Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες ανακοίνωσε ότι οι άμαχοι που έχουν εκτοπιστεί μέχρι στιγμής από την ένταση στην Ουκρανία υπολογίζονται σε περίπου 10.000, ενώ ο αριθμός όσων έχουν πληγεί συνεχίζει να αυξάνεται. «Πρόσφατα ολοκληρώσαμε την εκτίμηση των αναγκών και πλέον συνεργαζόμαστε στενά με τις τοπικές αρχές, άλλους οργανισμούς των Ηνωμένων Εθνών και με εταίρους ΜΚΟ με σκοπό να βοηθήσουμε όσους πλήττονται περισσότερο. Μέχρι στιγμής, παρέχονται νομική συνδρομή, επιχορηγήσεις για την ένταξη 150 οικογενειών, βοήθεια σε μετρητά για 2.000 άτομα και βελτιωμένα καταλύματα για 50 οικογένειες», δήλωσε ο Εκπρόσωπος Τύπου της Ύπατης Αρμοστείας Άντριαν Έντουαρντς σε δημοσιογράφους στη Γενεύη.
Ανέφερε ότι ο εκτοπισμός στην Ουκρανία ξεκίνησε πριν από το δημοψήφισμα του Μαρτίου στην Κριμαία και έκτοτε αυξάνεται σταδιακά. Ο αριθμός των καταγραφών βασίζεται σε στοιχεία που λαμβάνει η Υ.Α. από τις τοπικές αρχές. Μεταξύ του πληθυσμού που έχει πληγεί βρίσκονται και άνθρωποι που έχουν εκτοπιστεί δύο φορές, πρώτα από την Κριμαία και στη συνέχεια από το ανατολικό τμήμα της χώρας. Οι περισσότεροι από τους εκτοπισμένους ανήκουν στην εθνική μειονότητα των Τατάρων, αν και πρόσφατα σημειώθηκε αύξηση και στην καταγραφή Ουκρανών, Ρώσων και μικτών οικογενειών, σύμφωνα με τις τοπικές αρχές.
Το ένα τρίτο τουλάχιστον των εκτοπισμένων είναι παιδιά. Οι περισσότερες εκτοπισμένες οικογένειες μετακινούνται προς την Κεντρική (45%) και τη Δυτική Ουκρανία (26%), παρότι υπάρχουν και άλλες που έχουν εντοπιστεί στις νότιες και ανατολικές περιοχές. Ο αριθμός των Ουκρανών αιτούντων άσυλο σε άλλες χώρες παραμένει σε χαμηλά επίπεδα. «Οι εκτοπισμένοι αναφέρουν μεταξύ άλλων ότι αναγκάστηκαν να φύγουν είτε εξαιτίας άμεσων απειλών, είτε από φόβο έλλειψης ασφάλειας ή διώξεων. Ορισμένοι αναφέρουν ότι έχουν δεχθεί προσωπικές απειλές μέσω τηλεφώνου, από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ή ότι βρίσκουν απειλητικά μηνύματα στους χώρους ιδιοκτησίας τους», τόνισε ο Έντουαρντς.
«Οι άνθρωποι αναφέρουν ότι φοβούνται διώξεις λόγω της εθνικότητάς τους ή των θρησκευτικών τους πεποιθήσεων ή, στην περίπτωση δημοσιογράφων, ακτιβιστών ανθρωπίνων δικαιωμάτων και κάποιων διανοουμένων, λόγω της δράσης ή του επαγγέλματός τους. Άλλοι λένε ότι δεν μπορούσαν πλέον να κρατήσουν τις επιχειρήσεις τους ανοικτές», πρόσθεσε.
Οι βασικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν σήμερα οι εσωτερικά εκτοπισμένοι είναι η πρόσβαση σε κοινωνικές υπηρεσίες, η μακροχρόνια στέγαση, η μεταφορά της κατοικίας τους έτσι ώστε να έχουν πρόσβαση στα έγγραφα που αφορούν τα οικονομικά και κοινωνικά τους δικαιώματα καθώς επίσης και η εξασφάλιση των βασικών τους αναγκών. Η παροχή βοήθειας στους εσωτερικά εκτοπισμένους οργανώνεται κυρίως μέσω των τοπικών κυβερνήσεων, οργανώσεων που βρίσκονται στην κοινότητα και εθελοντικών εισφορών από πολίτες.
Οι άνθρωποι διαμένουν σε καταφύγια που τους έχουν παράσχει οι τοπικές αρχές, ή σε ιδιόκτητους χώρους, όπως σανατόρια ή ξενοδοχεία. Άλλοι φιλοξενούνται σε ιδιωτικές κατοικίες. «Ωστόσο, η δυνατότητα των κοινοτήτων υποδοχής να υποστηρίξουν τους εκτοπισμένους εξαντλείται γρήγορα» ανέφερε ο Έντουαρντς προσθέτοντας:«Υπάρχει επιτακτική ανάγκη για πιο μόνιμη στέγαση, περισσότερες ευκαιρίες απασχόλησης, αλλά και για υποστήριξη των κοινοτικών και τοπικών οργανώσεων προκειμένου να αναπτύξουν μακροπρόθεσμες λύσεις για τους ανθρώπους που έχουν εκτοπιστεί στο εσωτερικό της χώρας».
Σύμφωνα με τον Εκπρόσωπο Τύπου, η Υ.Α. καλωσορίζει το νέο νόμο για τα δικαιώματα των εκτοπισθέντων από την Κριμαία. Ο νόμος περιλαμβάνει εγγυήσεις σχετικά με την ελεύθερη μετακίνηση των Ουκρανών πολιτών από την Κριμαία στο υπόλοιπο της Ουκρανίας. Επιτρέπει, επίσης, την αποκατάσταση των δελτίων ταυτότητας και καλύπτει τα δικαιώματα ψήφου. Απαιτούνται βέβαια περισσότερες ενέργειες προκειμένου να διασφαλιστεί η πλήρης ισότητα των εκτοπισμένων και ότι απολαμβάνουν τα ίδια δικαιώματα και τις ίδιες ελευθερίες με τους υπόλοιπους πολίτες της Ουκρανίας σύμφωνα με το διεθνές και το εθνικό δίκαιο.
