Τα «Ozempets» έρχονται; Πώς τα φάρμακα απώλειας βάρους περνούν από τους ανθρώπους στις… γάτες
Η επανάσταση των GLP-1, των φαρμάκων που άλλαξαν ριζικά την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας και του διαβήτη στους ανθρώπους, φαίνεται πως ετοιμάζεται να περάσει και στην κτηνιατρική. Με τις γάτεςκαι τους σκύλους στις ΗΠΑ να εμφανίζουν ποσοστά παχυσαρκίας που αγγίζουν το 60%, εταιρείες βιοτεχνολογίας βλέπουν ένα τεράστιο νέο πεδίο εφαρμογής, με υπόσχεση καλύτερης υγείας για τα κατοικίδια και έναν πολλά υποσχόμενο κλάδο για την αγορά.
Η Okava Pharmaceuticals, με έδρα το Σαν Φρανσίσκο, ανακοίνωσε ότι ξεκινά πιλοτική μελέτη ενός GLP-1 φαρμάκου ειδικά για γάτες με παχυσαρκία. Η καινοτομία δεν βρίσκεται μόνο στο ίδιο το φάρμακο αλλά και στον τρόπο χορήγησης: αντί για εβδομαδιαίες ενέσεις, οι γάτες λαμβάνουν μικρά εμφυτεύματα, λίγο μεγαλύτερα από μικροτσίπ, τα οποία απελευθερώνουν σταθερά τη δραστική ουσία για έως και έξι μήνες. «Τοποθετείς την κάψουλα κάτω από το δέρμα και έξι μήνες μετά η γάτα έχει χάσει τα κιλά», εξηγεί ο Dr. Chen Gilor, επικεφαλής ερευνητής και κτηνίατρος στο Πανεπιστήμιο της Φλόριντα. «Είναι σαν μαγεία».
Τα αποτελέσματα αναμένονται το καλοκαίρι. Αν αποδειχθούν θετικά, η εταιρεία ετοιμάζεται για μεγαλύτερες κλινικές δοκιμές και στη συνέχεια για αίτηση έγκρισης από τον αμερικανικό FDA μέσα στα επόμενα δύο χρόνια. Η προοπτική είναι μεγάλη: εκατοντάδες χιλιάδες κατοικίδια πάσχουν από διαβήτη, με πολλούς ιδιοκτήτες να δυσκολεύονται να ακολουθήσουν το σημερινό, ιδιαίτερα απαιτητικό θεραπευτικό πρωτόκολλο που περιλαμβάνει δύο ενέσεις ινσουλίνης την ημέρα. Πολλά ζώα οδηγούνται σε ευθανασία μέσα σε έναν χρόνο από τη διάγνωση. «Ο διαβήτης είναι πλήρως αντιμετωπίσιμος και παρ’ όλα αυτά τα αποτελέσματα είναι απογοητευτικά», λέει ο Dr. Gilor.
Η παχυσαρκία, που αποτελεί σημαντικό παράγοντα κινδύνου, επίσης δεν έχει αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά. Παρά τις συστάσεις για δίαιτα και άσκηση, οι ειδικοί παραδέχονται ότι «η βελόνα δεν έχει μετακινηθεί». Γι’ αυτό και τα GLP-1 φάρμακα θεωρούνται από πολλούς κτηνιάτρους ως η επόμενη μεγάλη τομή. «Βρισκόμαστε στο κατώφλι μιας νέας εποχής», υποστηρίζει o Dr. Ernie Ward, ιδρυτής του Association for Pet Obesity Prevention, σημειώνοντας ότι ήδη ορισμένοι κτηνίατροι χορηγούν off-label ανθρώπινα GLP-1 σε διαβητικές γάτες.
Ωστόσο η επιτυχία τους μόνο δεδομένη δεν είναι. Τα φάρμακα είναι ακριβά για τους ανθρώπους και ακόμη περισσότερο για τους κτηνιατρικούς ασθενείς, αφού δεν υπάρχουν ειδικές φόρμουλες. Πολλοί ιδιοκτήτες διστάζουν να επιβαρυνθούν με ένα μηνιαίο κόστος που συχνά ξεπερνά τα 100 δολάρια, ειδικά αν το ζώο δεν μπορεί να διακόψει την ινσουλίνη. Ο Dr. Andrew Bugbee, ενδοκρινολόγος στο Texas A&M, σημειώνει ότι τα υπάρχοντα φάρμακα δεν φαίνεται να μπορούν να αντικαταστήσουν πλήρως την ινσουλίνη σε προχωρημένες περιπτώσεις.
Η Okava, θέλοντας να κάνει το προϊόν της πιο εύχρηστο και πιο οικονομικό, στοχεύει να κρατήσει το κόστος κάτω από 100 δολάρια τον μήνα, υποστηρίζοντας ότι πολλοί ιδιοκτήτες πληρώνουν ήδη περισσότερα για premium τροφές. Ο ιδρυτής της εταιρείας, Michael Klotsman, θεωρεί ότι η παχυσαρκία είναι «η σημαντικότερη προληπτική πρόκληση σε όλη την κτηνιατρική». Η εταιρεία, μέσω της συνεργασίας με τη Vivani Medical, χρησιμοποίησε μικροσυσκευές μακράς δράσης ώστε οι ιδιοκτήτες να μην χρειάζεται να κάνουν επανειλημμένες ενέσεις στα ζώα τους. Σε μια μικρή δοκιμή, το εμφύτευμα οδήγησε σε απώλεια βάρους σε υγιείς γάτες και τώρα δοκιμάζεται σε παχύσαρκες, στη μελέτη MEOW-1, με στόχο 50 συμμετέχοντες.
Η αγορά, παρότι πολλά υποσχόμενη, κρύβει κινδύνους. Στο παρελθόν, το Slentrol, ένα παλαιότερο φάρμακο απώλειας βάρους για σκύλους, είχε εγκαταλειφθεί λόγω μειωμένης ζήτησης. Οι ιδιοκτήτες συχνά δεν βλέπουν την παχυσαρκία ως ιατρικό ζήτημα, ενώ για πολλούς η σχέση με το κατοικίδιο περνά μέσα από το φαγητό, κάτι που καθιστά την απώλεια όρεξης ανεπιθύμητη παρενέργεια. «Για πολλούς ανθρώπους, το να ταΐζουν το κατοικίδιό τους είναι η βασική μορφή αγάπης», λέει η Dr. Maryanne Murphy από το Πανεπιστήμιο του Τενεσί.
Παρά τις δυσκολίες, αρκετές εταιρείες αναπτύσσουν νέες λύσεις. Η ProLynx έχει δημιουργήσει φάρμακο GLP-1 μακράς δράσης που δείχνει αποτελεσματικότητα σε διαβητικές γάτες και αναζητά συνεργάτη για να το φέρει σε ευρύτερη χρήση. Η Zoetis, η μεγαλύτερη εταιρεία κτηνιατρικών φαρμάκων, εξετάζει επίσης τα GLP-1 ως πιθανές θεραπείες για διαβήτη και άλλες χρόνιες παθήσεις.
Οι ειδικοί συμφωνούν ότι τα φάρμακα αυτά μπορεί πράγματι να αλλάξουν τα δεδομένα, αλλά δεν θα αποτελέσουν μαγική λύση. Η Dr. Murphy τονίζει ότι «θα είναι συμπλήρωμα, όχι υποκατάστατο» μιας ολοκληρωμένης διαχείρισης βάρους. Η κτηνιατρική, όπως και η ιατρική για τον άνθρωπο, φαίνεται πως ετοιμάζεται για μια μεγάλη μετάβαση. Το ερώτημα είναι αν οι ιδιοκτήτες θα τη συνοδεύσουν — και αν τελικά τα «Ozempets» θα γίνουν πραγματικότητα.
14°
