Ο Άχμεντ, ο Ν., o Χασάν και η Μπάρεφ, η Μάγια και ο Μπατίς, ο Χασανίν, ο Τζον και ο Πινάρ, θα δηλώσουν ελεύθερα και περήφανα είμαι «ΠΑΡΟΥΣΑ», αυτό το Σάββατο στη μεγαλύτερη γιορτή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Μαζί τους θα γιορτάσουμε και εμείς -το SolidarityNow- το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση και στην κοινωνική ένταξη. Με αφορμή το Athens Pride στις 9 Ιουνίου και το Thessaloniki Pride στις 20-23 Ιουνίου, το SolidarityNow μέσα από ένα ξεχωριστό αφιέρωμα, το #iAmStrong δίνει φωνή στους ΛΟΑΤΙ πρόσφυγες-ωφελούμενους της οργάνωσης, καταγράφοντας και δημοσιεύοντας τις ιστορίες τους.
Ένας τίτλος έχει πολλαπλές ιδιότητες. Συχνά σε χαρακτηρίζει, σε περιορίζει, σε εγκλωβίζει, σε ακολουθεί, σε στιγματίζει. Και το τελευταίο που επιθυμούμε για τα μέλη της κοινότητας των ΛΟΑΤΙ προσφύγων στην Ελλάδα είναι να τους προσδώσουμε ακόμα μία «ετικέτα». Αρκετές επιβολές έχουν υποστεί. Το #iAmStrong όμως νιώθουμε ότι τους ανοίγει διάπλατα πόρτες και παράθυρα για να μπει στη ζωή τους καθαρός αέρας, φως αλλά κι εκείνη η απελευθερωτική δύναμη που σχεδόν σου επιβάλλει επανεκκίνηση. Και γιατί σήμερα διεκδικούν τα πάντα από την αρχή. Γιατί τα στερήθηκαν. Και γιατί είναι δικαίωμα και επιθυμία τους, ταυτόχρονα. Μέλη της ΛΟΑΤΙ κοινότητας και ταυτόχρονα πρόσφυγες στην Ελλάδα, υποστηρίζονται από το SolidarityNow σε αυτή τη μεταβατική τους περίοδο, στη δική τους νέα πατρίδα – μέχρι να αποκτήσουν άσυλο, να μάθουν τη γλώσσα, να βρουν δουλειά στην Ελλάδα, να βρουν τα δικά τους πατήματα σε μια ζωή καινούργια.
Οι λεσβίες, οι ομοφυλόφιλοι, οι αμφιφυλόφιλοι, οι τρανσέξουαλ και οι intersex κοινότητες (LGBTI) έχουν σημειώσει τεράστια πρόοδο σε παγκόσμιο επίπεδο όσον αφορά στα δικαιώματα και την ένταξη, τα τελευταία χρόνια. Ωστόσο, οι ΛΟΑΤΙ σε πολλές χώρες εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν εκτεταμένες διακρίσεις και βία, γεγονός που οδηγεί σε αποκλεισμό.
Η Μάγια και ο Μπατίς από την Τυνησία έχουν υπάρξει στόχοι-θύματα άλλων, σχεδόν από τότε που θυμούνται τους εαυτούς τους. Η Μάγια είναι τρανς και ο Μπατίς γκέι. Μιλούν αραβικά, γαλλικά, αγγλικά και λίγα ελληνικά. Σήμερα, είναι δύο ακόμη νέοι άνθρωποι, στα 26 η Μάγια και στα 27 ο Μπατίς, που αναζητούν δουλειά στην Ελλάδα – όπως και πολλοί άλλοι. Αν βρουν δουλειά θα μείνουν στην Αθήνα. Την έχουν αγαπήσει. «Πριν έρθω στην Ελλάδα πίστευα ότι αυτή η χώρα θα είναι η γέφυρα για να πάω κάπου αλλού στην Ευρώπη, αλλά μόλις πάτησα το πόδι μου στην Αθήνα σκέφτηκα εδώ θέλω να ζήσω», λέει ο Μπατίς. Η Μάγια και ο Μπατίς δε διαφέρουν σε τίποτα από έναν άλλον άνθρωπο της ηλικίας τους που προσπαθεί να φτιάξει το παρόν και να χτίσει το μέλλον βρίσκοντας δουλειά, σύντροφο, συλλέγοντας εμπειρίες και γνώσεις. Έτυχε μόνο όταν ήταν και οι δυο πολύ μικροί, η Μάγια να θυμάται ότι από τα πέντε της χρόνια έβλεπε ένα κορίτσι στον καθρέφτη και ο Μπατίς να ερωτεύεται ένα αγόρι στα εννιά του. Το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση είναι κάτι που άργησαν πολύ να μάθουν ότι έχει ισχύ και για τους ίδιους. Τώρα πια το έμαθαν και το διεκδικούν.
ΧΑΣΑΝΙΝ
Ο Χασανίν είναι γκέι. Αυτό συνεπαγόταν κάτι σαν μια καταναγκαστική συνθήκη – δηλαδή ότι στη χώρα του ο Χασανίν ήταν αναγκασμένος να κρύβεται, να ζει μια διπλή ανομολόγητη ζωή φοβούμενος τις αντιδράσεις της οικογένειάς του αλλά και του ευρύτερου κοινωνικού του κύκλου – ο οποίος είχε και εξακολουθεί να έχει για την οικογένειά του ιδιαίτερη σημασία. Παρά τα εμπόδια κατάφερε να σπουδάσει στο Πανεπιστήμιο, ενώ στη συνέχεια εργάστηκε ως δημοσιογράφος σε μεγάλη Ιρακινή εφημερίδα. Μετά από τις αμέτρητες προσπάθειες επιβίωσης, τον αγώνα για τη διατήρηση της αξιοπρέπειάς του, ο Χασανίν ζει στην Αθήνα. Όνειρό του είναι να γίνει φωτορεπόρτερ. Μας εξομολογείται πως τώρα αισθάνεται ότι μπορεί να ζήσει ως ισότιμο και περήφανο μέλος σε μια κοινωνία που ο σεξουαλικός προσανατολισμός δεν είναι κριτήριο διαχωρισμού ανθρώπου από άνθρωπο. «Εδώ δε χρειάζεται να απολογηθώ σε κανέναν».
Η αγαπημένη του έκφραση στα ελληνικά είναι το «σε αγαπώ», λέει ο Αχμάντ σε σπασμένα Ελληνικά. Ο Αχμάντ είναι 18 χρονών και κατάγεται από τη Συρία. Τους τελευταίους μήνες μένει σε ένα από τα διαμερίσματα που παρέχει το SolidarityNow στη Θεσσαλονίκη σε ΛΟAΤΙ πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο. Ο Αχμάντ βρήκε το “Safe Refugee”, το εξειδικευμένο πρόγραμμα βοήθειας της οργάνωσης για τους ΛΟAΤΙ μέσω της οργάνωσης Άρσις. «Αυτό το πρόγραμμα, μου έσωσε τη ζωή. Τώρα μπορώ να κάνω ό,τι θέλω» λέει. Ο Αχμάντ είναι ένας πολύ αποφασιστικός άνθρωπος, πάντα κοιτάζει τη φωτεινή πλευρά της ζωής. Παρόλο που ήξερε ότι θα μετεγκατασταθεί στη Γερμανία, κατάβαλλε μεγάλη προσπάθεια να μάθει ελληνικά. «Έκανα πολλούς φίλους εδώ. Μου αρέσει πολύ η Ελλάδα και δε θέλω να φύγω, γιατί εδώ οι άνθρωποι σέβονται τους πρόσφυγες. Στην Ελλάδα έχω δικαιώματα, δικαιώματα που δεν είχα όταν ήμουν στη χώρα μου» μας λέει.
Ν.
Φαινομενικά στη ζωή του Ν. πήγαιναν όλα καλά, είχε τη δουλειά του, τους φίλους του, την οικογένειά του, αλλά ήταν αναγκασμένος να ζει διπλή ζωή, καθώς κρατούσε το σεξουαλικό του προσανατολισμό κρυφό. Τα πράγματα άλλαξαν όταν βρέθηκε στο δικαστήριο κατηγορούμενος για ομοφυλοφιλία, αλλά λόγω έλλειψης αποδεικτικών στοιχείων, αθωώθηκε. Ο Ν. έφυγε από την Αιθιοπία τον Ιανουάριο του 2017. «Όταν φύγεις, χάνεις τα πάντα για μεγάλο χρονικό διάστημα, καθώς δε ξέρεις πότε θα επιστρέψεις. Είναι δύσκολο να τα ξεχάσεις όλα αυτά, αλλά σε κάποιο βαθμό προτιμώ να είμαι εδώ, επειδή εδώ έχω δικαιώματα, καθώς ζω σε μια ανοικτή κοινωνία. Έσωσα τη ζωή μου, αλλά τα συναισθήματα μου είναι ανάμεικτα. Την ίδια στιγμή αισθάνομαι δυστυχής επειδή έφυγα, αλλά και ευτυχής για τη νέα μου ζωή» μας λέει ο Ν.
ΧΑΣΑΝ & ΜΠΑΡΕΦ
Ο Χασάν, 27 χρονών, γκέι, και η Μπάρεφ, 21 χρονών, τρανς, είναι ζευγάρι και πρόσφυγες. Στην αρχή ήταν φίλοι, μετά όμως ήρθε ο έρωτας, αλλά και ο φόβος. Το πρόβλημα του Χασάν και της Μπάρεφ δεν ήταν μόνο ο σεξουαλικός τους προσανατολισμός, αλλά και το γεγονός ότι είχε συνάψει σχέση ένας Σουνίτης και μια Σιίτισα. Κατά συνέπεια, αυτά τους έφεραν ενώπιον όχι μόνο της κοινωνίας, αλλά και των ίδιων τους των οικογενειών. Μόνοι αλλά μαζί, και με μοναδικό στήριγμα τα γυναικεία μέλη των οικογενειών τους κατάφεραν και δραπέτευσαν. «Ήρθαμε εδώ και όλα τα κακά τελείωσαν», μας λέει ο Χασάν. Τον Χασάν αυτό που τον ενδιαφέρει είναι να αποκτήσει σταθερές και να πάρουν μαζί με τη σύντροφό του άσυλο στην Ελλάδα. Όταν πάρουν άσυλο, η Μπάρεφ, όπως μας λέει, επιθυμεί να αρχίσει τη διαδικασία της φυλομετάβασης.
Ο Πινάρ είναι γκέι και έχει μεγαλώσει στη Συρία, ενώ σήμερα ζει στην Αθήνα. Αν και έχει καλή σχέση με κάποια από τα μέλη της οικογένειάς του, ποτέ δεν θα μπορούσε να μοιραστεί μαζί τους το ποιος είναι και πώς νιώθει, το ότι είναι γκέι. Όταν τελείωσε το σχολείο φοίτησε για δυο χρόνια στη Νομική σχολή, σπουδές που διέκοψε ξαφνικά για να γλυτώσει. Έφτασε πρώτα στην Τουρκία. Εκεί κακοποιήθηκε επειδή είναι Κούρδος και αφέθηκε γυμνός στα σύνορα Τουρκίας – Συρίας. Στη δεύτερή του προσπάθεια κατάφερε και έφτασε στη Θεσσαλονίκη. Μην έχοντας καθόλου χαρτιά για να αποδείξει την ταυτότητά του τηλεφώνησε στον Τζον, παλιό του φίλο από τη Συρία, ο οποίος βρισκόταν ήδη στην Αθήνα.
Σήμερα ο Τζον βοηθά τον Πινάρ να γίνει πιο εξωστρεφής και να θεραπεύσει αυτό που τον πονάει πολύ, τους πονοκεφάλους, που απέκτησε μετά την κακοποίηση που υπέστη στην Τουρκία. Στην ερώτηση ποια είναι τα όνειρά του, απαντά να ζει ελεύθερα, να μην τον βασανίζουν οι πόνοι, να συνεχίσει τις σπουδές του και να γίνει δικηγόρος, να προσέξει την εμφάνισή του, να βρει ένα σύντροφο, να αγαπήσει και ν’ αγαπηθεί.
* Μέσω του προγράμματος SafeRefugee | Ασφαλής Πρόσφυγας, το SolidarityNow παρέχει στέγαση σε ΛΟΑΤΙ πρόσφυγες, σε ανεξάρτητα διαμερίσματα σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Όσοι και όσες συμμετέχουν στο πρόγραμμα λαμβάνουν δωρεάν υπηρεσίες ψυχοκοινωνικής υποστήριξης, νομικής συμβουλευτικής, συμμετέχουν σε εκπαιδευτικές και ψυχαγωγικές δραστηριότητες και είναι μέλη ενός ευρύτερου δικτύου υποστήριξης που στοχεύει στη βελτίωση των συνθηκών ζωή τους και στην υποστήριξή τους κατά τη διάρκεια διαμονής τους στην Ελλάδα.
** Τo Πρόγραμμα Στέγασης και Φιλοξενίας υλοποιείται από το SolidarityNow με την υποστήριξη της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR) και τη χρηματοδότηση της ECHO.
9°
