Κοσμος

Σαν σήμερα, ο Άντολφ Άιχμαν ενώπιον της Δικαιοσύνης

Η δίκη του υψηλόβαθμου Ναζί που έπαιξε κεντρικό ρόλο στο Ολοκαύτωμα των Εβραίων

62224-137655.jpg
Newsroom
6’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
Ο Ναζί εγκληματίας πολέμου Άντολφ Άιχμαν στέκεται σε προστατευτικό γυάλινο θάλαμο πλαισιωμένο από την ισραηλινή αστυνομία κατά τη διάρκεια της δίκης του στις 22 Ιουνίου 1961 στην Ιερουσαλήμ
Ο Ναζί εγκληματίας πολέμου Άντολφ Άιχμαν δικάζεται σαν σήμερα το 1961 στην Ιερουσαλήμ © Getty Images/Hulton Archive Collection

Σαν σήμερα το 1961 ξεκινάει η δίκη του Άντολφ Άιχμαν για εγκλήματα πολέμου και συγκεκριμένα για το Ολοκαύτωμα των Εβραίων

Σαν σήμερα στις 11 Απριλίου 1961 στην Ιερουσαλήμ, ξεκίνησε η δίκη με κατηγορούμενο τον Άντολφ Άιχμαν, έναν από τους πιο υψηλόβαθμους Ναζί του χιτλερικού καθεστώτος που έπαιξε κομβικό ρόλο στην υλοποίηση της «Τελικής Λύσης».

Never put on line /The Trial of Adolf Eichmann - Documentary

Ο Άιχμαν οργάνωσε την απέλαση περισσότερων από 1,5 εκατομμυρίου Εβραίων

Επιφορτισμένος με τη διαχείριση και τη διευκόλυνση της μαζικής απέλασης Εβραίων σε γκέτο και στρατόπεδα εκτελέσεων στην κατεχόμενη από τους Γερμανούς Πολωνία και σε μέρη της κατεχόμενης Σοβιετικής Ένωσης, ήταν μεταξύ των σημαντικότερων διοργανωτών του Ολοκαυτώματος των Εβραίων. Η δίκη του το 1961 στο Ισραήλ προκάλεσε διεθνές ενδιαφέρον και αύξησε την ευαισθητοποίηση του κοινού για τα εγκλήματα των Ναζί.

Ο Άιχμαν οργάνωσε την απέλαση περισσότερων από 1,5 εκατομμυρίου Εβραίων από όλη την Ευρώπη με τη βοήθεια με μια ομάδα αξιωματικών των Ναζί με το όνομα «Eichmann-Männer» [οι άνθρωποι του Άιχμαν]. Μετά τη Διάσκεψη του Wannsee τον Ιανουάριο του 1942, γνωστοποίησε το σχέδιο για την «Τελική Λύση» στο δίκτυο των αξιωματούχων του, οι οποίοι τον βοήθησαν να πραγματοποιήσει τις απελάσεις.

Στο μεγαλύτερο μέρος του πολέμου, ο κύριος ρόλος του Άιχμαν ήταν να οργανώνει την μεταφορά των Εβραίων μέχρι την τελευταία λεπτομέρεια. Συνεργαζόμενος με άλλες γερμανικές υπηρεσίες, καθόρισε πώς θα αρπαζόταν η περιουσία των απελαθέντων Εβραίων. Εξασφάλιζε επίσης ότι τα κεντρικά γραφεία ασφαλείας του Ράιχ (RSHA) όπου εργαζόταν θα έβλεπαν κάποιο οικονομικό όφελος από τα κατασχεθέντα περιουσιακά στοιχεία. Επιπλέον, ο Άιχμαν οργάνωνε και την απέλαση δεκάδων χιλιάδων Ρομά.

Στην Ουγγαρία, ο Άιχμαν ενεπλάκη προσωπικά στη διαδικασία απέλασης. Από τα τέλη Απριλίου έως τις αρχές Ιουλίου 1944, ο Άιχμαν και οι βοηθοί του απέλασαν περίπου 440.000 Ούγγρους Εβραίους, κυρίως στο Άουσβιτς.

Ο Ναζί εγκληματίας πολέμου Άντολφ Άιχμαν στέκεται σε προστατευτικό γυάλινο θάλαμο πλαισιωμένο από την ισραηλινή αστυνομία κατά τη διάρκεια της δίκης του στις 22 Ιουνίου 1961 στην Ιερουσαλήμ
Ο Άντολφ Άιχμαν σε προστατευτικό γυάλινο θάλαμο πλαισιωμένο από την ισραηλινή αστυνομία κατά τη διάρκεια της δίκης του στις 22 Ιουνίου 1961 στην Ιερουσαλήμ © National Photo Collection of Israel

Η απόδραση του Άιχμαν στην Αργεντινή

Μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, ο Άιχμαν συνελήφθη από τις αμερικανικές αρχές και κρατήθηκε σε στρατόπεδα κράτησης μελών των SS. Ωστόσο, κατάφερε να αποφύγει τις υποψίες χρησιμοποιώντας πλαστά έγγραφα ταυτοποίησης.

Όταν έμαθε ότι η πραγματική του ταυτότητα είχε ανακαλυφθεί, ο Άιχμαν κατάφερε να αποδράσεις και να φύγει από την Ευρώπη για την Αργεντινή, όπου έζησε με το ψεύτικο όνομα Ρικάρντο Κλεμέντ. Μετά από μερικά χρόνια, η οικογένειά του κατάφερε να μετακομίσει και αυτή στην Αργεντινή και να ενωθεί με τον Άιχμαν. Ο Άιχμαν ζούσε ήσυχα και εργαζόταν σε ένα εργοστάσιο της Mercedes-Benz στο Μπουένος Άιρες.

Ο Άντολφ Άιχμαν πίσω από μια καρέκλα στη φυλακή Ayalon στη πόλη Ramla
Ο Άντολφ Άιχμαν στη φυλακή Ayalon στη πόλη Ramla © National Photo Collection of Israel

Ο Άιχμαν συλλαμβάνεται από τους Ισραηλινούς

Έχοντας πάρει πληροφορείς από τον Γερμανό αξιωματούχο του υπουργείου δικαιοσύνης Φριτς Μπάουερ σχετικά με το πού βρίσκεται ο Άιχμαν, το Ισραήλ έβαλε μπροστά ένα σχέδιο για τη σύλληψή του. Επειδή η Αργεντινή είχε ιστορικό άρνησης αιτημάτων έκδοσης, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Μπεν-Γκουριόν πήρε την απόφαση να τον συλλάβει στα κρυφά.

Στις 20 Μαΐου 1960, αξιωματικοί της ισραηλινής υπηρεσίας πληροφοριών (Μοσάντ) συνέλαβαν τον Άιχμαν έξω από την κατοικία του στην οδό Garibaldi 14 και τον μετέφεραν στο Ισραήλ. Η σύλληψη του Άιχμαν από τη Μοσάντ έλαβε διεθνής προσοχή, με την Αργεντινή να διαμαρτύρεται για την παραβίαση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών.

Κοντινή φωτογραφία του Άντολφ Άιχμαν κατά την διάρκεια τη δίκης
Ο Άντολφ Άιχμαν κατά την διάρκεια τη δίκης © National Photo Collection of Israel

Η δίκη του Άιχμαν στις 11 Απριλίου 1961

Η δίκη του Άιχμαν διεξήχθη ενώπιον ειδικού δικαστηρίου του Επαρχιακού Δικαστηρίου της Ιερουσαλήμ. Ξεκίνησε στις 11 Απριλίου 1961.

Η νομική βάση για τις κατηγορίες εναντίον του Άιχμαν στηριζόταν στο νόμο του 1950 περί τιμωρίας των Ναζί και των Συνεργατών του. Αυτός ο νόμος επέτρεπε στα ισραηλινά δικαστήρια να τιμωρούν τους Ναζί για εγκλήματα κατά των Εβραίων που έλαβαν χώρα κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.

Ο Ισραηλινός γενικός εισαγγελέας Γκίντεον Χάουσνερ υπέγραψε κατηγορητήριο κατά του Άιχμαν για 15 κατηγορίες, συμπεριλαμβανομένων των εγκλημάτων κατά του εβραϊκού λαού και των εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας.

Ο Άιχμαν κατηγορήθηκε επίσης για συμμετοχή στους Storm Troopers (SA), στην Υπηρεσία Ασφαλείας (SD) και στη Γκεστάπο, οι οποίες είχαν κηρυχθεί εγκληματικές οργανώσεις το 1946 στην ετυμηγορία της δίκης της Νυρεμβέργης.

Ως επικεφαλής του τμήματος ασφαλείας του Ράιχ για τις εβραϊκές υποθέσεις, ο Άιχμαν συνεργάστηκε με τον επικεφαλής της Γκεστάπο, Χέινριχ Μίλερ σχετικά με το σχέδιο εκδίωξης των Εβραίων από την ευρύτερη Γερμανία στην κατεχόμενη από τους Γερμανούς Πολωνία, το οποίο είχε θέσει τα θεμέλια για μελλοντικές απελάσεις.

Ο Άντολφ Άιχμαν με στολή Ναζί το 1942
Ο Άντολφ Άιχμαν με στολή Ναζί το 1942

Τι απάντησε ο Άιχμαν στις κατηγορίες για γενοκτονία

Ο Άιχμαν κατέθεσε πίσω από ένα γυάλινο θάλαμο για να προστατευθρεί από πιθανή δολοφονία. Ισχυρίστηκε ότι δεν είχε υπαγορεύσει αυτός την πολιτική του Ρίαχ σχετικά με τους Εβραίους, αλλά απλώς την εφάρμοσε. Όπως δήλωσε, «ήταν απλώς ένα μικρό γρανάζι στη μηχανή της καταστροφής». Στην τελευταία ημέρα της κατάθεσής του, παραδέχτηκε ότι ενώ ήταν ένοχος για την οργάνωση της μεταφοράς εκατομμυρίων Εβραίων στον θάνατο, δεν ένιωθε ένοχος για τις συνέπειες.

Η εκτέλεση του Άιχμαν είναι η μοναδική φορά που το Ισραήλ εκδίδει θανατική ποινή

Ο Άιχμαν ακολούθησε την κοινή γραμμή όσων Ναζί παραπέμφθηκαν σε δίκη λέγοντας προς υπεράσπισή του ότι ακολουθούσε μόνο τις εντολές άλλων. Ωστόσο, οι δικαστές του Άιχμαν κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι ήταν ο βασικός αυτουργός στη γενοκτονία των Εβραίων της Ευρώπης.

Στις 11–12 Δεκεμβρίου 1961, ο Άιχμαν καταδικάστηκε για εγκλήματα κατά του εβραϊκού λαού, εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, εγκλήματα πολέμου και συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση. Καταδικάστηκε σε θάνατο στις 15 Δεκεμβρίου.

Την 1η Ιουνίου 1962, ο Άιχμαν εκτελέστηκε με απαγχονισμό. Το σώμα του αποτεφρώθηκε και οι στάχτες του σκορπίστηκαν στη θάλασσα, πέρα ​​από τα χωρικά ύδατα του Ισραήλ. Η εκτέλεση του Άιχμαν είναι η πρώτη και μοναδική φορά που το Ισραήλ έχει εκδώσει θανατική ποινή.

Ο Άντολφ Άιχμαν όρθιος μπροστά από 4 ισραηλινούς δικαστικούς κατά τη διάρκεια ακρόασης για επέκταση της κράτησής του από τη Ισραηλινή δικαιοσύνη
Ο Άντολφ Άιχμαν κατά τη διάρκεια ακρόασης για επέκταση της κράτησής του από τη Ισραηλινή δικαιοσύνη © National Photo Collection of Israel

Οι συνέπειες της Δίκης του Άιχμαν για το Ισραήλ

Η δίκη του Άιχμαν προκάλεσε διεθνές ενδιαφέρον για το έγκλημα του Ολοκαυτώματος. Η δίκη ήταν μια από τις πρώτες που μεταδόθηκαν ευρέως στην τηλεόραση και αποκάλυψαν τις θηριωδίες των Ναζί σε ένα παγκόσμιο κοινό. Πολλοί ιστορικοί χρονολογούν τη δίκη του Άιχμαν ως την εποχή κατά την οποία ο όρος «Ολοκαύτωμα» και τα γεγονότα του ενσωματώθηκαν προσχώρησαν στη συνείδηση ​​του κοινού.

Σε αντίθεση με τη δίκη της Νυρεμβέργης, η οποία βασίστηκε εκτενώς σε γραπτά έγγραφα, η δίκη του Άιχμαν τοποθέτησε τους επιζώντες στο επίκεντρο. Οι μαρτυρίες των επιζώντων του Ολοκαυτώματος, ειδικά αυτές όσων πολέμησαν στα γκέτο, προκάλεσαν ενδιαφέρον για την εβραϊκή αντίσταση.

Η δίκη τέλος, βελτίωσε την εικόνα του Ισραήλ. Πολλοί επιζώντες του Ολοκαυτώματος που μέχρι τώρα είχαν μείνει σιωπηλοί τους ένιωσαν ότι μπορούσαν να μοιραστούν τις εμπειρίες τους καθώς η χώρα προσπαθούσε να επουλωθεί από τα τα ιστορικά της τραύματα.

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ