Τουλάχιστον πέντε άνθρωποι, μια επιχειρηματική ιδέα που να συνδέεται με το κοινωνικό όφελος, ο καθένας συμμετέχει με μια εταιρική μερίδα, ο πλεόνασμα διανέμεται μόνο στους εργαζόμενους. Πρόκειται για το συνεργατικό πρότυπο της επιχειρηματικότητας, αυτό που ονομάζεται Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση και που διεθνώς έχει επεκταθεί εδώ και χρόνια: Περισσότεροι από ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι σε όλο τον κόσμο είναι μέλη συνεταιρισμών, οι οποίοι έχουν δημιουργήσει πάνω από 100 εκατ. θέσεις εργασίας. Μόνο στην Ευρώπη περισσότεροι από 160 εκατ. πολίτες είναι μέλη σε 2 εκατομμύρια συνεργατικά εγχειρήματα.
Τα τελευταία χρόνια το μοντέλο αυτό αναπτύσσεται και στην Ελλάδα, όπως δείχνει και το γεγονός ότι το 4o Πανευρωπαϊκό Συνέδριο Κοινωνικής Αλληλέγγυας Οικονομίας θα πραγματοποιηθεί στην Αθήνα, στις 9-11 Ιουνίου, στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο.
Μία από τις αθηναϊκές κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις είναι η Action Plus, η οποία από το 2014 δραστηριοποιείται στον πολιτιστικό τουρισμό. Η Άννα Κονιωτάκη, υπεύθυνη σχεδιασμού και μέλος της Action Plus, εξηγεί τις δύο βασικές διαφορές μιας κοινωνικής συνεταιριστικής επιχείρησης με μία κοινή επιχείρηση: Πρώτον, τα κέρδη δεν διανέμονται στους εταίρους αλλά στους εργαζόμενους (έως το 35%, ενώ το 5% πηγαίνει για αποθεματικό και το 60% για την ανάπτυξη της επιχείρησης και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας). Και δεύτερον, κάθε εταίρος-μέλος έχει μία ψήφο στις αποφάσεις. Δεν υπάρχει, δηλαδή, ηγεμονικός εταίρος, που να κατέχει π.χ. το 50+1% και να καθορίζει τις αποφάσεις.
«Στόχος της Action Plus είναι να φέρει τους κατοίκους της πόλης πιο κοντά στον πολιτιστικό της πλούτο και την ιστορία της πόλης» λέει η Άννα Κονιωτάκη. Αυτό γίνεται είτε μέσα από σεμινάρια π.χ. για την τέχνη, τη σκέψη και τον πολιτισμό, είτε μέσα από ξεναγήσεις. Για παράδειγμα, στις 9/6, 19.30-21.30, γίνεται ξενάγηση με θέμα «Πανσέληνος στα Αναφιώτικα». Ξεναγήσεις γίνονται σε όλη την Αθήνα, από το Τατόι (πρώην βασιλικά κτήματα) έως το Μουσείο της Ακρόπολης και την Ελευσίνα, διαρκούν περίπου 2-3 ώρες, γίνονται πάντα από πιστοποιημένους ξεναγούς και κοστίζουν 10 ευρώ (συμπ. ΦΠΑ) - «προσφέρουμε μια ολοκληρωμένη εμπειρία στους συμμετέχοντες από εξαιρετικά καταρτισμένους ειδικούς, κοντά στην τιμή ενός σινεμά», λέει η κ. Κονιωτάκη.
Τέτοια εγχειρήματα, μας λέει, συνήθως ξεκινούν μέσα από ομάδες ανθρώπων με κοινή αντίληψη και κοινό σκοπό, που τους εκφράζει αυτός ο τρόπος λειτουργίας. Πάντως, η γραφειοκρατία υπάρχει και σε αυτή την περίπτωση, δεν είναι ίδια με τη γραφειοκρατία για να λειτουργήσει κανείς μια κοινή ιδιωτική επιχείρηση, αλλά υπάρχει.
Οι διοργανωτές λένε ότι «στην Ελλάδα, αν και βρισκόμαστε ακόμα στην αρχή, τα εγχειρήματα Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας (Κ.ΑΛ.Ο) δημιούργησαν παραδείγματα και εφάρμοσαν εναλλακτικές στην οργάνωση της οικονομικής τους δραστηριότητας, που αποδείχτηκαν ανθεκτικά απέναντι στην κρίση. Η Κοινωνική Αλληλέγγυα Οικονομία δεν έρχεται να δώσει προσωρινές απαντήσεις στο σύμπτωμα, δηλαδή τις πρωτοφανείς συνθήκες που δημιούργησε η οικονομική κρίση, αλλά αποτελεί μια προσπάθεια για συνολική απάντηση στις αιτίες που μας έφεραν ως εδώ. Με αυτή την έννοια η αύξηση της ορατότητας τέτοιων εγχειρημάτων, η δικτύωση και η ανταλλαγή εμπειριών και τεχνογνωσίας και η συζήτηση πάνω σε πετυχημένα παραδείγματα από όλη την Ευρώπη, έχουν ενδιαφέρον για όσο κόσμο σήμερα αναζητεί βιώσιμες εναλλακτικές στον τρόπο που παράγει, που καταναλώνει και δουλεύει».
Συνολικά 30 αποστολές από όλη την Ευρώπη, συνεργατικά σχήματα και συνεταιρισμοί από όλη την Ελλάδα, αυτοοργανωμένες δομές, ακτιβιστές-τριες, οικονομολόγοι και διανοητές, θα συμμετάσχουν σε 40 ανοιχτές συζητήσεις οι οποίες ταξινομούνται στις εξής 6+1 θεματικές:
Μορφές, πεδία και οπτικές της κοινωνικής αλληλέγγυας οικονομίας και του συνεργατισμού
Υπεύθυνη κατανάλωση και παραγωγή με φόντο την κλιματική αλλαγή
