Συμπληρώθηκαν 25 χρόνια από την πτώση του Τείχους του Βερολίνου και οι εορτασμοί, με μεγάλη λαϊκή συμμετοχή, έδειξαν την τεράστια απόσταση που κάλυψαν η πρώην Ανατολική Γερμανία και οι περισσότερες πρώην κομμουνιστικές χώρες της Ανατολικής Ευρώπης.
Σε διάστημα μιας 25ετίας, οι ανατολικές περιοχές ενσωματώθηκαν πλήρως στην ενιαία Γερμανία με τους κατοίκους τους να έχουν πραγματικό εισόδημα της τάξης του 70-75% του μέσου όρου της Γερμανίας. Χρειάστηκαν τεράστιες επενδύσεις για τον εκσυγχρονισμό της Ανατολικής Γερμανίας, γεγονός που εξηγεί το σχετικά υψηλό δημοσιονομικό έλλειμμα της Γερμανίας κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ’90.
Διαφορετική Ευρώπη
Η κατάρρευση του Τείχους του Βερολίνου και των κομμουνιστικών καθεστώτων της Ανατολικής Ευρώπης πραγματοποιήθηκε αναίμακτα, με τη βασική εξαίρεση της Ρουμανίας όπου το ζεύγος Τσαουσέσκου διέταξε την εξόντωση των διαδηλωτών και βρέθηκε, σε διάστημα λίγων εβδομάδων, μπροστά στο εκτελεστικό απόσπασμα.
Η διάλυση του σοβιετικού μπλοκ άνοιξε το δρόμο για τη διεύρυνση της ΕΕ προς την Κεντρική και την Ανατολική Ευρώπη. Η ΕΕ των 28 είναι εντελώς διαφορετική από την ΕΟΚ των 10 στην οποία εντάχθηκε η Ελλάδα. Η ΕΟΚ ήταν εκείνη την εποχή ένα κλαμπ προνομιούχων, που επένδυσε πολιτικά στο λιγότερο αναπτυγμένο δέκατο μέλος της. Η ενίσχυση της Δημοκρατίας στη Ν. Ευρώπη αλλά και η επιβράβευση μιας δυτικής χώρας στα κομμουνιστικά Βαλκάνια λειτούργησαν εκείνη την περίοδο υπέρ της Ελλάδας, εφόσον η ένταξή της στην ΕΟΚ αποφασίστηκε περισσότερο για στρατηγικούς και λιγότερο για οικονομικούς λόγους.
Στη σημερινή ΕΕ των 28 υπάρχουν χώρες με μεγαλύτερα οικονομικά προβλήματα από την Ελλάδα, όπως η Βουλγαρία και η Ρουμανία, χώρες που προχώρησαν στην αναγκαία προσαρμογή με μεγάλη επιτυχία παρά το γεγονός ότι ξεκίνησαν από χαμηλότερο επίπεδο και είχαν μικρότερη υποστήριξη από την ΕΕ, όπως η Πολωνία και η Λιθουανία, και χώρες που είναι αποφασισμένες να καλύψουν την απόσταση που τις χωρίζει από τους πρωταγωνιστές της Ευρωζώνης ανεξάρτητα από τις δυσκολίες και τις θυσίες που επιβάλλονται.
Η αλλαγή της σύνθεσης της ΕΕ και η μετατόπιση του οικονομικού και πολιτικού κέντρου βάρους προς την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη αλλάζουν το επίσημο ακροατήριο στο οποίο απευθύνονται οι ελληνικές κυβερνήσεις και τα πολιτικά κόμματα αλλά και τον τρόπο αξιολόγησης της συμπεριφοράς και των επιδόσεών μας.
Οικονομική υπερδύναμη
Κι ενώ στην ΕΕ γιορτάζουμε τα 25 χρόνια από την κατάρρευση του Τείχους του Βερολίνου που οδήγησε στη διάλυση του σοβιετικού μπλοκ και την επανένωση της Γερμανίας, οι εξελίξεις είναι ακόμη πιο εντυπωσιακές στη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας.
Η οικονομία της Κίνας συμπληρώνει 30 χρόνια ενός οικονομικού πειράματος που συνδυάζει τον απόλυτο πολιτικό έλεγχο του ΚΚ, την κρατική παρέμβαση υπέρ των επιχειρήσεων που έχουν χαρακτηριστικά εθνικών πρωταθλητών αλλά και την πιο επιθετική διεθνοποίηση των οικονομικών δραστηριοτήτων.
Η Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας έχει ήδη τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο και αν συνεχίσει να αναπτύσσεται με ετήσιο ρυθμό της τάξης του 7% θα ξεπεράσει σε λίγα χρόνια με βάση το ΑΕΠ και τις ΗΠΑ. Οι Κινέζοι ζουν έναν παγκόσμιο οικονομικό θρίαμβο, με αποτέλεσμα να έχουν συναλλαγματικά αποθέματα της τάξης των 2,5 τρισεκατομμυρίων ευρώ και να ακολουθούν στρατηγική ενίσχυσης της οικονομικής επιρροής τους σε παγκόσμιο επίπεδο. Κάθε χρόνο η κινεζική μεσαία τάξη υποδέχεται δεκάδες εκατομμύρια νέα μέλη και το βιοτικό επίπεδο των μη προνομιούχων Κινέζων, αν και παραμένει χαμηλό, βρίσκεται σε φάση σταθερής και δυναμικής ανόδου.
Στην Κίνα πραγματοποιήθηκε μία ανατροπή που ξεπερνάει κατά πολύ την πτώση του Τείχους του Βερολίνου και του σοβιετικού κομμουνισμού. Μέσα σε 30 χρόνια μια πάμφτωχη κομμουνιστική χώρα μετατράπηκε σε οικονομική υπερδύναμη, στη βάση ενός πολιτικά ελεγχόμενου φιλελεύθερου οικονομικού πειράματος. Η σύνοδος των χωρών της Ασίας και του Ειρηνικού που πραγματοποιείται στο Πεκίνο επιβεβαιώνει τον ηγεμονικό ρόλο της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας. Ο Πρόεδρος Πούτιν επιχειρεί ένα εντυπωσιακό κινεζικό άνοιγμα στον ενεργειακό τομέα για να αντισταθμίσει τις απώλειες που προκάλεσε στη ρωσική οικονομία η σύγκρουση με τη Δύση για την Ουκρανία. Ο πρόεδρος Ομπάμα υποβαθμίζει με το πέρασμα του χρόνου την ατλαντική συνεργασία ΗΠΑ-ΕΕ και στηρίζει ολοένα περισσότερο τη στρατηγική του στην Ασία.
Ο κόσμος αλλάζει με εντυπωσιακή ταχύτητα κι εμείς κάνουμε τις ίδιες συζητήσεις, αντιμετωπίζουμε τα ίδια προβλήματα, με τις ίδιες πολιτικές οικογένειες και τα ίδια οργανωμένα και μεγάλα συμφέροντα, με τις αρχές της δεκαετίας του ’90. Συγκρίνουμε τις αλλαγές στη χώρα μας με το παρελθόν, ενώ το ρυθμό και την ποιότητα των αλλαγών που πρέπει να κάνουμε προσδιορίζουν οι διεθνείς εξελίξεις.
15°
