Πέραμα-Ζεφύρι-Οδός Φυλής: Περιηγηθήκαμε σε αυτήν την Αθήνα.
Πολλές γειτονιές της Αθήνας έχουν τα προβλήματά τους. Άλλες περισσότερο, άλλες λιγότερο. Ακολουθεί μια βόλτα σε κάποιες από αυτές.
Ζεφύρι
Είχε ήλιο κι έκανε ζέστη εκείνη τη μέρα και στη στάση της Στρατηγού Καλάρη, στα Κάτω Πατήσια περιμέναμε το 735 εγώ κι ένας τύπος με μούσια και σκούφο. Ήμασταν στους Αγίους Αναργύρους όταν ο τύπος με το σκούφο άναψε τσιγάρο μέσα στο λεωφορείο. «Τι κάνεις, ρε; Σβήσε το τσιγάρο» του ’πε ένας παππούς. Κάτι πήγε να πει κι ο άλλος αλλά μάλλον βαρέθηκε και παρενέβη ο οδηγός: «Σας παρακαλώ κύριε, ενοχλεί τους άλλους επιβάτες το τσιγάρο σας». Ο τύπος το πέταξε από το παράθυρο. Ο Γιώργος Βλάχος, οδηγός στη γραμμή εδώ και 11 χρόνια, λέει ότι τέτοια περιστατικά συμβαίνουν συχνά και ότι η ευγενική αντιμετώπιση είναι αυτή που δεν αφήνει περιθώρια για φασαρίες.
Το 735 είναι η μοναδική λεωφορειακή γραμμή που εξυπηρετεί το Ζεφύρι. Το χειμώνα από τις 6 το απόγευμα και το καλοκαίρι από τις 8 κάνει παράκαμψη και δεν περνάει από την Παναγίας Γρηγορούσας, την κεντρική οδό του Ζεφυρίου, γιατί καμιά φορά πιτσιρικάδες πετάνε πέτρες.
Στην επιστροφή ήτανε γεμάτο. Σε κάθε στάση στο Ζεφύρι μπαίνανε και κάνα δυο χρήστες. Κάμποσες τσιγγάνες, μικρές και μεγάλες, με τα παιδιά τους, και αρκετοί μπαλαμοί, όπως λένε οι Ρομά τους άλλους. Οι χρήστες κάθονταν σε διάφορα σημεία του λεωφορείου, μπροστά, πίσω, στη μέση, και μιλούσαν μεταξύ τους εξ αποστάσεως, μια μικρή τσιγγάνα βύζαινε το μωρό της, μια άλλη κοπελίτσα, μπαλαμή, έδειχνε λίγο ανήσυχη και ένας παραδοσιακός μπάρμπας με μουστάκι από πίσω τη θαύμαζε. Κάποια στιγμή ένας τύπος άρχισε να κάνει πλάκα: «Τα εισιτήριά σας, παρακαλώ, έχω να χαλάσω και 500άρικο» και κάπου εκεί άρχισε να θυμίζει σχολική εκδρομή.
«Κοίτα μαμά, οι γύφτοι». Ο Αντώνης Τσακίρης είναι πρόεδρος του συλλόγου «Φιλική Εταιρεία» των Ρομά στο Ζεφύρι και μου άνοιξε το σπίτι του. Από το μπαλκόνι απέναντι δε βλέπεις άλλο σπίτι, μόνο το βουνό. Ένα μικρό κοριτσάκι γύρω στα 3 μου έδωσε μια καραμελίτσα. Τον ρώτησα για τους χρήστες, οι οποίοι πηγαινοέρχονται όλη μέρα στο Ζεφύρι με το 735 και τον προαστιακό. «Άμα δεν έχω να φάω, δεν βλέπω μπροστά μου. Καταλαβαίνεις τι σου λέω; Ο κόσμος μας εδώ πέρα πεινάει. Αλλά ναρκωτικά υπάρχουν παντού. Εσύ πού μένεις;» «Νέα Σμύρνη». «Εκεί δεν έχει;». «Έχει». «Είδες, λοιπόν;» «Είναι γκέτο το Ζεφύρι, κυρ-Αντώνη;» «Γκέτο είναι κάπου που δεν μπορείς να πας. Εσύ ήρθες».
Πειραγμένα αυτοκίνητα σπινιάρουν στους δρόμους, σπίτια σαν παράγκες αλλά και σπίτια καλοφτιαγμένα, μεγάλες αλάνες και πιτσιρικάδες με ποδήλατα, τσιγγάνες στις αυλές. Σε μια πλατεία το κάθε αμάξι έμπαινε όχι με προτεραιότητα αλλά με τσαμπουκά και με τον Αντώνη κάτσαμε στην καφετέρια «Το σιντριβάνι», όπου μου γνώρισε διάφορους πιτσιρικάδες. Ένας από αυτούς, ο Γιάννης, είναι 17 χρονών και παντρεμένος εδώ και δύο χρόνια. Η γυναίκα του είναι 15. «Την είχα δει στο δρόμο και μου άρεσε. “Θα σε κλέψω” της είπα. Αλλάξαμε τηλέφωνα και μιλούσαμε. Μια μέρα της είπα να ετοιμαστεί γιατί το βράδυ θα πάω να την κλέψω. Μου ζήτησε περιθώριο πέντε έξι μέρες και της είπα ή σήμερα ή ποτέ. Κρυφτήκαμε σε ένα ξενοδοχείο στην Πάρνηθα. Έγινε χαμός με τις οικογένειες. Από την καλή μου την καρδιά, κι αφού γίνανε κάποια τηλέφωνα, γυρίσαμε πίσω, όμως οι δικοί της μου την πήρανε. Έγινε φασαρία, πέσανε στη μέση δυο τρεις μεγάλοι και τελικά παντρευτήκαμε». Ένας άλλος πιτσιρικάς, 16 χρονών, δυο φορές αρραβωνιασμένος και χωρισμένος, έλεγε ότι με την παρέα του πάνε για καφέ στο Ζεφύρι και το Καματερό και για έργο σε κάνα πολυσινεμά. «Πώς σας αντιμετωπίζουν οι μπαλαμοί;» «Δεν λένε κάτι, αλλά κοιτάνε περίεργα. Το καταλαβαίνεις. Μια μέρα που περνάγαμε ένα κοριτσάκι είπε στη μαμά του “μαμά, μαμά, κοίτα, οι γύφτοι”. Αλλά τι περιμένεις, εδώ και στα σίριαλ στην τηλεόραση αυτά λένε».
Αφήνοντας το σχολείο. Στο δημοτικό πάνε αρκετά παιδιά Ρομά, στο γυμνάσιο λιγότερα και στο λύκειο μετρημένα στα δάχτυλα. «Πολλά παιδιά το γυμνάσιο το παρατάνε γιατί στενεύεται η οικογένεια. Κόβει ο πατέρας το παιδί του για να έχει να πάρει κάποιον μαζί του στη δουλειά. Και πώς να στείλει ο άλλος το παιδί στο σχολείο, όταν δεν έχει ένα ευρώ να του δώσει να πάρει ένα κρουασάν; Αν υπήρχε ένα μικρό γεύμα δωρεάν, ένα σάντουιτς, θα ήταν ένα κίνητρο για το παιδί να πάει στο σχολείο» λέει ο Αντώνης.
Ο Φίλιππος Κατσικάρης είναι εκπαιδευτικός στο Κέντρο Ημέρας της ΜΚΟ Κλίμακα. Από το 2004 κάνει μαθήματα ενισχυτικής διδασκαλίας σε παιδιά που πάνε ή που δεν πάνε στο σχολείο, για να μάθουν τουλάχιστον να διαβάζουν και να γράφουν, και λέει ότι, πράγματι, το γεγονός ότι δεν έχουν χρήματα για κολατσιό είναι αποτρεπτικός παράγοντας. «Ζηλεύουν που τρώει ο διπλανός και εκείνα δεν έχουν. Προτιμούν να μείνουν σπίτι, όπου κι εκεί δεν θα φάνε, παρά να πάνε στο σχολείο και να ξέρουν οι άλλοι ότι δεν έχουν λεφτά». Πάντως, βασικός λόγος εγκατάλειψης του σχολείου είναι ότι οι γονείς δεν μπορούν να τα διαβάσουν, να τα ετοιμάσουν για την επόμενη μέρα, γιατί δεν ξέρουν και οι ίδιοι. Ακόμα, φοβούνται για την ασφάλεια των παιδιών τους, «γιατί όταν μαλώνουν δύο παιδιά Ρομά μπορεί να γίνει χαμός πραγματικός, και μετά να μπλέξουν και οι μεγάλοι». Ο κ. Κατσικάρης, 10 χρόνια στο Ζεφύρι, λέει πως οι Ρομά έχουν μάθει να κάνουν τα πράγματα σε ένα δικό τους χρόνο. Ότι δεν τους ενδιαφέρει να προσαρμοστούν στη δική μας κουλτούρα. Ότι όσο ρατσιστές είναι απέναντί τους κάποιοι μπαλαμοί, άλλο τόσο είναι και οι Ρομά. Ότι δεν θέλουν να μπουν σε καλούπια και δεν σκέφτονται το αύριο. «Μπορεί κάποιος να έχει πάνω του 20 ευρώ, να πήγε καλά η δουλειά σήμερα, αλλά θα τα ξοδέψει όλα. Θα κεράσει και τους άλλους. Δεν θα σκεφτεί ότι την επόμενη μέρα δεν θα έχει να φάει».
Οι Ρομά στο Ζεφύρι λένε ότι αντιμετωπίζουν κοινωνικό αποκλεισμό, ότι τα επιδόματα των πολυτέκνων καθυστερούν («ξέρεις τι είναι να έχεις 10 παιδιά και να περιμένεις να ζήσεις μόνο από το επίδομα;»), οι δουλειές που κάνουν είναι παλιοσίδερα και λαϊκές αγορές, χαλιά, γλάστρες, χαρτιά κουζίνας, λουλούδια, τα πάντα, ο Αντώνης λέει ότι «τα μπαλαμά είναι ρατσιστές με τους τσιγγάνους, αλλά κι εμείς είμαστε μαζί τους. Άμα με κοιτάς εσύ με μισό μάτι, εγώ πώς θέλεις να σε κοιτάξω;», ότι πολιτεία και πολιτευτές τούς θυμούνται κάθε τέσσερα χρόνια στις εκλογές, ότι στο Ζεφύρι και τα Άνω Λιόσια, την περιοχή που με τον Καλλικράτη έγινε Δήμος Φυλής, ζουν περίπου 7.000 Ρομά.
Στις 8 Απριλίου, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ρομά, η Διεθνής Αμνηστία υπογράμμιζε σε ανακοίνωσή της «τη ρατσιστική μεταχείριση που βιώνουν εδώ και πολλές γενιές οι εκτιμώμενοι 250.000 έως 350.000 Ρομά που ζουν στην Ελλάδα».
Οδός Φυλής
«Έλα παιδί μου, κάθισε, η κοπέλα είναι στο δωμάτιο». Όταν συνήθισα λίγο το σκοτάδι, είδα μια γυναίκα γύρω στα 50, ξένη, με παντόφλες και κάλτσες. Ένας καναπές, τρεις πολυθρόνες και απέναντι μια ανοιχτή πόρτα ενός δωματίου. Φαινόταν ένα καλοστρωμένο διπλό κρεβάτι.
Άνοιξε η εξώπορτα και για μια στιγμή ο χώρος γέμισε φως. Μπήκε ένας τύπος, πάνω από 60, βλοσυρός. «Καθίστε, κύριε» του είπε η γυναίκα. Εκείνος δεν είπε τίποτα. Μετά ακούστηκαν τακούνια. Κι εμφανίστηκε μια όμορφη κοπέλα το πολύ 25, με τα μακριά ξανθά της μαλλιά να κρύβουν λίγο το γυμνό της στήθος. Κοιτούσε μια εμένα και μια τον άλλο και προσπαθούσε να χαμογελάσει. «Το κοριτσάκι είναι καινούργια στη δουλειά, πισωκολλητό, από πάνω, από κάτω, 69, μπορείτε να τελειώσετε και στα βυζάκια της. 20 ευρώ η επίσκεψη» είπε η γυναίκα. Το κορίτσι χώθηκε σε ένα κουζινάκι και ο τύπος έβγαλε το πορτοφόλι του να πληρώσει. Βγαίνοντας, με τσούξανε λίγο τα μάτια από τον ήλιο. Δυο κορίτσια που περνούσαν με κοίταξαν με περιφρόνηση. Ήτανε 3 το μεσημέρι κι εκείνη τη μέρα στην οδό Φυλής υπήρχαν 18 οίκοι ανοχής με τα φωτάκια τους ανοιχτά.
Σαν κανονική γειτονιά. Με σούπερ μάρκετ, μανάβικο, ψιλικατζίδικο, φούρνο, μοδιστράδικο, νεαρές γυναίκες με καροτσάκια με παιδιά, ηλικιωμένες που έμπαιναν σε πολυκατοικίες με ταμπέλες «Παρακαλώ, να κλειδώνετε την πόρτα όλη τη μέρα» και διάφορους περαστικούς, πελάτες των οίκων ανοχής, Έλληνες και ξένοι, κάθε ηλικίας, μοναχικοί ή σε παρέες, άλλοι διακριτικοί και άλλοι φωνακλάδες.
Σχεδόν κάθε πολυκατοικία και δυο τρία ενοικιάζεται. Ένα ήταν γραμμένο εξ ολοκλήρου σε ξένη γλώσσα, κάτι σαν ρώσικα. Ένα άλλο έγραφε και την τιμή: «Υπερ-ισόγεια γκαρσονιέρα, σε πολύ καλή κατάσταση, φρεσκοβαμμένη, 150 ευρώ». Πιο κάτω, σε μια γωνία, μια μεγάλη ταμπέλα «Διατίθεται» διαφήμιζε ένα ερειπωμένο νεοκλασικό. Πήρα τηλέφωνο. «Γεια σας. Για το διώροφο στη Φυλής». «Ναι, 2.000 ευρώ είναι η τιμή του». «Για να μην υπάρξει παρεξήγηση, το θέλω για μαγαζί, θα δουλεύουν κοπέλες». «Ναι, κανένα πρόβλημα». Στα 18 «σπίτια» που λειτουργούσαν εκείνη την ημέρα όλες οι κοπέλες ήταν ξένες και όλες κάτω από 30. Σε ένα που δήλωσα «δημοσιογράφος» ξεπροβοδίστηκα με συνοπτικές διαδικασίες.
1.000.000 πελάτες. Οι πελάτες της πορνείας στην Ελλάδα είναι περίπου 1 εκατομμύριο άνδρες και στην Αθήνα γύρω στους 600.000, υπολογίζει ο Γρηγόρης Λάζος, καθηγητής Εγκληματολογίας στην Πάντειο και συγγραφέας του βιβλίου «Πορνεία και διεθνική σωματεμπορία στην Ελλάδα και την Ευρώπη» (εκδ. Καστανιώτη). Λέει ότι ο αριθμός των εκδιδομένων γυναικών και η «ποιότητα» της πορνείας αντανακλά το δείκτη ανθρωπιάς μιας κοινωνίας και ότι «μέσα στη γενική απαξίωση παρουσιάζονται μορφές εξαθλίωσης που δεν είχαμε ούτε τη δεκαετία του ’90». Ότι «δεν είναι θέμα αστυνομίας και καταστολής, έχουμε φτάσει στο σημείο να αντιμετωπίζουμε κάθε κοινωνικό πρόβλημα κατασταλτικά. Η αστυνομία θα μπορούσε να λειτουργεί επικουρικά σε μια σοβαρή προσπάθεια άλλων φορέων, αλλά δεν βλέπω κανέναν να θέλει να κάνει μια σοβαρή προσπάθεια». Ότι έχουν αλλάξει ακόμα και τα χαρακτηριστικά των πελατών: «Ο πελάτης είναι πελάτης, καλύτερος από αυτό που είναι δεν θα γίνει ποτέ, όμως βλέπουμε ότι αρκετοί απαξιώνουν με πολλούς τρόπους ακόμα και τον ίδιο τους τον εαυτό όταν, για παράδειγμα, ζητούν επίμονα να έρθουν σε επαφή χωρίς προφύλαξη».
Ανδρική πορνεία. Σε μία πάροδο της Βικτώριας ένας τύπος παζάρευε με έναν άλλο. Ο ένας ζήταγε δύο ευρώ και ο άλλος του έδινε ένα. Σε αντίθεση με τη γυναικεία πορνεία, η ανδρική είναι πιο διακριτική: δεν έχει σπίτια με φωτάκια ούτε επιγραφές «στούντιο». Είναι, όμως, το ίδιο γκρίζα, λέει ο Παναγιώτης Δαμάσκος, υπεύθυνος του Γραφείου Ψυχοκοινωνικής Στήριξης του ΚΕΕΛΠΝΟ και των streetwork του κέντρου για την ανδρική πορνεία. Σε δρόμους, μπαρ και σινεμά γύρω από τη Βικτώρια και την Ομόνοια, στο Πεδίον του Άρεως. Δεν είναι η πορνεία που θα υποβαθμίσει μια περιοχή. Θα εγκατασταθεί εκεί που υπάρχει ήδη υποβάθμιση. «Οι τιμές είναι αυτές. Μπορεί να ξεκινούν από ένα ευρώ, για μια τυρόπιτα, και όσο πάει. Το 90% των εκδιδόμενων ανδρών είναι μετανάστες, από 16 έως 25 ετών, υπάρχουν όμως και Έλληνες. Κάποιοι από αυτούς είναι φοιτητές και βάζουν αγγελίες στο Ίντερνετ. Ο κύριος λόγος είναι το οικονομικό. Μόλις βρουν κάποια χρήματα σταματάνε κι όταν τα λεφτά τελειώσουν, αρχίζουν ξανά. Πολλοί από τους μετανάστες είναι από μουσουλμανικές χώρες, όπου το θέμα της ηθικής και της σεξουαλικότητας είναι ήδη πολύ βεβαρημένο, με αποτέλεσμα να έχουν πολλές εσωτερικές συγκρούσεις και, κάποιες φορές, αυτές να εξωτερικεύονται με βίαιη συμπεριφορά απέναντι στους πελάτες. Προτεραιότητά τους είναι να επιβιώσουν στην καθημερινότητά τους. Να φάνε, να βρουν κάπου να κοιμηθούν, να μην τους πιάσει η αστυνομία. Η υγεία τους έρχεται σε δεύτερο πλάνο και αν κάποιος τους ζητήσει να κάνουν σεξ χωρίς προφύλαξη με περισσότερα χρήματα, είναι σίγουρο ότι θα τα πάρουν χωρίς δεύτερη σκέψη» λέει ο κ. Δαμάσκος.
Περίπου 25.000 εγγεγραμμένοι δημότες, ανεργία πάνω από 40%. Δίπλα στα τεράστια καζάνια, όπως λένε τους αποθηκευτικούς χώρους πετρελαιοδειδών, βρίσκονται αυλές σπιτιών και παίζουνε παιδιά. Η μισή πόλη, το Άνω Πέραμα, σχεδόν εξ ολοκλήρου εκτός σχεδίου. Με προβλήματα σε αποχέτευση, οδοποιία, ηλεκτροφωτισμό, ρυμοτομία. Με τη Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη να μην έχει δουλειές και τη Χρυσή Αυγή να βγαίνει ξανά στους δρόμους.
«Το υπ’ αριθμόν ένα πρόβλημα στο Πέραμα είναι η ανεργία. Ακολουθούν τα θέματα της υγείας και της διατροφής» λέει η Λιάνα Μαΐλη, πρόεδρος των Γιατρών του Κόσμου και εθελόντρια παιδίατρος στο πολυιατρείο της οργάνωσης στην περιοχή (Αριστείδου 5 & Ξενοφώντος, 210 4414788). Περίπου 600 άνθρωποι επισκέπτονται κάθε μήνα το ιατρείο. Το 85% είναι Έλληνες, ανασφάλιστοι και άνεργοι, το 30% αφορά παιδιά, κυρίως τον εμβολιασμό τους. «Συνταξιούχοι ζουν δύο και τρία σπίτια, των παιδιών τους και των εγγονιών τους. Παιδιά δεν τρέφονται σωστά. Το καταλαβαίνουμε γιατί τα ζυγίζουμε και τα μετράμε και βλέπουμε ότι βρίσκονται στα κατώτερα επίπεδα ανάπτυξης. Πολλά παιδιά τρώνε μόνο το γάλα και τις κρέμες που παίρνουν οι γονείς τους από εδώ» λέει η κ. Μαΐλη. Το πολυιατρείο λειτουργεί τις καθημερινές 9 με 5, υπάρχει φαρμακείο και όλες οι ειδικότητες εκτός του οδοντιάτρου. «Έχουμε και ένα δίκτυο συναδέλφων μας σε δημόσια νοσοκομεία, όπου μπορούμε να παραπέμψουμε δωρεάν κάποια χειρουργεία».
Η Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη. Τα πρώτα καρνάγια άρχισαν να λειτουργούν το ’20 και από το ’50 η Ζώνη άρχισε να αναπτύσσεται για τα καλά. Μέχρι το 2008 στις περίπου 500 μικρομεσαίες επιχειρήσεις, που ασχολούνταν κυρίως με τη συντήρηση και την επισκευή πλοίων της ποντοπόρου ναυτιλίας, εργάζονταν περίπου 6.000 εργαζόμενοι. Γύρω από αυτή τη δραστηριότητα είχε αναπτυχθεί και μια παράλληλη, με εκατοντάδες άλλους εργαζόμενους: καφενεία, καντίνες, μαγαζάκια, διάφορα.
Ο Τάκης Καραγιαννάκης πρωτοδούλεψε στη Ζώνη το ’70 με κάρτα ανηλίκου. Είναι ελασματουργός, σήμερα δουλεύει όποτε υπάρχει δουλειά, αλλά υπάρχει πολύ σπάνια. Επί μία δεκαετία, από το ’80 έως το ’90, ήταν πρόεδρος του συνδικάτου Μετάλλου. «Η Ζώνη είχε προβλήματα και πριν την κρίση. Δεν υπήρχαν υποδομές και τεχνολογική εξέλιξη. Παρόλα αυτά είχε ένα βασικό πλεονέκτημα: γίνονταν γρήγορα οι δουλειές. Ερχόταν ένα καράβι και ζητούσε να είναι έτοιμο σε δέκα ημέρες. Θα ήταν έτοιμο. Εγώ έχω δουλέψει σερί 24ωρο σε βαριά δουλειά, άλλοι περισσότερο. Είχαμε μια εμπειρία, δικές μας πατέντες, δουλεύαμε σκληρά, τα εργασιακά δικαιώματα έγιναν λάστιχο, κάποιοι το πλήρωσαν και με τη ζωή τους, όμως, ακόμα κι έτσι, το πράγμα περπάτησε. Σήμερα που και τα πλοία κάθονται, και δεν ενδιαφέρει τον εφοπλιστή να γίνει γρήγορα η δουλειά του, χάθηκε αυτό το πλεονέκτημα. Και γενικεύτηκε το πρόβλημα. Οι επιχειρήσεις δεν μπορούσαν να πάρουν δάνειο, οι δουλειές λιγόστευαν, η ανεργία μεγάλωνε, το συνδικάτο έλεγε δεν μας απασχολούν αυτά, θέλουμε αύξηση, όλο το περιβάλλον έγινε αρνητικό. Δεν βοηθάει ούτε η πολιτεία. Παράδειγμα: η Ζώνη δεν έχει δεξαμενές για μεγάλα πλοία. Υπάρχουν δύο δεξαμενές στον Σκαραμαγκά, αλλά δεν μπορούν πλέον να χρησιμοποιηθούν γιατί ΕΕ και κυβέρνηση αποφάσισαν το 2010 ο Σκαραμαγκάς να αναλαμβάνει μόνο δουλειές του Πολεμικού Ναυτικού, και μόνο του ελληνικού. Μ’ αυτά και μ’ αυτά, σήμερα στη Ζώνη εργάζεται μόνο το 5% του προσωπικού του 2008».
Η Χρυσή Αυγή. Τον Ιούνιο του ’12 μέλη της επιτέθηκαν σε Αιγύπτιους ψαράδες στο σπίτι τους. Ήταν η πρώτη «δυναμική» τους εμφάνιση. Κυκλοφορούσαν με μπλούζες στο δρόμο και πετούσαν τρικάκια, απειλούσαν εργοδότες να διώξουν τους μετανάστες υπαλλήλους τους και τον Σεπτέμβριο του ’13 επιτέθηκαν σε αφισοκολλητές του ΚΚΕ. Ο Γιάννης Ντεντόπουλος, εργαζόμενος στο δήμο, λέει ότι μετά τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα σταμάτησαν κάπως να εμφανίζονται, μέχρι πρόσφατα. Σε εκδήλωσή τους ένας υποψήφιος αντιπεριφερειάρχης απείλησε ότι «οι λακέδες του ΠΑΜΕ θα εξαφανιστούν» και λίγες μέρες μετά μαζεύτηκαν έξω από τους ΓτΚ φωνάζοντας και τρομοκρατώντας. «Όσο πιο υποβαθμισμένη είναι μια περιοχή, τόσο πιο εύκολα περνάει ο λαϊκισμός τους. Δεν είναι μόνο το Πέραμα, είναι η Νίκαια, το Κερατσίνι. Η Χρυσή Αυγή έχει αποδοχή στο όνομα μιας αγανάκτησης» λέει ο Γιάννης, προσθέτει όμως ότι στη γειτονιά είναι ισχυρό και το «αντί» στοιχείο.
Ανοιχτή Συνέλευση Περάματος (www.asperamatos.gr). Καλύπτει τις ανάγκες περίπου 100 οικογενειών σε τρόφιμα, τα οποία συγκεντρώνονται ως εξής: κάθε τόσο μέλη της συνέλευσης κάθονται έξω από σούπερ μάρκετ με καρότσια, ενημερώνουν τον κόσμο και όποιος θέλει βάζει κάτι μέσα στο καρότσι. Το ίδιο γίνεται και σε λαϊκές αγορές, σε συνεννόηση με τους εμπόρους-παραγωγούς. Επίσης, διάφορα καταστήματα, σούπερ μάρκετ, μπακάλικα, μανάβικα, εστιατόρια, σουβλατζίδικα, συνεισφέρουν σε μόνιμη και σταθερή βάση πέντε μερίδες τη μέρα ο ένας, δέκα ο άλλος κ.λπ. Η συνέλευση έχει επιτύχει συμφωνία με τη ΔΕΗ, ώστε να γίνεται ρύθμιση με βάση τις πραγματικές δυνατότητες του κάθε νοικοκυριού, ανεξαρτήτως αν προηγουμένως το κομμένο ρεύμα έχει επανασυνδεθεί «άτυπα», μία, δύο ή περισσότερες φορές. Έχει έρθει, επίσης, σε αντίστοιχη συνεννόηση με την ΕΥΔΑΠ. Αυτά είναι κάποια από τα πράγματα που μπορεί να κάνει μια δραστήρια τοπική κοινωνία.
Έχουμε φάει τόσες φάπες, τόση ανασφάλεια και πίεση πανταχόθεν, που αναζητάμε πια λίγη χαρά, λίγη χριστουγεννιάτικη τρέλα, λίγο τζέρτζελο, απ’ όπου κι αν προέρχεται
