Στολές, εξοπλισμός γραφείου, σερβίτσια αεροσκάφους, ένα αυτοκίνητο κι ένα στοιχειωμένο αεροσκάφος είναι ό,τι απέμεινε από τις άλλοτε κραταιές Κυπριακές Αερογραμμές
Το όνομά της έχει πια πουληθεί. Με το όνομα και το λογότυπο των Κυπριακών Αερογραμμών –ένα φτερωτό αγρινό- ταξιδεύει πια η ρωσική αεροπορική εταιρεία Siberia S7, η οποία τα αγόρασε το 2016 έναντι 2,4 εκατομμυρίων ευρώ για δέκα συν πέντε χρόνια.
Το μοναδικό της αεροσκάφος, ένα Airbus A320, πουλήθηκε προ πολλού στην Bulgarian Air Charter Ltd έναντι σχεδόν 2 εκατ. ευρώ – τα υπόλοιπα αεροσκάφη του στόλου ήταν ενοικιαζόμενα και επιστράφηκαν στους ιδιοκτήτες τους μετά τον τερματισμό του πτητικού προγράμματος. Κι ό,τι απέμεινε πια από τις τότε Κυπριακές Αερογραμμές, την εταιρεία που είχε ιδρύσει το 1947 η αποικιακή διοίκηση της Κύπρου, η οποία πέταξε για τελευταία φορά στις 9 Ιανουαρίου 2015 εν μέσω μεγάλων οικονομικών προβλημάτων και αφού η Κομισιόν είχε κρίνει ότι η εταιρεία έπρεπε να επιστρέψει στο κράτος τις ενισχύσεις που για χρόνια της έδινε, είναι εξοπλισμός γραφείου, ψυγεία, ένα αυτοκίνητο, είδη σίτισης και ασφαλώς οι στολές της εταιρείας, το πιο συλλεκτικό ίσως από τα κομμάτια της που έμειναν στα αζήτητα.
Αεροσκάφοςτης BEA (BritishEuropeanAirways) το 1947 στο αεροδρόμιο Λευκωσίας. Εκείνη τη χρονιά η BEA, σε συνεργασία με τη βρετανική αποικιακή διοίκηση της Κύπρου και ιδιώτες επενδυτές, ίδρυσαν τις Κυπριακές Αερογραμμές (πηγή: ιδιωτική συλλογή Der Avedissia
Η «Cyprus Airways Public Limited» υπήρξε ο εθνικός αερομεταφορέας της Κύπρου για 68 χρόνια – μια δεκαετία παραπάνω από τα χρόνια που θα κλείσει φέτος η Κυπριακή Δημοκρατία. Ως τις αρχές του ’70, όταν ο κυπριακός τουρισμός γνώριζε μεγάλη άνθιση, είχε καθιερωθεί ως διεθνής αερογραμμή με μοντέρνα αεροσκάφη, γραφεία κρατήσεων στην Κύπρο και στο εξωτερικό και έδρα της το πρωτοποριακής αρχιτεκτονικής για την εποχή του αεροδρόμιο Λευκωσίας. Η τουρκική εισβολή, τον Ιούλιο του 1974, την άφησε χωρίς στόλο, αφού το αεροδρόμιο έκλεισε, εγκλωβίζοντας μέσα τα αεροπλάνα της. Οι πτήσεις της ξανάρχισαν τον Φεβρουάριο του επόμενου χρόνου με νέα αεροσκάφη. Τρία από τα αεροπλάνα που είχαν εγκλωβιστεί στο αεροδρόμιο της κυπριακής πρωτεύουσας ανακτήθηκαν το 1977 από Βρετανούς μηχανικούς - ένα όμως, βαριά τραυματισμένο από τις σκληρές μάχες του αεροδρομίου, παραμένει εκεί μέχρι σήμερα, να ποζάρουν δίπλα του οι σπάνιοι προνομιακοί επισκέπτες του αεροδρομίου-φαντάσματος πια της Λευκωσίας, το οποίο βρίσκεται υπό τον έλεγχο των Ηνωμένων Εθνών (το αεροπλάνο είναι μάλιστα ορατό από το GoogleMaps, εδώ).
Μικρός Βρετανός τουρίστας ποζάρει το καλοκαίρι του 1973 μαζί με τον πιλότο, μπροστά στο Trident των Κυπριακών Αερογραμμών. Το αεροσκάφος ένα χρόνο μετά χτυπήθηκε από πυρά και έκτοτε έχει εγκαταλειφθεί στη νεκρή ζώνη του αεροδρομίου Λευκωσίας.
Τα πρώτα σύννεφα στην εταιρεία εμφανίστηκαν μετά το 2000, όταν χρειάστηκε να λάβει κρατικές ενισχύσεις, με την έγκριση αρχικά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Μετά το 2007, οι Κυπριακές Αερογραμμές άρχισαν να εμφανίζουν μικρές ζημίες ή κέρδη. Από το 2011 και έπειτα, τα αποτελέσματα της εταιρείας επιδεινώνονταν συνεχώς, εξαιτίας του εντεινόμενου ανταγωνισμού και της οικονομικής κρίσης, με αποτέλεσμα να καταφύγει σε δύο συνεχόμενες κρατικές ενισχύσεις, το 2012 και το 2013. Όταν το 2015 η Κομισιόν ανακοίνωσε ότι οι κρατικές ενισχύσεις συνολικού ύψους €66,13 εκατομμυρίων παραβίαζαν το άρθρο 108 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και διατάχθηκε η ανάκτησή τους, η εταιρεία δεν άντεξε το κόστος και, παρά τα μέτρα μείωσης κόστους και προσωπικού που είχαν προηγηθεί, κατέστη αφερέγγυα και οδηγήθηκε σε εκούσια εκκαθάριση.
Το ημερολόγιο πτήσεων του 1970-’71.
Το αεροσκάφος Trident των Κυπριακών Αερογραμμών που καθηλώθηκε από το 1974 στο αεροδρόμιο Λευκωσίας.
Μέχρι και τις 31 Οκτωβρίου 2017, οι εκκαθαριστές κατόρθωσαν να πουλήσουν σημαντικό μέρος του εξοπλισμού της εταιρείας, ανάμεσά τους το μοναδικό ιδιόκτητο αεροσκάφος, εξαρτήματα αεροσκαφών και τον εξοπλισμό επίγειας υποστήριξης, οχήματα, έπιπλα και ηλεκτρονικό εξοπλισμό, ενώ προέκυψαν έσοδα και από πωλήσεις μερισμάτων, τραπεζικούς τόκους, πώληση εκπομπών ρύπων, επιστροφές προκαταβολών κ.ά., με τις συνολικές εισπράξεις να ξεπερνούν τα 21 εκατ. ευρώ.
Διαφημιστικό από τα ένδοξα χρόνια των Κυπριακών Αερογραμμών (πηγή: Pinterest / Giannis Diamantis).
Στις 10 Ιανουαρίου, οι πρώην υπάλληλοι της εταιρείας συνεδρίασαν και αποφάσισαν να δεχτούν το σχέδιο διακανονισμού του εκκαθαριστή για τα €11 εκατ. που έχουν απομείνει μετά την αφαίρεση, από τα έσοδα, των εξόδων. Από αυτά, τα 6,3 εκατ. θα δοθούν στο κράτος και τα υπόλοιπα στους πρώην εργοδοτούμενους της υπό εκκαθάριση εταιρείας. Οι συσκευές και ο εξοπλισμός που έδειχναν πως άλλοτε στα γραφεία και στα αεροσκάφη της υπήρχε ζωή –από τα ψυγεία, τους κάδους, και τις καρέκλες μέχρι τα είδη σερβιρίσματος εν πτήσει και τις σκούρες μπλε στολές με τις κίτρινες γραμμές και τα μαντήλια με το αγρινό μένουν στα αζήτητα. Είναι ό,τι απέμεινε από μια άλλοτε κραταιά, φιλόδοξη εταιρεία με άδοξο τέλος.
Όσες στολές απέμειναν, με συλλεκτική πλέον μόνο αξία, πωλούνται από τον εκκαθαριστή.
11°
