φυτών από ολόκληρο τον κόσμο, πεδίο έρευνας & επιμόρφωσης αλλά και υπέροχο χώρο ψυχαγωγίας και αναψυχής.

Oπως διαβάζουμε στον ιστότοπο του Κήπου «εκτός από τον υψηλό βαθμό ποικιλότητας της αυτοφυούς και καλλιεργούμενης χλωρίδας, αυτός αποτελεί και ένα ιδανικό φυσικό καταφύγιο της πανίδας (η έκταση είναι μέρος του μόνιμου καταφυγίου άγριας ζωής του όρους Αιγάλεω - Ποικίλου σύμφωνα με το (Φ.Ε.Κ. 918/Β/, 18/07/2001), επειδή το οικοσύστημα, προστατευμένο από τις δυσμενείς ανθρώπινες επεμβάσεις, παρέχει τη δυνατότητα λειτουργίας ενός πλήρους και αδιατάρακτου τροφικού πλέγματος».

Ιδρύθηκε με βασιλικό διάταγμα το 1951, με βάση το κληροδότημα του ακαδημαϊκού Αλεξάνδρου Ν. Διομήδους (1874-1950) και την εκ του Υπουργείου Γεωργίας παραχώρηση δασικής έκτασης, υπό τον όρο ότι η διαμόρφωση του χώρου του Κήπου δεν θα επηρεάσει σε σημαντικό βαθμό το φυσικό δασικό τοπίο. Ως εκ τούτου, κατά τη διάρκεια των εργασιών διαμόρφωσης πραγματοποιήθηκε περιορισμένη υλοτόμηση πεύκων, κυπαρισσιών και άλλων δασικών ειδών, δημιουργήθηκε δε στο καλλιεργημένο τμήμα ένα οικοσύστημα στο οποίο συμβιώνουν και αναπτύσσονται αυτοφυή δασικά και καλλιεργούμενα είδη. Αυτό το χαρακτηριστικό καθιστά τον Κήπο μία από τις πιο σπάνιες περιπτώσεις βοτανικού κήπου παγκοσμίως.

Ο Βοτανικός Κήπος Διομήδους είναι Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου και διοικείται από 5μελη επιτροπή, στην οποία προεδρεύει, σύμφωνα με την επιθυμία του δωρητή, ο εκάστοτε Πρύτανης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και συμμετέχουν ο εκάστοτε καθηγητής της Βοτανικής του ιδίου πανεπιστημίου, ο Διοικητής της Εθνικής Τράπεζας, ο Πρόεδρος του Αρείου Πάγου και ο Διευθυντής της Διεύθυνσης Εθνικών Κληροδοτημάτων του Υπουργείου Οικονομικών ή όσοι έχουν οριστεί ως αντικαταστάτες τους.

Κατασκευάστηκε βάσει των σχεδίων της καθηγήτριας Αρχιτεκτονικής Κήπων και Τοπίου του Πανεπιστημίου του Βερολίνου, Χέρτα Χαμερμπάχερ. Την εποπτεία των εργασιών είχε αναλάβει ο αείμνηστος καθηγητής Βοτανικής του Πανεπιστημίου Αθηνών Κωνσταντίνος Μητράκος. Άνοιξε τις πόρτες του στο κοινό το 1975, εκατό χρόνια μετά τα γενέθλια του οραματιστή και δημιουργού του.

Αν και ο μεγαλύτερος, δεν είναι ο πρώτος ή μοναδικός στο είδος της χώρας μας. Η Ελλάδα έχει, από αρχαιοτάτων χρόνων, σχέση με βοτανικούς κήπους, αρχής γενομένης τον 4ο αιώνα, όταν ο μαθητής του Αριστοτέλη και θεμελιωτής της βοτανικής επιστήμης, ο Θεόφραστος ο Ερέσιος (371π.Χ - περ. 287/5 π.Χ.), ίδρυσε στην Αθήνα, κοντά στον παραπόταμο του Ιλισού Ηριδανό, τον πρώτο βοτανικό κήπο στον κόσμο.

Επίσης, το 1835, στην Αθήνα, στην περιοχή που σήμερα ονομάζεται Βοτανικός, θεμελιώθηκε, από τον καθηγητή της Βοτανικής Κ. Ν. Φράας του Πανεπιστημίου Αθηνών, ο πρώτος βοτανικός κήπος της σύγχρονης Ελλάδας, ένα μικρό τμήμα του οποίου διατηρείται έως σήμερα. Ο Κήπος καταλάμβανε όλο το κτήμα Χασεκή, έκτασης 120 στρεμμάτων. Από αυτά, το 1915 αποσπάστηκαν 95 στρέμματα για την Ανώτατη Γεωπονική Σχολή και μερικά χρόνια αργότερα τα υπόλοιπα, για το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (μετονομασία της Ανώτατης Γεωπονικής Σχολής).

Ο περίπατος μέσα στον τεράστιο αυτόν κήπο είναι απόλαυση. Χωρίζεται σε τμήματα, ανάλογα με τα δέντρα και τα φυτά που υπάρχουν στο καθένα απ’ αυτά. Δεξιά της κεντρικής εισόδου, βρίσκεται ο Δενδρώνας, ο οποίος αποτελείται από 6 τομείς που φιλοξενούν φυτά από Μεσόγειο, Ωκεανία, Νότια Αφρική, Ασία, Βόρεια και Κεντρική Αμερική (κέδροι, αγριοκαστανιές, ευκάλυπτοι, ακακίες, καλλιστήμονες, φοίνικας του Θεόραστου, σεκόϊες, γιούκα, αγαύες κ.ά.), ενώ αριστερά είναι το διαμορφωμένο τμήμα με τα Ιστορικά Φυτά. Σ’ αυτό φιλοξενούνται είδη που αναφέρονται στην αρχαία ελληνική μυθολογία, ως εμπλεκόμενα σε μύθους ή ως αφιερωμένα στους αρχαίους θεούς, αλλά και στην Παλαιά και Καινή Διαθήκη. Μερικά απ’ αυτά είναι η ελιά (ιερό δένδρο της αρχαίας Αθήνας), η αγριελιά (με τους κλάδους της οποίας στεφάνωναν τους Ολυμπιονίκες), η δάφνη (αφιερωμένη στον θεό Απόλλωνα), ο κισσός (αφιερωμένος στον θεό Διόνυσο), η μυρτιά (αφιερωμένη στη θεά Αφροδίτη που με τους κλάδους της αυτή κάλυψε το γυμνό της σώμα όταν βγήκε από την θάλασσα), ο νάρθηκας (μέσα στους κούφιους βλαστούς του έκρυψε ο Προμηθέας τη φωτιά όταν την έκλεψε από τους θεούς και τη μετέφερε στους ανθρώπους), ο νάρκισσος, (από τον οποίο οι αρχαίοι Έλληνες έφτιαχναν το «ναρκίσσινο μύρο»), η άκανθος (από τα φύλλα της προήλθε η έμπνευση για τα κιονόκρανα του κορινθιακού ρυθμού), το κώνειο (με αυτό θανατώθηκε ο φιλόσοφος Σωκράτης), ο κρίνος (σύμβολο της αγνότητας), ο παλίουρος, κοινώς γνωστός ως το «αγκάθι του Χριστού» (απ’ αυτό φτιάχτηκε το ακάνθινο στεφάνι του Χριστού) κ.ά.

Στο τμήμα αυτό ο επισκέπτης ενημερώνεται από τις πινακίδες των φυτών και για τα αρχαία ονόματα του κάθε είδους, μαζί με την πηγή κάθε τέτοιας πληροφορίας.
Ο Ανθώνας με τα καλλωπιστικά φυτά, τα 15 μεγάλα παρτέρια και τις 25 λιμνούλες με τα νούφαρα και τα άλλα υδρόβια και υδρόφιλα είδη φυτών, όπως οι νερόκρινοι, η Lemna minor (Φακή του νερού), ή οι πανέμορφοι λωτοί των Αιγυπτίων, είναι ένα δώρο για την όραση και την όσφρηση, ιδιαίτερα την εποχή που όλα είναι ανθισμένα και σκορπούν γύρω το μεθυστικό τους άρωμα. Τριανταφυλλιές (γύρω στα 100 είδη), πανσέδες, ανεμώνες, υάκινθοι, ντάλιες, παιώνιες, καμέλιες, ίριδες, ροδοδάφνες, ζουμπούλια, αναρριχητικά αρωματικά φυτά (γλυσίνες, γιασεμιά, αγιοκλήματα), δημιουργούν μία μαγευτική πανδαισία χρωμάτων, χάρμα οφθαλμών.

Περπατώντας στα πλακόστρωτα μονοπάτια, με τα εντυπωσιακά μπαμπού αριστερά-δεξιά, ο επισκέπτης εισέρχεται σ’ έναν σκιερό διάδρομο, με τις ακτίνες του ήλιου να προσπαθούν με δυσκολία να τρυπώσουν μέσα από τους ψιλόλιγνους κορμούς με τα ντελικάτα φυλλώματα.

Στο τμήμα Φυτών με Οικονομικό Ενδιαφέρον καλλιεργούνται φυτά χρήσιμα για τους εδώδιμους καρπούς, για την ξυλεία τους, για τις ίνες ή τα φυσικά τους προϊόντα. (φελλόδενδρο, καμφορά, βερνικόδενδρο, βαμβάκι, καπνός, ταπιόκα λινάρι κ.ά.).

Τα Φαρμακευτικά Φυτά συνήθως ταυτίζονται με τον όρο βότανα και τα τελευταία χρόνια αποκτούν όλο και περισσότερη δημοφιλία. Μερικά εξ αυτών που βρίσκονται στον Κήπο είναι η σαλιβουρία –ένα από τα αρχαιότερα φυτά του πλανήτη μας, που φύεται στη γη εδώ και 200.000.000 χρόνια– ο δίκταμος, ο μανδραγόρας, το βάλσαμο, ο απήγανος, η φασκομηλιά, το δενδρολίβανο, η αγγελική, η μαντζουράνα, βαλεριανή κ.ά.

Από τον Κήπο δεν θα μπορούσε να λείψει το Θερμοκήπιο, όπου φυτά, που έχουν μεταφερθεί από άλλα μέρη, μεγαλώνουν και αναπτύσσονται σε προστατευμένο, στεγασμένο χώρο και σε συνθήκες που θυμίζουν αυτές της χώρας προέλευσή τους (ζαχαροκάλαμο, πιπέρι, μη μου άπτου - Mimosa pudica κά.) Παράλληλα, στο Φυτώριο φιλοξενούνται ενδημικά, σπάνια φυτά της ελληνικής χλωρίδας, που μελλοντικά θα μεταφερθούν στο ομώνυμο νέο τμήμα του Κήπου. Το Φυτώριο είναι ο χώρος φύτρωσης σπερμάτων και καλλιέργειας μοσχευμάτων με σκοπό τον εμπλουτισμό των συλλογών του Κήπου. Τα σπέρματα, είτε συλλέγονται από το προσωπικό του Κήπου από διάφορα σημεία της Ελλάδος, ή προέρχονται από ανταλλαγές σπερμάτων με περισσότερους από 300 βοτανικούς κήπους ανά τον κόσμο, με τους οποίους το Ίδρυμα διατηρεί επικοινωνία, στέλνοντας καταλόγους διαθέσιμων σπερμάτων και λαμβάνοντας αντίστοιχους από αυτούς.

Αξίζει να αναφερθεί ότι στη Φυτοθήκη (Herbarium) του Κήπου διατηρούνται περίπου 19.000 αποξηραμένα δείγματα φυτών, το μεγαλύτερο τμήμα των οποίων προέρχεται από περιοχές που τώρα θεωρούνται προστατευόμενες, επειδή έχουν ενταχθεί στο δίκτυο του προγράμματος NATURA 2000. Ένα πολύ μεγάλο μέρος του Κήπου είναι το μη φροντισμένο τμήμα του και απλώνεται ως το όρος Αιγάλεω. Είναι γεμάτο από πουρνάρια, σχίνα, φρύγανα, αγριοκρέμμυδα.

Επτά χρόνια πριν την ίδρυση του Κήπου και 31 χρόνια πριν ανοίξουν οι πόρτες του στο κοινό, εκεί γράφτηκε μια μελανή σελίδα στην ιστορία της Εθνικής Αντίστασης και το έδαφος ποτίστηκε από το αίμα 59 φυλακισμένων αντιστασιακών, τους οποίους εκτέλεσαν οι ναζί κατακτητές τα ξημερώματα της 8ης Σεπτεμβρίου 1944. Οι μελλοθάνατοι ήρωες, αγέρωχοι μπροστά στα πολυβόλα των Γερμανών, τραγουδούσαν τον Εθνικό Ύμνο, μέχρι τα μυδραλιοβόλα ν’ αρχίσουν να κροταλίζουν ασταμάτητα και ένας ένας να πέφτουν νεκροί στο χώμα. Ανάμεσα σ’ αυτούς μεγάλες προσωπικότητες της Αντίστασης, όπως η Λέλα Καραγιάννη και ο Μανώλης Λίτινας, το τελευταίο σημείωμα του οποίου βρίσκεται χαραγμένο πάνω σε μια πέτρα, δίπλα στο Μνημείο με τα ονόματα όλων των εκτελεσθέντων.

Αλέξανδρος Διομήδης: Ποιος ήταν ο ιδρυτής του Βοτανικού Κήπου Διομήδους

Ο Αλέξανδρος Διομήδης υπήρξε μία από τις σημαντικότερες φυσιογνωμίες της νεότερης ιστορίας της χώρας μας. Δικηγόρος, οικονομολόγος, συγγραφέας, ακαδημαϊκός, διοικητής της Εθνικής Τράπεζας ιδρυτής και πρώτος διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, καθώς επίσης πολιτικός του φιλελεύθερου χώρου που διετέλεσε Νομάρχης Αττικοβοιωτίας, βουλευτής Σπετσών, υπουργός Οικονομικών, Δικαιοσύνης (στην κυβέρνηση Ελ. Βενιζέλου), Εξωτερικών (στην κυβέρνηση Σ. Κροκιδά) και πρωθυπουργός της Ελλάδας, στην οικουμενική κυβέρνηση Σοφούλη.

Γιος του καθηγητή της Πολιτικής Δικονομίας στο Πανεπιστημίου Αθηνών και διεθνούς δικαστή Νικολάου Διομήδους και της Ελένης Φιλαρέτου, θετής κόρης του καθηγητή της Νομικής Βασίλειου Οικονομίδη, γεννήθηκε στην Αθήνα στο 1875.

Η καταγωγή του ήταν από παλιά επιφανή σπετσιώτικη οικογένεια καραβοκύρυδων, νομικών και πολιτικών, το επώνυμο των οποίων αρχικά αναφερόταν ως «Κυριακός». Ο προπάππος του, ο Αναστάσιος Κυριακός, συμμετείχε ενεργά στον αγώνα της ανεξαρτησίας, εξοπλίζοντας και διαθέτοντας το ιδιόκτητο πλοίο «Πελεκάνος». Μετά την επανάσταση, οι Κυριακού εγκαταστάθηκαν στην Αθήνα. Άνθρωποι εξαιρετικά μορφωμένοι για την εποχή τους, με σπουδές σε πόλεις της Δυτικής Ευρώπης, γρήγορα ενσωματώθηκαν στην υψηλή αθηναϊκή κοινωνία της εποχής. Πρόσθεσαν δε στο επώνυμό τους το «Διομήδης», ακολουθώντας την επικρατούσα τότε συνήθεια να προστίθενται στα επώνυμα ονόματα που παρέπεμπαν σε ήρωες της ελληνικής μυθολογίας. Αργότερα, αιτήθηκαν αλλαγή του επωνύμου σε σκέτο «Διομήδης», αφαιρώντας το «Κυριακός».

Ο Αλέξανδρος Διομήδης έζησε και μεγάλωσε σε αστικό περιβάλλον, με ανθρώπους των γραμμάτων, όπου κυριαρχούσε το όραμα της Μεγάλης Ιδέας. Πρόγονοι και μέλη της στενής αλλά και ευρύτερης οικογένειας ήταν σημαντικές προσωπικότητες της κοινωνικοπολιτικής και πολιτιστικής ζωής της χώρας κατά τον 19ο αιώνα.
Μεταξύ αυτών, ο παππούς του Γκίκας Διομήδης-Κυριακός, ο οποίος υπήρξε από τους βασικούς συντάκτες του Συντάγματος του 1844, διετέλεσε βουλευτής Σπετσών, Πρόεδρος της Εθνοσυνέλευσης (1863) και για έναν μήνα Πρωθυπουργός (03/1863 - 04/63), η πρώτη γυναίκα ζωγράφος της μεταεπαναστατικής Ελλάδας, Ελένη Μπούκουρα-Αλταμούρα (κόρη του προπάππου του) και μητέρα του διάσημου ζωγράφου Ιωάννη Αλταμούρα, ο χειρουργός Διονύσιος Αρεταίος σύζυγος της Ελένης Διομήδη-Κυριακού (κόρης του παππού του), ο ευεργέτης Σωτήρης Ανάργυρος, που κληροδότησε ένα μεγάλο μέρος της περιουσίας του για να χτιστεί η Αναργύρειος-Κοργιαλένιος Σχολή των Σπετσών (ανιψιός της γυναίκας του παππού του), ο θείος του Παύλος Διομήδης, ο οποίος ίδρυσε το 1876 το δημοφιλές οικογενειακό περιοδικό «Εστία», ο θείος του Αναστάσιος Διομήδης, καθηγητής της Εκκλησιαστικής Ιστορίας στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και πρύτανης, η αδελφή του, Κούλα Διομήδη-Παρασκευοπούλου, σύζυγος του στρατηγού Λεωνίδα Παρασκευόπουλου, μία από τις πρώτες Ελληνίδες ζωγράφους και μαθήτρια του Νικηφόρου Λύτρα, ο γιατρός και γερουσιαστής Ν. Πετσάλης (σύζυγος της αδελφής του Θεοδώρας).

Ο πατέρας του, Νικόλαος Διομήδης και οι παππούδες του (Γκίκας Διομήδης-Κυριακός και Βασίλειος Οικονομίδης), διαπρεπείς καθηγητές στη Νομική Σχολή Αθηνών, με σπουδές στη Γερμανία ήταν αυτοί που διαμόρφωσαν κυρίως τον χαρακτήρα του και επηρέασαν καθοριστικά τη μετέπειτα σταδιοδρομία του. Ο ίδιος αναφέρεται ιδιαίτερα στον παππού του, Βασίλειο Οικονομίδη, ο οποίος είχε αναλάβει την ανατροφή του κατά τη διάρκεια της μακρόχρονης απουσίας του πατέρα του στην Αίγυπτο, όταν υπηρετούσε στα Μεικτά δικαστήρια της Αλεξάνδρειας. Όπως είχε δηλώσει κάποτε, σ’ εκείνον όφειλε «την αγάπην προς τα γράμματα και τον σεβασμόν εις την επιστήμην». Ακολουθώντας την οικογενειακή παράδοση, αναχώρησε για το εξωτερικό, όπου έκανε λαμπρές προπτυχιακές, μεταπτυχιακές και διδακτορικές σπουδές στα νομικά και οικονομικά, σε πανεπιστήμια της Γερμανίας και της Γαλλίας.

Η επαγγελματική του δραστηριότητα υπήρξε πολύπλευρη και επιτυχής. Το 1905 αναγορεύτηκε διδάκτωρ νομικής του Πανεπιστημίου της Λειψίας και μετά την επάνοδό του στην Ελλάδα εξελέγη υφηγητής του Δημοσιονομικού Δικαίου στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Παράλληλα, ασκούσε δικηγορία και συγχρόνως αρθρογραφούσε σε εφημερίδες της Τεργέστης και της Βιέννης. Ορμώμενος από το έντονο ενδιαφέρον του για την παιδεία, συμμετείχε το 1910 στην ίδρυση του «Εκπαιδευτικού Ομίλου», ενώ λίγα χρόνια αργότερα εξέδωσε το περιοδικό «Μηνιαία Επιθεώρηση», με συνεργάτες τους Ανδρέα Μιχαλακόπουλο, Γεώργιο Καφαντάρη και Ιωάννη Σοφιανόπουλο. Στις 6 Φεβρουαρίου του 1922, από κοινού με τους οπαδούς του κόμματος του Φιλελευθέρων του Ελ.Βενιζέλου Δ. Λαμπράκη, Α. Καραπάνο, Γ. Εξηντάρη, Κ. Ρέντη και Ε. Τσουδερό, ίδρυσαν την αθηναϊκή εφημερίδα «Ελεύθερον Βήμα» (το σημερινό «Bήμα»).

Ασχολήθηκε με πολλούς τομείς της δημόσιας ζωής και η προσφορά με τις γνώσεις αλλά και τις οργανωτικές του ικανότητες ήταν σημαντική. Συμμετείχε, σε κρίσιμες διεθνείς Συνδιασκέψεις (Β' Συνδιάσκεψη Ειρήνης στη Χάγη, 1907) ή διαπραγματεύσεις, όπως για τη σύναψη της Συνθήκης της Λωζάνης (1922), καθώς και σε άλλες που αφορούσαν χορήγηση των προσφυγικών δανείων, χρηματοδότηση μεγάλων δημοσίων έργων οδοποιίας, αποξήρανσης ελών, ύδρευσης των πόλεων, παραγωγής και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας.

Αν και η θητεία του, ως βουλευτή, ήταν σχετικά σύντομη, η συνεισφορά του στο κοινοβουλευτικό έργο είχε βαρύνουσα σημασία με τις εισηγήσεις και παρεμβάσεις του για την αναθεώρηση του Συντάγματος του 1911, για το θεσμό του Συμβουλίου της Επικρατείας και για τον νόμο «Περί Δήμων και Κοινοτήτων». Παρ’ όλα αυτά, δεν διέθετε την στόφα του πολιτικού κι έτσι γρήγορα εγκατέλειψε τον πολιτικό στίβο και αφιερώθηκε στην οικονομία. Ασχολήθηκε με την οργάνωση του τραπεζικού συστήματος και σ' αυτόν οφείλεται η ίδρυση της Αγροτικής & Κτηματικής Τράπεζας (1927) και της Τράπεζας της Ελλάδος (1928) και δικαίως απέκτησε τον χαρακτηρισμό του οικονομικού ηγέτη.

Το συγγραφικό του έργο είναι τεράστιο και καλύπτει όχι μόνο την οικονομική επιστήμη αλλά και την ιστορία, ειδικότερα τη βυζαντινή. Οι «Βυζαντιναί Μελέται», αφιερωμένες στην ιστορία της βυζαντινής οικονομίας και την οικονομική πολιτική της αυτοκρατορίας, του χάρισαν μία θέση στο πάνθεον των Αθανάτων και το 1945 εξελέγη τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.

Αξίζει δε ν’ αναφερθεί ότι ο Αλέξανδρος Διομήδης, από το 1947 υποστήριζε σθεναρά ότι το γερμανικό κατοχικό δάνειο αποτελεί ξεχωριστή οφειλή της Γερμανίας και διαμαρτυρόταν έντονα στις ελληνικές κυβερνήσεις που παρέλειπαν να το διεκδικήσουν.

Ήταν παντρεμένος με την κοσμοπολίτισσα Ιουλία (1870-1946), κόρη του εύπορου επιχειρηματία Γεωργίου Ψύχα και της Ζηνοβίας Σαλβάγου, από την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου. Από τον γάμο τους δεν απέκτησαν παιδιά. Η Ιουλία Διομήδους είχε αναπτύξει σημαντική κοινωνική δράση και είχε λάβει πολλές τιμητικές διακρίσεις, λόγω της πολύχρονης προσφοράς της ως εθελόντριας του Ερυθρού Σταυρού στη Γαλλία, στην Ιταλία και στην Ελλάδα. Ήταν δε γνωστή για τη μεγάλη αγάπη που έτρεφε για τα λουλούδια και τα φυτά.

Ο Αλέξανδρος Διομήδης, ήταν ένας άνθρωπος εκ φύσεως αισιόδοξος, βαθιά δημοκράτης, ο οποίος έτρεφε πολύ μεγάλη αγάπη για την χώρα του. Τρεις μήνες μετά τον θάνατο της συζύγου του, «κληροδότησε εις το Πανεπιστήμιο την επί της οδού Ρηγίλλης 18 οικία του, σημαντικό αριθμό χρεογράφων, προς τον σκοπόν και τον ρητόν όρον όπως ιδρυθεί παρά τας Αθήνας Βοτανικός Κήπος φέρων το όνομα Βοτανικός Κήπος Ιουλίας & Αλεξάνδρου Διομήδους, ίνα χρησιμεύσει διά την Πανεπιστημιακήν και άλλην διδασκαλίαν, δι’ εργαστηρίων δε και άλλων πειραματισμών εις την διάδοσιν, καλλιέργειαν, ανάπτυξιν και αγάπην των νέων γενεών προς τον κόσμον των φυτών, των δένδρων και των ανθέων».

Οικία Αλέξανδρου Διομήδη (Ρηγίλλης 18)

Το ιστορικό κτίριο, 1.000 τ.μ. περίπου, κηρυγμένο ως νεώτερο διατηρητέο μνημείο από το Υπουργείο Πολιτισμού και από το ΥΠΕΧΩΔΕ, χτίστηκε το 1914 σε σχέδια του Αναστάση Μεταξά, ως κατοικία του ζεύγους Διομήδη, σε οικόπεδο που είχε αγοράσει η Ιουλία Ψύχα από την Ισαβέλλα Αλ. Σκουζέ. Σήμερα, ανήκει στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Συνδέεται δε με την σύγχρονη πολιτική ιστορία και αποτελεί τοπόσημο της πόλης.

Εκεί, μεταπολεμικά και έως την πτώση της χούντας, στεγαζόταν η Διεύθυνση Ασφαλείας Υψηλών Προσώπων και η Βασιλική Χωροφυλακή. Το κτίριο συνδέεται με τις καταγγελίες για νοθεία στις βουλευτικές εκλογές του Οκτωβρίου του 1961. Την άνοιξη του 1975, κατόπιν επιθυμίας του Κωνσταντίνου Καραμανλή εκμισθώθηκε για τη στέγαση της έδρας του κόμματος της Νέας Δημοκρατίας και η τελετή εγκαινίων έγινε στις 11 Ιουλίου του ιδίου έτους.

Το κτίριο μέσα και έξω έζησε μεγαλεία και μεγάλες στιγμές, αλλαγές αρχηγών, νίκες και ήττες. Εκεί, για 40 περίπου χρόνια χτυπούσε η καρδιά και γραφόταν η ιστορία της νεότερης ελληνικής Κεντροδεξιάς. Αν οι τοίχοι είχαν στόμα, θα μπορούσαν να δώσουν πλούσιο υλικό στον ιστορικό του μέλλοντος για όλα όσα συνέβαιναν ή συζητούνταν πίσω από τις κλειστές πόρτες της κεντρικής αίθουσας, στην Αίθουσα του Κήπου (μετονομασθείσα μετά την εκλογή του Μ. Έβερτ σε Αίθουσα Κωνσταντίνου Μητσοτάκη), και στους διαδρόμους του κτιρίου.

Τo 2019 το κτίριο εκμισθώσθηκε για 50 χρόνια από την Ανώνυμη Ξενοδοχειακή και τουριστική εταιρεία THE MARGI, με σκοπό να μετατραπεί σε boutique hotel 5 αστέρων. Κατόπιν όμως των έντονων αντιδράσεων κατοίκων της περιοχής και προσφυγής τους στο ΣτΕ, η εταιρεία αποφάσισε να το ανακαινίσει και να το διαμορφώσει ως κατοικία και στον αύλειο χώρο να κατασκευαστεί πισίνα.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

• Παντελάκης Σ. Νίκος. «ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ Ν. ΔΙΟΜΗΔΗΣ.[1874-1950]. Ένας αυθεντικός εκπρόσωπος της αστικής τάξης». Μεταμεσονύκτιες Εκδόσεις, Αθήνα, 2018.
• Ριζοπούλου Σοφία. «Βοτανικός Κήπος Ιουλίας & Αλεξάνδρου Διομήδους. Από τη νοσταλγία των ανθρώπων στη διαχρονικότητα των φυτών». εκδ. ΔΙΑΥΛΟΣ, Αθήνα, 2007.

HΛΕΚΤΡΟΝΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ

http://www.diomedes-bg.uoa.gr/start.html