Κάθε φορά που προγραμματίζω αγώνες τίθεται και το θέμα της διατροφής. Όλοι οι σοβαροί δρομείς είναι λεπτοί κι όποτε έχω κάτσει μαζί τους σε τραπέζι απόλυτα εγκρατείς. Σχεδόν με τύψεις ανακοινώνω ότι θα πιω κρασί. Κι αυτό μετά τον αγώνα. Την παραμονή ούτε που τολμώ. Όταν πήρα συνέντευξη από την Αμερικανίδα πρωταθλήτρια Stevie Kremer και μου εξομολογήθηκε ότι βιάζεται να τερματίσει για να απολαύσει μετά μια παγωμένη μπύρα με φίλους, ομολογώ ότι αναθάρρησα λίγο. Γιατί η δική μου σχέση με τις θερμίδες είναι πολλαπλά προβληματική. Έχω τρία τουλάχιστον ζητήματα:
Πρώτον ανήκω στην προνομιούχο εκείνη κατηγορία του ανθρώπινου είδους που ό,τι τρώει το μετατρέπει σε λίπος. Κατανοώ ότι σε άλλες εποχές διατροφικής αβεβαιότητας αυτό αποτελούσε εξελικτικό πλεονέκτημα. Όχι πια.
Δεύτερον, σε στιγμές άγχους η πρώτη μου αντίδραση είναι να βάλω κάτι στο στόμα μου. Δεν τολμώ να αναζητήσω την εξήγηση στην ψυχανάλυση. Έχοντας πάντως σταματήσει το κάπνισμα κοντά τριάντα χρόνια, η συνήθης εναλλακτική λύση είναι το φαγητό.
Τρίτον, ο ορισμός της καλής διασκέδασης για μένα είναι το φαγητό με φίλους, να κάνουμε ενδιαφέρουσες συζητήσεις ή, όταν αυτό δεν είναι δυνατόν, με ικανή δόση κρασιού να κάνουμε απόλυτα αδιάφορες συζητήσεις που μας κάνουν όμως να ξεκαρδιζόμαστε στα γέλια.
Με αυτά τα δεδομένα η διατήρηση του σωματικού μου βάρους είναι ένας διαρκής και άνισος αγώνας. Θυμάμαι την απελπισία που μου δημιουργούσαν φίλοι δρομείς, καλογυμνασμένοι, που τελείωναν την προπόνηση φρέσκοι-φρέσκοι κι όταν αναρωτιόμουν γιατί εγώ όχι, μου έδιναν την απάντηση "διατροφή, όλα είναι διατροφή".
Καταλάβαινα πολύ καλά τι εννοούν όταν επιχειρούσα να τρέξω το πρωί μετά από μια βραδινή έξοδο και δεν μπορούσα να πάρω τα πόδια μου. Από τότε που άρχισα να τρέχω βέβαια έχασα 4 με 5 κιλά. Αυτό το πέτυχα περιορίζοντας το φαγητό γιατί ως γνωστόν το τρέξιμο από μόνο του δεν αδυνατίζει. Μια ώρα τρεξίματος, με ταχύτητα 10 χιλιόμετρα και για άτομα του δικού μου βάρους, είναι κοντά στις 600 θερμίδες. Μια τυρόπιτα και ένα σοκολατούχο γάλα είναι 500.
Με ύψος 1:74 πάντως το σωστό βάρος για μένα θα ήταν στα 68 κιλά και όχι 73 με 74 που είμαι σήμερα. Εύκολο να το λες, δύσκολο να το κάνεις. Έτσι οι στόχοι μου είναι πολύ πιο μετρημένοι. Αν καταφέρω να πάω στον Όλυμπο 2 κιλά ελαφρύτερος θα είμαι ευτυχής. Και αν πιστέψω τους ειδικούς αυτό θα σημαίνει κέρδος 8 δευτερόλεπτα στο χιλιόμετρο − πάνω που 5 λεπτά σε έναν μαραθώνιο (Ένα σχετικό άρθρο εδώ). Στο βουνό βέβαια το δικό μου ζητούμενο δεν είναι τόσο ο χρόνος όσο η κούραση.
Παρ’ όλα αυτά έχω κάνει μεγάλη πρόοδο στις διατροφικές μου συνήθειες.
Πρώτον, ζάχαρη κομμένη. Και εννοώ από παντού, συμπεριλαμβανομένων υποκατάστατων και φυσικά μελιού. Αυτό σημαίνει καθόλου γλυκά, καθόλου αναψυκτικά ή χυμούς, ακόμα και το ψωμί που τρώω είναι χωρίς ζάχαρη κι αλάτι. Εξαίρεση οι αγώνες και οι πολύωρες προπονήσεις, οπότε χρειαζόμαστε άμεσα καταναλώσιμες θερμίδες.
Δεύτερον, δραστικός περιορισμός των τηγανητών. Για να καταλάβετε, βγαίνουμε έξω και ζήτημα να φάω τρεις τηγανητές πατάτες!
Τρίτον, έβαλα στη δίαιτά μου τα αμύγδαλα που αποτελούν πλέον το μοναδικό μου σνακ μαζί με τα φρούτα. Μιλάω όμως για πολλά αμύγδαλα, ένα κιλό σχεδόν την εβδομάδα.
Τέταρτον, αποχή από το αλκοόλ την προηγουμένη κάθε σοβαρού τρεξίματος και δραστικός περιορισμός τις υπόλοιπες μέρες.
Όσο για δίαιτα, 2 με 3 φορές την εβδομάδα άκρα λιτότης και φυσικά τα μεσημέρια μόνο σαλάτες με λίγο τυρί.
Και οι υδατάνθρακες που χρειάζονται οι δρομείς; Στο πρωινό αμέσως μετά το τρέξιμο. Πλούσιο και πολιτικά ορθό: μούσλι, άπαχο γιαούρτι, ποικιλία (κατεψυγμένων) φρούτων του δάσους. Το μούσλι φυσικά χωρίς πρόσθετη ζάχαρη, κάτι αρκετά δύσκολο γιατί ακόμα και πολλές ετικέτες που διαφημίζονται ως τέτοιες περιέχουν υποκατάστατα. Το μυστικό μου πάντως είναι μια μικρή κουταλιά κακάο με την οποία πασπαλίζω το πιάτο μου. Διότι ως γνωστόν λέμε ναι στη σοκολάτα, όχι στη ζάχαρη. Τα οφέλη της για την καρδιά είναι γνωστά. Οι έρευνες που έχουν γίνει ωστόσο, όσο αξιόπιστες μπορεί να είναι, δείχνουν ότι βοηθά και στη βελτίωση της αντοχής. Και στο κάτω-κάτω, κι έτσι να μην είναι, έχεις την ψευδαίσθηση ότι τρως γλυκό. (Ένα καλό άρθρο για τα οφέλη της σοκολάτας και το τρέξιμο εδώ). Το παντζαρόζουμο έχει επίσης παρουσιαστεί τον τελευταίο καιρό ως το θαυματουργό πρόσθετο που βελτιώνει τις επιδόσεις, αλλά δεν έχω φτάσει σε αυτό το σημείο. Ακόμα τουλάχιστον. Για να είμαι ειλικρινής άλλωστε, είμαι εξαιρετικά επιφυλακτικός απέναντι σε τέτοιους ισχυρισμούς και γενικώς αποφεύγω κάθε τι πρόσθετο. (Μια σχετικά ισορροπημένη πάντως παρουσίαση των σχετικών μελετών εδώ)
Με δυο λόγια, μέσα στην εβδομάδα είμαι (σχεδόν) τύπος και υπογραμμός.
Εντάξει, το πρόβλημα είναι όταν τρώμε με φίλους. Σαν το Σίσυφο: ό,τι κερδίζω, ή μάλλον ό,τι χάνω μέσα στην εβδομάδα, το κερδίζω το Σαββατοκύριακο. Κανείς δεν είναι τέλειος.
15°
