Gauche caviar (Το «αριστερό χαβιάρι»)

Στα τέλη της δεκαετίας του 1970, λίγο πριν σημάνει «ο σοσιαλισμός στις 18», ο Ανδρέας Παπανδρέου κατακεραύνωνε την ανανεωτική αριστερά (τότε ΚΚΕ εσωτερικού) και τον Λεωνίδα Κύρκο αποκαλώντας τους ως «αριστερά των σαλονιών». Προφανώς τότε, στο πλαίσιο της προσπάθειας πολιτικού ηγεμονισμού του ΠΑΣΟΚ, ήθελε να καταδείξει τη διαφορά ανάμεσα σε μια αριστερά που κυνηγάει χίμαιρες με εκείνη που ήθελε να κυβερνήσει φθάνοντας εγκαίρως στο… ραντεβού με την ιστορία. Τη διαφορά ανάμεσα σε έναν ιδιότυπο ελιτισμό και σε μια πολιτική που εκφράζει τα μεσαία δυναμικά κοινωνικά στρώματα.

Μερικές δεκαετίες αργότερα, με μια ενδιάμεση θλιβερή περίοδο, εκείνη της παραπομπής του Ανδρέα στο Ειδικό Δικαστήριο, η «αριστερά των σαλονιών» - έχοντας υποστεί σοβαρή μετάλλαξη στο γενετικό της κώδικα - πήρε τη δική της ρεβάνς στέλνοντας το ΠΑΣΟΚ στο καναβάτσο της ιστορίας. Το 3% εκτινάχθηκε στο 36% περίπου, προσφέροντας μια «συγκλονιστική» κυβερνητική περίοδο που άπαντες θέλησαν σύντομα να ξεχάσουν. Η προσπάθεια επιβολής «συλλογικής αμνησίας» φάνηκε και στις πρόσφατες ευρωεκλογές όταν ο ΣΥΡΙΖΑ επιμελώς απέφυγε να μιλήσει για το ευρώ και την Ευρώπη. Αντιθέτως, υιοθέτησε τη φρασεολογία της καθεστηκυίας πολιτικής τάξης κομπορρημονώντας για πρωτογενή πλεονάσματα και ανάπτυξη (την οποία βέβαια εξακολουθούμε να βλέπουμε εκ του μακρόθεν…)

Ωστόσο, η απερχόμενη ημεδαπή αριστερά δεν αρκέστηκε στα… σαλόνια. Σουλατσάρισε στις ελληνικές θάλασσες με υπερμεγέθη κότερα (για να μη λαϊκίζουμε, κάθε πρωθυπουργός ή υπουργός έχει σχετικό δικαίωμα να απολαμβάνει «σκαφάτες» διακοπές, αρκεί να τις πληρώνει από την τσέπη του και όχι τούτο να αποτελεί ψιλοφιλοδώρημα καραβοκύρηδων που απολαμβάνουν επαναχάραξη αιγιαλών ή πριμοδότηση «αθανάτων»), τακίμιασε με τη λούμπεν μεγαλοαστική τάξη και το εφοπλιστικό κεφάλαιο (δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι στα πρόσφατα «Ποσειδώνια» οι θαμώνες έσταζαν… μέλι για τον πρωθυπουργό) διασφαλίζοντας «εργασιακή ειρήνη» (άραγε πόσες απεργίες έγιναν την τελευταία τετραετία σε σύγκριση με την αμέσως προηγούμενη;) και χαμηλή φορολογία για τους προνομιούχους (ειδικά για το εφοπλιστικό κεφάλαιο χαράχτηκαν ανεξίτηλες «κόκκινες γραμμές» απέναντι στην… «επάρατη» τρόικα). Την ίδια στιγμή τα περιώνυμα μεσαία δυναμικά στρώματα γνώρισαν πλήρη αποσύνθεση και φτωχοποίηση. Το κάταγμα στη ραχοκοκαλιά της εθνικής οικονομίας απεδείχθη συντριπτικό και το σχέδιο ανάταξης από την κρίση παραμένει ζητούμενο από τη στιγμή που αυτοί που φαίνεται να αναλαμβάνουν τις τύχες τις χώρες στις 8 Ιουλίου ουδέν πειστικό εισέφεραν στον δημόσιο διάλογο μέχρι σήμερα.

Κάπως έτσι, λοιπόν, η αριστερά των σαλονιών μετεξελίχθηκε σε «Χαβιαροαριστερά». Σε μια αριστερά της οποίας ο προοδευτισμός εναγκαλίζεται προκλητικά με τις κοσμικότητες και τα κατεστημένα. Και αν οι κοσμικότητες δεν ενοχλούν πολλούς, τα κατεστημένα απασχολούν (ή πρέπει να απασχολούν) τους πάντες…